Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đang bỏ qua đặc khu hành chính Hong Kong để đối đầu trực tiếp với Trung Quốc, sau khi việc đưa 14 quan chức quốc hội Trung Quốc vào danh sách trừng phạt mới nhất liên quan đến vấn đề Hong Kong.
Cuộc họp của Ủy ban Thường vụ quốc hội Trung Quốc hồi tháng 8.
Bộ Tài chính Mỹ ngày 7.12 áp đặt lệnh cấm vận 14 quan chức Ủy ban Thường vụ quốc hội Trung Quốc về vấn đề Hong Kong. Nhân vật đáng chú ư nằm trong danh sách trừng phạt là Vương Thần (Wang Chen), người đầu tiên đề xuất luật an ninh quốc gia cho Hong Kong vào tháng 5.
Các quan chức Trung Quốc đáng chú ư khác nằm trong danh sách trừng phạt bao gồm Trần Trúc (Chen Zhu), Tào Kiến Minh (Cao Jianming), Đinh Trọng Lễ (Ding Zhongli) và Trương Xuân Hiền (Zhang Chunxian).
Lệnh trừng phạt bao gồm đóng băng mọi tài sản ở Mỹ, hạn chế đi lại, cấm những quan chức Trung Quốc này nhập cảnh vào Mỹ
“Đây là hành động đối đầu trực tiếp với Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc (Quốc hội) - cơ quan quyền lực cao nhất ở Trung Quốc”, Tian Feilong, phó giáo sư Đại học Beihang ở Bắc Kinh và là thành viên của Hiệp hội Nghiên cứu Hong Kong và Macau có trụ sở tại Bắc Kinh, nói trên tờ Thời báo Hoàn Cầu.
“Trong những tuần cuối nhiệm kỳ, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn không ngừng gây sức ép kiểu Chiến tranh Lạnh với Trung Quốc, tạo thêm vấn đề cho Tổng thống đắc cử Joe Biden”, ông Tian nói thêm.
Lau Siu-kai, phó chủ tịch Hiệp hội Nghiên cứu Hong Kong và Macau, gọi các lệnh trừng phạt mới nhất là hành động khiêu khích chính trị nghiêm trọng nhất của Mỹ đối với các vấn đề liên quan đến Hong Kong. Nhưng động thái này ít có tác động thực tế.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc đă nhiều lần lên tiếng phản đối mạnh mẽ những đ̣n trừng phạt quan chức Trung Quốc liên quan đến vấn đề Hong Kong của Mỹ. Bắc Kinh coi đây là hành động can thiệp vào công việc nội bộ của nước này.
Cũng trong ngày 7.12, Hạ viện Mỹ thông qua dự luật đón chào người Hong Kong đến Mỹ. Người Trung Quốc sống ở đặc khu hành chính Hong Kong sẽ có quyền tạm thời sinh sống ở Mỹ và không bị trục xuất. Dự luật này được tŕnh lên Thượng viện chờ thông qua.
Các học giả Trung Quốc nhận định, Bắc Kinh cần có những động thái đáp trả tương xứng, như cắt giảm nhân viên lănh sự quán Mỹ ở Hong Kong.
“Trung Quốc cũng có thể áp đặt lệnh cấm vận với các nghị sĩ Mỹ và người thân, những người tŕnh dự luật liên quan đến Hong Kong, yêu cầu đặc khu Hong Kong kiểm soát nghiêm ngặt những người phạm tội nhưng xin quy chế tị nạn ở Mỹ”, ông Tian nói.
Dự luật cấp “Quy chế được bảo vệ tạm thời" (TPS) trong 5 năm cho người Hong Kong được cả đảng Cộng ḥa và đảng Dân chủ ở Mỹ ủng hộ.