Vào đêm 19/9/1980, một tên lửa Titan II mang đầu đạn hạt nhân đã phát nổ. Đây là câu chuyện khó quên mà người sống sót kể lại...
Khi Liên Xô phóng Sputnik - vệ tinh nhân tạo đầu tiên trên thế giới - vào không gian năm 1957, nó đã khiến ý tưởng về máy bay ném bom hạt nhân tầm xa trở nên lỗi thời. Nếu một tên lửa có thể được phóng vào không gian, nó cũng có thể được phóng vào một mục tiêu nào đó, và nhanh hơn nhiều so với việc máy bay ném bom có thể bay đến mục tiêu để tấn công.
Nếu Liên Xô có tên lửa, thì người Mỹ cũng cần chúng.
"Ý tưởng không còn là để giành chiến thắng trong một cuộc chiến tranh hạt nhân, mà là để ngăn chặn một cuộc chiến bắt đầu. Đó là khởi nguồn của Titan II, với sứ mệnh khiến kẻ thù sớm biết rằng họ không thể thắng trong cuộc chiến này" - Chuck Penson, từng làm việc cho Bảo tàng Tên lửa Titan ở Arizona (Mỹ) nói.
Các tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) đầu tiên của Mỹ, như Atlas và Titan I, được sử dụng nhiên liệu đông lạnh, phải dựa vào các chất như oxy lỏng và được giữ lạnh liên tục. Mất khoảng 15 phút để nạp nhiên liệu và di chuyển Titan I vào vị trí trước khi khai hỏa.
Mặt khác, Titan II có tầm bắn xa hơn và có thể được sử dụng để phòng thủ cũng như cho chương trình vũ trụ non trẻ của Mỹ thời Chiến tranh Lạnh bắt đầu nóng dần lên. Tên lửa Titan II được phát triển để phục vụ các chuyến bay vũ trụ cũng như cho ICBM. Nó được sử dụng cho dự án Gemini, đưa những phi hành gia như Neil Armstrong, Buzz Aldrin và Jim Lovell vào không gian những năm 1960.
Tổng cộng có 54 tên lửa Titan II, có khả năng đánh trúng mục tiêu ở vị trí cách xa gần 13.000 km trong vòng nửa giờ, được đặt ở trạm phóng tại các bang Arizona, Kansas và Arkansas của Mỹ.
Không giống như người tiền nhiệm của nó (Titan I), Titan II sử dụng thuốc phóng hypergolic với nhiên liệu và chất ôxy hóa được lưu trữ trong tên lửa - ở nhiệt độ phòng. Thuốc phóng hypergolic là tổ hợp có các thành phần tự bốc cháy khi chúng tiếp xúc với nhau, giúp tên lửa phóng đi gần như ngay lập tức.
Điểm khác biệt giữa Titan I và Titan II chính là mấu chốt của câu chuyện. "Nhiên liệu rất dễ bay hơi, nó có thể tự phát nổ. Chúng tôi xử lý hydrazine [nhiên liệu] và nitơ tetroxide [chất oxy hóa] mỗi ngày. Chúng tôi đã quá quen với nó nên nó không làm chúng tôi sợ hãi" - một phi công 21 tuổi cho biết.
NGÀY ĐỊNH MỆNH
Năm 1972, Mỹ và Liên Xô ký kết Hiệp ước SALT I, cho phép tên lửa Titans được trao đổi để lấy nhiều tàu ngầm tên lửa hơn, nhưng Thủ tướng Liên Xô Leonid Brezhnev sẽ không ký hiệp ước nếu không đảm bảo rằng các cuộc giao thương sẽ không xảy ra. Vì vậy, các tên lửa Titan vẫn giữ nguyên vị trí (tại những nơi đặt tên lửa) - và hết lần này đến lần khác chứng tỏ sự nguy hiểm của chúng.
Trở lại năm 1965, một thợ hàn dân sự đang làm việc trong quá trình nâng cấp trong một hầm chứa ở bang Arkansas miền nam nước Mỹ đã vô tình va phải một đường dây thủy lực, gây ra hỏa hoạn khiến 53 trong số 55 công nhân ở đó thiệt mạng vào ngày hôm đó.
Năm 1978, sáu tháng sau vụ rò rỉ ở Arkansas, hai phi công đã chết sau một vụ rò rỉ nhiên liệu tên lửa tại hầm chứa Titan II ở bang Kansas.
