Theo như cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump không bao giờ thay đổi sách lược của mình. Ông ta cư xử như ông chủ của một tổ chức tội phạm, và đưa ra những thông điệp theo phong cách đó, bởi ông Trump và các đồng minh thường bí mật dùng những “lời lẽ có cánh” để tâng bốc nhân chứng tiềm năng, trong khi công khai đả kích những người chỉ trích ông.
Mùa xuân năm 2018, khi tin đồn về việc luật sư lâu năm của cựu Tổng thống Donald Trump, Michael Cohen, đang chuẩn bị lật tẩy ông chủ cũ của mình với các công tố viên liên bang, ông Cohen đã nhận được một email.
“Ông được ‘quý trọng’. Hãy ngủ ngon, ông có những người bạn cao quý", Công tố viên đặc biệt Robert S. Mueller III từng trích dẫn nội dung email trong một báo cáo năm 2019.
Đó là một trong số rất nhiều lời nhắn ca ngợi sự ủng hộ hoặc đe dọa chèn ép được gửi đến các nhân chứng - được dẫn trong báo cáo của ông Mueller, tương tự những gì Hạ nghị sĩ Liz Cheney đã tiết lộ vào ngày 28/6, trong phiên điều trần về vụ bạo loạn Đồi Capitol hôm 6/1/2021.
Bằng chứng từ nhiều cuộc điều tra cấp tiểu bang, liên bang và quốc hội đều chỉ ra rằng: Ông Trump và các đồng minh thân cận đã bí mật dành những lời tâng bốc và sự chú ý cho các nhân chứng tiềm năng, đồng thời đưa ra những lời hứa mơ hồ rằng trung thành với ông sẽ tốt hơn là phản bội.
Trong khi đó, vị cựu tổng thống công khai chỉ trích những người đưa ra lời khai chống lại ông, như một lời cảnh báo với những người khác về hậu quả khi vượt qua giới hạn.
Lời cảnh báo gián tiếp
“Donald Trump không bao giờ thay đổi sách lược của mình. Ông ta cư xử như ông chủ của một tổ chức tội phạm, và đưa ra những thông điệp theo phong cách đó: Đề ra một yêu cầu dù (không trực tiếp nhắc đến nó) và không để lại dấu vết nào”, ông Cohen từng nói.
Tại phiên điều trần hôm 28/6, bà Cheney cũng kể lại rằng các thành viên của ủy ban điều tra đã hỏi từng nhân chứng liên quan đến chính quyền hoặc chiến dịch của ông Trump, xem các đồng nghiệp cũ hay những người khác có liên hệ hoặc “cố gắng tác động đến lời khai của họ hay không”.
Và hai câu trả lời mà bà Cheney nhận được cho thấy "mối lo ngại đáng kể".
Michael Cohen, cựu luật sư của ông Trump, sau phiên điều trần trước Ủy ban Tình báo Hạ viện vào năm 2019. Ảnh: Washington Post.
Một nhân chứng cho biết: “Họ nói với tôi rằng miễn là tôi tiếp tục ở đúng đội, làm điều đúng đắn và bảo vệ người cần bảo vệ, tôi sẽ tiếp tục (cuộc sống) tốt đẹp trong thế giới Trump”.
Trong khi đó, một nhân chứng khác nhận được cuộc gọi: “(Một người) đã cho tôi biết cô sẽ cho lời khai vào ngày mai. Ông (Trump) muốn tôi nói với cô rằng ông ấy đang nghĩ về cô. Ông ấy biết cô là người trung thành và sẽ làm điều đúng đắn”, bà Cheney trích lời nhân chứng.
Bà Cheney không tiết lộ danh tính của các nhân chứng. Tuy nhiên, một nguồn thạo tin cho biết cả hai lời khai đều đến từ Cassidy Hutchinson, cựu trợ lý 25 tuổi của Chánh văn phòng Nhà Trắng dưới thời Tổng thống Trump.
Cô cũng là người cho lời khai rằng ông Trump biết những người bạo loạn có vũ trang nhưng vẫn thúc giục họ tuần hành đến Điện Capitol.
Theo cựu công tố viên liên bang Timothy Belevetz, những tin nhắn mà các nhân chứng này nhận được sẽ là bất hợp pháp, nếu chúng ảnh hưởng đến lời khai của họ.
