Với hành động nghiệp dư và nhiều điểm yếu khiến kế hoạch lật đổ Tổng thống Venezuela của nhóm cựu đặc nhiệm Mỹ bị chặn đứng còn trong trứng nước.
Đó là một kế hoạch quá phức tạp để làm giàu nhanh chóng. Xâm lược một quốc gia xa lạ, bắt cóc tổng thống đương nhiệm để nhận phần thưởng 15 triệu USD của chính phủ Mỹ, sau đó nhận khoản tiền lớn gấp nhiều lần từ những người mới lên nắm quyền ở Venezuela.
Kế hoạch lật đổ Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro và đưa ông tới bang Florida, Mỹ, để xét xử tội buôn ma túy có vẻ rất kín kẽ trong mắt cựu đặc nhiệm Jordan Goudreau khi anh ta vạch đường đi nước bước trong cuộc họp tại một căn hộ sang trọng ở thành phố Miami cuối năm 2019. Cựu thượng sĩ Mũ nồi xanh 43 tuổi này chắc chắn rằng kinh nghiệm tham chiến ở Iraq và Afghanistan sẽ giúp anh ta thực hiện chiến dịch một cách trơn tru.
Nhóm lính đánh thuê bị Venezuela bắt hôm 4/5. Ảnh: Guardian.
Nó dường như cũng rất thuyết phục với đại diện phe đối lập Venezuela trong cuộc họp. Chỉ vài tháng sau cuộc binh biến nhằm lật đổ Maduro thất bại, đồng minh của thủ lĩnh đối lập Juan Guaido đã ký hợp đồng béo bở trị giá 212,9 triệu USD với công ty an ninh tư nhân Silvercorp USA của Goudreau để loại bỏ Tổng thống Venezuela.
Tuy nhiên, đại diện phe đối lập Venezuela cho biết họ sau đó ngày càng nghi ngờ năng lực của Goudreau và cắt liên lạc với anh ta vài tháng trước chiến dịch đổ bộ được tiến hành hôm 4/5.
Thất bại trong kế hoạch của Goudreau bị phơi bày khi hai cựu đặc nhiệm Mỹ Airan Berry và Luke Denman bị bắt sống trên bờ biển Venezuela cùng các lính đánh thuê. Họ bị bắt ngay trước khi kịp đặt chân lên lãnh thổ Venezuela. Cuộc xâm lược thất bại với 8 tay súng bị tiêu diệt, hơn 100 người khác bị bắt.
Hai cựu đặc nhiệm Mỹ sau đó xuất hiện trên truyền hình quốc gia Venezuela, thừa nhận âm mưu lật đổ chính phủ và khai đầy đủ kế hoạch bắt cóc Tổng thống Maduro để đưa về Mỹ.
Goudreau hôm 3/5 khoe khoang về "một cuộc đổ bộ đường biển táo bạo", trước khi chiến dịch này bắt đầu. Nó được đặt tên là "Chiến dịch Gideon", dựa theo câu chuyện trong Kinh Thánh về một đội quân nhỏ bé đánh bại đối phương đông đảo gấp nhiều lần. "Các đơn vị của chúng tôi đã được kích hoạt ở miền nam, tây và đông Venezuela", Goudreau nói trong lúc đứng cạnh Javier Nieto Quintero, cựu đại úy vệ binh quốc gia Venezuela.
Vào thời điểm này, kế hoạch của Goudreau đã bắt đầu "chết từ trứng nước", nhất là khi mọi chi tiết hành động đã được hãng tin AP công bố trước đó hai ngày. Điều đó đồng nghĩa với việc chính quyền Tổng thống Maduro cũng biết rõ về chiến dịch Gideon.
Goudreau từng phục vụ trong quân đội Canada hồi thập niên 1990 và theo học Đại học Calgary trước khi gia nhập đặc nhiệm Mũ nồi xanh Mỹ. Anh ta dành 15 năm trong lực lượng này trong vai trò lính quân y, lên đến cấp hàm thượng sĩ và từng nhiều lần tham chiến ở Iraq và Afghanistan.
Sau khi xuất ngũ, Goudreau thành lập Silvercorp USA vào năm 2018 với mục tiêu cung cấp dịch vụ bảo vệ tại các trường học Mỹ, ngăn chặn nguy cơ xả súng hàng loạt. Trang web của Silvercorp USA đưa ra hàng loạt tuyên bố phóng đại như Goudreau từng chỉ huy "các đơn vị an ninh quốc tế của Tổng thống Mỹ", dù cựu đặc nhiệm này chỉ bảo vệ an ninh cho một cuộc vận động chính trị của Tổng thống Donald Trump.
