Một đất nước dễ bị động đất như Nhật Bản, người dân đă quá quen với việc t́m nơi ẩn nấp an toàn trong t́nh huống khẩn cấp. Thế nhưng khi tên lửa Triều Tiên phóng trên đầu th́ họ cảm thấy bất lực. Lần thứ hai Nhật Bản đối mặt với sự nguy hiểm khi Triều Tiên phóng tên lửa bay qua Nhật Bản.
“Phóng tên lửa! Phóng tên lửa! Một tên lửa có vẻ vừa được phóng từ Triều Tiên. Hăy trú ẩn trong nhà hoặc dưới hầm”, hệ thống cảnh báo nhắc nhở người dân Nhật Bản sáng 15/9.
Tiếng c̣i rú inh ỏi cùng cảnh báo qua điện thoại có thể khiến hàng triệu người dân Nhật Bản choàng tỉnh vào sáng sớm khi Triều Tiên phóng tên lửa thứ hai bay qua nước này, chỉ 2 tuần sau khi phóng tên lửa đầu tiên.
“Tôi không thể nói là chúng tôi đă quen với việc này. Ư tôi là tên lửa bay ngay trên đầu thị trấn của chúng tôi. Thật không thoải mái khi nghe thấy điều đó”, ông Yoshihiro Saito, người đang làm việc tại làng chài Erimo thuộc đảo Hokkaido, cho biết. “Điều đó cũng khá đáng sợ. Tôi nghĩ nó đă bay 3.000km ra Thái B́nh Dương và rơi xuống biển”, ông Saito nói. Ông cho biết, 16 tàu đánh bắt của ông đang hoạt động dưới đường bay của tên lửa.
Người dân ở đất nước dễ bị động đất như Nhật Bản đă quá quen với việc phải t́m nơi ẩn nấp trong những t́nh huống khẩn cấp, nhưng vài phút sau khi nhận được thông báo về vụ phóng tên lửa, nhiều người dân Nhật cho biết họ có cảm giác bất lực. “Điều đó thực sự đáng sợ. Chính phủ khuyến cáo chúng tôi chạy vào những ṭa nhà kiên cố nhưng chúng tôi không thể làm thế một cách nhanh chóng. Ngư dân chúng tôi ở ngoài biển không có chỗ nào trú ẩn”, ông Yoichi Takahashi, 57 tuổi, một quan chức ngành ngư nghiệp ở Kushiro trên đảo Hokkaido, nói. “Điều đó đă xảy ra với chúng tôi 2 lần… Từ nay, chúng tôi sẽ không có ngày nào được yên”, ông Takahashi nói.
Ông Isamu Oya, 67 tuổi, chủ một nhà hàng sushi ở Erimo, cho biết: “Chính phủ bảo chúng tôi t́m chỗ trú trong ṭa nhà kiên cố hoặc dưới hầm, nhưng không có chỗ nào như thế ở đây. Chúng tôi không có lựa chọn nào nên chẳng làm ǵ. Sợ ư? Đúng, nhưng chúng tôi không làm ǵ được”.
Thay v́ phát sóng các chương tŕnh cho trẻ em hay tiện ích công nghệ như thường lệ, các chương tŕnh truyền h́nh khắp Nhật Bản sáng 15/9 đều đưa ra những khuyến cáo cho người dân đối phó việc tên lửa đạn đạo tầm trung bay qua đầu họ. Các nhà mạng gửi tin nhắn tự động qua điện thoại để đánh thức khách hàng. Các tuyến tàu nối Honshu với Hokkaido và tàu tốc hành tạm dừng hoạt động sau vụ phóng, nhưng các sân bay ở khu vực dường như không bị ảnh hưởng. Hành khách ở sân bay Obihiro, nơi gần đường bay của tên lửa, vẫn tỏ ra b́nh thường, báo Japan Times đưa tin.
