Những trận nắng gắt tưởng chừng như trên người đang bốc khói.Dưới cái nắng nóng 40 độ người dân từ phụ nữ đến trẻ em vẫn phải vất vả kiếm kế mưu sinh.Lao động vất vả cũng chưa đủ tiền mua vài liều thuốc cảm.
Trong nhiều ngày qua, tại huyện ven biển Nghệ An nhiệt độ vào buổi trưa thường lên tới trên 40 độ C. Thế nhưng dưới cái nắng nóng như đổ lửa, giữa trưa hè người dân nơi đây vẫn phải nhọc nhằn kiếm sống...
Từng có người chết gục v́ nắng
Những ngày cuối tháng 6, đợt nắng nóng gay gắt quay trở lại xứ Nghệ. Chúng tôi cuốc bộ chưa đến nửa cây số mà nắng hoa cả mắt, bầu trời không một gợn mây, chỉ có mặt trời sưởi đốt, gió Lào thổi ào ạt như “hắt lửa” vào mặt. Ở xứ Nghệ, người ta gọi đây là “nóng lửa” thường gặp vào giữa mùa hạ.Vậy mà, giữa cái nắng như thiêu như đốt ấy đội quân gặt thuê, cấy thuê vẫn quần quật ngoài đồng. Một ngày phơi nắng ngoài đồng tùy theo năng suất lao động, họ kiếm được 100.000 – 120.000 đồng.
Mới 9 giờ sáng, người tham gia giao thông trên đường từ phụ nữ đến nam giới đều phải trùm kín người bằng áo tay dài, khẩu trang, nón… để ngăn cái nắng thiêu đốt. Càng về trưa, không khí càng oi bức, ngột ngạt, đường sá vắng tanh.
Chị Nguyễn Thị Thu, 42 tuổi, ở xă Tân Thắng, huyện Quỳnh Lưu dẫn đầu một tốp cấy thuê vừa nhận được “hợp đồng” của một chủ nhà ở xă Quỳnh Bá (Quỳnh Lưu, Nghệ An) vui mừng nói: “Họ thuê cấy 2 sào phải xong trong ngày, được trả công 400.000 đồng. 6 người cấy thông trưa mới xong được”. Chị Thu cho biết, đến ngày mùa chị và một số chị em nhanh chóng hoàn tất công việc đồng áng của gia đ́nh, sau đó lập thành đội gặt, cấy thuê đi khắp vùng. Có nhiều ngày các chị không về nhà. “Ḿnh gói cơm ra ruộng, trưa đến tranh thủ ăn khoảng 10 phút, nghỉ ngơi 15 phút lại làm tiếp. Có những người thuê thấy chúng tôi vất vả quá họ mời về ăn cơm trưa, hoặc cơm chiều. Nhưng nhà mời nhiệt t́nh lắm chúng tôi cũng chỉ ăn cơm chiều. C̣n bữa trưa ăn ngay ngoài đồng… cho tiện”, chị Thu trải ḷng.
Ngày mùa ở những cánh đồng ven biển này chỉ vỏn vẹn trong khoảng 1 tháng. Có khi, các chị đi cả tuần lễ liền mới trở về nhà một đêm, sáng hôm sau lại trở lại. Chị Thu cho biết đó là “ngày làm tháng ăn” nên phải tranh thủ. Có nhiều hôm, mới hơn 4 giờ sáng các chị đă giục nhau ra đồng gặt hoặc cấy cho mát. Nghề gặt, cấy thuê đă xuất hiện từ nhiều năm nay ở xứ Nghệ. Chị Thu bảo, những xă Quỳnh Đôi, Quỳnh Bá, Quỳnh Hậu… có nhiều người hưởng lương nhà nước hoặc có con em làm ăn xa gửi tiền về để bố mẹ thuê làm mùa th́ các chị mới có cửa mưu sinh.
Cũng theo chị Thu th́ chị có thâm niên 6 năm trong nghề gặt thuê, nhưng trong nhóm chị Bảy đă đi gặt thuê cả chục năm nay. Đối với các chị sợ nhất là bị say nắng giữa trưa. “Say nắng gục ngoài đồng không phải là chuyện hiếm, bị hoa mắt, chóng mặt hầu như ai cũng bị, đặc biệt đối với những chị em c̣n trẻ tuổi chưa quen với phơi ḿnh giữa trời nóng”, chị Lan, sống ở ngă 3 Tuần xă Quỳnh Châu chia sẻ.
