Theo như sách, Tướng Mark A. Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân lo sợ rằng hành động của tổng thống Trump có thể châm ng̣i cho một cuộc chiến tranh với Trung Quốc, nên ông đă khẩn trương ngăn chặn rủi ro xung đột vũ trang. Viên tướng cao cấp nhất của Hoa Kỳ, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, Mark A. Milley, đă hai lần gọi điện cho người đồng cấp Trung Quốc trong những tháng cuối cùng của chính quyền Donald Trump để trấn an rằng Tổng thống không có kế hoạch tấn công Trung Quốc.
Đại tướng Mark A. Milley
Đó là cáo buộc "động trời" trong "Peril", một cuốn sách mới của hai nhà báo nổi tiếng Bob Woodward và Robert Costa làm cho báo Washington Post.
Hai lần gọi cho Tướng Trung Quốc
Theo sách, Tướng Mark A. Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân lo sợ rằng hành động của tổng thống Trump có thể châm ng̣i cho một cuộc chiến tranh với Trung Quốc, nên ông đă khẩn trương ngăn chặn rủi ro xung đột vũ trang.
Một cuộc gọi đầu tiên diễn ra vào ngày 30 tháng 10 năm 2020, bốn ngày trước cuộc bầu cử tổng thống.
Và cuộc gọi khác vào ngày 8 tháng 1 năm 2021, hai ngày sau cuộc bao vây Điện Capitol.
Cuộc gọi đầu tiên tháng 10 năm 2020 diễn ra sau khi Milley xem thông tin t́nh báo cho thấy người Trung Quốc tin rằng Hoa Kỳ đang chuẩn bị tấn công.
"Tướng Lư ơi, tôi muốn đảm bảo với ngài rằng chính phủ Mỹ ổn định và mọi thứ sẽ ổn," Milley nói với Lư Tác Thành. "Chúng tôi sẽ không tấn công."
Theo sách, Tướng Mark A. Milley sau đó đă bí mật gọi cho Tướng Lư Tác Thành của Trung Quốc vào ngày 8 tháng 1 để trấn an rằng Hoa Kỳ "ổn định 100%", hai ngày sau khi những người ủng hộ ông Trump xông vào Điện Capitol.
Tuy nhiên, Tướng Milley lo sợ về ông Trump đến mức cuối ngày hôm đó, ông ta đă triệu tập một cuộc họp với các chỉ huy hàng đầu để nhắc họ rằng các thủ tục phóng vũ khí hạt nhân đ̣i hỏi sự tham gia của ông ta.
"Peril", dự kiến phát hành vào thứ Ba tới, tự nhận rằng các nguồn của họ dựa vào các ghi chú, tài liệu và cuộc phỏng vấn đương thời với những người tham gia và nhân chứng giấu tên.
Cuốn sách tố cáo rằng chính quyền Donald Trump suy sụp vào những tháng cuối cùng. Các trợ lư hàng đầu - bao gồm Tướng Milley, Bộ trưởng Quốc pḥng Mark Esper và Tổng chưởng lư William P. Barr - tin rằng họ cần thực hiện các biện pháp quyết liệt để ngăn Donald Trump chà đạp lên nền dân chủ Mỹ.
Donald Trump đă từng sa thải Bộ trưởng Quốc pḥng Mark Esper
Trong những ngày trước cuộc bầu cử năm 2020, cuốn sách tiết lộ, t́nh báo Mỹ nói rằng Trung Quốc tin rằng ông Trump có kế hoạch phát động một cuộc tấn công quân sự để tạo ra một cuộc khủng hoảng quốc tế để từ đó sẽ dùng làm bàn đạp đánh bại Joe Biden.
Tướng Milley, lo ngại về sức mạnh quân sự của Trung Quốc và khả năng xảy ra một động thái sai lầm để gây chiến giữa hai siêu cường, đă gọi cho Tham mưu trưởng Lư Tác Thành.
Ông muốn đảm bảo với Tướng Lư và Chủ tịch Tập Cận B́nh rằng Hoa Kỳ không có kế hoạch tấn công Trung Quốc.
Mark Milley và Donald Trump tháng 12 năm 2018
Sau cuộc gọi ngày 8/1 với Trung Quốc, Tướng Mark A. Milley đă nói chuyện với Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi.
