Quan hệ Nga-Thổ có vẻ càng ngày càng căng thẳng. Nhưng xét một cách khách quan, Thổ dường như không phải đối thủ của Nga nếu nổ ra chiến tranh! Quân đội Nga có nhiều lựa chọn khiến Thổ Nhĩ Kỳ phải hối tiếc, nổi bật là bắn hạ máy bay, hỗ trợ người Kurd hay gây hỗn loạn từ bên trong.
Bắn máy bay
Căng thẳng giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ sau vụ Ankara bắn rơi chiếc Su-24 của Nga vẫn tiếp diễn. Căng thẳng giữa hai nước càng leo thang khi vào ngày 13/12 vừa qua, tàu chiến Nga đă bắn cảnh cáo một tàu đánh cá của Thổ Nhĩ Kỳ.
Trước đó, Nga đă tiến hành nhiều bước đi nhằm trừng phạt kẻ “đâm sau lưng” và “cùng một giuộc với những kẻ khủng bố”, theo lời của Tổng thống Putin.
Nga đă đ́nh chỉ nhiều dự án năng lượng với Thổ Nhĩ Kỳ và cấm nhập khẩu hàng loạt mặt hàng rau củ và hoa quả từ quốc gia này.
Hệ thống S-400 của Nga ở Syria
Đích thân Tổng thống Nga không ít lần cảnh báo Thổ Nhĩ Kỳ sẽ phải gánh chịu những hệ quả nghiêm trọng. Trong Thông điệp Liên bang năm 2015, ông tuyên bố Nga có thể dùng quân sự để trả đũa Thổ Nhĩ Kỳ.
Tổng thống Nga nhấn mạnh: “Chúng ta cần nhắc họ nhớ những ǵ họ đă làm, và buộc họ phải thấy hối hận về những điều này… Các lực lượng vũ trang, cơ quan t́nh báo và các cơ quan hành pháp Nga đă sẵn sàng phản công mối đe dọa từ những kẻ khủng bố”.
Theo phân tích của Reuters, Nga hiện có rất nhiều lựa chọn để thực hiện những lời nói của Tổng thống Putin và khiến Thổ Nhĩ Kỳ phải “hối tiếc”.
Máy bay chiến đấu F-16 của Thổ Nhĩ Kỳ
Điều đầu tiên và có khả năng cao là Nga có thể bắn hạ máy bay của Thổ Nhĩ Kỳ.
Nga vừa triển khai hệ thống pḥng không S-400 tối tân tại căn cứ không quân Hmeimim ở Syria, cách biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ 18 dặm (gần 30 km).
Theo Reuters, đây là nhân tố có thể làm thay đổi đáng kể cục diện, bởi một quan chức cấp cao Israel từng miêu tả hệ thống pḥng thủ này là “cơn ác mộng tồi tệ nhất” với nhà nước Do Thái.
Với tầm bắn khoảng 250 dặm (hơn 400 km) và khả năng tấn công cùng lúc 36 máy bay hoặc tên lửa hành tŕnh, S-400 cho phép Nga có khả năng bắn hạ mọi máy bay của Thổ Nhĩ Kỳ bất kỳ khi nào muốn. Sự hiện diện của hệ thống này cũng loại bỏ khả năng phương Tây thiết lập một vùng cấm bay ở phía Bắc Syria, điều mà Ankara vẫn kêu gọi từ lâu.
Hỗ trợ người Kurd
Kịch bản thứ hai thậm chí c̣n khiến Thổ Nhĩ Kỳ đau đầu hơn nếu Nga hỗ trợ người Kurd chống lại Thổ Nhĩ Kỳ.
Ngay từ đầu cuộc chiến chống IS và sau khi Thổ Nhĩ Kỳ chính thức đưa không quân không kích IS th́ uu tiên hàng đầu của Ankara vẫn là cuộc chiến nhằm vào người Kurd. Thổ Nhĩ Kỳ không muốn người Kurd thành lập một quốc gia độc lập có thể sẽ bao gồm các khu tự trị ở Iraq, Syria và một phần phía Đông Nam Thổ Nhĩ Kỳ. Nhiều lợi ích địa chính trị của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ bị đe dọa nghiêm trọng nếu Nga cung cấp cho lực lượng người Kurd thêm nhiều loại vũ khí.
Các tay súng người Kurd tại Raqqa, Syria
Hiện người Kurd ở Syria đang nắm quyền kiểm soát hai vùng đất phía Bắc Syria, dọc biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ, và nhắm tới mục tiêu chiếm nốt 60 dặm c̣n lại để nối liền hai khu vực này.
Sự hậu thuẫn của Nga có thể sẽ là động lực mạnh mẽ khiến người Kurd ở Syria càng quyết tâm đạt mục tiêu của ḿnh. Nếu thành công, người Kurd sẽ thiết lập được một hàng rào dọc biên giới phía Nam Thổ Nhĩ Kỳ và biến đây trở thành “thảm họa” đối với Ankara.
Nga có thể lấy lư do tham gia nỗ lực chống IS để tăng cường vũ trang người Kurd, bởi chính người Mỹ hiện cũng coi người Kurd ở Syria là đối tác địa phương hiệu quả trong cuộc chiến này.
Bản thân Thổ Nhĩ Kỳ cũng lợi dụng cuộc chiến chống IS để đưa quân vào Iraq bất chấp sự phản đối dữ dội từ phía Baghdad. Nếu như Thổ Nhĩ Kỳ vẫn đang ngang nhiên cáo buộc Iraq hủy hoại cuộc chiến toàn cầu chống IS khi Baghdad đưa việc Ankara triển khai binh sĩ tại khu vực Bashiqa, miền Bắc Iraq, ra Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc th́ không có lư ǵ để phản đối Nga trang bị cho người Kurd.