Tất cả các tên lửa Titan II đều đổ đầy nhiên liệu và có thể phóng đi bất cứ lúc nào - Đổi lại, các kỹ thuật viên phải theo dõi và bảo trì nó liên tục. Đó là lý do vì sao một nhóm phi công từ đội Hệ thống chuyển thuốc phóng (PTS) đã làm việc trong hầm chứa vào đầu chiều ngày 18/9/1980 nhằm điều áp thùng chứa nhiên liệu tên lửa (vô hình chung trùng với hầm chứa xảy ra tai nạn bắt lửa cách đó 15 năm, năm 1965). Vụ việc bắt đầu với sự cố rò rỉ nhiên liệu vào lúc 6:30 chiều ngày 18/9, và đỉnh điểm là vụ nổ vào khoảng 3 giờ sáng ngày 19/9.
Khi đó, nhóm 3 phi công là Jeffrey Plumb, David Powell và Eric Ayala đang kiểm tra áp suất trên thùng chất ôxy hóa của một tên lửa USAF Titan II tại Tổ hợp phóng 374- của Little Rock AFB 7. Và họ phát hiện ra rất nhiều khói trắng, đó là hydrazine (N₂H₄).
Đội PTS tiếp tục ở lại khu vực gần hầm chứa và đón tiếp đội điều tra - gồm Devlin, Rex Hukle, David Livingston và Jeffrey K. Kennedy - đến kiểm tra tình hình. Kennedy đã tự mình xuống hầm để nắm bắt thông tin. Tình hình rất nguy cấp. Nhưng đội điều tra đã cố thủ một lúc, và cuối cùng, khoảng 1 giờ sáng, Devlin và Hukle đi vào hầm chứa cùng bình dưỡng khí và ở đó trong nửa giờ.
VỤ NỔ
Khi nhận lệnh rời khỏi hầm chứa, Livingston và Kennedy được yêu cầu bật quạt thông gió. Trong tuyên bố chính thức của mình trong cuộc điều tra về sau, Kennedy nói điều đó không có ý nghĩa: "Tại sao lại cung cấp năng lượng cho một mạch điện trong một vụ rò rỉ nhiên liệu?" Devlin nói: "Lý thuyết chính là khi công tắc thông hơi được kích hoạt, nó đã gây ra vụ nổ".
Cách hầm chứa khoảng 800 m, Jimmy Roberts và Donald Green đã nhìn thấy vụ nổ. Bốn người đàn ông tại hầm chứa bị thổi bay.
Devlin nói: "Đó là tiếng nổ lớn nhất mà tôi từng nghe thấy trong đời. "=Một cơn gió chấn động đập vào tôi như một chiếc xe tải, và tôi trượt dài 20 m, và mỗi bước chân, tôi cảm thấy như mình đang đi nhanh hơn. Suy nghĩ duy nhất của tôi lúc đó là: "Tôi biết tôi là một người đã chết. Tôi chỉ hy vọng nó không làm tôi đau đớn kéo dài".
Sau những gì tưởng như im lặng vĩnh viễn, người ta có thể nghe thấy Kennedy trên đài phát thanh: "Tôi sắp chết."
Rex Peters, người từng làm việc trong Dự án Manhattan và đã nghỉ hưu ở Damascus sau nhiều năm ở Los Alamos, New Mexico, nói với New York Times suy nghĩ đầu tiên của anh ấy khi chứng kiến vụ nổ là, "Nó khiến tôi nhớ lại những ngày xưa. Trong một phút, nó giống như một vụ nổ bom hạt nhân chết chóc".
Vụ nổ đã thổi bay các cánh cửa hầm chứa và khiến nhiều mảnh vỡ bay khắp nơi. Chi tiết đáng sợ nhất của vụ việc chính là vụ nổ cũng thổi bay cả đầu đạn hạt nhân 9 megaton gắn trên đầu tên lửa. Điều tồi tệ hơn cả là không ai biết đầu đạn hạt nhân đang ở đâu!
(Để so sánh, quả bom nguyên tử ném xuống Hiroshima chứa khoảng 15 kiloton, và quả bom ném xuống Nagasaki khoảng 21 kiloton. Một megaton bằng 1.000 kiloton hay 1 triệu tấn TNT).
Một đài truyền hình tư nhân, chỉ có giấy phép hoạt động vào ban ngày, nhưng đây là một ngoại lệ đủ lớn để họ phát sóng lúc 3:30 sáng và phát đi thông điệp "Tất cả mọi người hãy ra khỏi đó ngay lập tức".
Cuối cùng, người ta cũng tìm thấy đầu đạn hạt nhân 9 megaton trong một con mương cách hầm chứa khoảng 200 thước. Điều ngạc nhiên là, thông tin này không phải do Không quân Mỹ đưa ra. Lực lượng Không quân từ chối xác nhận hoặc phủ nhận liệu vũ khí hạt nhân có liên quan đến vụ nổ hay không.
Nếu, đầu đạn hạt nhân 9 megaton cũng phát nổ thì hậu quả sẽ vô cùng khó lường.
HẬU QUẢ
Vụ nổ tên lửa ở Damascus, bang Arkansas là tin tức trang nhất trong ít nhất vài ngày. Báo chí Mỹ gọi sự kiện năm 1980 đó là Damascus accident.
Sau vụ nổ, David Livingston chết tại bệnh viện, về sau anh được thăng cấp Trung sĩ. 21 người khác ở gần vụ nổ bị thương; Kennedy đã phải vật lộn với các vấn đề về hô hấp do hít phải chất oxy hóa nhưng vẫn sống sót. Toàn bộ tổ hợp phóng tên lửa đã bị phá hủy.
Hậu quả của vụ nổ và việc làm việc với nhiên liệu độc hại tiềm tàng vẫn còn ảnh hưởng đến nhiều người trong số các phi công/kỹ thuật viên có mặt tại đó.
Devlin, hiện đã nghỉ hưu ở Florida và là một tác giả sách dành cho trẻ em, cho biết ông bị loãng xương và tin rằng hydrazine mà ông hít phải đã gây ra chứng bệnh này.
Ayala nói: "Tôi bị bệnh về tuyến giáp. "Không ai nói rằng đó là nguyên nhân, nhưng không ai khác trong gia đình tôi mắc bệnh tuyến giáp.
Rồi sự việc cũng dần lắng xuống. Mondale và Jimmy Carter đã thua cuộc trong cuộc tái tranh cử vào năm 1980. Chính quyền Ronald Reagan đã tiến hành chi tiêu quân sự khổng lồ - bao gồm cả tên lửa để thay thế Titan II. Trong khi những tên lửa này được cho nghỉ hưu vào năm 1987, công ty sản xuất chúng, Martin-Marietta (lúc đó là Lockheed Martin) đã lấy lại và cải tạo chúng để sử dụng trong không gian. Chúng được sử dụng để phóng vệ tinh vào không gian gần đây nhất là năm 2003.
Trong khi nghiên cứu về chiến tranh trong không gian, nhà báo Eric Schlosser đã nghe câu chuyện về vụ nổ ở Damascus. Đến lúc đó, rất nhiều tài liệu trình bày chi tiết mức độ tồi tệ của vụ việc. Chiến tranh Lạnh đã kết thúc, và cùng với nó là mối đe dọa của sự hủy diệt thời bình...
"Đây không phải là lịch sử cổ đại. Nguy cơ đang ở ngay trước mắt. Đồng hồ Ngày tận thế đang ở 100 giây trước nửa đêm" - Eric Schlosser, người đã viết "Command and Control", cuốn sách nổi tiếng về sự cố Damascus và lịch sử vũ khí hạt nhân ở Mỹ, nói với Popular Mechanics.
Eric Schlosser nói rằng khả năng một thành phố bị phá hủy thời nay có lẽ là cao nhất kể từ Thế chiến II. Các nhóm cực đoan thích phá hủy các thành phố. Vũ khí hạt nhân lý tưởng hóa cho điều đó".
Lời cảnh báo của Chuck Penson (từng làm việc tại Bảo tàng Tên lửa Titan ở Arizona, Mỹ) còn đáng ngại hơn: "Vụ nổ của quả bom hạt nhân tiếp theo sẽ không được phóng bằng tên lửa. Nó sẽ ở tại một cảng trong một container vận chuyển hoặc những thứ tương tự như vậy".
VietBF @ Sưu tầm
