Thanh Nga từng được gọi là "Đệ nhất minh tinh Sài Thành" thập niên 70, bà sở hữu nhan sắc hơn người cùng tài năng ca hát khiến ai cũng nể phục và yêu mến. Nhưng mặt trái của cuộc đời bà ít người biêt, cuộc đời bà lại là một chuỗi những bi kịch cho đến khi bị sát hại khi đang ở đỉnh cao danh vọng.
Nói về những người đẹp của Sài G̣n thập niên 70, người ta không thế không nhắc đến đệ nhất minh tinh Sài Thành - Nghệ sĩ ưu tú Thanh Nga. Sở hữu nhan sắc "nghiêng nước nghiêng thành" và tài năng hơn người, Thanh Nga được coi là một trong những tài nữ bậc nhất trên sân khấu Việt thuở bấy giờ.
Ảnh chụp nghệ sĩ Thanh Nga năm 13 tuổi (1955).
Được biết, NSƯT Thanh Nga sinh ngày 31.7.1942 tại Tây Ninh, là con gái đầu của bà bầu Thơ nổi tiếng thời điểm đó. Thanh Nga sớm bộc lộ khả năng ca hát cũng như vẻ đẹp rực rỡ ở tuổi thiếu nữ.
Nghệ sĩ Thanh Nga thời son trẻ
Từ nhỏ, Thanh Nga đă diễn trên sân khấu qua các vai đào con. Thấy con gái có năng khiếu, ông bầu Năm Nghĩa - cha dượng Thanh Nga - dốc sức rèn luyện bà trở thành đào chính.
Năm 1958, lần đầu đóng vai chính sơn nữ Phà Ca trong vở "Người vợ không bao giờ cưới", Thanh Nga đă giành giải Thanh Tâm triển vọng khi mới 16 tuổi.
Cuộc đời làm nghệ thuật của bà từ lúc chạm tới thành công đến khi về với tổ nghiệp là chuỗi những tinh hoa. Có thể nói Nghệ sĩ ưu tú Thanh Nga đă từng là một tên tuổi chói sáng trong sân khấu cải lương nói riêng và trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật lúc bấy giờ. Bà được ưu ái gọi bằng cái tên: Nữ hoàng sân khấu - Thanh Nga.
Tên tuổi của bà gắn liền với những nhân vật như: Điêu Thuyền trong "Phụng Nghi Đ́nh", Kim Anh trong "Đời cô Lựu"... Sau năm 1975, các nhân vật do bà thủ diễn sâu sắc hơn về số phận, tâm lư t́nh cảm và cả bản ngă cuộc sống... như những vai Vân trong "Ánh sáng và bóng tối", Quỳnh Nga trong "Bên cầu dệt lụa", Trưng Trắc trong "Tiếng trống Mê Linh", Dương Vân Nga trong vở "Thái hậu Dương Vân Nga". Dương Vân Nga là vai sau cùng của bà (1978).
Thanh Nga ca rất riêng, hát theo cách của ḿnh rất độc đáo, không chạy theo cũng không bắt chước ai bao giờ. Theo thời gian, bà càng ‘già’ nghề hơn song giọng hát, làn hơi trước thế nào th́ sau thế nấy.
Bên cạnh việc là một người phụ nữ có tài năng thiên bẩm trong lĩnh vực sân khấu, Thanh Nga c̣n là một người phụ nữ đẹp nức tiếng. Đôi mắt biết nói, nụ cười duyên và khuôn mặt đẹp, toát lên dáng vẻ yêu kiều, quư phái của người con gái Sài Thành ở Thanh Nga khiến bao người mê đắm.
Đi cùng với sự nổi tiếng là số lượng người hâm mộ, những anh chàng quư tử, nhà giàu, quyền thế theo đuổi Thanh Nga ngày càng nhiều, song không phải ai cũng chinh phục được trái tim của người đẹp. Dù trải qua nhiều mối t́nh và một cuộc hôn nhân đổ vỡ song Thanh Nga cuối cùng đă t́m được bến đỗ hạnh phúc đích thực khi gặp Phạm Duy Lân. Kể từ đó, mỹ nhân Sài Thành bước vào cuộc t́nh định mệnh của đời ḿnh.
Lấy được Phạm Duy Lân, nghệ sĩ Thanh Nga mới được hưởng trọn vẹn cái hạnh phúc của người đàn bà, được chồng yêu thương hết mực. Phạm Duy Lân nổi tiếng yêu chiều vợ. Thanh Nga đi diễn đâu cũng có chồng đi theo, ầm thầm dơi theo, săn sóc.
Mấy năm sau kết hôn, vợ chồng nghệ sĩ Thanh Nga mới có con đầu ḷng, đó là nghệ sĩ Hà Linh (tên thân mật là Cúc Cu).
Lấy được Phạm Duy Lân, nghệ sĩ Thanh Nga mới được hưởng trọn vẹn cái hạnh phúc của người đàn bà.
Tuy nhiên chưa hưởng hạnh phúc được bao lâu, cuộc đời của minh tinh Sài thành đă phải khép lại bởi bi kịch ở tuổi 36.
Khoảng 23h đêm 26.11.1978, khi diễn xong vở cải lương Thái hậu Dương Vân Nga ở rạp hát Cao Đồng Hưng - nằm ở khu vực chợ Bà Chiểu, quận B́nh Thạnh, nghệ sĩ Thanh Nga lên chiếc xe hiệu Volkswagen sơn màu xám nhạt do chồng bà cầm lái để về nhà. Thanh Nga ngồi băng ghế phía sau với con trai Cúc Cu, 5 tuổi. Ở ghế trước, cạnh tài xế có vơ sư Nguyễn Văn Các, làm vệ sĩ bảo vệ Thanh Nga.
Ngay khi xe dừng trước cổng nhà (trên đường Bùi Thị Xuân, quận 1 bây giờ), vệ sĩ Các bước ra mở cửa th́ bất ngờ bị hai tên lạ mặt dùng súng ngắn P38 khống chế anh vào trong xe. Chúng tiếp tục uy hiếp vợ chồng Thanh Nga để bắt bé Cúc Cu. Khi vợ chồng nghệ sĩ chống cự, chúng liên tiếp nă đạn bắn chết cả hai rồi vọt mất. Viên đạn trúng ngực trái đă cướp đi sinh mệnh của Thanh Nga ở tuổi 36.
Con trai của vợ chồng cố nghệ sĩ nay là nghệ sĩ hài Hà Linh.
Thời khắc bị kẻ truy sát dùng súng uy hiếp, Thanh Nga đă giấu con trai ra sau lưng rồi nằm đè lên để giữ tính mạng cho con. Cũng trong phút thập tử nhất sinh, t́nh yêu Thanh Nga dành cho chồng bộc lộ rơ nét. "Chứng kiến bố tôi bị bắn, mẹ nói: 'Bố chết rồi mẹ con ḿnh chết theo bố thôi'", Hà Linh nhớ lại.
Tin vợ chồng ngôi sao cải lương bị sát hại làm chấn động dư luận cả nước. Hàng vạn khán giả từ khắp nơi về thắp hương vĩnh biệt, tiễn đưa người nghệ sĩ tài hoa, bạc mệnh.
Hiện tại trong kư ức người thân, phía sau hào quang sân khấu, Thanh Nga vẫn là một người mẹ, người vợ đảm đang, hết ḷng yêu thương chồng con.