Dù đổi tên công ty thành Meta, Facebook vẫn phải đối mặt với những vấn đề tồn tại cả thập kỷ và làm bốc hơi 500 tỷ USD vốn hóa.
Nỗ lực làm mới
Bốn tháng trước, giữa cơn bão chỉ trích sau khi cựu nhân viên Frances Haugen tiết lộ hàng loạt thông tin nội bộ, Mark Zuckerberg bất ngờ tuyên bố đổi tên công ty Facebook thành Meta và chuyển trọng tâm chiến lược sang xây dựng vũ trụ ảo metaverse. Khi đó, giới chuyên gia cho rằng mạng xã hội này có thể đang tìm cách để chuyển hướng sự chú ý của dư luận.
Tuần qua, công ty tiếp tục chiến dịch thay đổi hình ảnh thương hiệu. Bảng tin News Feed được rút gọn với tên gọi mới là Feed. Nhân viên công ty thường gọi là Facebooker nhưng hiện trở thành Metamate.
Mark Zuckerberg trong một sự kiện trực tiếp của Meta. Ảnh: Meta
Giá trị doanh nghiệp trong Facebook cũng được làm mới. "Sống trong tương lai", "Đi nhanh", "Tạo ra những điều tuyệt vời"... nằm trong số loạt khẩu hiệu mới mà CEO Meta Mark Zuckerberg đăng trên trang cá nhân ngày 15/2.
"Sự điều chỉnh này là cần thiết bởi chúng tôi hiện là một công ty metaverse với mục tiêu xây dựng tương lai của kết nối xã hội", Zuckerberg nêu.
Thay đổi của Meta một lần nữa cho thấy sự háo hức của Zuckerberg trước mục tiêu mới, một kỷ nguyên của hoạt động kinh doanh kiểu mới cùng tương lai có thể tươi sáng hơn, ít gây tranh cãi hơn so với thập kỷ qua.
Tuy vậy, bất chấp nỗ lực "sống trong tương lai" của Zuckerberg và Meta, giới chuyên gia cho rằng công ty sẽ vẫn phải vật lộn với các vấn đề đã tồn tại nhiều tháng, nhiều năm qua. Nếu chọn sai đường, thách thức sắp tới có thể còn tồi tệ hơn.
Hiện nay, hoạt động kinh doanh cốt lõi của Meta vẫn là quảng cáo. Tuy nhiên, hình thức này đang bị đe doạ mạnh mẽ bởi những thay đổi của Apple trên iOS, và bị đối thủ cạnh tranh TikTok đe doạ. Zuckerberg cũng sẽ đối mặt với những động thái pháp lý từ các cơ quan quản lý và bị giám sát chặt chẽ thông qua các quy định. "Sau mỗi bê bối, Zuckerberg sẽ vẫn tại vị, nhưng không thể trốn tránh áp lực pháp lý", Katie Harbath, một cựu nhân viên Facebook, nhận xét.
Trong thời gian dài, Zuckerberg và Facebook luôn tìm cách vượt qua các bê bối và khủng hoảng nhờ khả năng phục hồi của cổ phiếu sau mỗi lần sóng gió. Công ty có thể khiến người dùng phẫn nộ, nhưng vẫn được lòng nhà đầu tư do giá cổ phiếu tăng theo thời gian.
Nhưng theo các chuyên gia, lần này có thể khác. Từng là công ty trị giá hơn một nghìn tỷ USD hồi tháng 9/2021, vốn hoá của Meta hiện chỉ còn khoảng 560 tỷ USD. Bên cạnh đó, lượng người dùng hàng ngày trong một quý của họ cũng lần đầu suy giảm.
"Phố Wall và cộng đồng đầu tư có thể đã thấy hoạt động kinh doanh cốt lõi của Facebook không còn phát triển nữa, thậm chí có thể bị giảm sút trong tương lai. Do đó, họ bắt đầu quay lưng", Gil Luria, chiến lược gia công nghệ tại công ty đầu tư DA Davidson, nói trên CNBC.
