Một thứ ở bờ biển Trung Quốc vừa làm hàng loạt tàu 'biến mất': Bí mật gói gọn trong 3 điều. Gần đây giới chuyên môn đã phát hiện nhiều tàu hàng đột nhiên "bốc hơi" khi đi vào các vùng biển của Trung Quốc.
Theo TFI, trong một động thái mang tính báo động đối với ngành vận tải biển thế giới, Trung Quốc dường như đang bắt đầu che giấu dữ liệu về vị trí của các tàu thương mại đi vào vùng biển của nước này.
Giới chuyên môn cho biết, trong thời gian gần đây, dữ liệu vị trí của nhiều tàu thương mại ở vùng biển Trung Quốc đang biến mất khỏi các hệ thống định vị chuyên ngành.
"Chúng tôi ghi nhận sự sụt giảm tín hiệu AIS với quy mô lớn tại Trung Quốc" - Công ty dữ liệu hàng hải toàn cầu VesselsValue cho hay. Kể từ cuối tháng 10, có đến đến 90% tàu không phát tín hiệu từ vùng biển Trung Quốc, hoàn toàn nằm ngoài vùng kiểm soát.
Thông thường, các công ty dữ liệu về hàng hải có thể theo dõi tàu thuyền trên thế giới nhờ thiết bị thu phát của hệ thống nhận diện tự động (AIS). Hệ thống này cho phép các tàu gửi thông tin như vị trí, tốc độ, hải trình và tên tàu đến các trạm ven biển nhờ tín hiệu vô tuyến tần số cao.
Dữ liệu này còn rất quan trọng bởi nó có thể tạo điều kiện thuận lợi cho giao thông tàu biển, tránh tắc nghẽn tại các cảng đích. Thế nhưng, các trạm AIS dọc bờ biển Trung Quốc đang "bị tắt".
Thậm chí, nguồn tin thân cận của CNN tiết lộ một số thiết bị AIS đặt tại các trạm dọc bờ biển Trung Quốc đã bị tháo dỡ từ hồi đầu tháng 11 theo chỉ đạo của ngành quốc an nước này. Những thiết bị còn giữ lại dường như sẽ được lắp đặt theo tiêu chuẩn khác trước đây.
Số lượng tàu gửi tín hiệu từ vùng biển Trung Quốc đã giảm một cách đột biến (Ảnh minh họa. Nguồn: Searates).
Trong khi Bộ Ngoại giao Trung Quốc khẳng định rằng các trạm AIS của nước này vẫn “đang hoạt động bình thường” và "không bị tắt" thì giới chuyên gia cho rằng một phần nguyên nhân khiến Trung Quốc tắt thiết bị AIS là do "Luật Bảo vệ Thông tin cá nhân" mới của nước này, có hiệu lực từ ngày 1/11.
Bắc Kinh muốn thế giới bên ngoài tin rằng mối đe dọa đối với an ninh quốc gia là lý do tại sao họ hạn chế công dân nước ngoài truy cập dữ liệu AIS, bởi "các cường quốc chống Trung Quốc có thể sử dụng dữ liệu này để làm tổn thương Bắc Kinh".
Tuy nhiên, theo TFI, Trung Quốc che giấu bất hợp pháp dữ liệu vị trí địa lý của các tàu thuyền thương mại còn nhằm mục đích khác. Trang tin này đã đưa ra 3 động cơ bí mật của Bắc Kinh đằng sau hành động này.
Quân sự hóa ngành công nghiệp vận tải thương mại
TFI cho hay, các tàu thương mại của Trung Quốc là mối đe dọa không kém gì lực lượng dân quân biển hoặc Hải quân Trung Quốc. Vào năm 2019, Bắc Kinh đã thử nghiệm một tên lửa có thể được triển khai và bắn từ một container trên tàu, tạo điều kiện thuận lợi cho nước này thực hiện các cuộc tấn công tên lửa nguy hiểm nhằm vào đối thủ. Họ hoàn toàn có thể cải trang các tàu quân sự thành tàu thương mại.
Lực lượng dân quân biển của Trung Quốc đang dần trở thành mối đe dọa lớn (Ảnh minh họa: Global Security)
Trung Quốc có thể đẩy mạnh nỗ lực triển khai lực lượng dân quân vận tải biển ra khắp thế giới để gây rối tại Vùng đặc quyền kinh tế của các quốc gia khác. Trong trường hợp xảy ra chiến tranh, Bắc Kinh có thể lén triển khai các tàu quân sự cảm tử xen vào giữa hạm đội tàu thương mại, khiến đối thủ của Trung Quốc khó lòng xác định con tàu nào, trong số hàng nghìn tàu vận tải biển của Trung Quốc, có liên kết với lực lượng dân quân biển của nước này.
