Vào ngày 30/5, "thủ lĩnh" chống Covid-19 TQ đã có bài phát biểu "nặng ký" trong lễ bế mạc Đại hội toàn quốc lần thứ X của Hiệp hội Khoa học và Công nghệ TQ được tổ chức tại Đại lễ đường Nhân dân Trung Quốc.
Tại lễ bế mạc, Giáo sư Tiến sĩ Chung Nam Sơn (Zhong Nanshan), Viện sĩ Học viện Kỹ thuật Trung Quốc, đã có một báo cáo về chủ đề cuộc chiến chống lại đại dịch Covid-19 của Trung Quốc. Những thông tin được cho là "có sức nặng" nhất từ trước đến nay.
Bài phát biểu được nêu dưới hình thức đặt câu hỏi và trả lời từng vấn đề theo nhóm, có những nội dung lần đầu tiên ông tiết lộ trước công chúng và được đánh giá rất cao. Sau đây là tóm tắt trích đoạn nội dung bài tham luận của giáo sư Chung Nam Sơn.
Giáo sư Tiến sĩ Chung Nam Sơn
Về vấn đề tiêm chủng
Hỏi: Các loại vắc xin Trung Quốc có an toàn không?
Trả lời: Sau khi thử nghiệm lâm sàng giai đoạn II đối với vắc xin của Trung Quốc, không có cách nào để tiến hành thử nghiệm lâm sàng giai đoạn III ở Trung Quốc vì không còn trường hợp nhiễm bệnh nào nữa.
Việc thử nghiệm vắc xin ở nước ngoài rất phức tạp và đòi hỏi các cuộc đàm phán nghiêm ngặt. Trung Quốc đã tiến hành thử nghiệm vắc xin ở hàng chục quốc gia, đến nay chưa có tai biến lớn nào xảy ra, vắc xin của Trung Quốc vẫn rất an toàn.
Hỏi: Làm thế nào để chọn vắc xin?
Trả lời: Các loại vắc xin hiện tại có hiệu quả trong việc ngăn ngừa tử vong, ngăn ngừa phải nhập viện và ngăn ngừa bệnh tiến triển nặng.
Các thử nghiệm vắc xin được tiến hành ở các thời điểm, địa điểm và vị trí địa lý khác nhau và rất khó để tiến hành so sánh trực tiếp.
Các tác dụng phụ điển hình của vắc xin bao gồm bị đau ở chỗ tiêm, sốt, mệt mỏi, nhức đầu, đau cơ, ớn lạnh và tiêu chảy.
Vắc xin liên quan đến hai vấn đề chính: thời gian bảo vệ kéo dài bao lâu; liệu nó có hiệu quả chống lại chủng đột biến hay không.
Hỏi: Tỷ lệ tiêm phòng cao như thế nào để đạt được miễn dịch cộng đồng?
Trả lời: Cách tính: (1-1 ÷ R0) ÷ tỷ lệ hữu hiệu của vắc xin × 100%. Số người được tiêm chủng ở Trung Quốc vượt quá 600 triệu người, nhưng vẫn chưa đủ.
Về các biện pháp phòng, chống dịch trong giai đoạn tới
Hỏi: Chúng ta cần làm gì nữa?
Trả lời: Luôn chú ý đến các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19 trong cộng đồng; thiết lập miễn dịch cộng đồng và phát triển vắc xin chống lại các chủng biến thể. Tiêm vắc xin theo nhóm càng nhanh thì càng sinh ra ít chủng biến thể mới.
Hỏi: Hai cách quan trọng để phòng và chống dịch là gì?
Trả lời:
1. Một khi có trường hợp nhiễm Covid-19 ở địa phương xảy ra, xét nghiệm axit nucleic sàng lọc nhóm ở một số khu vực là cần thiết (để ngăn ngừa lây truyền trong cộng đồng);
2. Đeo khẩu trang. Đeo khẩu trang có thể ngăn chặn hiệu quả sự lây lan của virus. Khẩu trang phẫu thuật và khẩu trang N95 có thể làm giảm hiệu quả sự lây lan của các giọt bắn và sol khí. Không nên chính trị hóa việc đeo khẩu trang.
