Kịch bản đau đớn với Mỹ: "Trụ cột chiến tranh" suốt 2 thập kỷ ở Afghanistan sắp về tay TQ

[vuitoichat]

Theo như sau khi lực lượng Mỹ và NATO rút khỏi Afghanistan, khiến cựu quan chức ngoại giao cấp cao Mỹ cảnh báo Trung Quốc có thể tìm cách "tiếp quản" căn cứ không quân Bagram ở Afghanistan, bởi Bắc Kinh đang xúc tiến hành động nhằm tiếp quản căn cứ không quân Bagram - cơ sở quân sự do Mỹ quản lý trong gần hai thập kỷ.

Cựu Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc, bà Nikkei Haley, ngày 1/9 (giờ địa phương) kêu gọi trên Fox News rằng đã đến lúc chính quyền Tổng thống Joe Biden trấn an các đồng minh và đối tác then chốt rằng Washington sẽ ủng hộ họ.

Kịch bản Trung Quốc tiếp quản căn cứ Mỹ ở Afghanistan

Bà Haley cảnh báo sau khi Taliban giành được quyền lực ở Afghanistan, Mỹ cần phải quan sắt chặt chẽ Trung Quốc, bởi bà cho rằng Bắc Kinh đang xúc tiến hành động nhằm tiếp quản căn cứ không quân Bagram - cơ sở quân sự do Mỹ quản lý trong gần hai thập kỷ.

Toàn bộ lực lượng Mỹ và NATO đã rời khỏi Bagram vào ngày 2/7 và bàn giao cho quân đội thuộc chính phủ Afghanistan được Mỹ hậu thuận. Tuy nhiên, một nhân chứng địa phương hôm 15/8 nói với đài Sputnik (Nga) rằng Taliban đã chiếm căn cứ này.

Bagram là trụ cột trong các chiến dịch quân sự của Mỹ suốt cuộc chiến tranh tại Afghanistan, bắt đầu từ năm 2001. Căn cứ có vai trò trọng yếu trong bảo đảm an ninh cho thủ đô Kabul, đồng thời là nơi đón các chuyến bay chở những nguyên thủ quốc gia - gồm Tổng thống Mỹ - khi đến Afghanistan trong nhiều năm qua.

Trong thời kỳ đỉnh điểm vào năm 2012, căn cứ Bagram từng ghi nhận đến 100.000 lính Mỹ di chuyển qua đây.

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị (phải) tiếp Mullah Abdul Ghani Baradar, thủ lĩnh cấp cao của Taliban, tại thủ đô Bắc Kinh hồi tháng 7/2021 (Ảnh: BNGTQ)

"Chúng ta cần bảo đảm rằng mình được bảo vệ. Chúng ta cần chắc rằng an ninh mạng vững chắc bởi những bên như Nga sẽ tiếp tục tấn công tin tặc, bởi vì chúng ta đang không có biểu hiện sẵn sàng đáp trả nào. Chúng ta cần theo dõi Trung Quốc bởi tôi tin rằng mọi người sẽ thấy Trung Quốc có động thái với căn cứ không quân Bagram," bà Haley nhận định hôm 1/9.

"Tôi cho rằng [Trung Quốc] cũng đang có động thái ở Afghanistan và tìm cách thông qua Pakistan để chống lại Ấn Độ mạnh mẽ hơn. Vậy nên chúng ta có rất nhiều vấn đề," bà nói.

"Điều lớn nhất mà ông ấy (Tổng thống Biden) cần làm là củng cố đồng minh, tăng cường các mối quan hệ, hiện đại hóa quân đội, và bảo đảm rằng chúng ta sẵn sàng trước các tội phạm mạng và tội phạm khủng bố..."

Cựu Đại sứ Mỹ tại LHQ khuyến nghị điều chính quyền Biden cần làm ngay lúc này là liên hệ với các đồng minh như Đài Loan, Ukraine, Israel, Ấn Độ, Nhật Bản, Australia,... "và bảo đảm với họ rằng chúng ta sẽ ủng hộ họ và chúng ta cũng cần có họ".

Ảnh hưởng của Bắc Kinh gia tăng sau khi Mỹ rút

Trong khi nhiều nước phương Tây sơ tán đại sứ quán ở Kabul, và Mỹ đã chuyển hoạt động ngoại giao tại Afghanistan tới Qatar, Đại sứ quán Trung Quốc thông báo vẫn hoạt động bình thường dưới sự bảo đảm an ninh của lực lượng Taliban.

Taliban cũng được cho là đã khởi động những thảo luận về hợp tác với Bắc Kinh. Phát ngôn viên của Taliban, Zabihullah Mujahid, nói tờ La Repubblica (Italy) rằng "Trung Quốc là đối tác quan trọng nhất của chúng tôi và đại diện cho một cơ hội căn bản và phi thường đối với chúng tôi, bởi họ sẵn sàng đầu tư và tái thiết đất nước chúng tôi."

Mujahid cũng đề cao sáng kiến Vành đai, Con đường (BRI) của Bắc Kinh, với kỳ vọng đầu tư từ Trung Quốc có thể giúp Afghanistan mở cửa lại các mỏ khai thác đồng.

James Carafano, Phó Chủ tịch Quỹ Heritage, phụ trách các vấn đề an ninh quốc gia và quan hệ đối ngoại, nhận định rằng Afghanistan dưới sự quản lý của Taliban "sẽ cung cấp một cầu nối vào Trung Á cho Trung Quốc khi nước này tìm cách mở rộng ảnh hưởng".

Carafano nói căn cứ Bagram có giá trị về mặt tuyên truyền đối với tất cả bên liên quan đến Afghanistan.

"Hình ảnh máy bay Trung Quốc chở hàng viện trợ nhân đạo cho Taliban hạ cánh tại căn cứ không quân Bagram - Có ai lại không muốn có bức ảnh như thế," ông nói. "Nhưng khi các chiến đấu cơ tàng hình [của Trung Quốc] đóng tại Bagram thì lại khác."

Thượng nghị sĩ cấp cao thuộc đảng Cộng hòa Mỹ Lindsey Graham hôm 27/8 đã thúc giục chính quyền Biden giành lại căn cứ Bagram.

"Chúng ta có đủ khả năng tái lập hiện diện tại Bagram để tiếp tục sơ tán công dân Mỹ và đồng minh người Afghanistan. Sai lầm lớn nhất trong sự việc này là từ bỏ Bagram," ông Graham nói, đề cập vụ tấn công liều chết xảy ra bên ngoài sân bay Kabul ngày 26/8, làm 13 lính Mỹ thiệt mạng. Mỹ thông báo hoàn tất việc di tản và rút lực lượng vào tối ngày 30/8, và Tổng thống Biden ngày 31/8 tuyên bố cuộc chiến tranh ở Afghanistan đã khép lại.