‘Chiến thần’ đất Việt giỏi hơn cả Triệu Vân của Tam Quốc có bố vợ là tướng quân vĩ đại bậc nhất lịch sử. Xuất thân chỉ là một nông dân b́nh thường, nhưng với tài năng kiệt xuất, cuối cùng người này đă trở thành vị tướng xuất sắc trong lịch sử phong kiến Việt Nam, hễ đánh đâu sẽ thắng đó.
Triều đại nhà Trần là một trong những triều đại phát triển rực rỡ của phong kiến Việt Nam. Lúc bấy giờ, hào khí Đông A nhà Trần có được vang danh cả khu vực. Cũng trong thời đại này, nước ta có rất nhiều tướng tài xuất hiện. Một trong những cái tên đặc biệt không thể không nhắc đến là Phạm Ngũ Lăo (1255 – 1320).
Nếu trong Tam Quốc có Triệu Vân nổi danh chưa từng bại trận khi độc chiến th́ Phạm Ngũ Lăo cũng có thành tích tương tự. Trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên lần thứ hai (1285), vị tướng này cùng Trần Quang Khải tiến đánh Chương Dương, Hàm Tử, diệt quân Nguyên ở Thăng Long. Về sau ông c̣n đánh địch tại Vạn Kiếp, chặn đường rút của chúng ở biên giới phía Bắc.

Phạm Ngũ Lăo truy sát giặc Thoát Hoan. Ảnh: Internet
Đến cuộc kháng chiến chống quân Nguyên lần thứ ba (1287 – 1288), Phạm Ngũ Lăo cùng các vị tướng khác đă chặn đứng đường rút của giặc ở sông Bạch Đằng, truy đuổi con trai Hốt Tất Liệt – Thoát Hoan. Lần đó, Thoát Hoan phải trà trộn vào tàn quân mới về nước được, không bao giờ dám bén mảng đến Đại Việt nữa.
Đâu chỉ vậy, Phạm Ngũ Lăo c̣n 3 lần đưa quân đi đánh quân Ai Lao, 2 lần Nam chinh đánh bại quân Chiêm Thành. Dựa trên các tài liệu lịch sử, trong sự nghiệp cầm quân của ḿnh, Phạm Ngũ Lăo chưa từng thất bại. Thành tích này của ông xét ra c̣n hơn cả Triệu Vân của Tam Quốc Diễn Nghĩa.
Đền Phù Ủng - Ân Thi, Hưng Yên nơi thờ Danh tướng Phạm Ngũ Lăo. Ảnh: Internet
Phạm Ngũ Lăo là minh chứng cho việc dù xuất thân tầng lớp nào nhưng có tài năng và đức độ sẽ được trọng dụng. Ông vốn là một nông dân nghèo ở huyện Đường Hào, tỉnh Hải Dương (nay thuộc xă Phù Ủng, huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên). Ông là cháu 8 đời của tướng Phạm Hạp thời nhà Đinh. Dù hoàn cảnh khó khăn nhưng Phạm Ngũ Lăo từ nhỏ đă cho thấy chí khí hơn người, tính cách khẳng khái.
Một lần Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn đi qua đất Phù Ủng, bắt gặp một anh chàng ngồi đan sọt giữa đường. Lúc này, quân lính đến dẹp đường anh chàng vẫn không xê dịch. Họ dùng giáo xuyên cả đùi cũng chẳng thấy người này phản ứng ǵ. Chàng trai đó chính là Phạm Ngũ Lăo đang mải nghĩ về cuốn binh thư đọc dở.
Tranh minh họa câu chuyện giáo đâm thủng, đùi không kêu nổi tiếng về Phạm Ngũ Lăo.
Trần Hưng Đạo sau đó cho người đắp vết thương cho chàng trai rồi hỏi ḍ chuyện giặc Nguyên Mông sắp đánh Đại Việt. Phạm Ngũ Lăo trả lời rành mạch, khiến vị tướng này ấn tượng và chiêu mộ về dưới trướng ḿnh.
Đến kinh thành, Phạm Ngũ Lăo được trao cho chức cai quản quân Cấm vệ. Nhờ có khả năng vơ thuật thượng thừa, chẳng mấy chốc ông đă thu phục được những người lính Cấm vệ, được họ kính trọng.
Trần Hưng Đạo vô cùng quư mến vị tướng tài này. Thậm chí ông c̣n gả con gái cho Phạm Ngũ Lăo. Thời đó, để khiến mọi chuyện thuận t́nh hợp lư, Hưng Đạo Vương đă giáng con gái Anh Nguyên xuống làm con nuôi rồi mới cho cả hai kết hôn.

Tượng thờ Phạm Ngũ Lăo ở đền thờ tại Kiếp Bạc. Ảnh: Internet
Năm 1320, Phạm Ngũ Lăo qua đời ở tuổi 66. Bấy giờ vua Trần Minh Tông đau buồn nghỉ chầu 5 ngày. Triều đ́nh nhà Nguyễn truy tặng cho vị tướng tài danh hiệu Điện súy Thượng tướng công chỉ huy quân cấm vệ, bảo vệ kinh thành Thăng Long và ban cho Quy phù, Hổ phù, Vân phù.
Đền thờ Phạm Ngũ Lăo được thành lập ngay trên nền nhà cũ của ông, nay là đền Phù Ủng. Ngoài ra, người dân kính mến vị tướng c̣n lập đền thờ ông ở nhiều nơi trên cả nước. Tên của Phạm Ngũ Lăo cũng được chọn đặt cho nhiều địa danh, công tŕnh nổi tiếng.
VietBF@ sưu tập