Khoảng 1.000 năm trước, hai người đàn ông ở Nam Mỹ có khả năng bị sát hại tàn bạo - một người bị đâm vào lưng và người kia bị chấn thương cổ nghiêm trọng, theo một phân tích mới về xác ướp của họ.
Khoảng 1.000 năm trước, hai người đàn ông ở Nam Mỹ có khả năng bị sát hại tàn bạo - một người bị đâm vào lưng và người kia bị chấn thương cổ nghiêm trọng, theo một phân tích mới về xác ướp của họ.
Ảnh chụp CT 3D hộp sọ của một trong những xác ướp Nam Mỹ trong nghiên cứu mới.
Một nhóm nghiên cứu đă quét ba thi thể xác ướp từ Chile và Peru ở Nam Mỹ để t́m manh mối về cách họ bị chết như thế nào. Các nhà nghiên cứu tiết lộ, một nạn nhân nam bị đánh vào đầu và đâm vào lưng, trong khi một nam giới khác có thể thiệt mạng sau khi bị "chấn thương lớn" ở cổ, bao gồm cả trật khớp.
Nghiên cứu bổ sung thêm bằng chứng về bạo lực trong xă hội loài người thời tiền sử và làm nổi bật cách các bộ hài cốt ướp xác có thể nắm giữ những bí mật đă mất khi chỉ bảo quản xương. Cả hai vết đâm và chấn thương xoay cổ của chiếc cổ bị trật khớp sẽ không bị phát hiện trong các bộ xương.
Đồng tác giả nghiên cứu Andreas Nerlich, giáo sư khoa bệnh học tại Pḥng khám Munich Bogenhausen ở Đức, cho biết: “Các loại chấn thương mà chúng tôi t́m thấy sẽ không thể phát hiện được nếu những bộ xương người này chỉ là bộ xương”.
Cơ thể con người có thể được ướp xác tự nhiên trong môi trường khô, lạnh hoặc khắc nghiệt khác, v́ những môi trường này cản trở quá tŕnh thối rữa thường phá hủy các mô mềm và các cơ quan. Trong trường hợp này, các nhà nghiên cứu đă nghiên cứu những xác ướp được bảo quản trong môi trường rất khô ở Nam Mỹ và được các bảo tàng ở Đức và Thụy Sĩ lưu giữ.
Xác định niên đại bằng carbon phóng xạ tiết lộ rằng, các xác ướp có tuổi đời từ 740 đến 1.120 năm, có nghĩa là chúng có trước thời kỳ thuộc địa của Tây Ban Nha.
Một xác ướp nam có thể đến từ nền văn hóa Arica ở vùng ngày nay là miền bắc Chile. Anh ta được chôn cùng với các công cụ đánh cá, v́ vậy các nhà nghiên cứu xác định anh ta có thể đến từ một cộng đồng đánh cá. Hai xác ướp khác, một nam và một nữ, có khả năng đến từ vùng Arequipa, nơi ngày nay là tây nam Peru và được chôn cất bằng vật liệu làm từ bông và tóc của lạc đà không bướu hoặc alpacas, cũng như viscachas, là loài gặm nhấm trong họ chinchilla.
Các nhà nghiên cứu đă sử dụng kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính (CT) để tạo ra các bản tái tạo 3D ảo của các thi thể, giúp tiết lộ các chi tiết ẩn trước đây về cái chết của họ. Theo nghiên cứu, trong khi xác ướp nữ chết v́ nguyên nhân tự nhiên, cả hai xác ướp nam đều chết v́ bạo lực có chủ đích.
Những hài cốt ướp xác khác cũng có thể có lịch sử đang chờ được tiết lộ thông qua các kỹ thuật tái tạo và quét hiện đại. "Có hàng chục xác ướp Nam Mỹ có thể tiết lộ nhiều điều từ một cuộc điều tra tương tự như được thực hiện ở đây", Nerlich nói.