V́ luật đă được nghị viện liên minh châu Âu thông qua. Cho nên Apple không có lựa chọn nào khác ngoài việc phải tuân thủ luật pháp tại châu lục này, cho phép mở những chợ ứng dụng bên thứ 3 trên iPhone và iPad kể từ năm 2024 tới.
Động thái này phải gọi là chưa từng có, v́ chúng ta ai cũng biết chiến lược kiểm soát hệ sinh thái ứng dụng của Apple luôn rất chặt chẽ.
Không giống như Google, Apple có đội ngũ xét duyệt ứng dụng rất nghiêm ngặt, duyệt từng ứng dụng trước khi được phân phối trên App Store. Và trong quá khứ, hoàn toàn không thiếu những lần Apple sẵn sàng ra ṭa để bảo vệ quyền lợi của họ, chặn đứng những nỗ lực mở chợ ứng dụng ngoài App Store trên hệ sinh thái iOS hay iPadOS. Vụ kiện giữa họ với Epic Games là một ví dụ điển h́nh.
Nhắc lại chuyện hồi đầu tuần, liên minh châu Âu vừa thông qua dự thảo luật DMA - Digital Markets Act. Những quy định của bộ luật này giúp chính quyền châu Âu buộc những nền tảng số, và chính những chủ nhân các nền tảng ấy phải cạnh tranh một cách công bằng. Đương nhiên, không riêng ǵ Apple, mà cả Google, Amazon, Facebook cũng sẽ bị ảnh hưởng rất mạnh từ bộ luật này, phải tuân theo nếu muốn được tiếp tục hoạt động tại thị trường ước tính có hơn nửa tỷ người dân.
Cụ thể hơn, luật thị trường số châu Âu viết rơ: “Để đảm bảo khả năng cạnh tranh, những đơn vị nắm giữ nền tảng đóng sẽ phải cho phép những phần mềm và ứng dụng của bên thứ ba cung cấp cho người dùng cuối thông tin về việc chúng có được phân phối trên các dịch vụ khác hay không.” Án phạt cho việc vi phạm bộ luật này cũng không nhẹ. Lấy ví dụ nếu Apple cố t́nh chặn những cửa hàng ứng dụng của bên thứ ba, khoản tiền phạt sẽ là 10% tổng doanh thu toàn cầu của cả tập đoàn Apple. Vi phạm lần 2, án phạt sẽ là 20% tổng doanh thu.
Câu hỏi được đưa ra là, quyết định này của châu Âu sẽ ảnh hưởng ra sao tới kết quả kinh doanh và doanh thu của bất kỳ tập đoàn công nghệ nào, chứ không riêng ǵ Apple. Vả lại, người dùng cũng chẳng mấy ai quan tâm đến chuyện chọn tải ứng dụng từ các nguồn khác, cơ bản v́ chúng ta tin tưởng App Store nhờ chính cơ chế xét duyệt ứng dụng để bảo vệ người dùng của Apple. Nhờ cơ chế này, anh em tải ứng dụng trên iPhone hay iPad sẽ chẳng bao giờ sợ mă độc như t́nh trạng đang diễn ra bên Google Play Store.
Chính v́ sự tin tưởng của người dùng, nên nguy cơ Apple mất khoản thu 30% phí chia sẻ doanh thu cũng sẽ không bị ảnh hưởng nhiều. Và đó hoàn toàn không phải phân tích bâng quơ, mà là kết quả nghiên cứu của ngân hàng đầu tư Morgan Stanley.
Theo họ, ngay cả khi những chợ ứng dụng bên thứ 3 phổ biến hơn kỳ vọng, th́ doanh thu của Apple cũng sẽ chỉ giảm chưa đầy 2%: