Chuyên gia: Cấm vận Nga, Mỹ bỏ lỡ 2 cái tên - 1 người vừa được Ukraine "chọn mặt gửi vàng"

[therealrtz]

Giới chuyên gia nhận định, đòn trừng phạt mới nhất của Mỹ sẽ không có tác động lớn đến Nga vì nó đã "bỏ quên" những người giàu có nhất của đất nước này.



Tổng thống Vladimir Putin cùng Ngoại trưởng Sergey Lavrov và nhiều cố vấn thân cận khác bị Mỹ và phương Tây trừng phạt. Ảnh: AP

Thuật ngữ "nhà tài phiệt Nga" làm gợi đến hình ảnh những dinh thự sang trọng ở London, những chiếc Bentley dát vàng và những chiếc siêu du thuyền đẹp đẽ ở Địa Trung Hải, nơi luôn nhộn nhịp với những bữa tiệc siêu sang.

Tuy nhiên, một loạt các lệnh trừng phạt nhằm vào giới tài phiệt Nga mà Tổng thống Mỹ Joe Biden công bố cuối tuần qua nhằm đáp trả hành động quân sự của Moscow ở Ukraine khó có thể gây ảnh hưởng đến lối sống xa hoa của giới siêu giàu "khét tiếng" ở Nga.

Những cái tên bị "bỏ quên"

Các biện pháp trừng phạt của Mỹ nhằm vào Tổng thống Nga Vladmir Putin và một số cá nhân được cho là những nhân vật thân cận nhất của ông chủ Điện Kremlin, bao gồm cả Ngoại trưởng Sergey Lavrov.

Nhưng danh sách này cũng gây chú ý với những ai không có tên trong danh sách: hầu hết là những người giàu nhất nước Nga với khối tài sản trị giá hàng tỷ USD theo công bố của tạp chí danh tiếng Forbes.

Đây là những nhân vật có mối liên hệ chặt chẽ với phương Tây, từ các khoản đầu tư vào Thung lũng Silicon cho đến việc thâu tóm các đội bóng tại giải Ngoại hạng Anh.

Hôm 24/2, Tổng thống Mỹ Biden khẳng định, lệnh trừng phạt mới của Mỹ có thể làm tê liệt hệ thống tài chính và kìm hãm tăng trưởng kinh tế của Nga bằng cách nhắm vào các ngân hàng lớn nhất của Nga.

Theo Bộ Tài chính Mỹ, các ngân hàng này nắm giữ gần 80% tổng tài sản ngân hàng của nước này. Nhưng phần lớn tài sản của những người giàu nhất nước Nga sẽ không chịu tác động lớn vì nó không nằm trong két của các ngân hàng Nga bị trừng phạt.

Thực tế, các nhà tài phiệt đình đám ở Nga đã có nhiều thập kỷ cất giữ tài sản ở nước ngoài, để tránh các lệnh trừng phạt.

Một nghiên cứu năm 2017 về các nhà tài phiệt Nga do Cục Kinh tế Quốc gia có trụ sở tại Mỹ công bố, tài sản của giới nhà giàu Nga tại Anh, Thụy Sĩ, Cyprus và các trung tâm ngân hàng nước ngoài khác ước tính khoảng 800 tỷ USD.

Khối tài sản khổng lồ ấy chỉ do một vài trăm người siêu giàu ở Nga nắm giữ, nhưng xấp xỉ bằng tổng tài sản của toàn bộ 144 triệu dân nước này.

Một số nhà tài phiệt cũng đã có hai quốc tịch ở Anh và một số nước phương Tây khác, gây thêm phức tạp về mặt pháp lý cho những nỗ lực tịch thu tài sản của họ.

Một ví dụ điển hình trong số này là cái tên đình đám Roman Abramovich, cựu Thống đốc khu tự trị Chukotka (Nga) và là ông trùm ngành thép và kim loại. Ông Abramovich mang hai quốc tịch Nga và Israel với số tài sản ước tính trị giá hơn 13 tỷ USD.

Tỷ phú Abramovich đã sử dụng tài sản của mình để mua câu lạc bộ bóng đá Chelsea (Anh) và nhiều ngôi nhà ở London (Anh) và New York (Mỹ).

Ông Abramovich cũng sở hữu siêu du thuyền được cho là đắt giá nhất thế giới Solaris với chiều dài gần 140 m, có sân đỗ trực thăng, sân tennis, bể bơi và phòng ngủ cho khoảng 100 hành khách và thủy thủ đoàn.

Một cái tên nổi bật khác không nằm trong danh sách trừng phạt của Mỹ còn có tỷ phú Alisher Usmanov - một ông trùm kim loại khác của Nga, người đã sớm đầu tư vào Facebook. Tài sản của ông này ước tính hơn 14 tỷ USD.

Ông Usmanov gần đây đã bán lại cổ phần trong câu lạc bộ bóng đá Arsenal (Anh) với cái giá được cho là 700 triệu USD. Theo Forbes, ông cũng sở hữu hai bất động sản lớn ở London - Beechwood House và Sutton Place – với tổng giá trị 300 triệu USD. Dilbar - siêu du thuyền của ông Usmanov - dài hơn 150 m, thậm chí còn dài hơn du thuyền của ông Abramovich.

Ukraine nhờ ông Abramovich hỗ trợ hòa đàm với Nga

Ông chủ câu lạc bộ Chelsea ngày 28/2 đã chấp nhận đề nghị từ phía Ukraine và tham gia hỗ trợ cuộc đàm phán nhằm kết thúc xung đột giữa Nga và Ukraine.

