Tổng thống Mỹ Donald Trump đang rất bực ḿnh và khó xử v́ bị cản trở tại quốc hội từ chính "người nhà" của ḿnh. Đó là ông không ngừng bị các thành viên Đảng Cộng ḥa tước đoạt quyền lực ư chí trong các vấn đề an ninh quốc gia.
Những người Cộng ḥa ở quốc hội đều đưa ra các phép kiểm tra mới nhằm giảm bớt quyền hạn của Nhà Trắng từ vấn đề trừng phạt Nga tới ngân sách quốc pḥng. Theo đài CNN, thậm chí "trong một số trường hợp, việc họ cần làm chỉ đơn giản là phớt lờ những mong muốn của chính quyền ông Donald Trump liên quan tới an ninh quốc gia và chính sách đối ngoại".
Sự kiện Thượng viện Mỹ mới thông qua gói trừng phạt bổ sung có thể là dấu hiệu đáng kể nhất liên quan đến cuộc đấu tranh cân bằng quyền lực về an ninh quốc gia. Dự luật này, với tỉ lệ thông qua 98-2, sẽ trao cho quốc hội khả năng ngăn chặn mọi nỗ lực "giảm đô" trừng phạt Moscow từ phía chính quyền. Nó ra đời giữa lúc các nhà lập pháp tỏ ra quan ngại sau khi báo Washington Post hồi tháng 5 đưa tin Tổng thống Donald Trump đang xem xét trả cho Nga 2 khu nhà ngoại giao Mỹ đă thu giữ cuối năm 2016.
Bên cạnh đó, tuần qua, các ủy ban Quốc hội Mỹ đă thông qua 3 dự luật, tăng chi tiêu quốc pḥng nhiều hơn khoảng 30 tỉ USD so với mức chính quyền đề xuất, sau khi phe Cộng ḥa cho rằng ngân sách của tổng thống không đủ để tái thiết quân đội như ông hứa hẹn. Ngoài ra, hạ viện cũng vừa bỏ phiếu băi bỏ giấy phép sử dụng sức mạnh quân sự có từ năm 2001 - vốn là cơ sở pháp lư để Mỹ tiến hành chiến tranh ở Syria, Iraq và Afghanistan.
Tổng thống Donald Trump gặp gỡ các thành viên quốc hội Mỹ hôm 13-6 Ảnh: REUTERS
Tuy nhiên, chắc chắn là những nhà lập pháp Mỹ không giành lại hết các quyền hạn về an ninh quốc gia. Một số chuyên gia nhận định hầu hết các động thái nêu trên gần như chỉ mang tính biểu tượng. Hiện vẫn c̣n đó những trở ngại lớn đối với việc thông qua một giấy phép mới tiến hành cuộc chiến chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng hoặc lệnh trừng phạt mới đối với Nga bị ngưng trệ ở hạ viện… Thời cựu Tổng thống Barack Obama, Quốc hội Mỹ cũng từng có những nỗ lực tương tự nhằm giảm bớt quyền hành về an ninh quốc gia của Nhà Trắng, trong đó có việc ngăn chặn đóng cửa nhà tù ở vịnh Guantanamo.
Khởi đầu nhiệm kỳ của Tổng thống Donald Trump, các nhà lănh đạo về an ninh quốc gia thuộc phe Cộng ḥa tại quốc hội hy vọng đội ngũ an ninh quốc gia mới - gồm Bộ trưởng Quốc pḥng Jim Mattis, Cố vấn An ninh quốc gia H.R. McMaster và Giám đốc T́nh báo quốc gia Dan Coats - sẽ "lái" tân tổng thống đi đúng hướng. Tổng thống Donald Trump đă nhận được nhiều lời khen v́ quyết định không kích ở Syria để phản ứng trước vụ tấn công bằng vũ khí hóa học. Thế nhưng, trong nhiều trường hợp, ông đă phớt lờ và gạt bỏ ư kiến của đội ngũ an ninh quốc gia. Từ đó, các hành động và tuyên bố của tổng thống - hoặc không hành động - đă khiến quốc hội có phản ứng mạnh mẽ hơn so với thời người tiền nhiệm Barack Obama.
Therealtz © VietBF