Tổng thống Doanld Trump đă từng tuyên bố mạnh mẽ mục tiêu hàng đầu của ông là tiêu diệt Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS. Nhưng ông đă làm được ǵ? Nhiều chuyên gia quân sự cho là chiến lược chống IS của Tổng thống Mỹ Donald Trump là “một bản sao” của chính người tiền nhiệm Barack Obama.
Quên lời hứa hợp tác với Nga ở Syria?
Kênh tin tức NBC News dẫn lời Đô đốc Hải quân Mỹ đă nghỉ hưu James Stavridis nhận định: "Kế hoạch đánh bại IS hiện tại giống hệt như một câu mà người Mỹ vẫn hay nói: “Kế hoạch B chỉ để cho có mà thôi. Cứ đẩy mạnh kế hoạch A [ám chỉ kế hoạch của ông Obama-ND].
Tổng thống Donald Trump (phải) và người tiền nhiệm Barack Obama. Ảnh: AP
Chúng tôi không đưa ra được một chiến lược tiếp cận mới nào hết. Tôi có thể nói rằng, Tổng thống Trump muốn gửi một thông điệp đến nhóm quan chức dưới quyền ông rằng, họ cần phải đẩy mạnh việc thực hiện kế hoạch cũ [do ông Obama khởi xướng-ND]”.
Cũng theo hăng NBC News, chiến lược mới của ông Trump cho đến nay vẫn chỉ là tăng cường việc hỗ trợ các nhóm phiến quân tại Iraq và Syria để có thể giành lại những “thành tŕ” của IS ở Mosul và Raqqa.
Chiến lược này cũng lặp lại quan điểm của ông Obama rằng, để tiêu diệt được IS, cần phải cắt đứt các nguồn thu nhập của chúng và ổn định được t́nh h́nh lại những khu vực mà các nhóm phiến quân tại Iraq và Syria chiếm lại từ tay IS.
Tuy nhiên, một câu hỏi được nhiều chuyên gia đặt ra kể từ sau khi ông Trump nắm quyền Tổng thống Mỹ là liệu ông có “nhớ” đến cam kết hợp tác với Nga trong việc đánh bại IS mà ông đưa ra trong quá tŕnh vận động tranh cử hay không?
Cũng theo các chuyên gia, câu trả lời gần như là không bởi dù nhiều lần úp mở về khả năng tham gia cùng Nga vào cuộc chiến chống IS tại Syria, cho đến nay, vẫn chưa có dấu hiệu ǵ cho thấy ông Trump có kế hoạch tăng cường hợp tác với Nga trong vấn đề này.
Thay vào đó, có thông tin cho rằng, Mỹ c̣n định tăng cường hiện diện quân sự, đặc biệt là lực lượng bộ binh trong khu vực. Tờ Washington Post dẫn nguồn tin từ các tướng lĩnh quân đội Mỹ cho biết, “Mỹ sẽ điều thêm khoảng 1.000 binh sĩ đến khu vực phía Bắc Syria trong tuần tới”.
Nếu thông tin này được Tổng thống Donald Trump và Bộ trưởng Quốc pḥng James Mattis xác nhận, số binh sĩ Mỹ tại Syria sẽ tăng lên gấp đôi so với hiện nay.
Trước đó, có thông tin cho rằng, Mỹ có khoảng 500 lính đặc nhiệm, 250 lính biệt kích và 200 lính thủy đánh bộ tại Syria. Ngoài ra, c̣n có khoảng 5.000 quân nhân Mỹ làm nhiệm vụ cố vấn, huấn luyện hiện đang có mặt tại Iraq.
Mỹ sẽ lại sa lầy ở Trung Đông dưới thời Tổng thống Trump?
Biên tập viên tạp chí Politico Bryan Bender từng bày tỏ lo ngại rằng “Mỹ sẽ lại tái diễn t́nh trạng sa lầy” nếu tiếp tục tăng cường đưa bộ binh vào Trung Đông như trước đây.
“Mỹ đă âm thầm điều thêm hàng trăm binh sĩ đến Iraq và Syria kể từ khi ông Trump lên nắm quyền và đang cân nhắc đưa thêm hàng ngh́n binh sĩ nữa tham gia chống IS tại 2 quốc gia nói trên, chống lực lượng phiến quân tại Yemen và tiêu diệt Taliban tại Afghanistan”, ông Bender nói.
Theo ông Bender, hành động này của phía Mỹ rơ ràng đi ngược lại với những cam kết của ông Trump trong quá tŕnh tranh cử rằng “sẽ tránh xa các cuộc xung đột đang diễn ra trên thế giới”.
Trong cuộc phỏng vấn với tờ Vzglyad của Nga, nhà phân tích quân sự nổi tiếng Alexander Perendzhiev cho rằng, Washington hoàn toàn có thể gia tăng đáng kể cơ hội đánh bại IS nếu họ chấp thuận hợp tác với Moscow và Damascus.
Tuy nhiên, thay v́ “bắc cầu” sang Nga, Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ James Mattis lại chọn cách thúc đẩy hợp tác với đối tác truyền thống của Mỹ ở Trung Đông là Saudi Arabia.
Mới đây nhất, ngày 16/3, ông James Mattis đă có cuộc gặp với người đồng cấp Saudi Arabia Mohammed bin Salman để bàn thảo về các vấn đề an ninh tại Trung Đông.
Như vậy, theo nhà phân tích Perendzhiev, lại một lần nữa, ông Trump lại “đi vào vết xe đổ” của ông Obama khi thực thi một chiến lược “không mấy khác biệt” so với người tiền nhiệm.
Cũng theo ông Perendzhiev chính sách về Trung Đông của Mỹ về cơ bản bị tác động bởi những “chuyên gia vận động hành lang đầy quyền lực” thay v́ phải mang lại lợi ích cho nước Mỹ.
“Câu hỏi lúc này không phải là ai đang nắm quyền Tổng thống Mỹ mà “trật tự chính trị” hiện nay là ǵ? Trật tự này không phải do Tổng thống Mỹ quyết định mà là do một nhóm “tinh hoa chính trị” ở Mỹ nắm giữ. Nhóm này chuyên đi vận động hành lang cũng như đích thân kiểm soát việc thực thi những chính sách mà họ đưa ra”, ông Perendzhiev nói.
Nhà phân tích Perendzhiev cảnh báo, sẽ là “rất ngây thơ nếu tin rằng, chính sách của Mỹ tại Syria sẽ thay đổi căn bản dưới thời Tổng thống Donald Trump”./.