Chính phủ Nhật Bản cho biết, ưu tiên của họ là bảo đảm an toàn cho người dân. Chưa có báo cáo nào về mảnh vỡ rơi hay tổn thất do vụ phóng tên lửa, nhưng Tokyo nhấn mạnh rằng, hành động phóng tên lửa mà không cảnh báo trước có thể phá hủy tàu hoặc máy bay ở khu vực. Cuộc sống thường ngày của nhiều người dân địa phương sống dưới đường bay tên lửa có thể bị ảnh hưởng. “Chúng tôi sợ rằng điều đó sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống của chúng tôi, từ đánh bắt hải sản đến du lịch”, ông Hironori Matsura, một quan chức về pḥng chống thảm họa tại thị trấn Erimo, nói.
Đầu bếp sushi Oya nói tên lửa sẽ không ảnh hưởng đến việc kinh doanh của ông v́ khách đến nhà hàng chủ yếu là người địa phương, nhưng ông cũng cho rằng tên lửa sẽ ảnh hưởng đến lượng du khách thăm Erimo. Thừa nhận tên lửa là chủ đề chính của các cuộc thảo luận ở thị trấn những ngày này, nhưng ông Saito cho biết không ai ở đây nói về việc dừng công việc hay hoạt động của họ.
Guam nằm trong tầm bắn
Theo Bộ Quốc pḥng Hàn Quốc, tên lửa Triều Tiên phóng hôm qua đạt độ cao khoảng 770km, đi được 3.700km trước khi rơi xuống vùng biển ngoài khơi Hokkaido của Nhật Bản. Tên lửa này được đánh giá là bay cao và xa hơn tên lửa Triều Tiên phóng qua Nhật Bản tháng trước. Giới quan sát cho rằng, đây có thể là một tên lửa đạn đạo tầm trung, nhưng giới chức Nhật nhận định, có khả năng đó là một tên lửa đạn đạo liên lục địa. Vụ phóng lần này gây lo ngại rằng, đảo Guam của Mỹ (cách B́nh Nhưỡng 3.400km) hoàn toàn nằm trong tầm bắn. Triều Tiên gần đây tuyên bố sẽ phóng tên lửa đến Guam.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tuyên bố Tokyo sẽ “không bao giờ tha thứ” cho “những hành động khiêu khích nguy hiểm” như vậy. Chỉ trong vài phút, Hàn Quốc đáp trả bằng cách phóng 2 tên lửa đạn đạo xuống biển để mô phỏng cuộc tấn công Triều Tiên.
Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson cũng lên án vụ phóng và Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc họp ngày 15/9 theo yêu cầu của Mỹ và Nhật Bản. Chỉ vừa thông qua nghị quyết thắt chặt trừng phạt Triều Tiên, Hội đồng Bảo an lần này chưa rơ sẽ hành động như thế nào. Ngoại trưởng Mỹ cho rằng, Nga và Trung Quốc, hai đối tác kinh tế chính của Triều Tiên, phải xử lư vấn đề này. Ông nói hai nước “phải cho thấy họ không tha thứ cho những vụ phóng tên lửa liều lĩnh như vậy bằng cách tự có hành động trực tiếp”. Ông cũng nói rằng, Trung Quốc cung cấp phần lớn dầu cho Triều Tiên, c̣n Nga là nước sử dụng nhiều lao động Triều Tiên nhất. Đáp lại, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói Trung Quốc “không phải trung tâm của cuộc xung đột”, “nhiều bên liên quan trực tiếp phải chịu trách nhiệm”, “bất kỳ nỗ lực nào nhằm phủi tay cũng đều là vô trách nhiệm và không giúp giải quyết vấn đề”.
Tại Hàn Quốc, Tổng thống Moon Jae-in nói rằng, đối thoại với Triều Tiên “là không thể trong hoàn cảnh như thế này”. Giới chức Hàn Quốc đă được lệnh chuẩn bị cho khả năng Triều Tiên tấn công bằng vũ khí hóa học, sinh học hoặc xung điện từ, BBC dẫn lời phát ngôn viên tổng thống.