Ông Hồ Quang Vinh, người làm ruộng ở Quỳnh Đôi, Quỳnh Lưu nhẩm tính: “Sau 6 tháng cần cù miệt mài bán lưng cho trời, bán mặt cho đất, lúa tốt, không mất mùa, tổng thu một sào (500m2) b́nh quân là 300 kg thóc nhân với giá hiện tại là 550.000 đồng/tạ th́ được 1.650.000 đồng. Mỗi năm 2 vụ, tính ra thu nhập hơn 3 triệu đồng/sào. Người nông dân vẫn phải đội nắng ra đồng, nếu không có nghề tay trái, làm hết phần ruộng ḿnh, phải chạy đi cấy gặt thuê không th́ chết đói”.
Bán nửa tạ muối được vài liều thuốc cảm
Ở rẻo đất hẹp này, cánh đồng lúa và đồng muối chỉ cách nhau mấy bước chân. Người làm lúa một nắng hai sương, người làm muối, gắn bó với biển vất vả cực nhọc không kém.
Chỉ cách bờ biển một rặng phi lao xanh ngút, tôi đứng nheo mắt nh́n mấy phụ nữ vấn áo khăn lên đầu đạp xe đạp lọc cọc đèo những b́ muối, khản giọng rao: “Muối ơ...! Muối ơ...!”. Tiếng rao vọng trong nắng chói nghe đến năo ḷng. Bán hết một b́ muối khoảng 40 - 50kg nhiều khi không đủ mấy liều thuốc cảm nắng. Những người bán muối rong, hoặc tự làm ra hoặc nhập lại của các chủ ruộng rồi đạp xe thồ bán dạo. Chị B́nh, đi buôn muối ở xă An Ḥa (Quỳnh Lưu) cho biết: “Nếu không tự làm ra muối, mà chỉ mua sỉ, bán lẻ, một cân muối chỉ được mấy trăm đồng. Dưới cái nắng như ngồi trong lửa ri (như thế này), cực lắm”.
Vựa muối An Ḥa lúc 10 giờ sáng nắng chang chang. Cùng với bố mẹ, các em nhỏ hơn 10 tuổi đă ra đồng lao động. Em Lê Thị Linh (14 tuổi, ở xă Quỳnh Phương) cho biết: “Nắng to thế này làm muối mới được nhiều ạ! Nghỉ hè, bọn em đi làm giúp gia đ́nh. Ngày thường, chúng em một buổi làm, buổi đi học. Nghỉ học, ở nhà đi làm luôn”. Những ngày hè nắng nóng đỉnh điểm, những diêm dân vùng biển này chỉ thu được 100.000 đồng/ngày. Trong nhà, người lớn đă huy động cả trẻ em tranh thủ kiếm thêm thu nhập. Nắng nóng làm cho gió từ biển thổi lên cũng hầm hập, mồ hôi con trẻ đă làm cho hạt muối như tăng thêm vị mặn.
Em Linh cho biết thêm: “Một ngày nắng nóng, thời tiết thuận lợi, gia đ́nh em gồm 4 người có thể làm được 4 xe muối (tương đương với 400kg). Từ dịp 30/4 đến nay, trời nắng chang chang không một giọt mưa nên việc nhiều hơn”. Chúng tôi hỏi Linh, hè có được đi chơi đâu không th́ em cười buồn: “Ở nhà lao động giúp gia đ́nh”. Linh bảo rằng, không chỉ riêng em mà phần nhiều bạn bè em sau khi nghỉ hè là trở về với ruộng muối giúp gia đ́nh.
Mọi người kể lại cho nhau hai trường hợp đều ở xă Nghi Thạch tử vong do say nắng vụ hè năm ngoái. Sáng sớm hôm đó, bà Nguyễn Thị An ra đồng làm việc, đến khoảng 9h30’ bà thấy choáng rồi nhờ người báo tin về cho gia đ́nh. Lúc mọi người tới nơi th́ bà An đă nằm bất động dưới đất. Sau cái chết của bà An, người dân xă Nghi Thạch lại một lần nữa bàng hoàng khi nghe thông tin về trường hợp ông Nguyễn Văn Liễu (SN 1964) cũng bỗng nhiên ngất xỉu rồi tử vong khi đang làm việc ngoài đồng vào trưa ngày 1/6.
Games