Song, đây không phải lần đầu những đồng minh thân cận của ông Trump bị cáo buộc tác động đến nhân chứng. Vào năm 2019, cựu cố vấn Roger Stone bị buộc tội giả mạo nhân chứng khi cố gắng can thiệp vào lời khai của họ.
Các công tố viên cho biết ông Stone đã nhiều lần thúc giục diễn viên Randy Credico không làm chứng trước Quốc hội trong một cuộc điều tra chống lại ông Trump.
Ông Stone thậm chí đã đe dọa chó của ông Credico. Sau đó, ông bị kết tội nhưng được cựu Tổng thống Trump ân xá vào ngày 23/12/2020, không lâu trước khi xảy ra bạo loạn ở Điện Capitol.
"Vũ khí" của ông Trump
Sức ép đối với các nhân chứng còn đến từ những người ủng hộ vị cựu tổng thống.
“Khi bạn lên tiếng chống lại ông Trump, cả đội quân MAGA (Make America Great Again) sẽ nhắm vào bạn. Họ cố gắng chỉ trích tính cách, tính chuyên nghiệp của bạn và không hề có giới hạn”, Alyssa Farah, một cựu quan chức Nhà Trắng và là bạn của Hutchinson, đã từ chức sau cuộc bầu cử tháng 11/2020, cho biết.
Farah nói rằng Cassidy “biết (bản thân) sẽ phải đối mặt với những lời bôi nhọ bất công - điều khiến nhiều người lớn tuổi hơn cô không thể ra làm chứng - nhưng cô vẫn tiến về phía trước vì đất nước của mình”.
Cassidy Hutchinson trong phiên điều trần hôm 28/6. Ảnh: New York Times.
Tuy nhiên, có lẽ công cụ hiệu quả nhất của ông Trump để níu giữ sự trung thành từ các nhân chứng tiềm năng chính là những phát ngôn của ông.
Hết lần này đến lần khác, ông Trump đã ca ngợi những phụ tá từ chối lên tiếng chống lại ông, trong khi liên tục hạ thấp và xúc phạm các cá nhân làm điều ngược lại.
Khi Hutchinson làm chứng trong phiên điều trần ngày 28/6, ông Trump “điên cuồng” tấn công cô trên nền tảng mạng xã hội Truth Social. Trong một cuộc phỏng vấn với Newsmax, ông thậm chí gọi Hutchinson là “một kẻ mất trí”, “hoàn toàn mất uy tín” với “những vấn đề tâm thần nghiêm trọng”.
"Có chuyện gì với cô ta vậy?", ông hỏi. "Người phụ nữ này đang sống trong vùng đất hoang tưởng".
Tuy nhiên, cũng trong cuộc phỏng vấn này, ông Trump đã ca ngợi cựu Phó chánh văn phòng Tony Ornato và mật vụ Bobby Engel. Họ được cho là sẵn sàng làm chứng rằng ông Trump đã không giành lái chiếc xe chở tổng thống hay tấn công Engel, sau khi bị từ chối đưa đến Điện Capitol vào ngày xảy ra bạo loạn.
“(Họ) là những người tuyệt vời. Thật tuyệt khi họ bênh vực tôi", ông nói.
Trong trường hợp của luật sư Cohen, quyết định đối đầu với ông Trump chỉ đến sau nhiều tháng bị sếp cũ và các đồng minh của ông dụ dỗ.
Sau khi nhà riêng và văn phòng của ông Cohen bị FBI đột kích vào tháng 4/2018, ông nói với các nhà điều tra rằng đã nhận được cuộc gọi từ một đồng minh của cựu tổng thống.
Người này nói đang ở cùng “ông chủ” tại Mar a Lago, và ông Trump “quý trọng” ông Cohen. Một người khác cũng lặp lại điều này, trong khi người thứ ba - bạn của cựu tổng thống - nói “mọi người đều biết ông chủ sẽ chống lưng cho ông”.
Cuối cùng, ông Cohen đã nhận tội với một loạt tội danh, bao gồm cả vi phạm tài chính trong chiến dịch bầu cử, vì đã trả 130.000 USD để khiến nữ diễn viên phim khiêu dân Stormy Daniels giữ im lặng, khoản thanh toán mà ông nói rằng được thực hiện theo chỉ đạo của cựu tổng thống.
