Trong dân gian có rất nhiều mẹo hay để giúp tăng cường sức khỏe và đặc biệt là pḥng tránh được nhiều bệnh hiệu quả. Dưới đây là những kinh nghiệm từ xưa đă đúc kết được để giúp sức khỏe tốt hơn và đặc biệt là sống lâu, sống khỏe hơn.
Người xưa lưu truyền bí quyết sống khỏe là ăn no không gội đầu, đói không tắm; dưỡng sinh và dưỡng tâm; nam giới ăn rau hẹ để tráng dương bổ thận, nữ giới ăn ngó sen giúp da đẹp…
Theo bác sĩ Lư Và Sềnh, Bệnh viện Y học dân tộc TP HCM, người xưa đă tích lũy và đúc kết nhiều lời khuyên bổ ích cho sức khỏe. Chẳng hạn nam giới nên ăn rau hẹ, nữ giới nên ăn ngó sen. Theo sách Đông y th́ rau hẹ có tính ấm, tác dụng tráng dương bổ thận, ôn trung, hành khí, tán huyết, giải độc, cầm máu, tiêu đờm... Ngó sen chứa đường glucoza, canxi, photpho, sắt, vitamin C, arginin, tyrosin… Ngó sen ăn sống hoặc luộc ăn giúp ngủ ngon giấc. Ngó sen có tác dụng bổ trung khai vị, thích hợp với những người cơ thể suy nhược như vừa ốm khỏi hoặc mới sinh đẻ…
Ngó sen tốt cho sức khỏe phụ nữ. Ảnh: A.N
Ngó sen tốt cho sức khỏe phụ nữ. Ảnh: A.N
Théo bác sĩ Sềnh, 27 điều về chế độ dinh dưỡng, lối sống và cả thuật phong thủy để có sức khỏe tốt, sống lâu của người xưa được lưu truyền lại như sau:
1. Ăn no không gội đầu, đói không tắm. Rửa mặt nước lạnh, vừa đẹp vừa khỏe. Mồ hôi chưa khô, đừng tắm nước lạnh. Đánh răng nước ấm, chống ê răng.
2. Ăn gạo có trấu, thức ăn có chất xơ. Nam không thể thiếu rau hẹ, nữ không thể thiếu ngó sen. Củ cải trắng, sống không tốt nhưng chín th́ bổ. Ăn không quá no, no không nên nằm.
3. Dưỡng sinh là động, dưỡng tâm là tĩnh. Tâm không thanh tịnh, ưu tư vọng tưởng dễ nảy sinh. Tâm thần an b́nh, bệnh sao đến được. Nhắm mắt dưỡng thần, tĩnh tâm ích trí.
4. Dược bổ thực bổ, đừng quên tâm bổ. Coi tiền như cỏ, coi thân như bảo, khói hun cháy lửa, tốt nhất không ăn. Chiên dầu ngâm ướp, ít ăn th́ tốt.
5. Cá thối tôm rữa, lấy mạng oan gia. Ăn mặc giữ ấm, nhất thân là xuân. Lạnh chớ chạm răng, nóng chớ chạm môi. Đồ chín mới ăn, nước chín mới uống.
6. Ăn nhiều rau quả, ít ăn đồ thịt. Ăn uống chừng mực, ngủ dậy đúng giờ. Đầu nên để lạnh, chân nên giữ ấm. Vui chơi biết đủ, không cầu an dật.
7. Dưỡng sinh là cần cù, dưỡng tâm là tĩnh tại.
8. Người đến tuổi già th́ phải rèn luyện, đi bộ chạy chậm, luyện công múa kiếm; đừng sợ giá lạnh, quét sạch sân nhà, hội họa thêm vui, tấm ḷng rộng mở.
9. Nghe tiếng gà gáy, đừng cố nằm thêm, trồng hoa nuôi chim, đọc sách ngâm thơ; chơi cờ hát kịch, không ham pḥng the, việc tư không nhớ, không chiếm lợi riêng.
10. Ẩm thực không tham, bữa tối ăn ít, khi ăn không nói, không nên hút thuốc; ít muối ít đường, không ăn quá mặn, ít ăn chất béo, cơm không quá nhiều.
11. Mỗi ngày ba bữa, thức ăn phù hợp, rau xanh hoa quả, ăn nhiều không sợ; đúng giờ đi ngủ, đến giờ th́ dậy, nằm dậy nhẹ nhàng, không gấp không vội.
12. Uống rượu có độ, danh lợi chớ tham, chuyện thường không giận, tấm ḷng phải rộng.
13. Tâm không bệnh, nên pḥng trước, tâm lư tốt thân thể khỏe mạnh; tâm cân bằng, phải hiểu biết, cảm xúc ổn định bệnh tật ít.
14. Luyện thân thể, động cùng tĩnh, cuộc sống hài ḥa tâm khỏe mạnh; phải thực dưỡng, no tám phần, tạng phủ nhẹ nhơm tự khai thông.
15. Người nóng giận, dễ già yếu, thổ lộ thích hợp người người vui; thưởng thức thư họa, bên suối thả câu, lựa chọn sở thích tự do chơi.
16. Dùng đầu óc, không mệt nhọc, bớt lo dưỡng tâm ít náo nhiệt; có quy luật, sức khỏe tốt, cuộc sống thường ngày phải hài ḥa.
17. Tay vận động, tốt cho năo, pḥng ngừa bị lạnh và cảm cúm.
18. Mùa hè không ngủ trên đá, mùa thu không ngủ trên phản. Mùa xuân không hở rốn, mùa đông không che đầu. Ban ngày hoạt động, tối ngủ ít mơ.
19. Tối ngủ rửa chân, hơn uống thuốc bổ. Buổi tối mở cửa, hễ ngủ là say. Tham mát không chăn, không bệnh mới lạ.
20. Ngủ sớm dậy sớm, tinh thần sảng khoái, tham ngủ tham lạc, thêm bệnh giảm thọ. Tranh căi buổi tối, ruột như xát muối.
21. Một ngày ăn một đầu heo, không bằng nằm ngủ ngáy trên giường.
22. Ba ngày ăn một con dê, không bằng rửa chân rồi mới lên giường.
23. Gối đầu chọn không đúng, càng ngủ người càng mệt. Tâm ngủ trước, người ngủ sau, ngủ vậy sẽ thành mỹ nhân.
24. Đầu hướng gió thổi, ấm áp dễ chịu; chân hướng gió thổi, hăy mời thầy lang.
25. Không ngủ nơi ngơ hẻm, độc nhất khi gió lùa.
26. Đi ngủ không thắp đèn, sáng dậy không chóng mặt.
27. Muốn ngủ để tấm thân nhẹ nhơm, chân không hướng tây đầu không hướng đông.
***