Trong cuộc sống những chấn thương hoặc tai nạn bất ngờ là không thể tránh khỏi. Những lúc như vậy, việc sơ cứu cho nạn nhân là rất quan trọng. Dưới đây là những kĩ năng sơ cứu cơ bản nhất mà ai cũng phải biết.
Trong cuộc sống luôn vận động và biến đổi này, bạn chẳng thể lường trước được điều gì cả. Hôm nay có thể bạn là người may mắn nhất thế giới nhưng ngay hôm sau bạn cũng có thể gặp vô số rắc rối, xui xẻo như tai nạn bất ngờ chẳng hạn. Để tự bảo vệ mình và những người bên cạnh, trang bị kĩ năng và kiến thức sinh tồn là điều vô cùng cần thiết. Đặc biệt, 7 kĩ năng sơ cứu cơ bản dưới đây chắn chắn bạn không nên bỏ qua tí nào.
1. Rắn cắn
Nhanh chóng buộc garô phía trên vết cắn khoảng 3-5cm để tránh chất độc lan đi nơi khác.
Rắn xếp thứ 3 trong danh sách sinh vật gây chết người nhiều nhất với khoảng 50.000 đến 100.000 người chết do rắn độc cắn. Tuy nhiên, nếu biết cách sơ cứu khi bị rắn độc cắn, con số tử vong có thể được giảm xuống rất nhiều. Khi phát hiện bị rắn cắn, bạn phải nhanh chóng buộc garô (bằng mọi thứ dây tự có tại chỗ như: dây thun, dây chuối, dây quai nón...) phía trên vết cắn khoảng 3-5cm. Không nên buộc garô quá chặt mà chỉ cần băng ép vì độc tố của rắn chỉ truyền theo đường tĩnh mạch và bạch mạch.
Sau khi buộc garô, bạn cần đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được cứu chữa. Tránh can thiệp vào vết cắn vì có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, tăng sự hấp thu nọc và dễ chảy máu thêm. Nếu bệnh nhân có dấu hiệu tê liệt, cần lập tức khai thông đường hô hấp bằng cách hút đờm dãi, hô hấp nhân tạo…
2. Ngộ độc thực phẩm
Kích thích nạn nhân nôn ói để đẩy độc tố ra khỏi cơ thể.
Ngộ độc thực phẩm là trường hợp rất thường gặp, có thể xảy ra với bất kì ai do ăn phải thực phẩm không đảm bảo vệ sinh hoặc đã bị ôi thiu. Nếu người bị ngộ độc còn đủ tỉnh táo và không có dấu hiệu mê sảng, bạn có thể kích thích họ nôn ói để loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể, tránh để chất độc ngấm vào cơ thể trước khi đưa đến bệnh viện rửa ruột.
Ngoài ra, bạn cần đảm bảo bổ sung đầy đủ nước cho cơ thể nạn nhân do mất nước bởi nôn ói và tiêu chảy liên tục. Cuối cùng, có thể cho người bị ngộ độc thực phẩm uống nước chanh. Với thuộc tính axit, nước chanh có tác dụng chống lại những tác động xấu của vi khuẩn gây ngộ độc và có thể tiêu diệt vi khuẩn gây ra ngộ độc thực phẩm.
3. Hóc dị vật trong họng
Bạn cần thực hiện thủ thuật Heimlich, tạo áp lực đột ngột trong đường hô hấp để đẩy dị vật ra ngoài.
Hóc dị vật có thể khiến nạn nhân bị tử vong sau vài phút do bị bít nghẹt đường hô hấp. Khi bị hóc dị vật, cần tránh việc đưa tay vào cổ họng để lấy dị vật ra vì như vậy có thể đẩy nó vào sâu cổ họng hơn. Thay vào đó, bạn cần thực hiện thủ thuật Heimlich là thủ thuật tạo một lực tác động mạnh, đột ngột vào 2 buồng phổi bằng cách vỗ từ lưng hoặc ép vào cơ hoành nhằm áp lực lớn đột ngột trong đường hô hấp, đẩy dị vật ra ngoài.
Để bệnh nhân đứng cúi người ra trước, bạn đứng phía sau, hai tay ôm bụng sát trên xương ức rồi dùng cả thân người mình giật mạnh từ trước ra sau và từ dưới lên trên. Thực hiện động tác nhanh và dứt khoát. Với trẻ nhỏ dưới 1 tuổi, cần đặt trẻ nằm sấp đầu thấp trên một cánh tay, dùng lòng bàn tay kia vỗ lưng 5 lần mạnh và nhanh ở vùng giữa 2 xương bả vai, sau đó lật ngửa trẻ lại. Nếu còn khó thở, dùng 2 ngón tay ấn ngực 5 lần. Còn đối với trẻ 5-7 tuổi, đặt bé vắt qua đùi, vỗ 5 cái vào vùng lưng phía sau trên ngực.
