Đài Loan cáo buộc Trung Quốc t́m cách can thiệp, ngăn cản ḥn đảo mua vaccine Covid-19, trong bối cảnh số ca lây nhiễm cộng đồng tại đây tăng vọt.
Khi các quốc gia chạy đua trong cuộn chiến thu mua và tiêm chủng vaccine Covid-19 hồi đầu năm, tại Đài Loan, không mấy ai quan tâm tới việc tiêm chủng bởi lây nhiễm trong cộng đồng ở ḥn đảo gần như bằng 0.
Nhưng làn sóng Covid-19 đang lan rộng trong hai tuần qua khiến nhà chức trách Đài Loan phải đánh giá lại chiến lược pḥng dịch, coi tiêm chủng là ưu tiên hàng đầu. Dù vậy, vấn đề lớn nhất của ḥn đảo lúc này là không có đủ vaccine, và chính quyền Đài Loan đổ lỗi cho Trung Quốc.
Trung - Đài khẩu chiến
Về lư thuyết, Đài Loan nằm cạnh một nguồn cung vaccine khổng lồ, đó là Trung Quốc đại lục. Bắc Kinh đă viện trợ hàng chục triệu liều vaccine do nước này sản xuất cho nhiều quốc gia khắp thế giới. Tuy nhiên, Đài Loan chưa nhận bất cứ liều vaccine nào từ đại lục.
Xung đột đột giữa hai bờ eo biển đă leo thang suốt vài năm qua, và càng trầm trọng hơn trong bối cảnh đại dịch.
Bắc Kinh từng ngăn cản Đài Loan tham gia Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), gây áp lực quân sự tại các vùng biển quanh Đài Loan, hay thuyết phục các số ít đồng minh c̣n lại của Đài Loan cắt đứt quan hệ với ḥn đảo.
Người phát ngôn văn pḥng lănh đạo Đài Loan, bà Kolas Yotaka, cáo buộc Trung Quốc đang ngăn cản Đài Loan mua vaccine. Ảnh: Taiwan News.
Giữa căng thẳng ấy, Đài Loan kiên quyết từ chối mua vaccine của Bắc Kinh. Nhà chức trách Đài Loan đă thông qua luật cấm nhập khẩu vaccine Trung Quốc sử dụng trên người. Động thái này bị Bắc Kinh lên án là "hy sinh cuộc sống của người dân v́ lợi ích chính trị".
Nói về việc ngăn cản Đài Loan tham các cuộc họp của WHO, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên tuyên bố Đài Loan đang lợi dụng dịch bệnh v́ các mục tiêu chính trị.
Nhưng giới lănh đạo Đài Loan th́ nghĩ khác. Đài Loan cáo buộc Bắc Kinh, thay v́ giúp đỡ, lại đang can thiệp vào nguồn cung vaccine mà ḥn đảo này t́m cách tiếp cận.
"Khả năng tiếp cận vaccine của Đài Loan đang bị Trung Quốc can thiệp cản trở, trong khi họ vẫn cố thuyết phục chúng tôi mua sản phẩm của họ. Nếu họ thực sự muốn giúp th́ xin đừng ngáng đường chúng tôi nữa", người phát ngôn văn pḥng lănh đạo Đài Loan, bà Kolas Yotaka, cho biết.
Bà Yotaka không nói rơ Trung Quốc can thiệp như thế nào. Hồi tháng 2, lănh đạo cơ quan y tế Đài Loan Chen Shih-chung cho biết ḥn đảo này từng đàm phán để mua 5 triệu liều vaccine Covid-19 từ BioNTech của Đức, nhưng hợp đồng này đổ vỡ v́ "sức ép chính trị".
BioNTech có những hợp đồng bán dược phẩm quy mô lớn với công ty Fosun Pharma tại Thượng Hải. V́ thế, Bắc Kinh đă t́m cách ngăn công ty dược phẩm của Đức bán vaccine cho Đài Loan.
Làn sóng dịch bệnh mới ập đến đă khiến t́nh h́nh tại Đài Loan đảo chiều nhanh chóng. Chỉ trong 11 ngày qua, Đài Loan ghi nhận tổng cộng 1.889 ca lây nhiễm cộng đồng.
Trong cuộc họp trực tuyến hôm 21/5, lănh đạo cơ quan y tế Đài Loan Chen Shih-chung đă đề nghị Washington cứu trợ vaccine khẩn cấp cho ḥn đảo.