Đầu năm 2019, Goudreau cung cấp dịch vụ bảo vệ cho một buổi hòa nhạc ủng hộ người tị nạn Venezuela ở biên giới Colombia. Anh ta gặp Cliver Alcala, cựu tướng Venezuela chuyển sang ủng hộ phe đối lập vào thời điểm đó. Cả hai bắt đầu bàn kế hoạch lật đổ Maduro.
Đến tháng 9/2019, Goudreau đã lên kế hoạch chi tiết và gặp Juan Jose Rendon, một người Venezuela lưu vong được thủ lĩnh đối lập Juan Guaido giao nhiệm vụ xây dựng chiến lược giành quyền lực.
Rendon là người khét tiếng trong chính trường Mỹ Latinh, từng phục vụ chiến dịch tái tranh cử của cựu tổng thống Colombia Juan Manuel Santos và từ chức sau cáo buộc nhận hối lộ của các trùm ma túy. Rendon cũng bị nghi can thiệp cuộc bầu cử tại Mexico vào năm 2012.
Guaido dường như đã lập một ủy ban cố vấn để tìm cách lật đổ Maduro, trong đó Rendon nhận trách nhiệm thực hiện kế hoạch. Ủy ban này đã tìm mọi phương án pháp lý để loại bỏ Tổng thống Venezuela, đồng thời tiếp cận nhiều công ty an ninh tư nhân luôn đòi thù lao "trên trời".
"Lòng tham của họ vô đáy. Họ đòi một tỷ USD đến 1,5 tỷ USD. Trong khi đó, công ty của Goudreau chỉ yêu cầu trả 213 triệu USD từ doanh thu dầu mỏ của Venezuela trong tương lai, trong đó đặt cọc 1,5 triệu USD. Anh ta tuyên bố đang có 800 người sẵn sàng đổ bộ vào Venezuela", Rendon tiết lộ.
Hàng loạt cuộc họp giữa Silvercorp USA và phe đối lập Venezuela kết thúc với một thỏa thuận vào tháng 10/2019. "Tổng chi phí ước tính cho dự án sẽ là 212,9 triệu USD và thời hạn thực hiện là 495 ngày. Các chuyên gia của nhà cung cấp dịch vụ sẽ hỗ trợ đối tác lên kế hoạch, tiến hành chiến dịch bắt và loại bỏ Nicolas Maduro (còn gọi là "Mục tiêu Chính), lật đổ chính quyền hiện tại và thay bằng Tổng thống Juan Guaido", hợp đồng 42 trang được tờ Washington Post của Mỹ công bố ngày 7/5 có đoạn viết.
Tài liệu này có cả chữ ký của Guaido, dù thủ lĩnh đối lập Venezuela khẳng định đó không phải chữ ký của ông.
Theo thỏa thuận, Silvercorp USA có 45 ngày để huấn luyện và trang bị cho lực lượng đánh thuê trước khi họ xâm nhập Venezuela để chiếm các địa điểm trọng yếu và khơi mào một cuộc nổi dậy.
Rendon tin tưởng Goudreau tới mức bỏ ra 50.000 USD tiền túi để trả cho cựu đặc nhiệm Mỹ. "Anh ta phàn nàn rằng tôi là người giàu có, trong khi anh ta là người thiếu tiền nhưng vẫn phải chịu mọi phí tổn", Rendon nhớ lại.
Tuy nhiên, Rendon sớm nghi ngờ rằng Goudreau không có nguồn lực và trình độ như tuyên bố, đồng thời ngày càng lo lắng khi cựu đặc nhiệm Mỹ liên tục đòi thêm tiền.
Rendon mất niềm tin vào Goudreau vì "tính cách, tâm lý và sự thiếu tôn trọng". Guaido dường như cũng nghi ngờ rằng cựu đặc nhiệm Mỹ nói quá nhiều và để lộ thông tin. "Anh ta gặp nhiều người ở Colombia trước chúng tôi, họ có liên hệ tới những tổ chức mà chúng tôi không muốn tiếp xúc vì có liên quan tới chính phủ", Rendon kể lại.
