Đảng Cộng hòa đòi điều tra giữa lúc ông Biden đang ở một nơi xa. Nhiều lãnh đạo ủy ban tình báo của lưỡng đảng Mỹ đã yêu cầu câu trả lời về vụ phát hiện tài liệu mật ở văn phòng cũ của ông khi Tổng thống Joe Biden đang công du Mexico.
Chủ tịch Ủy ban Giám sát Hạ viện cho biết họ đang mở cuộc điều tra về việc làm thế nào mà một bộ tài liệu mật lại ở văn phòng cũ của ông Biden tại Washington, sau khi ông đã rời chức vụ phó tổng thống Mỹ.
Bên cạnh đó, nhiều lãnh đạo của cả hai đảng tại Quốc hội Mỹ đều yêu cầu điều tra đầy đủ về vấn đề này.
Trong bức thư gửi Nhà Trắng, Hạ nghị sĩ James Comer, đảng viên Cộng hòa và là Chủ tịch ủy ban, đã yêu cầu họ cung cấp trước ngày 24/1 bản sao của tất cả giấy tờ từ văn phòng cũ của ông Biden, danh sách những người đã vào văn phòng này cùng nhiều thông tin khác.
Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Mark Warner, đảng viên Dân chủ và Chủ tịch Ủy ban Tình báo Thượng viện, hôm 10/1 cho biết: “Chúng tôi mong được thông báo về những gì đã xảy ra”.
Hạ nghị sĩ Mike Turner, đảng viên Cộng hòa và dự kiến trở thành chủ tịch của Ủy ban Tình báo Thường trực Hạ viện, đã chính thức yêu cầu Giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc gia Avril Haines xem xét và đánh giá bất kỳ thiệt hại nào về việc phát hiện tài liệu mật này.
Khi tin tức về các tài liệu mật nhanh chóng tràn ngập khắp các mặt báo trong nước, ông Biden đang bận rộn khởi động cuộc gặp song phương được chờ đợi với Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador.
Vì sao phát hiện này không được công bố sớm hơn?
Khi vụ việc được công bố, một quan chức chính quyền cấp cao cho biết ông Biden đã họp cả buổi chiều trước cuộc gặp song phương với người đồng cấp Mexico, CNN đưa tin.
“Không có gì thay đổi trong lịch trình của ông ấy. Ông ấy tập trung vào hội nghị thượng đỉnh này và gặp gỡ những người hàng xóm thân thiết nhất của chúng ta", quan chức này nói.
Sau đó, ông Biden lần đầu đề cập đến các tài liệu này tại cuộc họp báo hôm 10/1 ở thành phố Mexico, nơi ông đang tham dự hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo Bắc Mỹ.
Theo ông, các tài liệu được tìm thấy trong một chiếc hộp ở khu vực khóa kín của văn phòng mà các luật sư của mình đang dọn dẹp. Bên cạnh đó, ông cho biết bản thân ngạc nhiên về số tài liệu mật được tìm thấy trong văn phòng cũ của mình. Ông nhấn mạnh mình và đội ngũ sẽ phối hợp để làm rõ sự việc, Reuters đưa tin.
Trả lời câu hỏi về lý do chính quyền không công bố phát hiện này sớm hơn, phát ngôn viên Nhà Trắng Ian Sams cho biết: “Đây là một quá trình đang diễn ra dưới sự xem xét của Bộ Tư pháp".
"Vì vậy, chúng tôi bị giới hạn trong những gì có thể phát biểu vào lúc này”, ông nói thêm. Tuy nhiên, ông khẳng định sẽ cung cấp thêm thông tin chi tiết khi thích hợp.
Ông Biden "ngạc nhiên" trước tài liệu mật ở văn phòng cũ. Ảnh: Zuma Press.
Theo nguồn tin thân cận, sau khi vấn đề này được chuyển đến Bộ Tư pháp, giới chức đã tìm cách tách vụ việc với cuộc điều tra về việc cựu Tổng thống Donald Trump lưu giữ hàng trăm thông tin mật và các tài liệu của chính phủ sau khi rời Nhà Trắng.
Họ đã không giao vụ việc của ông Biden cho một ủy ban thường điều tra các trường hợp liên quan đến khả năng xử lý sai thông tin mật - nơi điều tra ông Trump.