Chật vật t́m kiếm vaccine
Đài Loan đă đặt mua 20 triệu liều vaccine Covid-19, con số đủ để tiêm chủng cho 43% dân số ḥn đảo. Nhưng tới nay, số liều vaccine mà Đài Loan nhận được chỉ vỏn vẹn 720.000, tất cả là của AstraZeneca.
Theo Cơ quan Thông tấn Trung ương Đài Loan, hợp đồng với AstraZeneca được kư từ năm ngoái, theo đó Đài Loan được mua 10 triệu liều vaccine. Nhưng đến tháng 3 vừa qua, lô vaccine đầu tiên do AstraZeneca sản xuất mới được chuyển đến Đài Loan với chỉ 117.000 liều.
Theo thỏa thuận với COVAX, Đài Loan sẽ được cung cấp 4,76 triệu liều vaccine Covid-19. Lô vaccine đầu tiên được chuyển tới ḥn đảo vào đầu tháng 4, gồm 199.200 liều. Lô thứ hai Đài Loan tiếp nhận hôm 19/5 gồm 400.000 liều vaccine.
Hồi tháng 2, Đài Loan kư hợp đồng mua 5 triệu liều vaccine Moderna của Mỹ. Trung tâm Chỉ huy dịch bệnh trung ương Đài Loan ban đầu cho biết những lô vaccine Moderna đầu tiên sẽ cập bến vào tháng 5.
Nhưng tuần trước, đại diện Đài Loan tại Washington, bà Hsiao Bi-khim, thông báo kế hoạch chuyển giao vaccine Moderna bị lùi sang tháng 6.
Bà Hsiao cho biết nhu cầu tiêm vaccine ở Đài Loan ban đầu khá thấp, v́ thế ḥn đảo này trước đây chỉ t́m cách giúp các đồng minh mua vaccine. Nhưng đến thời điểm hiện tại, dịch bệnh đă đẩy cao nhu cầu tiêm chủng, làm phức tạp thêm nỗ lực t́m kiếm vaccine của Đài Lan.
Chính quyền Đài Loan công bố chương tŕnh tiêm chủng từ cuối tháng 3, dành những liều vaccine đầu tiên cho các nhân viên y tế. Chương tŕnh tiêm chủng sau đó mở rộng cho cảnh sát, nhân viên điều dưỡng, người già, và quân nhân.
Tới giữa tháng 4, Đài Loan cho phép những người nằm ngoài danh sách ưu tiên được đăng kư tiêm vaccine với giá 21 USD mỗi liều.
Ban đầu, người dân Đài Loan không quan tâm tới tiêm chủng, đa số vẫn duy tŕ cuộc sống b́nh thường suốt nhiều tháng, họ đi bar, ăn nhà hàng, nghe ḥa nhạc, tham gia các sự kiện thể thao.
Bên cạnh đó, một số ư kiến quan ngại về tác dụng phụ của vaccine, sau khi có các báo cáo về t́nh trạng cục máu đông trên người tiêm vaccine AstraZeneca.
Nhưng khi dịch bệnh bùng phát dữ dội vào đầu tháng 5, làn sóng người dân đổ xô đăng kư tiêm vaccine tăng mạnh. Trước khi lô vaccine mới nhất của COVAX cập bến hôm 19/5, Đài Loan đă sử dụng hết 2/3 trong kho dự trữ 300.000 liều vaccine của ḥn đảo.
Khi nguồn cung bắt đầu thiếu hụt, chính quyền Đài Loan đă phải đ́nh chỉ chương tŕnh tiêm vaccine trả phí, dành toàn bộ kho dự trữ vaccine c̣n lại cho các nhân viên y tế ở tuyến đầu.
Lúc này, Đài Loan đang thử nghiệm lâm sàng đối với ba loại vaccine Covid-19. Hôm 18/5, nhà lănh đạo Thái Anh Văn cho biết hai vaccine đang hoàn thành thử nghiệm giai đoạn 2, do hai hăng dược phẩm Medigen Vaccine Biologics Corporation và United Biomedical phát triển. Bà Thái cho biết hai loại vaccine này có thể được cấp phép sử dụng từ tháng 7.
Nhưng cho tới khi có thể tự sản xuất được vaccine, để đối phó với dịch bệnh đang lan rộng, Đài Loan sẽ tiếp tục phải phụ thuộc vào vaccine ngập khẩu. Đương nhiên, những vaccine ấy sẽ không đến từ Trung Quốc.
VietBF @ Sưu tầm
