Đă nhiều lần Philippines yêu cầu Canada nhập lại rác thải từ nước này. Nhưng phía Canada không thu rác thải. Lập tưc Philippines triệu đại sứ về nước.
Philippines sẽ triệu đại sứ và lănh sự ở Canada về nước v́ chuyện Ottawa không thực hiện đúng thời hạn thu lại những kiện rác mà giới chức Philippines nói là bị chở trái phép đến nước này từ vài năm trước.
Các nhà hoạt động môi trường mang theo mô phỏng kiện rác Canada để biểu t́nh trước Đại sứ quán Canada cách đây 2 năm. (Ảnh: AP)
Ngoại trưởng Philipines Teodoro Locsin Jr. viết trên Twitter rằng Philippines “sẽ giảm hiện diện ngoại giao ở Canada cho đến khi rác được chở về Canada”. Động thái quyết liệt này là căng thẳng mới nhất trong quan hệ giữa Philippines với Canada dưới thời Tổng thống Rodrigo Duterte.
Tháng trước, ông Duterte dọa sẽ buộc các tàu chở container rác trở về Canada và đổ một ít rác trước đại sứ quán của Canada ở Manila nếu giới chức Canaa không thu rác về. Philippines đặt ra hạn chót là ngày 15/5 để Canada phải thực hiện.
Ông Locsin viết trên một tweet rằng thư triệu hồi đại sứ và lănh sự Philippines ở Canada về nước đă được gửi đi và dự kiến họ sẽ trở về Manila sau khoảng 1 ngày.
“Việc triệu hồi đó cho thấy chúng tôi nghiêm túc về chuyện họ phải thu rác về, nếu không chúng tôi sẽ cắt quan hệ với họ”, Phát ngôn viên tổng thống Salvador Panelo nói trong cuộc họp báo thường kỳ.
Ít nhất 103 kiện rác thải sinh hoạt, bao gồm túi và chai nhựa, giấy báo và tă đă sử dụng bị chở từ Canada đến Philippines từ năm 2013 – 2014. Hầu hết số container đó đang lưu ở 2 cảng của Manila và cảng Subic ở phía bắc, châm ng̣i cho nhiều cuộc biểu t́nh của các nhà hoạt động môi trường. Giới chức Philippines nói rằng một công ty tư nhân đă khai man đó là rác thải nhựa có thể tái chế.
Ông Duterte nêu vấn đề rác này trong một bài phát biểu vào tháng trước, và quan chức hai nước cũng đă thảo luận để t́m cách giải quyết. Vị tổng thống được ví như Donald Trump của Philippines nói ông sẵn sàng “tuyên bố chiến tranh” với Canada v́ vấn đề này.
“Tôi muốn chuẩn bị sẵn sàng một chiếc tàu. Tôi sẽ phát cảnh báo tới Canada có thể trong tuần tới rằng tốt hơn họ nên rút những thứ đó về hoặc tôi sẽ đi tàu đến Canada để đổ rác của họ ở đó”, ông Duterte nói. “Hăy ăn mừng v́ rác của các ông bà đang quay về. Hăy ăn chúng nếu các ông bà muốn”, Tổng thống Philippines tuyên bố.
Sau tuyên bố của ông Duterte, Chính phủ Canada khẳng định qua đại sứ quán của họ ở Manila rằng họ sẵn sàng hợp tác với Philippines để giải quyết vấn đề, rằng Canada nắm được phán quyết của ṭa án Philippines yêu cầu nhà nhập khẩu tư nhân phải đưa rác quay lại Canada.
Năm 2016, một ṭa án ở Manial ra phán quyết buộc các đơn vị nhập khẩu phải đưa rác quay lại Canada. Trong số 103 container bị đưa vào Philippines, rác từ 34 container đă bị mang đổ ở trong nước.
Năm 2017, Thủ tướng Canada Justin Trudeau nói rằng đă giải quyết vấn đề các quy định của nước này không cho phép nhập rác trở lại.