Mặc dù đă làm sáng tỏ cách thức mà Por-Bajin được xây dựng, cho đến này các nhà sử học vẫn chưa thể biết pháo đài này do ai xây, được sử dụng vào mục đích ǵ...
Vào năm 1891, các nhà thám hiểm Nga đă phát hiện ra một phế tích khổng lồ bí ẩn nằm giữa hồ Tere-Khoi ở vùng đất Siberia hoang vu, thuộc địa phận Cộng ḥa Tuva ngày nay. Ảnh: SciTechDaily.
Tàn tích này được đặt tên là Por-Bajin có nghĩa là "nhà đất sét" theo ngôn ngữ Tuva, nằm cách Moscow gần 4.000 km và cách biên giới Mông Cổ 50 km. Chiếm gần hết diện tích của ḥn đảo, công tŕnh có tường bao h́nh chữ nhật, gợi liên tưởng đến một pháo đài cổ xưa. Ảnh: Hotfishing.ru.
Các nhà khảo cổ học cho rằng Por-Bajin được cộng đồng người Duy Ngô Nhĩ xây dựng trong thời đại Hăn quốc Uyghur (744-840 SCN). Rất nhiều giả thuyết đă được đưa ra xung quanh sự tồn tại của công tŕnh này từ khi nó được t́m thấy. Viajeros del Misterio
Nhiều người tin rằng Por-Bajin là một pháo đài biệt lập được xây dựng như tiền đồn quân sự hoặc để thu hút con người đến định cư. Theo các quan điểm khác, đây có thể là nhà tù, tu viện hay một đài quan sát thiên văn cổ. Ảnh: Rgo.ru.
Điều khiến các nhà khoa học bối rối là pháo đài Por-Bajin được xây dựng ở một nơi vô cùng vắng vẻ, và nằm ở vị trí rất xa so với các khu định cư cũng như các tuyến đường giao thương thời cổ đại. Ảnh: Indicator.ru.
Nơi Por-Bajin tọa lạc nằm ở độ cao 2.300 mét so với mực nước biển, nằm sâu trong nội địa nên hứng chịu thời tiết vô cùng khắc nghiệt, không phải là điều kiện sống lư tưởng với con người. Ảnh: Tourpedia.ru.
Vào mùa đông có thể di chuyển ra pháo đài cổ xưa trên mặt hồ đóng băng. C̣n vào mùa hè, thuyền là phương tiện đi lại không thể thiếu. Ngoài ra cũng không loại trừ khả năng xưa kía từng có một cây cầu bắc từ đất liền ra Por-Bajin. Ảnh: Hotfishing.ru.
Vào năm 2007, các chuyên gia đă ghé thăm ḥn đảo này và tiến hành nghiên cứu sâu hơn. Cuôc khai quật đă làm phát lộ nhiều hiện vật bằng đất nung, cấu kiện kiến trúc và cả các h́nh vẽ cổ đại. Ảnh: TASS.
Kết quả khảo sát cho thấy, cấu trúc cơ bản trên ḥn đảo – với sân trong làm trung tâm – được tách làm hai phần và có lối đi bộ lợp mái ngói được chống đỡ bởi 36 cột gỗ to đặt trên các bệ đá. Nhiều bức tường, bậc thang bằng gạch vẫn c̣n nguyên vẹn. Ảnh: Tuvantrip.com.
Các nhà khoa học kết luận rằng, dựa trên cách thức xây dựng, phong cách mỹ thuật và những nguyên vật liệu được sử dụng, Por-Bajin là công tŕnh kiến trúc mang sắc thái Trung Hoa cổ. Ảnh: Rozavetrovsibir.ru.
Giáo sư Heinrich Harke, một chuyên gia khảo cổ học về thời kỳ đầu Trung cổ, nói rằng kết cấu của khu vực ḥn đảo tương tự như Tử Cấm Thành, và kỹ thuật được sử dụng để xây tường và mái gợi nhớ đến kiến trúc theo phong cách đời nhà Đường. Ảnh: Hotfishing.ru.
Mặc dù đă làm sáng tỏ cách thức mà Por-Bajin được xây dựng, cho đến này các nhà sử học vẫn chưa thể biết pháo đài này do ai xây, được sử dụng vào mục đích ǵ, và v́ sao trở nên hoang phế. Ảnh: Twitter.
Vào năm 2007, cùng với các nhà khảo cổ học, Tổng thống Nga Vladimir Putin đă đến thăm Por-Bajin. Trước cánh tượng được chứng kiến, ông nói rằng: "Tôi đă đi nhiều nơi, đă tận mắt thấy nhiều điều, nhưng chưa bao giờ thấy cái ǵ như vậy". Ảnh: LiveJournal.