Một cụ ông đă 80 tuổi. Ngày ngày cụ cứ ngồi trên cái xích lô nh́n vào cơi xa xăm. Hoàn cảnh của cụ thật đau ḷng...
Chiếc xích lô đậu sát mái hiên nhà ở góc giao lộ Trần Quang Khải - Đinh Tiên Hoàng (P. Tân Định, Q.1, TP.HCM). Trên xe, ông cụ nước da sậm ngồi trên đó đưa mắt nh́n ra đường.
Những ngày cuối đời của một ông già
Một chị bán hàng ở gần đó cho biết, mỗi ngày cứ sau 12 giờ ông đưa xe về ngay vị trí này để nằm nghỉ. Hôm sau ông lại đậu trước chợ Đakao hết buổi sáng. Hàng chục năm nay ông đều như thế.
Chiếc xích lô trên lề giao lộ Trần quang Khải - Đinh Tiên Hoàng.
Những năm đầu, xích lô đông khách ông c̣n có được đồng ra đồng vào. Sau đó, lượng khách vơi dần, mỗi ngày ông kiếm được chừng vài ba chục. Gần đây th́ không c̣n ai đi xe ông nữa.
Có thể do lượng xe ôm quá nhiều cộng thêm lệnh cấm xích lô làm ông mất khách. Cũng có thể nhiều người nghĩ ông đă quá già, trên 80 tuổi rồi sức đâu mà đạp xe. Thương ông, để ông chở lỡ xảy ra chuyện ǵ th́ làm sao?
Ông Lê Văn Có.
Ông ngủ ngoài đường suốt đêm. Ông không nhà cửa, vợ con. Chỉ một ḿnh, ông có mặt tại đây hàng chục năm nay và trở thành người quen của khu vực này. Không c̣n chạy xe, hàng ngày ông vẫn được bà con thương t́nh người cho cái bánh, cái kẹo, người cho vài chục. Có lần có người cho ông 5 gói ḿ. Lúc ngồi buồn ông lấy ra ăn sống chứ làm ǵ có bếp núc mà nấu. Nh́n ông nhai, hàm răng trệu trạo thấy rất tội nghiệp...
Chúng tôi đến bên ông. Ông nở nụ cười thân thiện. Ông vẫn ngồi trên xe. Chung quanh xe ông treo nhiều túi xách. Mui xe đă rách. Xe cũng đă cũ lắm rồi...
"Tên tôi là Lê Văn Có, sinh năm 1937. Tên là Có mà tôi chẳng có ǵ cả. Nhà cửa không. Vợ con không. Cả tiền bạc cũng không. Tôi chỉ có một niềm vui, là hàng ngày được ngồi ở đây xem cảnh đường phố, nh́n người qua lại. Thế thôi", ông nói với chúng tôi.
Đôi chân sưng húp.
Tôi về khu vực này đă nhiều năm nay rồi. Tôi xem nơi đây như là nhà. Bà con chung quanh đây như ruột thịt. Chúng tôi hỏi thăm ông về sức khỏe và sinh hoạt, ông duỗi đôi bàn chân rồi nói: "Anh xem đây, nó sưng húp mấy tuần rồi. Đau lắm anh ơi. Đau th́ chịu đau chứ tiền đâu mua thuốc, khám bệnh. Hai ba ngày tôi mới đi tắm ở nhà vệ sinh chợ Tân Định một lần. Mỗi lần tắm và giặt khoảng 10.000đ nhưng tiện được đồng nào hay đồng nấy. Tiền bây giờ là tiền của những người hảo tâm cho nên không dám xài thoải mái. Mỗi ngày tôi chỉ ăn 1 đĩa cơm giá 15.000đ vào buổi trưa. Chiều nếu đói, ăn thêm ổ bánh ḿ không.
Chúng tôi vô cùng ái ngại. Tuổi xế chiều mà vẫn đơn thân. Cô độc một ḿnh, ông lầm lũi sống không một tiếng kêu than. Vẫn vui vẫn lạc quan dù cuộc sống quẩn quanh, hiu quạnh.
