Cuộc chiến sở hữu trái kiwi giữa TQ và New Zealand

[june04]

Việc một công ty New Zealand cố giành lại quyền sở hữu trí tuệ trái kiwi từ tay Trung Quốc cho thấy sự lép vế của Wellington trước đối tác thương mại lớn nhất của mình - Bắc Kinh.

New Zealand và Trung Quốc đang tranh nhau quyền sở hữu trí tuệ trái kiwi
CHỤP MÀN HÌNH THE GUARDIAN

Kiwi là nông sản xuất khẩu có giá trị nhất của New Zealand. Tuy nhiên, giữa những năm 2010, một người bí mật buôn lậu giống kiwi vàng đặc biệt của New Zealand sang Trung Quốc. Hàng ngàn hecta vườn cây kiwi bất hợp pháp đã mọc lên tại đó.

Nhiều năm qua, New Zealand đã cố gắng đấu tranh bảo vệ tài sản trí tuệ của mình. Những trận chiến giành quyền sở hữu loại trái cây này trong thời gian gần đây đã làm lộ ra những căng thẳng trong mối quan hệ của New Zealand với Trung Quốc.

Giống kiwi vực dậy nông nghiệp New Zealand
Kiwi là ngành kinh doanh lớn của New Zealand. Zespri, hợp tác xã kinh doanh kiwi khổng lồ của nước này, năm ngoái có doanh thu hoạt động là 2,6 tỉ USD.

Theo The Guardian, loại kiwi giá trị nhất ở New Zealand là Sungold, giống kiwi vàng giúp cứu ngành nông sản nước này khỏi thảm họa.

Năm 2010, các vườn kiwi của New Zealand bị một căn bệnh mới có tên PSA quét qua. Dây leo chảy ra dịch đỏ, hoa bị thối rữa và quả bị rụng. Cơn ác mộng này gây thiệt hại cho New Zealand 630 triệu USD. Những giống kiwi vàng đang được yêu thích là loại cây bị ảnh hưởng nặng nề nhất.

Zespri đã cùng các nhà tài trợ khác đầu tư hàng triệu USD vào việc tìm kiếm giải pháp thay thế. Sau nhiều lần thử nghiệm, họ chọn ra giống kiwi Gold3, loại kiwi sau này được đưa ra cửa hàng với tên gọi Sungold.

Giống Gold3 mang các đặc tính lý tưởng. Trái kiwi Gold3 có vị ngọt với hương thơm dễ chịu, giàu vitamin C. Điều quan trọng hơn cả là giống này có khả năng chống lại bệnh PSA đã tàn phá ngành nông nghiệp ở New Zealand.

Sungold trở thành con ngỗng vàng của Zespri. Công ty này nhanh chóng đăng ký sở hữu độc quyền Sungold ở các quốc gia trên thế giới. Kiwi vàng dần được trồng nhiều hơn kiwi xanh và nền nông nghiệp New Zealand đã được gầy dựng lại bằng Sungold.

Sóng gió của Zespri tưởng như đã qua. Tuy nhiên, năm 2016, người ta phát hiện kiwi Sungold đang được trồng ở Trung Quốc. Công ty Zespri đã thuê người điều tra và họ phát hiện số kiwi đó bắt nguồn từ Haoyu Gao.

Gao đã mua một vườn kiwi ở Opotiki, thị trấn nhỏ ở Vịnh Plenty của New Zealand. Theo tài liệu tòa án, ông Gao buôn lậu một lô mầm cây kiwi đến Tứ Xuyên và bán mỗi mầm với giá 42.000 USD. Gao phủ nhận mọi cáo buộc, nhưng tòa án cấp cao New Zealand ra phán quyết yêu cầu ông bồi thường thiệt hại 9,8 triệu USD.

Zespri chiến thắng tại tòa nhưng thất bại trong việc ngăn giống Gold3 được trồng khắp Trung Quốc. Nỗ lực khởi động cuộc chiến pháp lý tiếp theo của Zespri cũng không thành công và không được Bắc Kinh hỗ trợ. Trong báo cáo gần đây, Zespri cho biết diện tích kiwi Gold3 được trồng bất hợp pháp ở Trung Quốc đã tăng gấp đôi trong giai đoạn 2019-2021 lên hơn 5.200 ha.

Đó là bon batàu chó, là bon súc sanh, bon này không là gióng con nguoi còn tê hon thú VÂT.....

Năm 2010, các vườn kiwi của New Zealand bị một căn bệnh mới có tên PSA quét qua. Dây leo chảy ra dịch đỏ, hoa bị thối rữa và quả bị rụng. Cơn ác mộng này gây thiệt hại cho New Zealand 630 triệu USD. Những giống kiwi vàng đang được yêu thích là loại cây bị ảnh hưởng nặng nề nhất.

Lúc đó có thể Trung Cộng đã lấy được giống kiwi vàng rồi, trong khi đợi đến thời cơ thu hoạch thì phải "bảo mật" nó và tiêu diệt đối thủ, nên mới đem PSA là một loại kiwi kung flu từ Vũ Hán sang New Zealand thử.

Nếu kiwi vàng ở New Zealand tan nát thì tốt hơn, China sẽ độc quyền và cho kiwi ra đời trễ một chút, giải thích rằng anh đây có giống này là do... tự thiên nhiên! Chứ còn của chú mày tuyệt chủng lâu rồi làm sao anh biết!

Nỗ lực khởi động cuộc chiến pháp lý tiếp theo của Zespri cũng không thành công và không được Bắc Kinh hỗ trợ.

Zespri vui quá đi, mơ mộng cái gì đâu không hà...

Trong báo cáo gần đây, Zespri cho biết diện tích kiwi Gold3 được trồng bất hợp pháp ở Trung Quốc đã tăng gấp đôi trong giai đoạn 2019-2021 lên hơn 5.200 ha.

Vậy là tàn đời, giờ đây Zespri phải cạnh tranh trồng cây nhớ bác Mao với cả một Đảng Cộng Sản Trung Quốc.

Cách hay nhất là đừng có ảo ảnh độc quyền "phân nửa" với bạn hàng Trung Cộng nữa. New Zealand hãy chấp nhận mất mát mà cho truyền giống Sungold Kiwi ra cả thế giới đi. Ráng giấu kín bí kíp võ công cho lắm, thực sự chỉ là giữ giùm cho Trung Cộng mà thôi.

Ra tiệm sẽ thấy, tiệm Tàu bán kiwi vàng giá rẻ hơn thì Zespri không thể nào chịu nổi, và nhất là các quốc gia Anh Pháp Mỹ vv.. muốn ăn ké mà không ra luật tẩy chay cấm kiwi của Tàu thì Zespri chết càng sớm.

Bán giống ra cho các nước khác đều có, VN đem ra Phan Thiết trồng chung với thanh long có khi rất hạp. Dân Úc và New Zealander du lịch VN nhiều mà, sang VN chơi có để mua mà ăn.

Tàu ghê rợn lắm, chơi chung đụng độ là từ chết đến bị thương. Ngay cả chữ Kiwi có nghĩa riêng rõ ràng là chủng tộc kiwi giống dân maori, loài chim úc kiwi, vẫn giật lấy tỉnh bơ!