Hỏi: Cách để đạt được miễn dịch cộng đồng là gì?
Trả lời: Lây nhiễm tự nhiên (lây nhiễm trong điều kiện không lây nhiễm) có nghĩa là 70% -80% số người bị nhiễm bệnh và 5% số người chết; việc tiêm chủng hàng loạt cần 2-3 năm và cần có sự hợp tác toàn cầu.
Việc để miễn dịch tự nhiên là điều phi thực tế, phi khoa học và phi nhân đạo.
Về vấn đề chống dịch trên toàn cầu
Hỏi: Các quốc gia khác nhau có kế hoạch gì để đối phó với dịch bệnh?
Trả lời: WHO đã tóm tắt bốn kế hoạch ứng phó ở các quốc gia khác nhau:
1. Kiểm soát mạnh mẽ, ngăn chặn tích cực /aggressive containment;
2. Áp chế, đàn áp/suppression;
3. Giảm nhẹ, Giảm bớt mitigation
4. Không thực hiện các biện pháp hữu hiệu/Không có chiến lược thực chất/ no substantive strategy.
Hỏi: Những thách thức của đại dịch Covid-19 đối với các quốc gia là gì?
Trả lời: Làm thế nào để cân bằng giữa phát triển kinh tế và ngăn ngừa lây nhiễm? Cứu mạng sống hay sinh kế trước tiên? Đóng cửa hay mở cửa? Đây là nghệ thuật, và nó cũng là một chiến lược chỉ huy chính trị.
Một số quốc gia đã mở cửa quá sớm, cần được kiểm soát mạnh mẽ và khởi động việc mở cửa lại dần dần thay vì vội vàng mở cửa.
Để ngăn chặn và kiểm soát dịch bệnh, Trung Quốc đã nhấn nút tạm dừng phát triển kinh tế và xã hội, đồng thời phải trả giá đắt để đặt tính mạng và sức khỏe của con người lên hàng đầu, điều này phản ánh việc Trung Quốc bảo vệ nhân quyền.
Hỏi: Các khuyến nghị chính của các chuyên gia WHO đối với công tác phòng chống dịch là gì?
Trả lời: Thành lập Hội đồng Khủng hoảng Y tế Toàn cầu (Global Health Threat Crisis Council). Tuân thủ chủ nghĩa quốc tế chứ không phải chủ nghĩa dân tộc; xây dựng chính sách chung chống dịch toàn cầu; coi vắc xin như một sản phẩm công cộng trên thế giới, loại bỏ chủ nghĩa "dân tộc" vắc xin và cho phép vắc xin được phân phối bình đẳng trên thế giới.
Cung cấp đầy đủ sự hỗ trợ về kinh tế; chỉ có được mức độ cao nhất, chỉ có đạt được sự chú ý của các nhà lãnh đạo chính trị cao nhất mới có thể đảm bảo rằng "chuẩn bị và ứng phó với đại dịch" có thể được thực hiện và duy trì trong tương lai, và sẽ không bị lãng quên hoặc bỏ qua.
Về virus biến chủng mới
Hỏi: Đặc điểm của các trường hợp nhập cảnh từ Ấn Độ là gì?
Trả lời: Tính đến ngày 30/5, các trường hợp nhập cảnh từ Ấn Độ sang Trung Quốc tập trung ở Chiết Giang, Trùng Khánh, Thượng Hải, Hồng Kông, Đài Loan và Quảng Đông. Số lượng trường hợp nhập cảnh tích lũy vượt quá 40 ca.
