Bộ trưởng Nhật viếng đền chiến tranh gây tranh cãi

[june04]

Tân Bộ trưởng Công nghiệp Nhật Bản là thành viên đầu tiên trong nội các Thủ tướng Kishida đến viếng ngôi đền Yasukuni.

"Tôi quyết tâm nỗ lực hết sức vì hòa bình và sự phát triển của Nhật Bản, với tâm trí hướng về cố thủ tướng Shinzo Abe", Bộ trưởng Công nghiệp Yasutoshi Nishimura trả lời báo chí hôm nay khi đến viếng ngôi đền chiến tranh Yasukuni ở Tokyo.

"Thịnh vượng hậu chiến ở Nhật Bản được xây dựng trên xương máu của tiền nhân", Nishimura nói về lý do thăm đền.

Ông là thành viên đầu tiên trong nội các của Thủ tướng Fumio Kishida đến thăm ngôi đền gây tranh cãi này. Hàn Quốc, Triều Tiên và Nhật Bản xem ngôi đền là biểu tượng cho chủ nghĩa quân phiệt ở Nhật Bản thời Thế chiến II. Ngôi đền thờ phụng 2,5 triệu linh hồn lính chết trận, trong đó có 14 cựu lãnh đạo bị tòa án của phe đồng minh thời Thế chiến II xem là tội phạm chiến tranh.

Bộ trưởng Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản Yasutoshi Nishimura đến viếng ngôi đền Yasukuni ở Tokyo ngày 13/8. Ảnh: Kyodo.

Nishimura là thành viên Hội đồng Lý luận Chính trị Seiwa, nhóm lớn nhất trong 7 phái chính trị nội bộ đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền. Nhóm từng do ông Shinzo Abe lãnh đạo. Cựu thủ tướng 67 tuổi bị ám sát vào tháng trước, khi đang vận động cử tri ủng hộ một thành viên khác trong đảng. Vụ án mạng làm rúng động dư luận Nhật Bản và khắp thế giới.

Thủ tướng Kishida bổ nhiệm ông Nishimura làm lãnh đạo Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp vào ngày 10/8, trong đợt cải tổ nội các sau bầu cử thượng viện.

Bộ Ngoại giao Hàn Quốc đã bày tỏ "sự thất vọng và tiếc nuối sâu sắc" khi hay tin Bộ trưởng Nishimura viếng đền Yasukuni. Seoul nhấn mạnh ngôi đền là biểu tượng "vinh danh quá khứ chiến tranh hung tàn của Nhật Bản và suy tôn tội phạm chiến tranh".

Đền Yasukuni ở Tokyo vào tháng 12/2016. Ảnh: Reuters.
Đền Yasukuni ở Tokyo vào tháng 12/2016. Ảnh: Reuters.

Ông Abe từng vấp phải phản ứng dữ dội từ Trung Quốc lẫn Nhật Bản khi đến thăm ngôi đền vào tháng 12/2013, không lâu sau khi đảng LDP giành chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử. Ông đã hạn chế trở lại ngôi đền trong những năm đương chức còn lại, nhưng vẫn gây tranh cãi khi gửi vòng hoa.

Quyết định của ông Nishimura càng gây tranh cãi hơn khi diễn ra hai ngày trước dịp kỷ niệm 77 năm Nhật Bản chấp nhận đầu hàng trong Thế chiến II. Nội các Nhật Bản trong hai lễ truyền thống vào tháng 10/2021 và tháng 4 vừa qua đều không đến viếng đền, nhưng ông Kishida có gửi lễ vật.

Đây không phải lần đầu tiên ông Nishimura có quyết định gây tranh cãi. Ông từng viếng đền vào năm 2020, trùng ngày 15/8 kỷ niệm 75 năm Nhật đầu hàng phe đồng minh. Ông khi đó là Bộ trưởng Cải cách Kinh tế, làm việc dưới quyền Thủ tướng Yoshihide Suga.