Hạn chế nhập khẩu
Lý do thứ hai đằng sau những gì xảy ra với trạm thu phát tín hiệu AIS có thể là nỗ lực của Trung Quốc nhằm tiết chế nhập khẩu và nâng đỡ nền kinh tế đang bị tàn phá của nước này. Do các tàu nước ngoài không thể đi vào vùng biển của Trung Quốc một cách an toàn nên khâu nhập khẩu sẽ trở thành một vấn đề nan giải và tốn kém.
Các chuyên gia trong ngành tin rằng việc bị giảm phạm vi quan sát do thiếu dữ liệu vị trí có thể sẽ gây ùn tắc nhiều hơn tại các cảng biển của Trung Quốc, vốn đã thường tắc nghẽn khi thời tiết xấu và bị gián đoạn do đại dịch COVID-19. Các tàu sẽ khó căn giờ đến cảng vào lúc có lưu lượng giao thông thấp.
Tình trạng tắc nghẽn nghiêm trọng tại các cảng biển chắc chắn sẽ giúp Trung Quốc tiết chế lượng hàng nhập khẩu đang gia tăng của mình. Năm nay, sản lượng nhập khẩu của Trung Quốc đã gia tăng với tốc độ nhanh nhất trong 10 năm trở lại đây, do nhu cầu tăng cao và lạm phát trong nước.
Bên cạnh đó, chi phí sản xuất ở Trung Quốc đã tăng mạnh, buộc người tiêu dùng Trung Quốc phải tìm kiếm các sản phẩm thay thế rẻ hơn của nước ngoài. Tình trạng xuất khẩu giảm, nhập khẩu tăng cao cũng đang đe dọa dự trữ ngoại hối của Trung Quốc.
Hồi sinh ngành vận tải biển
Lý do thứ ba đằng sau việc Trung Quốc dàn dựng sự cố AIS này, theo TFI, có thể là nhằm phục hồi ngành vận tải biển đang chết dần của họ, và cung cấp cho các công ty vận tải biển của Trung Quốc lợi thế đáng kể so với các công ty nước ngoài.
Trung Quốc đang muốn hồi sinh ngành vận tải biển? (Ảnh minh họa. Nguồn: Medium)
Trung Quốc đã không ngừng nhận dữ liệu AIS, chỉ là họ không chia sẻ nó với các quốc gia khác. Vì vậy, các nhà chức trách Trung Quốc sẽ luôn nắm rõ vị trí địa lý (theo thời gian thực) của tất cả các tàu thuyền di chuyển trong ranh giới biển của họ. Các tàu Trung Quốc sẽ di chuyển dễ dàng hơn, tránh được tắc nghẽn, thậm chí chọn một con đường khác để ra khỏi các cảng của Trung Quốc.
Bên cạnh đó, theo TFI, động thái trên cũng cho thấy Trung Quốc đang cảnh giác với các kế hoạch của Nhật Bản nhắm tới khu vực Đông Nam Á. Trước đó, Tokyo đã công bố kế hoạch biến Đông Nam Á thành trung tâm hậu cần của thế giới.
Tập đoàn Daiwa House Industry của Nhật Bản sẽ sớm khai trương hoạt động kinh doanh hậu cần quốc tế ở Đông Nam Á, phục vụ cho số lượng ngày càng tăng của các nhà sản xuất Nhật Bản hoạt động trong khu vực.
Vì thế, để ngăn Nhật Bản lật đổ vị trí "nhà cung cấp hậu cần duy nhất trong khu vực của mình", Trung Quốc cần phải nắm giữ một số lợi thế đáng kể so với các đối thủ cạnh tranh.
TFI nhận định, Trung Quốc biết rằng họ đang tham gia một cuộc đua mà không bao giờ thắng được. Việc Bắc Kinh quân sự hóa các tàu vận tải biển cho thấy quân đội của họ chưa được chuẩn bị đủ để chống lại các đối thủ trong khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương.
Kế hoạch của Trung Quốc nhằm khuấy động sự hỗn loạn trong chuỗi cung ứng của thế giới đang dần lộ rõ. Theo TFI, các quốc gia khác cần dùng đến những biện pháp cứng rắn để khiến Trung Quốc nhận được bài học thích đáng.
VietBF@ sưu tập