Quận Liwan, thành phố Quảng Châu, xác nhận rằng cụ bà mang virus là một biến thể của virus ở Ấn Độ. Biến thể virus có ái lực cao với thụ thể ACE2 của tế bào người và có khả năng lây lan mạnh; thời gian ủ bệnh ngắn, thường là 2-4 ngày. Ngoài ra, nó có thể lây lan cho người già và trẻ sơ sinh.
Hỏi: Tại sao nói vận chuyển (thực phẩm) dây chuyền lạnh có khả năng gây nhiễm trùng Covid-19?
Trả lời: Ở Thanh Đảo, SARS-CoV-2 sống được phân lập từ một mẫu cá tuyết đông lạnh nhập khẩu dương tính.
Tại Bắc Kinh, dịch bệnh mới xảy ra khiến nguy cơ lây lan dịch bệnh bằng dây chuyền lạnh; tỷ lệ dương tính của nhân viên trong khu vực bán hải sản là 51,5% (52/101).
Sau khi virus nhiễm vào thịt gà, cá hồi và thịt lợn, chúng thường được bảo quản lạnh ở 4 ° C hoặc đông lạnh ở -20 ° C. Sau 21 ngày, khả năng lây nhiễm của virus không giảm. Do đó, chúng ta phải hết sức cảnh giác về khả năng vận chuyển dây chuyền lạnh gây ra nhiễm trùng Covid-19.
Những kinh nghiệm và trăn trở
Hỏi: Tại sao nói dập được trận dịch bùng phát mới ở Bắc Kinh là một "trận đánh" giỏi?
Trả lời: Rất nhiều biện pháp đã được thực hiện từ 0 giờ ngày 17 tháng 6 năm 2020: mức độ ứng phó khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng đã được nâng từ cấp độ ba lên cấp độ hai; Các khu chợ Tân Phát Địa và các chợ liên quan phải đóng cửa ngay lập tức.
Việc nhập khẩu nguyên liệu thô và thực phẩm đông lạnh đã bị hạn chế nghiêm ngặt; mỗi ngày xét nghiệm axit nucleic cho 400.000 người; theo dõi chặt chẽ những người tiếp xúc gần gũi; giảm các hoạt động xã hội và đeo khẩu trang.
Các trường tiểu học và trung học cho nghỉ học, và các trường đại học tạm thời đóng cửa. Các dự đoán của mô hình cho thấy sau khi bùng phát, nếu chỉ áp dụng các biện pháp ứng phó ba cấp độ, số lượng chẩn đoán được xác nhận tích lũy sẽ là khoảng 600 người, và nếu không có hành động nào, số lượng chẩn đoán được xác nhận tích lũy sẽ đạt 200.000 người.
Hỏi: Bệnh Covid-19 sẽ sinh ra những vấn đề tâm lý nào?
Trả lời: Chủ yếu là các vấn đề tâm lý như căng thẳng, lo lắng và trầm cảm.
Hỏi: Bao lâu sau khi khởi phát bệnh nhân Covid-19 dễ lây nhiễm nhất?
Trả lời: Khả năng lây nhiễm mạnh nhất là 5 ngày trước và 5 ngày sau khi bắt đầu có triệu chứng. Trong giai đoạn đầu khởi phát, tải lượng virus ở đường hô hấp trên nhiều hơn (dễ lây hơn trong vòng 5 ngày kể từ khi khởi phát), và giảm đáng kể sau một tuần.
Hỏi: Dịch Covid-19 để lại cho các nhà khoa học những vấn đề gì?
Trả lời: Nguồn virus, phương thức lây truyền, thời gian tồn tại của virus, nồng độ virus ở bao gói (đựng đồ) bên ngoài cũng có thể gây truyền nhiễm dịch bệnh, v.v.
Cuối báo cáo, giáo sư Chung Nam Sơn nhấn mạnh:
Một góc không bình yên, cả thế giới đều gặp rủi ro.
Nguồn: Science and Technology Daily, Sina
