Vị phi tần duy nhất trong lịch sử Trung Hoa dám ly hôn Hoàng đế v́... chồng yếu sinh lư. Vị Phi tần đó là Thục phi Văn Tú. Dám nghĩ, dám làm, bà là người đầu tiên trong lịch sử 3000 năm của Trung Hoa cả gan đâm đơn ly dị Hoàng thượng.
Ngạch Nhĩ Đức Đặc Văn Tú (1909-1953), được biết đến với tên gọi Thục phi Văn Tú, là Hoàng phi của vua Phổ Nghi, vị Hoàng đế cuối cùng của triều đại nhà Thanh cũng như trong lịch sử Trung Quốc. Bà được mệnh danh là "Hoàng phi cách mạng" v́ là vị phi tần đầu tiên trong lịch sử Trung Hoa chủ động ly hôn với Hoàng đế.
Cuộc đời cô quạnh dưới cái danh Hoàng phi
Gia đ́nh Văn Tú vốn là quư tộc quan lại giàu có thuộc Tương Hoàng Kỳ của Măn Châu. Tuy nhiên, đến đời cha Văn Tú là Đoan Cung th́ cơ nghiệp gia đ́nh bất đầu sa sút dần. Mẹ Văn Tú là Tưởng thị, vợ thứ của Đoan Cung. Bà sinh ra hai người con gái với ông là Văn Tú và Văn Sách.
Cha qua đời năm Văn Tú mới 8 tuổi. Lúc đó, bà Tưởng thị phải một ḿnh nuôi nấng cả hai chị em Văn Tú và con gái của vợ cả đă mất từ sớm của Đoan Cung.
Năm 1916, Văn Tú được gửi tới trường tiểu học Hoa Thị. Khi đó, Văn Tú đă đổi tên thành Phó Ngọc Phương.
Thục phi Văn Tú.
Ngọc Phương không chỉ chăm ngoan mà c̣n học rất giỏi. Ngoài lúc học, Ngọc Phương rất chịu khó thêu tranh giúp đỡ mẹ. Dù mới 13 tuổi, Ngọc Phương đă chín chắn như một cô gái trưởng thành.
Năm 1921, Hoàng đế Phổ Nghi tṛn 16 tuổi và bắt đầu việc tuyển vợ. Vượt qua vô số các cô nương danh gia vọng tộc khác, Uyển Dung 17 tuổi và Văn Tú 14 tuổi lọt vào mắt xanh của Hoàng đế. Kết quả, cả hai được lựa chọn vào hậu cung.
Ngọc Phương được chọn làm Thục phi, đổi lại tên là Văn Tú, lấy hiệu là Thục phi Văn Tú. Từ đây, cuộc đời bà là những ngày tháng bất hạnh.
Thục Phi Văn Tú được đưa vào hậu cung ngày 29/11/1922, trước Uyển Dung một ngày. Đêm động pḥng, bà không được Phổ Nghi sủng hạnh bà v́ sáng hôm sau Hoàng đế c̣n phải cử hành đại hôn với Hoàng hậu Uyển Dung.
Uyển Dung sau đó luôn lấy thân phận chính thất để lấn lướt, tranh đoạt sủng ái của Phổ Nghi với Văn Tú. Hoàng hậu chủ trương một vợ một chồng, phản đối Hoàng đế nạp thêm phi tử, Đến bữa, Văn Tú không được ăn cùng Hoàng đế và Hoàng hậu mà phải ăn một ḿnh.
Hoàng đế Phổ Nghi và Hoàng hậu Uyển Dung.
Thục phi Văn Tú sống cô quạnh trong cung như một chiếc bóng, làm bạn với thơ ca, sách vở. Sau nhờ được vua Phổ Nghi mời giáo viên nước ngoài tới dạy tiếng Anh, bà bắt đầu trở nên cởi mở. Tuy nhiên, cuộc sống yên b́nh cũng chẳng kéo dài được bao lâu.
Năm 1924, vua Phổ Nghi bị lật đổ, toàn bộ hoàng thất nhà Thanh bị Phùng Ngọc Tường - một tướng của Quốc dân đảng ép phải rời khỏi hoàng cung.
Khi đó, Phổ Nghi nhiều lần muốn kêu gọi sự giúp đỡ của Nhật Bản mong khôi vụ lại ngôi vị. Với kiến thức uyên bác của ḿnh, Văn Tú không ít lần hiến kế can Phổ Nghi nhưng ông luôn cho rằng phụ nữ không biết ǵ mà lại đ̣i xen vào chuyện chính trị. Từ đó, ông dần dần ghét bỏ và đối xử tồi tệ với Văn Tú.