Nguồn sống của người già
Tôi người ở đây chính gốc - ông bắt đầu kể. Sinh ra tại bệnh viện Từ Dũ, tôi lớn lên trong ṿng tay của cha mẹ. Gia đ́nh tôi nghèo nên tôi phải ra đời rất sớm. Tôi vào làm bốc xếp tại cảng Nhà Rồng (lúc này c̣n trong tay người Pháp).
Quá khứ trôi qua đă lâu, tuổi tôi đă cao nên trí nhớ không c̣n minh mẫn nữa. V́ thế, tôi không thể nói chính xác từng năm mà chỉ kể cho anh nghe từng sự kiện. Ông trải ḷng với chúng tôi.
Làm bốc xếp được nhiều năm tôi lớn dần và nghĩ đến chuyện lập gia đ́nh. Bà xă tôi, cũng là người TP.HCM. Bà ở quận 4, bán hàng tại chợ Xóm Chiếu. Tôi gặp bà rồi gá nghĩa sống với nhau.
3 trai 2 gái, những đưá con tôi lần lượt ra đời. Vợ chồng phải làm việc cật lực mới nuôi nổi. Cho đến khi đứa con gái út được vài tuổi, vợ tôi chịu không nổi cảnh khổ đă bỏ nhà ra đi t́m duyên mới.
Niềm vui, ḍng xe trên đường.
Tôi nghỉ làm bốc xếp đi học lái xe rồi làm cho một hăng vận tải chuyên chở hàng đi các tỉnh miền Trung. Làm tài xế đường dài, lương khá hơn đủ gởi về cho ông bà nội nuôi các con. Những chuyến xe xuôi ngược đă giúp tôi yên tâm ngồi sau tay lái...
Tôi c̣n nhớ năm ấy tôi lái xe cho ông Đào Văn Kiểng ở Đà Lạt. Ông Kiểng giao cho tôi chở 8 tấn gạo khi đến Bàu Cá (Long Khánh) th́ bị tạm giữ. Ở tù khoảng 3 - 4 tháng tôi được thả ra cùng chiếc xe. Tôi đem xe về giao lại cho chủ rồi xin làm chỗ khác.
Tôi lái thuê cho bà Chín Pḥng ở Phan Rang. Sau 2 chuyến hàng trót lọt, đến chuyến thứ 3 với 10 tấn muối đi từ Cà Ná lên Bảo Lộc. Khi đến Miếu Ba Cô, trời tối tôi dừng xe lại. Anh phụ xe ra ngoài một lát th́ có người đến yêu cầu xuống hàng. Đang lay hoay th́ cảnh sát lại ập đến. Lần này th́ tôi bị nhốt đến năm 1975, khi miền Nam giải phóng tôi được thả ra. Sau này tôi mới biết, những chủ xe tôi lái thuê đều làm cho cách mạng.
Những đứa con tôi lớn lên rồi tự chúng t́m phương cách sống. Nay đứa ở B́nh Dương, đứa về Tây Ninh. Có một đứa hiện làm ḅ viên bỏ mối cho các quán ở Hóc Môn. Buồn nhất là đứa gái út, nó tự tử chết chỉ v́ t́nh duyên không thành.
Tôi không c̣n lái xe và chuyển sang nghề xích lô từ dạo ấy. Lúc đầu kiếm ăn được lắm nhưng dần dần đến hôm nay th́ kiệt quệ. Một ḿnh tôi, sống trên chiếc xe này không phiền hà con cháu, không vướng bận người thân. Được bảo bọc bởi t́nh thương của những tấm ḷng vàng, tôi cố gắng sống nốt những ngày c̣n lại.
Tôi chào từ giă ông. Ông giữ tay tôi lại và nói, anh viết sao th́ viết đừng để người ta đưa tôi vào viện dưỡng lăo nhé. Ở đây có thiếu thốn nhưng bù lại được nh́n người và xe cộ qua lại, tôi vui lắm...
Tôi hứa cho ông vui ḷng. Ngoài đường ḍng xe vẫn hối hả tiếp nối nhau. Chỉ vậy thôi mà lại là nguồn sống của một người già hay sao?
Games