Tranh cãi về khoản tiền cọc 1,5 triệu USD lên đỉnh điểm vào tháng 11/2019 khi Goudreau, Nieto và nhiều người Venezuela đối đầu với Rendon trong căn hộ sang trọng của ông ta ở Miami. "Cuộc tranh luận nhanh chóng leo thang cho đến khi Nieto can thiệp, chúng tôi cùng ra ban công để hạ nhiệt", Rendon nói.
Goudreau rời đi mà không nhận được tiền cọc. Rendon không nhận được thông tin nào từ cựu đặc nhiệm này cho đến tháng 4, khi ông nhận được thư từ luật sư của Goudreau yêu cầu trả 1,5 triệu USD.
Cựu đặc nhiệm Mỹ và luật sư đến nay chưa bình luận gì về âm mưu thất bại ở Venezuela, cũng như thông tin mà Rendon đưa ra.
Phe đối lập Venezuela không phải bên duy nhất rút khỏi thỏa thuận với cựu đặc nhiệm Mỹ. Drew White, người từng chiến đấu cùng Goudreau, Berry và Denman ở Trung Đông, là một trong những thành viên sáng lập Silvercorp USA. Tuy nhiên, White rút khỏi công ty vào năm 2019 khi Goudreau bắt đầu vạch kế hoạch bắt cóc Maduro, cho rằng nó "quá hão huyền".
"Dù tôi muốn ủng hộ anh ta với tư cách là một người bạn, anh ta vẫn không sống trong thực tế. Những điều anh ta nói hoàn toàn vô nghĩa", White cho hay.
Chiến dịch Gideon bắt đầu bị phanh phui từ cuối tháng 3, khi cảnh sát Colombia phát hiện một xe tải chứa đầy súng trường bán tự động, áo chống đạn và mũ bảo hiểm đang di chuyển đến một ngôi nhà gần biên giới Venezuela.
Giới chức địa phương chú ý tới địa điểm này khi chủ nhà cho biết những người thuê đã chậm trả tiền. Tài xế xe tải khai rằng anh ta được yêu cầu chuyển số hàng tới một người có biệt danh "El Pantera" (Con báo), sau này được lực lượng an ninh xác định là Robert Levin Colina Ibarra, một trong 8 người bị bắn chết khi đổ bộ lên bãi biển ở Venezuela.
Kế hoạch của Goudreau càng gặp khó khăn khi tướng Alcala bị Washington kết tội "buôn bán ma túy". Trước khi tự nộp mình cho giới chức Mỹ hồi tháng 3, cựu tướng Venezuela đã tiết lộ về một chiến dịch với sự tham gia của "các nhà thầu Mỹ và chính phủ Colombia", dù không cho biết chi tiết.
Chính phủ Mỹ lúc đó trao thưởng 15 triệu USD cho thông tin giúp bắt và truy tố Maduro. Điều này trở nên đặc biệt quan trọng với Goudreau, nhất là sau khi thỏa thuận 212,9 triệu USD với Rendon đã bị hủy.
Berry khai rằng kế hoạch của nhóm lính đánh thuê là đổ bộ vào Venezuela, bắt cóc Tổng thống Maduro ngay tại dinh tổng thống ở trung tâm thủ đô Caracas, dù anh ta không biết sẽ làm thế nào. Trong khi đó, nhiệm vụ của Denman là chiếm một sân bay quân sự gần đó, giúp máy bay hạ cánh và đưa Maduro sang Mỹ.
Luke Denman thú nhận trên sóng truyền hình Venezuela hôm 6/5. Video: TeleSUR.
Sau khi cuộc đột kích bị vô hiệu hóa, Tổng thống Maduro tuyên bố tình báo Venezuela đã xâm nhập hàng ngũ lính đánh thuê và sẵn sàng hành động. "Chúng tôi biết mọi thứ như họ ăn gì, uống gì và ai tài trợ cho họ", ông nói thêm.
Guaido liên tục bác bỏ liên quan đến âm mưu, đồng thời cho rằng Tổng thống Maduro phải chịu trách nhiệm vì đã để nó diễn ra.
Bộ Tư pháp Venezuela hôm 9/5 truy tố Berry và Denman với tội khủng bố, vận chuyển trái phép vũ khí quân dụng, thông đồng với tội phạm và cho biết họ có thể đối mặt án tù 25-30 năm, đồng thời đề nghị phát lệnh truy nã quốc tế với Goudreau.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper đều bác cáo buộc Washington có liên quan đến vụ đột kích, trong khi Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tuyên bố nước này sẽ dùng mọi công cụ có sẵn để đưa công dân Mỹ về nước.
VietBF@sưu tập