Loạt vấn đề vẫn tiếp diễn
Khi Mark Zuckerberg liên tục nhắc đến mục tiêu vũ trụ ảo, Meta vẫn phải đối mặt với nhiều vấn đề trong thế giới thực. Theo Washington Post, ngày 18/2, Frances Haugen tiếp tục đệ đơn hai đơn khiếu nại mới lên Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC) liên quan đến việc xử lý thông tin sai lệch của Meta. Luật sư Andrew Bakaj của Whistleblower Aid, đại diện cho Haugen, cũng xác nhận thông tin này với CNN.
Hồ sơ khiếu nại do CNN thu thập cho thấy, Meta đã gây hiểu lầm cho nhà đầu tư về nỗ lực xử lý thông tin sai lệch trên các nền tảng của mình. Facebook nhiều lần bỏ qua những quảng cáo chứa tin giả về Covid-19 và biến đổi khí hậu, cũng như ngó lơ trước lo ngại của nhân viên rằng những nội này có thể dễ dàng xuất hiện trên các nền tảng Facebook và Instagram.
"Một số nhà đầu tư sẽ không muốn đầu tư vào một công ty không giải quyết triệt để các thông tin sai lệch như vậy", hồ sơ gửi lên SEC có đoạn.
Thông tin về đơn khiếu nại xuất hiện ít ngày sau khi Meta phải trả 90 triệu USD để giải quyết một vụ kiện tập thể kéo dài cả thập kỷ. Trong đó, mạng xã hội của Zuckerberg bị cáo buộc theo dõi hoạt động của người dùng trên Internet, ngay cả khi họ đã đăng xuất khỏi nền tảng.
Tuần này, các nhà lập pháp Mỹ dự kiến bổ sung một dự luật mới với một số nội dung có thể ảnh hưởng đến Meta. Hai nghị sĩ Richard Blumenthal và Marsha Blackburn đã đề xuất Đạo luật an toàn trực tuyến cho trẻ em, trong đó yêu cầu các công ty công nghệ cần có trách nhiệm nhiều hơn để bảo vệ trẻ khỏi tác hại trên mạng. Dự luật cũng yêu cầu các nền tảng phải tự mặc định các cài đặt để bảo vệ trẻ em khỏi nội dung độc hại.
Tuy nhiên, vấn đề lớn nhất mà Meta sắp đón nhận là thông báo của Google về kế hoạch ngăn các ứng dụng theo dõi người dùng trên thiết bị Android để hiển thị quảng cáo nhắm mục tiêu. Nếu được triển khai, đế chế quảng cáo của Meta sẽ càng bị bóp nghẹt, như cách Apple đã tác động thời gian qua khiến công ty có thể tổn thất 10 tỷ USD.
"Hoạt động kinh doanh của Meta phụ thuộc vào doanh nghiệp nhỏ và dựa vào lợi ích tiếp cận nhiều thông tin về người dùng để nhắm mục tiêu quảng cáo hiệu quả. Nếu không có các yếu tố này, nhà quảng cáo sẽ không trả nhiều tiền cho Meta", nhà phân tích Scott Kessler của Bridge Group nói với CNN.
Theo các chuyên gia, tính năng kiểm soát ID người dùng của Google có thể khác với Apple vì trên thực tế, công ty con của Alphabet cũng kinh doanh dựa trên dữ liệu quảng cáo. Dù vậy, thay đổi này vẫn có thể tác động lớn đến mô hình cốt lõi của Meta.
Meta hiện hướng mục tiêu đến metaverse bằng cách đẩy mạnh mảng kính VR Oculus, cũng như triển khai một số nền tảng ảo đi kèm. Dù vậy, theo giới quan sát, động thái này có thể là sự thừa nhận của Meta trước thực tế rằng hoạt động kinh doanh của họ đang gặp khó khăn.
"Phải nhiều năm nữa, người dùng và nhà quảng cáo mới có thể chấp nhận rộng rãi metaverse và các công nghệ liên quan. Do đó, giải pháp mà Zuckerberg theo đuổi khó có thể sớm xoay chuyển tình hình hiện tại của Meta", CNN bình luận.