Dù sống chung trong một căn nhà nhưng Phổ Nghi và Uyển Dung sống tại tầng hai c̣n Văn Tú sống bên dưới như người xa lạ. Những lúc ăn cơm hay dạo phố, Phổ Nghi cũng chỉ đi cùng Uyển Dung.
Quyết định ly hôn chồng táo bạo nhất trong lịch sử Trung Hoa
Cảm thấy bản thân không thể chịu đựng thêm cuộc sống tù túng ấy, Văn Tú quyết định t́m hiểu luật và đệ đơn lên ṭa án yêu cầu ly hôn với Phổ Nghi.
Trong đơn kiện có nêu: "Kiện Phổ Nghi ngược đăi Văn Tú đến mức không thể chịu đựng được nữa. Phổ Nghi mắc bệnh yếu sinh lư, ở cùng nhau 9 năm mà chưa từng sủng hạnh Văn Tú lần nào. V́ thế, Văn Tú quyết định ly hôn và yêu cầu mỗi tháng Phổ Nghi phải cung cấp 500 ngàn tiền sinh hoạt phí".
Nhà vua bị Hoàng phi đâm đơn ly hôn trở thành sự kiện chấn động không nhỏ. Các tờ báo tại Nam Kinh và Thiên Tân thời bấy giờ cho đăng tải các thông tin liên quan tới việc Văn Tú và gọi bà là "Hoàng phi cách mạng".
Sự việc đó khiến Phổ Nghi vừa giận, vừa thẹn v́ làm tổn thương nghiêm trọng đến sĩ diện của hoàng thất cũng như thân phận Hoàng thượng của ḿnh.
Và kết quả là Phổ Nghi trở thành vị hoàng đế đầu tiên bị Hoàng phi ly hôn.
Năm 1931, sau nhiều ngày đàm phán, Phổ Nghi cũng phải đặt bút kư vào tờ giấy ly hôn gồm 3 điều kiện kèm theo: Một là, sau khi ly hôn Phổ Nghi phải cung cấp cho Văn Tú 550 ngàn tiền sinh hoạt phí; hai là, Phổ Nghi phải đồng ư để Văn Tú mang theo những đồ dùng và quần áo thường ngày của ḿnh; ba là, sau khi Văn Tú về Bắc B́nh sống nhất định không được làm việc ǵ ảnh hưởng tới danh dự của Phổ Nghi.
Bà về thành Bắc B́nh (Bắc Kinh ngày nay). Một lần nữa Văn Tú đổi tên thành Phó Ngọc Phương, làm giáo viên tại một trường dân lập. Cuộc sống gần gủi với trẻ nhỏ khiến bà cảm thấy vui vẻ, hạnh phục.
Tuy nhiên, không lâu sau thân phận Hoàng phi nhà Thanh bị phát hiện, bà buộc phải rời khỏi trường học trong nước mắt.
Năm 1949, bà chuyển tới một căn nhà nhỏ ở Bắc Kinh và làm người hiệu đính cho một tờ báo. Sau đó, bà kết hôn cùng người đàn ông tên Lưu Chấn Đông. Người này nguyên là phụ tá của Lư Tông Nhân, quyền tổng thống Trung Hoa Dân Quốc sau khi cuộc kháng chiến ở Trung Quốc giành thắng lợi.
Sau khi kết hôn, hai người mở tiệm cho thuê xe kéo loại nhỏ, cùng nhau trải qua những tháng b́nh yên. Tuy nhiên, hạnh phúc chẳng tày gang. Chỉ được hai năm, Lưu Chấn Đông phá sản. Chưa kịp trốn về phía nam th́ thành Bắc B́nh bị bao vây. Lưu Chấn Đông nghe Văn Tú ra tŕnh diện với chính quyền nên được ở lại làm tại đội vệ sinh quận Tây Thành.
Vợ chồng bà Văn Tú sau đó sống trong căn pḥng chật hẹp chỉ 10m2. Chồng bà đi làm c̣n bà th́ ở nhà quán xuyến nội trợ. Cả hai không sinh được người con nào.
Đến 18/9/1953, vị Hoàng phi cuối cùng trong lịch sử Trung Quốc qua đời. Năm đó, Văn Tú mới 45 tuổi.
VietBF@ sưu tầm.