Nguy hiểm từ việc tự dùng đơn thuốc chữa COVID-19

[Romano]

Tùy theo từng giai đoạn bệnh COVID-19, bệnh nhân sẽ được điều trị theo các phương án khác nhau nên không thể dùng chung một đơn thuốc.
Nhiều người bị F0 lo lắng, hoang mang giữa hàng loạt thông tin về những đơn thuốc chữa COVID-19 đang được nhà thuốc và mạng xã hội chia sẻ tràn lan.
Đơn thuốc chữa COVID-19 tràn lan

Cảm thấy nóng sốt trong người, chị Huỳnh Thị Minh (ngụ TP Thủ Đức, TP.HCM) thực hiện test nhanh COVID-19 và cho kết quả dương tính. Sau khi uống thuốc hạ sốt, chị cảm thấy không đỡ và ê ẩm khắp người kèm theo ho rát họng, lạnh run. Thấy lo lắng, chị lên mạng tìm hiểu các loại thuốc điều trị COVID-19 và choáng ngợp vì quá nhiều toa thuốc truyền tay, không biết chọn loại nào.Chị Minh chia sẻ: “May là mình cũng có kiến thức về căn bệnh nên tỉnh táo chỉ mua các loại thuốc bổ sung sức đề kháng. Sau đó tôi báo lên trạm y tế phường và được tư vấn tôi không có bệnh nền nên không cần dùng thuốc kháng virus. Tôi chỉ xông hơi với sả, gừng, chanh một ngày hai lần, uống thuốc giảm các triệu chứng sốt, ho, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, tôi đã khỏi bệnh sau một tuần”.
Theo ghi nhận của PV, có rất nhiều cá nhân và hội nhóm tư vấn điều trị F0 tại nhà với vô số toa thuốc điều trị COVID-19 gồm đủ các loại thuốc trong nước và cả xách tay, có những đơn hơn cả triệu đồng.

Không cần biết tình trạng của F0, các toa thuốc mạnh dạn kê các loại thuốc kháng sinh như Augmentin, Levofloxacin, Azithromycin…, nhóm thuốc kháng viêm chứa Corticoid như Dexamethason và Methylprednisolon (medrol), nhóm thuốc kháng đông Apixaban, Rivaroxaban.

Toa thuốc khủng, 2-3 loại kháng sinh trong một đơn!

Theo BS Cao Xuân Minh, Phòng khám đa khoa Ngọc Minh (quận 10, TP.HCM), thuốc có hai loại: Thuốc kê toa và không kê toa. Thuốc không kê toa thì nhà thuốc được phép bán không toa; thuốc kê toa chỉ bác sĩ đúng chuyên ngành kê toa mới được. Các thuốc kháng sinh, Corticoid, kháng đông là thuốc chỉ có bác sĩ giàu kinh nghiệm chỉ định, có nhiều tác dụng phụ cấp tính, mạn tính rất nguy hiểm cho bệnh nhân.

BS Minh cũng chia sẻ thường xuyên tiếp nhận các toa thuốc bệnh nhân gửi nhờ tư vấn, trong đó có tình trạng lạm dụng các loại thuốc trên không cần thiết và truyền tay nhau toa thuốc cũ từ các đợt dịch trước.

BS Minh lý giải: Ở các đợt nhiễm trước không có thuốc đặc trị, phải dùng kháng sinh, Corticoid, kháng đông.. là những thứ xử lý biến chứng đi theo sau mà thôi. Omicron đã có kết quả nghiên cứu, hầu như không tấn công phổi, hiện diện vùng niêm mạc mũi, hầu họng rất nhiều, tăng trưởng nhanh số lượng. Các bệnh nhân được hướng dẫn khò họng, rửa trong mũi bằng nước muối ngày 4-5 lần, sau vài ngày là ổn.

Các bệnh nhân có chỉ định dùng Molnupiravir, nếu dùng từ rất sớm sẽ dập tắt sự tăng trưởng của virus, cắt đứt kích hoạt miễn dịch, tránh bội nhiễm nên không cần phải dùng Corticoid và kháng sinh, kháng đông.

Thực tế chỉ 24 giờ dùng Molnupiravir, hầu hết bệnh nhân có khuynh hướng giảm triệu chứng. 3-4 ngày dùng, khuynh hướng chuyển âm tính.

Uống thuốc bừa bãi tốn kém, kháng kháng sinh

TS-BS Lê Quốc Hùng, Trưởng Khoa bệnh nhiệt đới BV Chợ Rẫy (TP.HCM), chia sẻ hiện nay người dân truyền tay nhiều toa thuốc, trong đó cũng có toa chỉ định đúng nhưng có toa chỉ định uống nhiều loại thuốc không cần thiết.

Theo BS Hùng, tình hình thực tế hiện nay, số ca nhiễm biến chủng Omicron đang chiếm ưu thế ở Hà Nội hoặc TP.HCM. Do vậy, tỉ lệ chuyển nặng ở bệnh nhân này chỉ khoảng 10%, còn 90% bị nhiễm hoặc không có triệu chứng hoặc có triệu chứng rất nhẹ. “Chính vì vậy, phần lớn người dân chỉ nên uống thuốc hạ sốt, giảm đau thông thường đã có thể khỏe mà không cần uống nhiều loại thuốc khác. Người có nguy cơ cao mới cần các loại thuốc điều trị phòng ngừa sớm như thuốc kháng virus hoặc thuốc kháng đông và phải được sự đánh giá nguy cơ, hướng dẫn của nhân viên y tế” - BS Hùng cho biết.

BS Hùng chia sẻ bản thân cũng tiếp nhận nhiều bệnh nhân nhờ tư vấn online gặp dị ứng như nổi mẩn đỏ trên da, hồi hộp, tức ngực, khó thở, rối loạn tiêu hóa sau khi dùng thuốc truyền tay hoặc ngay cả thuốc kháng virus. Một số toa thuốc “khủng” kèm rất nhiều loại thuốc không cần thiết, không chỉ một mà hai, ba loại kháng sinh trong một toa. Đây là loại thuốc phải được kê đơn và tỉ lệ gây dị ứng cao với người bệnh, cấp độ dị ứng nặng nhất là sốc phản vệ có thể dẫn đến tử vong.
BS Hùng nhìn nhận người dân cũng gặp bài toán khó khi không tiếp cận được nhân viên y tế trong bối cảnh số bệnh nhân quá nhiều, không thể thỏa mãn có toa thuốc ngay lập tức. Do đó, để hạn chế tình trạng lạm dụng thuốc, về lâu dài cần phải tìm cách tổ chức lại mạng lưới y tế của địa phương hiện chịu áp lực lớn do số ca nhiễm Omicron tăng cao, đồng thời đẩy mạnh truyền thông tác hại của các toa thuốc truyền tay.

Người dân nên cập nhật các hướng dẫn điều trị F0 tại nhà của Bộ Y tế, HCDC, không cần thiết phải uống nhiều loại thuốc, tốn nhiều tiền và gây hại sức khỏe.