'Điên'
Theo sách, Pelosi nói. "Thằng cha đó bị điên. Hắn đă bị điên trong một thời gian dài. V́ vậy, đừng nói rằng anh không biết trạng thái tâm thần của hắn. "
"Thưa bà," Tướng Milley nói, theo sách. "Tôi đồng ư với bà về mọi thứ."
Tướng Milley cố gắng trấn an bà Pelosi rằng ông có thể ngăn chặn ông Trump làm điều khùng điên.
"Tôi có thể đảm bảo với bà 110% rằng, cho dù đó là hạt nhân hay một cuộc tấn công ở nước ngoài dưới bất kỳ h́nh thức nào, chúng tôi sẽ không làm bất cứ điều ǵ bất hợp pháp hoặc điên rồ."
Sau khi nói chuyện với bà Pelosi, Tướng Milley đă triệu tập một cuộc họp ở Lầu Năm Góc với các chỉ huy hàng đầu của quân đội.
Vị tướng nhắc nhở các chỉ huy rằng chỉ có tổng thống mới có thể ra lệnh tấn công hạt nhân và tướng Milley cần phải trực tiếp tham gia.
Sau đó, ông ta đi quanh pḥng và yêu cầu từng viên chức xác nhận rằng họ hiểu những ǵ ông ta đang nói.
Mười hai ngày sau, Tướng Milley cho biết, ông nghĩ ḿnh có thể là một trong những người hạnh phúc nhất tại lễ nhậm chức của ông Biden v́ ông Trump cuối cùng đă rời nhiệm sở.
"Chúng tôi biết những ǵ bạn đă trải qua," ông Biden nói với Tướng Milley ngay trước lễ nhậm chức. "Chúng tôi biết những ǵ bạn đă làm."
Woodward và Costa cũng viết rằng '"một số người có thể cho rằng Milley đă vượt quá quyền hạn của ḿnh", nhưng ông ấy tin rằng hành động của ḿnh là "một biện pháp pḥng ngừa thiện ư để đảm bảo không có sự rạn nứt lịch sử trong trật tự quốc tế, không có chiến tranh ngẫu nhiên với Trung Quốc hoặc những nước khác, và không sử dụng vũ khí hạt nhân".
Woodward và Costa viết rằng sau ngày 6 tháng 1 năm 2021, Milley "không cảm thấy chắc chắn tuyệt đối rằng quân đội có thể kiểm soát hoặc tin tưởng Trump và tin rằng việc làm của một sĩ quan quân đội cấp cao là nghĩ những điều không thể tưởng tượng được và thực hiện bất kỳ các biện pháp pḥng ngừa cần thiết".
Người phát ngôn của Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân từ chối b́nh luận về cuốn sách Peril.
Tướng Mark Milley hiện vẫn đang là Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng liên quân Mỹ.
Donald Trump đă đề cử Milley vào cuối năm 2018 vào chức vụ tướng lĩnh số một của Mỹ.
Nhưng cả hai sau đó đă căi vă v́ nhiều vấn đề.
Tiết lộ về Mike Pence và Donald Trump
Cũng theo sách Peril, Donald Trump đă phớt lờ yêu cầu lặp đi lặp lại của cả nhân viên và con gái Ivanka Trump về việc kêu gọi những kẻ bạo loạn dừng lại tại Điện Capitol vào ngày 6/1.
Theo sách, Tướng về hưu Keith Kellogg, cố vấn an ninh quốc gia của Mike Pence, đă ở trong Nhà Trắng với Trump trong khi ông xem cuộc nổi dậy diễn ra trên truyền h́nh.
Kellogg thúc giục Trump hành động.
"Ngài thực sự nên viết một tweet," Kellogg nói, theo các tác giả. "Ngài cần đưa ra một tweet thật nhanh, giúp kiểm soát đám đông ở đó."
Ivanka Trump cũng nhiều lần t́m cách can thiệp khi đó, nói chuyện với bố cô 3 lần, theo sách.
Theo sách, khi Phó tổng thống Mike Pence nói rằng ông dự định chứng nhận kết quả, Trump đă đả kích.
Trong Pḥng Bầu dục vào ngày 5 tháng 1, các tác giả viết, Pence nói với Trump rằng ông không thể cản trở quá tŕnh này, rằng vai tṛ của ông chỉ đơn giản là "mở phong b́".
"Tôi không muốn là bạn của anh nữa, nếu anh không làm việc này," Trump trả lời, theo cuốn sách. "Anh đă phản bội chúng tôi. Tôi tạo ra anh. Anh đă từng chả là cái quái ǵ."
