Chiến lược chống dịch không cần phong tỏa của Iceland khiến nhiều nước không khỏi ṭ ṃ. Trong khi nhiều nước phong tỏa toàn quốc để chống Covid-19, Iceland áp dụng chiến lược chống nCoV khác biệt, dựa vào xét nghiệm và cuốn danh bạ điện thoại.
Iceland, ḥn đảo biệt lập với dân số khoảng 364.000 người, xác nhận ca nhiễm nCoV đầu tiên vào 28/2, khi một công dân trở về từ Italy và dương tính với virus. Kể từ đó, Iceland bắt đầu một cuộc chiến mới, với vũ khí không phải là lệnh phong tỏa, mà là thiết bị xét nghiệm nCoV.
Trường tiểu học và nhà trẻ ở Iceland vẫn mở cửa, nhiều nhà hàng vẫn hoạt động dù giới hạn số khách hàng. Du khách vẫn được phép đến quốc gia này mà không cần cách ly. Giới chức lúc đầu hạn chế tụ tập trên 100 người, nhưng rất lâu sau khi các quốc gia khác thực hiện cách biệt cộng đồng, quy định này giảm xuống 20 người.
Dẫu vậy, Iceland vẫn nhận được nhiều lời khen ngợi và thường xuyên được nhắc tới v́ chiến lược xét nghiệm cho nhiều người có nguy cơ nhiễm nCoV nhất có thể. Thay v́ xét nghiệm chọn lọc cho những người có nguy cơ cao như các nước khác, quốc gia này cho phép xét nghiệm đại trà và nhanh chóng cách ly những người dương tính với Covid-19.
Học sinh chơi bóng rổ trong giờ nghỉ tại một ngôi trường ở thủ đô Reykjavik của Iceland. Ảnh: NYTimes.
Các xét nghiệm này do Bệnh viện Đại học Quốc gia Iceland cùng công ty dược phẩm sinh học deCode Genetics có trụ sở tại thủ đô Reykjavík tiến hành với những người có lẫn không có triệu chứng nCoV. Tính đến ngày 8/4, quốc gia này đă xét nghiệm ít nhất 30.000 mẫu sinh phẩm và đă phát hiện ít nhất 1.600 ca dương tính, trong đó chỉ có 6 người tử vong.
Tiến sĩ Kari Stefansson, giám đốc điều hành công ty deCode Genetics tại Reykjavík, cho biết giới chức Iceland tiến hành xét nghiệm ngẫu nhiên cho người dân bằng cách lựa chọn từ cuốn danh bạ điện thoại quốc gia, chiến lược xét nghiệm quy mô lớn chưa từng được áp dụng ở bất cứ nơi nào khác trên thế giới.
Tới nay, Iceland là một trong những quốc gia có tỷ lệ xét nghiệm cao nhất thế giới, khoảng 10% dân số, theo giới chức chính phủ. Họ cũng đă theo dơi nhiều nguồn lây nhiễm khác nhau, theo dơi lịch sử tiếp xúc và thậm chí nghiên cứu các chủng virus khác nhau.
Stefansson nhận định việc sàng lọc trên diện rộng có thể giúp "làm chậm tốc độ lây lan của virus, từ đó giúp kiểm soát sự lây nhiễm trong xă hội". Công ty này xem việc xét nghiệm cho những người không có triệu chứng là cách để phát hiện những "mầm bệnh thầm lặng" và ngăn chặn dịch lây lan.
Trong khi bất cứ người dân Iceland nào cũng có thể đăng kư xét nghiệm với công ty deCode, những người xuất hiện triệu chứng như sốt hoặc thuộc nhóm có nguy cơ nhiễm cao như nhân viên y tế, người từng đi tới vùng dịch và những người cách ly sẽ phải xét nghiệm tại pḥng khám hoặc bệnh viện.
Kết quả là Iceland trở thành một trong những nước có tỷ lệ người nhiễm trên dân số cao nhất thế giới, nhưng các chuyên gia cho rằng đây không phải là "thảm họa", bởi kết quả xét nghiệm cho thấy khoảng 50% người dương tính với nCoV ở Iceland không biểu hiện bất cứ triệu chứng nào. Nếu không được xét nghiệm, phát hiện sớm và cách ly, họ sẽ là nguồn lây nhiễm rất lớn cho cộng đồng.