Việc kỳ thị chính dân ḿnh đang xảy ra ở Việt Nam. Cách đây 12 năm, trong đầu tui bắt đầu có câu hỏi “Tại sao người Việt ‘kỳ thị’ người Việt?” khi t́nh cờ nghe được cuộc tṛ chuyện của hai người liên quan đến việc thi lấy bằng lái xe: “Vô thi mà trúng nhằm ông/bà giám khảo người Việt là coi như ‘xong,’ khó ḷng mà đậu. Gặp giám khảo ‘Mễ’ hay ‘Mỹ đen’ dễ đậu hơn.”
Nỗi lo lắng tương tự cũng được “truyền tai” với những người chuẩn bị đi thi lấy bằng “nails” khi đó: “Trong số giám khảo thi nails có một ‘bà’ Việt Nam, gặp bả coi như ḿnh xui đi, v́ bả cho ḿnh rớt như chơi.”
“Tại sao lại như vậy? Đúng ra người Việt phải nâng đỡ người Việt chứ?” Tui đă tự hỏi ḿnh như thế.
Tuy nhiên, chưa kịp có câu trả lời th́ cuộc sống đă cuốn đi, vật vă với việc học, việc làm, với tiền nhà, tiền xe, tiền bảo hiểm, tui không c̣n th́ giờ để ư xem có người Việt nào “kỳ thị” ḿnh nữa hay không.
Cho đến gần đây, qua một số lời b́nh luận của độc giả ngay dưới những bài viết của phóng viên Người Việt, câu hỏi đó lại xuất hiện trong đầu tui.
Trong bài “Homeless ‘làm ăn’ khấm khá ở Little Saigon nhờ người Việt ‘dễ dăi’” của phóng viên Đằng Giao, độc giả tên Hayden Quoc Nguyen đă viết: “Dân Mỹ trắng xin tiền th́ tôi cho, dân Việt Nam th́ không bao giờ.”
Tại sao? Th́ đây là lư do mà độc giả trên nêu ra: “V́ họ sướng và may mắn hơn hàng tỷ tỷ người trên thế giới này được vào Mỹ sinh sống hợp pháp mà không biết hưởng, sa đà vào những thú vui ngu xuẩn như bài bạc, hút xách nên mới trở thành homeless, nên tôi không cho.”
Một độc giả ghi tên Ao Dai cũng đồng ư với lư do trên: “Chính xác, Việt homeless tôi không cho.’
Khi có người đặt câu hỏi tại sao lại hành xử như thế, độc giả Hayden Quoc Nguyen khẳng định “chắc nịch”: “Chỉ cần nh́n cái điệu bộ của họ là biết tốt nghiệp đại học Bay101 và Matrix8 rồi (2 ṣng bài ở San Jose, California) vừa thảm lại vừa ngu. Tôi không bao giờ cho homeless Việt Nam. C̣n người Mỹ trắng th́ khác, họ cùng đường rồi…”
Có lẽ không chỉ tui, mà nhiều người nữa cũng phải “sửng sốt” với cách giải thích như đinh đóng cột này.
Tui nhớ trong bài “Sổ tay phóng viên: ‘người Việt làm xấu mặt cộng đồng’” tui viết lần trước, độc giả Chris Nguyễn có kể lại câu chuyện mà anh chứng kiến trong thời gian làm việc ở một “cơ quan an sinh xă hội”: “Có ba bà người Việt Nam làm việc ở đó luôn bực tức nạt nộ, đối đăi xấu thậm tệ với người đồng hương tới đó xin trợ cấp! Trong khi đó th́ người Mỹ đen/trắng, người Mễ, người Hoa,… ai ai cũng vui cười vui vẻ giúp dân tộc của họ hết ḷng, mà không có một thái độ nào ghen ghét, ác cảm, khinh hiếp người Việt Nam như ba bà này vậy!”
Trong bài “Little Saigon: Phó Thị Trưởng Tyler Diệp tuyên bố tranh cử dân biểu California,” độc giả Elysium thẳng thắn nói, “I never vote for Vietnamese nor Hispanic candidates” (Tôi không bao giờ bỏ phiếu cho ứng cử viên người Việt hay người Mễ Tây Cơ.)
Tại sao lại như vậy nhỉ?
Người Việt kỳ thị người Việt nhưng lại tỏ ra nhúng nhường, ca ngợi người “nước ngoài” hết mức cần thiết. Có lẽ không ai trong chúng ta chưa từng nghe câu, đại loại, “Chị chuẩn bị sửa nhà hả? Mướn ai vậy? Tin tưởng được không? – Ồ, tôi mướn tụi Mỹ, không mướn Việt Nam, yên tâm đi” hay “Vụ đó tôi mướn Mỹ làm mà c̣n không xong th́ đừng nói chi đến mướn Việt Nam.”
Nhiều người th́ cho rằng, ngay khi vào nhà hàng quán ăn, khách không phải là người Việt Nam cũng được tiếp đón khác hơn, niềm nở hơn là đồng hương của ḿnh.
Thậm chí, có người c̣n hănh diện khi mở nhà hàng mà “chỉ thuê người phục vụ là Mỹ thôi nha, không ‘chơi’ Việt Nam.”
Điều đó cũng được bắt gặp đây đó trong các ngôi chợ Việt, khi nhiều người tính tiền không buồn ngó đến “bản mặt” của khách Việt, nhưng lại rất chi là sẵn sàng cười rạng rỡ khi thấy có “ông Tây bà Mỹ” nào đó xuất hiện nơi quầy tính tiền.
Dĩ nhiên, như ông bà ḿnh nói “không có lửa làm sao có khói,” người Việt ḿnh đă làm ǵ để chính người cùng màu da mái tóc không thể tin tưởng lẫn nhau, không thể cư xử tốt với nhau?
Người Việt ḿnh đă làm ǵ, để bây giờ người ta sẵn sàng cười khẩy vào câu “đồng hương giúp đỡ đồng hương”?
Người Việt ḿnh đă làm ǵ, để người ta sẵn sàng tuôn ra câu “đồng hương ‘sát phạt’ đồng hương”?
Dĩ nhiên, trong số “người Việt ḿnh” đó có bạn, có tui, có tất cả chúng ta. Vậy th́ bạn và tui có góp phần trong việc làm cho chúng ta “kỳ thị” chính chúng ta không?
Đến bao giờ và bằng cách nào th́ bạn, tui và chúng ta hết ‘kỳ thị’ lẫn nhau?
Games
