Vietbf.com - Hôm nay (8/11), 32 triệu cử tri Myanmar sẽ đi bỏ phiếu trong cuộc tổng tuyển cử chưa từng có trong lịch sử quốc gia Đông Nam Á này. V́ các địa điểm bỏ phiếu ở Myanmar đă bắt đầu mở cửa từ 6h sáng nay để đón cử tri và dự kiến đóng cửa vào khoảng 16h. Đây là cuộc tổng tuyển cử đầu tiên kể từ khi Myanmar tiến hành cải cách mở cửa, sau khi chính quyền dân sự thay thế chính quyền quân sự hồi 4 năm trước. Kết quả sẽ được công bố sau vài ngày, nhưng c̣n Việt Nam khi nào được cử tri tự do tham gia cuộc Tổng tuyển cử lịch sử như Miến Điện?.
Đón mừng kết quả bầu cử sơ bộ trước trụ sở đảng đối lập, Mandalay, ngày 08/11/2015. Mandalay là nơi chung sống của nhiều cộng đồng Phật giáo, Hồi giáo và Ấn Độ giáo.
Truyền thông đổ dồn chú ư vào lănh đạo đảng đối lập, 70 tuổi, hơn 15 năm bị quản thúc tại gia dưới thời tập đoàn quân sự. Đây là lần thứ hai giải Nobel Ḥa b́nh Aung San Suu Kyi đi bỏ phiếu tại đất nước ḿnh. Trong trang phục toàn mầu đỏ - mầu biểu tượng của đảng Liên đoàn Quốc gia v́ Dân chủ -, bà Aung San Suu Kyi đă bỏ phiếu sớm tại một trường học ở trung tâm Rangoon. Ngay sau đó, bà lên đường đến đơn vị bầu cử Kawhmu, cách Rangoon khoảng 60 km về phía nam, nơi bà ứng cử.
Cuộc bỏ phiếu hôm nay được coi như một trắc nghiệm đối với tiến tŕnh chuyển đổi dân chủ, được khởi sự cách nay bốn năm, sau khi tập đoàn quân sự tự giải thể nhường chỗ cho chính quyền của các cựu quân nhân của Tổng thống Thein Sein. Hơn 1.000 quan sát viên quốc tế và hơn 10.000 quan sát viên trong nước có mặt để theo dơi cuộc bầu cử.
Theo ghi nhận của phóng viên RFI có mặt tại chỗ, tại các điểm bầu cử gần Rangoon, hàng đoàn dài cử tri xếp hàng đợi đến lượt, ngay từ hơn năm giờ sáng giờ địa phương, lúc trời c̣n tối. Thông tín viên Rémy Fave tường tŕnh từ Rangoon,
« Vào lúc sáu giờ sáng, khi pḥng bỏ phiếu mở cửa, những người giám sát chứng kiến các ḥm phiếu rỗng, xem xét kỹ lưỡng và đưa cho những cử tri đầu tiên kiểm tra. Sau đó, họ niêm phong ḥm phiếu cũng với sự giám sát của các cử tri. Đây là một hiện tượng hoàn toàn mới tại Miến Điện. Cuộc bỏ phiếu cách nay 5 năm đă diễn ra với rất nhiều vi phạm.
Trong cuộc bầu cử lần này, các cử tri hết sức chú ư đến các biện pháp bảo đảm tính minh bạch của cuộc bỏ phiếu. Các danh sách cử tri không phải đă hoàn toàn chuẩn mực, nhưng tất cả đều được công khai, không giống như cách nay 5 năm.
Một điểm mới nữa là, các cử tri đều phải nhúng ngón tay út vào một thứ mực không xóa được, sau khi bỏ phiếu. Đây là một biện pháp để ngăn chặn khả năng một người bỏ phiếu nhiều lần. Sáng nay, tại một đơn vị bầu cử ở phía đông Rangoon, một số cử tri đă tự hào giơ cao ngón tay út mầu tím, sau khi thực hiện quyền bỏ phiếu. Cuộc bỏ phiếu tại đây đă diễn ra trong những điều kiện tốt hơn rất nhiều so với 5 năm trước ».
Thiếu các thăm ḍ dư luận, hết sức khó đoán định khả năng chiến thắng của đảng đối lập. Đảng Liên đoàn Quốc gia v́ Dân chủ khẳng định nhiều trường hợp mua phiếu bầu xảy ra tại vùng đồng bằng Irrawaddy. Trước đó, đảng đối lập và các nhà quan sát đă tố cáo t́nh trạng hỗn loạn trong bỏ phiếu tại hải ngoại, việc các quan sát viên quốc tế không được giám sát hàng trăm ngh́n quân nhân bỏ phiếu, việc hàng trăm ngh́n người Hồi giáo Rohingya bị tước quyền bầu cử, cũng như bầu cử bị hủy bỏ tại rất nhiều vùng bị coi là có xung đột sắc tộc.
Theo một số dự báo, kết quả bầu cử chính thức sẽ chỉ được thông báo trong nhiều ngày nữa, chủ yếu do việc kiểm phiếu tại các vùng hẻo lánh. Theo các nhà quan sát, phản ứng của chính quyền là rất khó đoán trước.
Lănh đạo quân đội, ông Min Aung Hlaing, tái khẳng định trước báo giới : nhân dân có quyền cao nhất, và không có lư do ǵ mà quân đội « không chấp nhận kết quả » của cuộc bỏ phiếu. Trong khi đó, đài truyền h́nh nhà nước liên tục truyền đi các thông điệp cảnh báo các mưu toan cách mạng Mùa xuân Ả Rập.
Trọng Thành