"Tôi xác nhận, ông Roman Abramovich đã được phía Ukraine liên hệ để hỗ trợ nhằm đạt giải pháp hòa bình và ông ấy vẫn đang nỗ lực trợ giúp từ đó tới giờ", phát ngôn viên của ông Abramovich nói.

Ông Putin vẫn ở cửa trên

Daniel Fried - một cựu quan chức Mỹ từng giúp đưa ra các biện pháp trừng phạt chống lại Moscow sau khi Bán đảo Crimea sáp nhập Nga năm 2014 - cho biết, ông rất ngạc nhiên khi Abramovich và Usmanov không có tên trong danh sách trừng phạt lần này.

Ông Fried cũng cảnh báo, việc trừng phạt các nhà tài phiệt Nga có thể không có nhiều tác động đến việc thuyết phục ông Putin đổi hướng ở Ukraine.

"Ông Putin ở cửa trên so với họ một cách tuyệt đối. Quan điểm cho rằng các nhà tài phiệt có thể có ảnh hưởng lớn đến ông Putin là sai lầm", ông Fried nói.

Tuy nhiên, ông Fried cũng cho biết, quan điểm của giới tinh hoa giàu có, có học thức mang một sức nặng vô hình nào đó với ông Putin. Mặc dù các biện pháp trừng phạt không có khả năng khiến các nhà tài phiệt rời xa ông Putin, nhưng sẽ làm tăng chi phí hỗ trợ của họ.

Max Bergmann - một thành viên cấp cao tại Trung tâm vì sự phát triển Mỹ - một tổ chức nghiên cứu chính sách công lập tại Mỹ - người cũng từng phục vụ tại Bộ Ngoại giao thời Tổng thống Obama - cho biết: "Mọi nhà tài phiệt Nga được bảo đảm bởi Điện Kremlin".

"Tầng lớp tài phiệt là trụ cột quan trọng trong chính quyền ông Putin và bị phơi bày nhiều vì tài sản của họ được nắm giữ ở phương Tây - trong các biệt thự ở miền Nam nước Pháp, các căn hộ trong khu nhà Trump và trong các đội thể thao", ông Bergmann nói.

Maria Shagina - một chuyên gia về trừng phạt tại Viện Các vấn đề Quốc tế Phần Lan có trụ sở tại Helsinki - cho biết, một vấn đề nữa là các nước châu Âu đang tìm cách bảo vệ lợi ích kinh tế của họ khỏi tác động của các lệnh trừng phạt.

Theo chuyên gia này, đó có thể là khí đốt tự nhiên được chuyển đến Đức, kim cương nhập khẩu từ các mỏ ở Siberia hay hàng xa xỉ của Italia, ô tô và túi xách hàng hiệu được bán ở Moscow hoặc St.Petersburg.

"Chúng tôi thấy rằng người châu Âu không muốn chịu bất kỳ ảnh hưởng trừng phạt nào. Thật là đau đớn cho tất cả mọi người", bà Shagina nói.

Edward Fishman - một cựu quan chức Bộ Ngoại giao thời Tổng thống Obama - cho biết, động thái trừng phạt ông Putin gửi đi tín hiệu ủng hộ mạnh mẽ tới Ukraine. Nhưng các hình phạt kinh tế không có tác động thực sự đối với nhà lãnh đạo Nga.

Trò chơi "mèo vờn chuột"

Australia áp lệnh cấm đi lại đối với TT Nga, xếp ông Putin "cùng hàng" với ông Assad
Tuy vậy, các chuyên gia cũng nhận định, lệnh trừng phạt được công bố cuối tuần qua sẽ gây "đau đớn" và làm suy yếu nền kinh tế Nga; cuối cùng sẽ buộc Điện Kremlin đưa ra những lựa chọn khó khăn về hoạch định ngân sách.

Theo AP, hầu hết người Nga nghèo hơn so với các đối tác phương Tây của họ.

Liên bang Nga đứng thứ 83 về GDP bình quân đầu người, với mức dưới 11.000 USD, theo số liệu năm 2020 do Ngân hàng Thế giới (WB) tổng hợp. Con số này thấp hơn 1/3 mức trung bình của Liên minh châu Âu (EU) và khoảng 1/3 GDP bình quân đầu người của Mỹ.

"Ông Putin sẽ phải chọn giữa việc đầu tư vào quân đội hay trả tiền hưu trí cho người dân. Vì vậy, các biện pháp trừng phạt có mục đích làm giảm quyền lực của ông Putin về lâu dài", ông Bergmann nói.

Trong khi đó, những người Nga giàu có đang đầu tư vào tiền điện tử và sử dụng các chiến lược mới nổi khác để bảo vệ tài sản của mình, giống như những gì họ đã làm để thích nghi với một đòn trừng phạt trước đó của Mỹ sau vấn đề Crimea năm 2014.

Marhsall Billingslea - người từng tham gia xây dựng chính sách trừng phạt cho chính quyền cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump - cho biết: "Việc thực thi các biện pháp trừng phạt vốn dĩ là một trò chơi mèo vờn chuột. Và họ đã có 8 năm - kể từ sau Crimea - để thiết lập các cơ chế thay thế nhằm giữ dòng ngoại tệ mạnh được thông suốt".

VietBF @ Sưu tầm