Hạ viện Mỹ tuần trước đă tái phê chuẩn việc áp dụng Dự luật Trừng phạt Iran (ISA) thêm thời hạn 10 năm nữa. Sau khi thông tin này được đưa ra th́ lănh đạo tối cao Iran tuyên bố sẽ trả đũa với dự luật này. Với lời cảnh báo này, dù chưa bước vào Nhà Trắng, ông Donald Trump đă phải đối diện với một thách thức rất lớn từ Iran.
Lănh tụ tối cao của Iran - ông Ayatollah Ali Khamenei
Dự luật Trừng phạt Iran (ISA) lần đầu tiên được thông qua năm 1996, trong đó bao gồm các biện pháp trừng phạt nhằm vào ngành năng lượng của Iran và ngăn chặn Iran theo đuổi vũ khí hạt nhân.
Dự luật trên sẽ hết hạn vào cuối năm nay nếu không được gia hạn. Hạ viện Mỹ đă thông qua nhưng để được áp dụng trở lại Dự luật Trừng phạt Iran cần phải có sự phê chuẩn của Thượng viện và Tổng thống Barack Obama.
Iran và các cường quốc thế giới hồi năm ngoái đă kư kết một thỏa thuận hạt nhân mang tính đột phá c̣n được gọi là JCPOA. Thỏa thuận này cho phép nới lỏng các biện pháp trừng phạt nhằm vào Iran để đổi lấy việc nước Cộng ḥa Hồi giáo hạn chế chương tŕnh hạt nhân của họ.
"Chính phủ hiện tại của Mỹ đă nhiều lần vi phạm thỏa thuận hạt nhân. Mới đây nhất là việc họ thông qua việc kéo dài thời hạn áp dụng các biện pháp trừng phạt thêm 10 năm nữa. Nếu điều này thực sự xảy ra, đây chắc chắn là điều đi ngược lại với thỏa thuận JCPOA và nước Cộng ḥa Hồi giáo Iran chắc chắn sẽ trả đũa”, Lănh tụ tối cao của Iran – ông Khamenei tuyên bố trước Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran.
Washington nói rằng, Dự luật Trừng phạt Iran mà Hạ viện Mỹ thông qua chẳng liên quan ǵ đến thỏa thuận hạt nhân bởi dự luật đó tách biệt hoàn toàn với những biện pháp trừng phạt được nới lỏng cho Iran như một phần của thỏa thuận hạt nhân.
Tuy nhiên, Tehran khăng khăng cho rằng, hành động của Mỹ đi ngược lại với tinh thần của thỏa thuận hạt nhân, cụ thể bởi v́ nó đă ngăn các ngân hàng quốc tế trở lại Iran. "JCPOA không được trở thành thứ công cụ để gây áp lực cho nhân dân Iran”, ông Khamenei nhấn mạnh.
Các nghị sĩ Mỹ đă thông qua Dự luật Trừng phạt Iran đúng một tuần sau khi ứng cử viên Đảng Cộng ḥa Doanld Trump được bầu làm Tổng thống Mỹ. Các thành viên của Đảng Cộng ḥa trong Quốc hội cùng với hơn hai chục nghị sĩ của Đảng Dân chủ đều đồng thuận phản đối thỏa thuận hạt nhân với Iran. Bản thân ông Trump cũng chỉ trích thỏa thuận này.
Các nghị sĩ của cả Đảng Dân chủ và Đảng Cộng ḥa cho biết, họ hy vọng, sự ủng hộ của lưỡng đảng cho lập trường cứng rắn đối với Iran sẽ tiếp tục dưới thời Tổng thống mới Donald Trump.
Tổng thống đắc cử Trump vốn giữ một lập trường cứng rắn với Iran. Ông này từng nói trong chiến dịch tranh cử của ḿnh rằng, ông sẽ “xé bỏ” tờ thỏa thuận đó. Tuyên bố này đă vấp phải phản ứng dữ dội của ông Khamenei. Lănh tụ tối cao của Iran cũng đáp trả mạnh mẽ, nói sẵn sàng “đốt cháy” bản thỏa thuận hạt nhân từng được xem là bước đột phá đầy triển vọng nhằm hóa giải hận thù giữa Mỹ và Iran.
Với những ǵ đang diễn ra, có thể thấy rơ một điều, ông Donald Trump sẽ phải đối diện với một thách thức cực kỳ lớn từ Iran. Nếu như ông Obama coi thỏa thuận hạt nhân với Iran là một di sản trong hai nhiệm kỳ làm tổng thống của ḿnh th́ ông Donald Trump lại muốn phá bỏ. Điều này chắc chắn sẽ khiến quan hệ giữa Mỹ và Iran căng thẳng trở lại.
Thậm chí có nhà phân tích c̣n dự đoán, rất có thể sẽ xảy ra nổ súng giữa Mỹ và Iran trong vài năm tới nhưng hy vọng, cuộc xung đột này sẽ ở quy mô nhỏ.
Therealtz © VietBF