4. Axit hoặc hóa chất rơi vào mắt
Tốt nhất dùng nước sạch chảy từ vòi nước ấm trong ít nhất 20 phút.
Người bị axit hoặc hóa chất rơi vào mắt sẽ cảm thấy cực kì khó chịu và đau đớn, do đó bạn cần trấn tĩnh tinh thần họ trước khi sơ cứu. Bạn giúp nạn nhân rửa sạch mắt bằng nước, tốt nhất dùng nước sạch chảy từ vòi nước ấm trong ít nhất 20 phút. Để nạn nhân cúi đầu dưới vòi nước, nghiêng sang một bên và động viên họ cố mở bên mắt bị trúng hóa chất trong khi cho nước chảy nhẹ nhàng. Sau đó chuyển nạn nhân đến bệnh viện gần nhất để kiểm tra lại khi đã nạn nhân cảm thấy có thể mở mắt bình thường.
5. Bị bỏng
Ngay khi phát hiện, bạn cần rửa vết bỏng bằng nước mát liên tục.
Bỏng là tai nạn dễ gặp với nhiều nguyên nhân khác nhau như bỏng lửa, bỏng hóa chất, bỏng dầu,... tùy từng loại bỏng mà có cách sơ cứu khác nhau. Để sơ cứu bỏng nói chung, trước tiên bạn cần dập tắt lửa đang cháy trên quần áo và làm mát vết bỏng. Bạn nên bọc vùng bỏng chắc chắn rồi đổ nước lạnh lên, tốt nhất rửa bằng vòi nước lạnh liên tục cho đến khi nạn nhân cảm thấy đỡ rát mới ngừng lại. Lưu ý, không nên dùng nước đá để làm mát vết bỏng hoặc ngâm toàn bộ cơ thể vào trong nước. Ngoài ra, trên đường chuyển nạn nhân đến bệnh viện phải chú ý cho nạn nhân uống nước đầy đủ để bù lại phần nước bị mất.
6. Co giật
Trước tiên, cần đặt một miếng vải mềm vào bên trong miệng để tránh nạn nhân tự cắn lưỡi khi mất ý thức.
Co giật là tình trạng rối loạn tạm thời về ý thức, vận động, cảm giác, thần kinh tự động do sự phóng điện đột ngột quá mức nhất thời của một số nơ-ron thần kinh. Sự co giật diễn ra đột ngột và khó có thể kiểm soát được. Việc đầu tiên bạn cần phải làm là đặt một miếng vải mềm vào bên trong miệng của bệnh nhân đang lên cơn co giật để tránh nạn nhân tự cắn lưỡi khi mất ý thức. Lưu ý không đưa vật cứng vào miệng vì có thể gây gãy răng, gãy xương quai hàm, sứt mẻ răng và các chấn thương răng miệng khác.
Sau đó, bạn nhanh chóng cởi bỏ quần áo chật của nạn nhân và đưa họ đến một nơi thoải mái, đặt một cái gối dưới đầu rồi gọi xe cứu thương. Phải chú ý kiểm tra hô hấp, hơi thở và tuần hoàn máu của nạn nhân. Nếu phát hiện mạch ngừng đập và nạn nhân ngừng thở, ngay lập tức hô hấp nhân tạo và thực hiện hồi sức tim.
7. Bong gân
Bạn cố gắng chườm đá vào chỗ bong gân càng sớm càng tốt sau khi bị thương.
Bong gân thường xảy ra ở vị trí mắt cá chân, đầu gối hoặc cung bàn chân. Khi bong gân, dây chằng bị bong sưng lên nhanh chóng và gây đau đớn. Đầu tiên, bạn cần kê hoặc nâng cao nhẹ nhàng nơi bị tổn thương để ngăn ngừa hoặc hạn chế sưng. Tiếp theo, bạn chườm nước đá hay nước lạnh vùng bong gân trong 10-15 phút để giảm đau và giảm sưng. Nên cố gắng chườm đá càng sớm càng tốt sau khi bị thương.
Bên cạnh đó, yêu cầu nạn nhân hạn chế cử động chỗ bong gân để không bị tổn thương nặng hơn. Cuối cùng, bạn dùng băng cuộn hay vải, băng thun băng ép khớp bị bong gân lại nhằm giúp giảm đau, giảm sưng và nâng đỡ chỗ bị tổn thương.
VietBF © Sưu Tầm
