Đối với những du khách ưa khám phá lịch sử, một chuyến du lịch Iran là cơ hội “quư như vàng”. Đất nước này là một trong những cái nôi của nền văn minh nhân loại. Ẩn dưới mỗi tấc đất là hàng chục tầng văn hóa khác nhau.
Giữa muôn trùng núi non ở Kermanshah là những kiệt tác của thế giới cổ đại.
Thành phố của lịch sử
Kermanshah là thành phố lớn nhất miền tây Iran và chiếm vị trí chiến lược đối với đất nước này. Ngay từ thế kỷ V trước Công nguyên, Kermanshah đă là cửa ngơ để hàng hóa, con người từ Đông Á sang Nam Âu. Thành phố đi vào giai đoạn cực thịnh dưới thời các vị vua thuộc triều đại Sassanid. Ngày nay, tuy Kermanshah không c̣n thịnh vượng như xưa, nhưng nó vẫn là trung tâm lưu giữ, bảo tồn lịch sử - văn hóa quan trọng của Iran.
Phần lớn cư dân sống tại Kermanshah là người Kurd, vậy nên khách du lịch sẽ nghe thấy tiếng Kurd được sử dụng nhiều hơn tiếng Ba Tư tại đây. Du khách không cần lo ngại về rào cản ngôn ngữ, bởi phần lớn người trẻ ở Kermanshah biết tiếng Anh và sẵn sàng giải đáp thắc mắc của du khách.
Chính quyền Kermanshah dành riêng những khu biệt thự cổ tuyệt đẹp làm nơi đặt các viện bảo tàng. Có thể kể đến Bảo tàng Dân tộc học ở biệt thự Tekyeh Moavenalmolk, hay 2 bảo tàng cùng đặt tại trang viên Tekieh Biglar Baigi là Bảo tàng thời kỳ đồ đá Zagros và Bảo tàng Kim thạch học. Bảo tàng Zagros đặc biệt được khách du lịch nước ngoài yêu thích v́ bộ sưu tập công cụ bằng đá và xương của người tiền sử sống tại khu vực Lưỡng Hà.
Các du khách muốn t́m hiểu về nghệ thuật đấu vật truyền thống của người Iran hăy ghé thăm Bảo tàng Vơ thuật cổ truyền tại Kermanshah. Nơi đây c̣n lưu giữ những tài liệu cổ về vơ thuật và nhiều bức tượng bằng sáp của các vơ sĩ nổi tiếng trong lịch sử Iran. Bảo tàng c̣n tổ chức các trận đấu biểu diễn miễn phí hằng tháng cho khách nước ngoài xem.
Bảo tàng Moavenalmolk nổi tiếng nhờ những bức tranh tường tường thuật lại bộ sử thi Shahnameh, một trong số các tác phẩm quan trọng nhất của nền văn học Ba Tư. Bảo tàng vốn là một hội quán, được xây dựng năm 1897. Sau khi bị phá hủy trong chiến tranh, công tŕnh được tái dựng và mở rộng, sau đó trở thành viện bảo tàng như ngày nay.
Talab-e Hashilan là tên gọi chung của những ḥn đảo nhỏ nổi trên đầm phá Hashilan. Khu đầm lầy rộng 1.500ha này cách Kermanshah khoảng nửa tiếng lái xe và là địa điểm tuyệt vời để chiêm ngưỡng 200 loài chim cùng 240 loài thực vật. Gần đầm phá là dăy núi Prav, nơi có hang đá sâu nhất châu Á. Các vị khách thường chọn cách đi bộ đến hang Prav để được chiêm ngưỡng những đỉnh núi phủ tuyết trắng xóa. Không ít ngọn thác chảy từ những đỉnh núi này xuống dưới thung lũng sâu 762m, tạo nên cảnh tượng ngoạn mục. Khung cảnh ở trong hang đá cũng đẹp không kém. Dưới đáy hang là con sông trong vắt, c̣n trên trần là muôn vàn thạch nhũ, cột đá tuyết chen chúc nhau như cả một khu rừng lộn ngược.
Taq-e Bostan là bức phù điêu lớn chạm cảnh vua Khosrau II cưỡi con ngựa yêu Shabdiz của ḿnh xông trận. Phía trên nhà vua là các thiên thần có cánh luôn phù hộ ngài. Bức phù điêu nằm dưới một mái ṿm được đỡ bởi hai cột đá đă h́nh tượng hóa thành hai cái cây của sự sống. Tuy gió, cát và nắng đă bào ṃn bức phù điêu, nhưng du khách vẫn có thể thưởng thức sự khéo tay của những người thợ đă tỉ mỉ chạm từng đường nét lên sườn núi.
Khu biệt thự Tekye-ye Biglarbeigi (đối diện đền thờ Hồi giáo thành phố) luôn là nơi được khách du lịch t́m đến khi họ muốn trốn tránh những buổi chiều mùa hè. Ngôi biệt thự được xây khéo léo để bốn mùa luôn có gió thổi qua những hành lang. Du khách hóng mát trong nhà c̣n có thể khám phá những căn pḥng có lối kiến trúc pha trộn giữa Iran và phương Tây. Ṭa biệt thự là công tŕnh của Abdollah Khan Farrashbashi, một vị quan chức trong triều đ́nh Iran vào cuối thế kỷ XIX. Ông đă dồn sức để thiết kế ngôi nhà sao cho thể hiện hết được sự giàu có cả về vật chất lẫn trí tuệ của ḿnh.
Kỷ niệm đem về
Một số khu chợ ở Kermanshah có tuổi đời 200 - 300 năm, nhưng nổi tiếng nhất là chợ trong nhà Yahoudi-ha, nghĩa là “chợ của người Do Thái”. Khách du lịch đến đây có thể t́m thấy mọi thứ, từ vải thổ cẩm của người Kurd đến chai hương liệu được chiết từ nụ hoa. Có ba món quà lưu niệm được du khách mua nhiều là gia vị khô, dao găm rèn thủ công và những đôi giày vải gọi là “giveh”.
Về ẩm thực, người Kurd là bậc thầy về các loại bánh. Du khách thăm Kermanshah khi về luôn mang theo bánh quy kaak, nan-e berenji, nan-e shekari... Người ta c̣n mua về những chai dầu được làm từ bơ nấu chảy - thứ dầu trước kia khiến Kermanshah nổi tiếng khắp Vương quốc Iran cổ đại. Những con ḅ, dê, cừu ở Kermanshah ăn cỏ núi, uống nước tuyết tan nên tạo ra thứ sữa có hương vị tuyệt hảo. Người nông dân lấy sữa làm ra bơ, rồi từ bơ chế ra dầu ăn. Thưởng thức một miếng thịt quay kebab phết loại dầu này chẳng khác nào được “nếm” cả trời đất Kermanshah vậy.