Nếu Donald Trump làm TT Mỹ thì Châu Á sẽ ra sao?

[Romano]

VBF-Trong những năm vừa qua Châu Á đang thực sự hồi sinh nhờ những chính sách thuận lợi đến từ phía Mỹ.Thế nhưng điều này đang có nguy cơ bị thay đổi khi mà ông Donald Trump lên làm TT.Chuyên gia Mỹ Robert A. Manning cảnh báo thế giới quan và chính sách của ông Donald Trump sẽ phá hủy mọi thứ mà Mỹ đã làm để thiết lập sự hiện diện và ảnh hưởng của mình trên thế giới, đặc biệt là ở châu Á.
Hãng tin Hàn Quốc Yonhap ngày 4.4 dẫn phân tích của chuyên gia Mỹ Robert A. Manning cho rằng nếu tỉ phú Donald Trump được bầu làm tổng thống Mỹ thì thế giới quan mà ứng cử viên này theo đuổi sẽ xóa bỏ những gì Mỹ đã làm để thiết lập sự hiện diện và ảnh hưởng của mình trên thế giới. Đặc biệt, chính sách của Trump đối với các đồng minh có thể "làm sáng tỏ toàn bộ trật tự sau Thế chiến thứ 2".
"Lúc nào Trump cũng nghĩ Mỹ chẳng được gì"
Trong bài viết của mình đăng trên trang web của tổ chức Atlantic Council (một viện chính sách có trụ sở tại thủ đô Washington, Mỹ), ông Manning chỉ ra những điều đáng lo ngại trong chính sách đối ngoại mà tỉ phú Donald Trump đưa ra. Những chính sách này bao gồm việc đàm phán lại tất cả những hiệp định thương mại hiện có và các chính sách đối với châu Á.
Ông Manning phân tích, ông Trump không nhận thấy sự hiện diện bên ngoài lãnh thổ quốc gia của Mỹ và mạng lưới đồng minh là thứ có thể tạo ra vị thế lãnh đạo toàn cầu của Mỹ cũng như giúp Washington ngăn chặn các đối thủ và thực thi hệ thống quốc tế dựa trên luật lệ. Thay vào đó, tỉ phú này chỉ nghĩ rằng đó là "tiền bảo hộ".
"Tệ hơn là ông Trump dường như không nhận thức được chuyện Nhật Bản phải mang gánh nặng hỗ trợ Mỹ 1,6 tỉ USD mỗi năm cho các căn cứ của Mỹ ở nước này. Tương tự, Hàn Quốc cũng phải trả 867 triệu USD hằng năm để bù trừ cho các chi phí của lực lượng Mỹ có mặt tại Hàn Quốc", ông Manning viết.
Theo chuyên gia Mỹ, ông Trump lúc nào cũng nghĩ các đồng minh của Mỹ được hưởng lợi một chiều và Washington chẳng được gì. Thế nhưng trên thực tế các đồng minh châu Á của Mỹ đang ngày càng cho thấy mối quan hệ hai chiều. Cụ thể như Nhật Bản mới đây đã thông qua chính sách an ninh quốc gia mới cho phép lực lượng phòng vệ nước này được tham chiến ở nước ngoài, lần đầu tiên kể từ sau Thế chiến thứ 2.
Ông Manning chỉ ra rằng nếu không có các căn cứ quân sự ở khu vực như đang đóng tại Hàn Quốc và Nhật Bản, Mỹ sẽ không thể nhanh chóng trở thành một cường quốc Thái Bình Dương và tăng cường sức mạnh ở châu Á. Ấy vậy mà tỉ phú Trump lại sẵn sàng rút quân và hủy bỏ hiệp ước đồng minh với Nhật Bản và Hàn Quốc nếu hai nước này từ chối tăng cường hỗ trợ lực lượng Mỹ.
'Donald Trump sẽ hủy hoại mọi thứ Mỹ đã làm ở châu Á' - ảnh 1
Quân đội Mỹ và Hàn Quốc tập trận chung - Ảnh: Reuters
Chuyên gia Mỹ còn phân tích việc chọn thời điểm kỳ quặc của ông Trump. Theo đó, giữa lúc vấn đề hạt nhân của Triều Tiên đang gia tăng và Trung Quốc đang có nhiều hành động quyết liệt trên Biển Đông và biển Hoa Đông thì ứng viên tranh cử tổng thống Mỹ này lại nghĩ tới chuyện cần rút quân và hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.
Liên quan đến vấn đề Biển Đông, ông Manning nhấn mạnh Trung Quốc đã hung hăng bồi đắp phi pháp các đá và rạn san hô trên Biển Đông thành đảo nhân tạo, triển khai xây dựng cảng, đường băng, thậm chí bố trí các thiết bị quân sự trên đó. Hơn lúc nào hết Mỹ cần giữ vững vai trò vốn có để ứng phó với Trung Quốc, thế nhưng tỉ phú Trump chẳng màng tới điều đó.
"Chẳng biết gì về Trung Quốc"
Cũng trong quan hệ với Trung Quốc, ứng cử viên hàng đầu của đảng Cộng hòa cho rằng Mỹ có sức mạnh kinh tế vượt trội hơn hẳn Trung Quốc nên có thể dùng kinh tế đối phó các hành động của Trung Quốc. Thế nhưng theo ông Manning, tỉ phú Mỹ dường như không biết đến việc Bắc Kinh nắm giữ 1,2 nghìn tỉ USD trái phiếu chính phủ Mỹ. Và ông Trump cũng chẳng hề tính đến việc Trung Quốc trả đũa nếu Mỹ dùng thương mại làm vũ khí trước Trung Quốc.
Phản ứng trước những chính sách mà tỉ phú Trump đưa ra, nhật báo JoongAng Ilbo (Hàn Quốc) có bài viết rằng: "Chúng tôi thực sự chết lặng trước quan điểm thiển cận của một ứng cử viên hàng đầu như thế. Thái độ đó có thể gây mất lòng tin và bất bình đối với Chú Sam (ý chỉ nước Mỹ)". Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Hàn Quốc dù không bình luận về cuộc đua vào Nhà Trắng nhưng nhanh chóng nhấn mạnh Hiệp ước quốc phòng chung Mỹ - Hàn là nền tảng của mối quan hệ liên minh với Mỹ.
Về phía Nhật, sau khi tỉ phú Trump đưa ra những phát ngôn trên, Thủ tướng Shinzo Abe đã nói rằng: "Dù bất kỳ ai làm tổng thống tiếp theo của Mỹ thì mối quan hệ đồng minh Mỹ - Nhật vẫn là cơ sở của nền ngoại giao Nhật Bản. Sẽ không có sự thay đổi nào đối với quan hệ hợp tác mật thiết này".
Theo tác giả Manning, kể từ sau Thế chiến thứ 2, Mỹ đã tăng cường vai trò của mình trên toàn thế giới, bao gồm khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Những gì Mỹ đã làm đến nay đều mang những ý nghĩa nhất định và sự hiện diện của Mỹ đã tác động đáng kể đến khu vực. Thế nhưng "Donald Trump hình như sẵn sàng làm thay đổi tất cả những điều đó".