Việc phát hiện các tài liệu mật trong văn phòng cũ của ông Biden đã mở rộng thêm danh sách các chủ đề mà đảng Cộng hòa dự định điều tra, khi họ đã kiểm soát Hạ viện.
Nhà Trắng đã chuẩn bị tinh thần đối diện với các cuộc điều tra, chẳng hạn các giao dịch kinh doanh của con trai ông Biden, cũng như những chính sách nhập cư,...
Nhà Trắng gặp khó
Yêu cầu từ ông Warner, người thường xuyên là đồng minh của ông Biden, nhấn mạnh mối quan tâm của cả hai đảng trong việc tìm hiểu thêm về các tài liệu này.
Điều đó có khả năng sẽ khiến Nhà Trắng gặp khó khăn hơn trong việc bác bỏ các câu hỏi của Quốc hội bằng việc coi đó là những câu hỏi mang tính đảng phái.
Các đảng viên Cộng hòa hôm 10/1 cũng tập trung vào điều mà họ coi là cách đối xử khác biệt đối với ông Biden và ông Trump.
Hạ nghị sĩ Steve Scalise, đảng viên Cộng hòa và lãnh đạo phe đa số tại Hạ viện, khẳng định ông Biden sẽ phải đối mặt với sự chú ý của giới truyền thông nhiều hơn vì đã lưu giữ các tài liệu này.
“Trong nhiều năm khi Phó tổng thống Biden rời nhiệm sở, ông ấy dường như đã mang theo những tài liệu mật. Bên cạnh đó, ông ấy cũng từng chỉ trích mạnh cựu Tổng thống Trump”, ông Scalise nói.
Bên cạnh đó, ông Comer hôm 10/1 cũng chính thức yêu cầu Cục Quản lý Hồ sơ và Văn khố Quốc gia cung cấp thông tin, trong đó có liên lạc giữa cơ quan này, những cố vấn Nhà Trắng và các quan chức của Bộ Tư pháp.
Yêu cầu này là một phần trong nỗ lực từ ủy ban của ông nhằm xác định xem có “sự thiên vị chính trị” nào trong tại Cục Quản lý Hồ sơ và Văn khố Quốc gia hay không.
Một số đảng viên Dân chủ đã bảo vệ ông Biden hôm 10/1, bác bỏ quan điểm đối xử khác biệt. Pete Aguilar, Chủ tịch một nhóm đảng viên Dân chủ tại Hạ viện, cho biết: “Tổng thống đang giải quyết vấn đề theo cách mà ông ấy nên làm”.
Ông Anguilar đồng thời chỉ trích đảng Cộng hòa. Ông cho rằng khi giới chức thực thi pháp luật phát hiện các tài liệu tại khu nghỉ dưỡng của ông Trump, đảng Cộng hòa đã hạ thấp việc này.
Ngoài ra, nhiều quan chức thực thi pháp luật cho biết có một số điểm tương đồng giữa vụ việc của ông Biden và cuộc điều tra của Bộ Tư pháp đối với các tài liệu mật tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông Trump.
FBI đã khám xét và thu hồi nhiều tài liệu mật ở dinh thự Mar-a-Lago của ông Trump vào ngày 8/8/2022. Ảnh: Reuters.
Tuy nhiên, họ cũng nêu ra những điểm khác biệt, cụ thể là số lượng tài liệu ít hơn và việc luật sư riêng của ông Biden đã tìm thấy các tài liệu đó. Bên cạnh đó, họ cũng tự nguyện thông báo cho Cục Quản lý Hồ sơ và Văn khố Quốc gia, cũng như Bộ Tư pháp.
Giới chức cho biết những tình huống như vụ việc liên quan đến ông Biden thường được xử lý bằng kỷ luật nội bộ hoặc các biện pháp phạt hơn là hình sự.
Lý do họ đưa ra là việc truy tố ai đó vì xử lý sai thông tin mật đòi hỏi các công tố viên phải chứng minh việc họ có ý định hoặc đã đưa tài liệu mật khỏi vị trí thích hợp một cách thiếu thận trọng.
Bên cạnh đó, Wall Street Journal cho biết đã không có cáo buộc nào được đệ trình liên quan đến các tài liệu được ông Trump đưa đến khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago.
VietBF@ sưu tập
