Máy bay không mở cửa sổ vì lý do an toàn và kỹ thuật, nhưng vẫn có thể cung cấp đủ oxy cho hành khách trong những chuyến bay dài nhờ hệ thống điều hòa không khí hiện đại.
1. Bí quyết giúp máy bay không thiếu oxy thực chất ẩn giấu trong động cơ
Khi không khí bên ngoài được hút vào động cơ máy bay thông qua các cánh quạt, nó có thể được nén nhiều lần bằng máy nén bên trong động cơ. Sau khi nén, không khí loãng ban đầu sẽ có hàm lượng oxy tăng lên rất nhiều.
Tuy nhiên, điều kiện nhiệt độ và áp suất cao trong động cơ rất dễ khiến cơ thể sống bên trong "nổ tung". Theo đó, hệ thống cung cấp oxy cho cabin của động cơ phải có khả năng hoạt động bình thường trong môi trường nhiệt độ cao vài trăm độ C, đồng thời phải tính đến cả áp suất cao và lưu lượng không khí lớn.
Máy bay bay ở độ cao lớn, nơi không khí loãng và lượng oxy thấp hơn nhiều so với mặt đất. Việc mở cửa sổ máy bay trong lúc bay là điều không thể vì áp suất khí quyển bên ngoài thấp hơn nhiều so với áp suất trong khoang hành khách, dẫn đến tình trạng mất áp suất đột ngột, có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
Vì vậy, việc phát triển một hệ thống xuất sắc như vậy là một dự án lớn, bao trùm nhiều lĩnh vực và mất nhiều thời gian.
Các bậc thầy về thiết kế máy bay đã lắp đặt các máy phát điện nhỏ trên máy bay, nhiệm vụ chính của nó là sạc cabin và đảm bảo không khí bên trong có thể duy trì áp suất cao.
Để đảm bảo máy phát điện này hoạt động bình thường, người ta đã nghĩ ra nhiều phương pháp khác nhau như lắp máy phát điện và động cơ lại với nhau để giải quyết vấn đề quá nhiệt của chúng.
Khi máy bay bay ở độ cao lớn, hệ thống cung cấp oxy sẽ tự động kích hoạt. Máy nén khí sẽ lấy không khí từ bên ngoài động cơ máy bay và nén nó đến áp suất cao. Bộ lọc sẽ loại bỏ bụi bẩn, độ ẩm và các tạp chất khác khỏi không khí nén. Bộ làm mát sẽ làm giảm nhiệt độ của không khí nén. Bộ khuếch tán oxy sẽ tách oxy ra khỏi nitơ trong không khí nén.
Máy bay được trang bị hệ thống cung cấp oxy hiện đại, đảm bảo cung cấp đủ oxy cho hành khách và phi hành đoàn trong suốt hành trình. Ngoài ra, để đảm bảo an toàn cho hành khách trong những chuyến bay dài, phi hành đoàn cũng thường xuyên kiểm tra hệ thống cung cấp oxy và hướng dẫn hành khách cách sử dụng mặt nạ dưỡng khí trong trường hợp khẩn cấp.
Không khí trong khoang hành khách được lấy vào, lọc sạch bụi bẩn và vi khuẩn, sau đó được làm ấm và được đưa trở lại khoang hành khách. Quá trình này diễn ra liên tục, đảm bảo cung cấp không khí trong lành và đủ oxy cho hành khách.
Ngoài ra, mặt nạ dưỡng khí được trang bị tại mỗi ghế ngồi trên máy bay. Trong trường hợp khẩn cấp như mất áp suất đột ngột, mặt nạ dưỡng khí sẽ tự động bung ra, cung cấp oxy tinh khiết cho hành khách trong thời gian chờ phi hành đoàn hạ cánh khẩn cấp.
2. Phương tiện di chuyển an toàn nhất thế giới nhưng không phải không có những nguy hiểm tiềm ẩn
Khi yêu cầu của con người đối với chuyến bay ngày càng cao, máy bay đang bay ở độ cao ngày càng cao trong bầu khí quyển và những thách thức mà chúng phải đối mặt cũng ngày càng tăng.
Trên thực tế, nếu máy bay mất oxy ở độ cao lớn thì tính mạng của hành khách và phi hành đoàn sẽ phải đối mặt với mối đe dọa rất lớn.
Lấy chuyến bay N47BA làm ví dụ, khi cất cánh, van điều khiển lưu lượng bị hỏng không được sửa chữa, kết quả là máy bay bị mất một lượng lớn oxy ở độ cao và cuối cùng bị rơi ở Serbia, khiến tất cả mọi người trên máy bay thiệt mạng.
Những thảm kịch như vậy thực tế không phải là hiếm. Chỉ cần máy bay mất oxy ở độ cao lớn thì khả năng sống sót của những người trong cabin là cực kỳ thấp. Vì vậy, nhiều quốc gia đã xây dựng các quy định cực kỳ nghiêm ngặt về thiết kế, sản xuất, bảo trì và các khía cạnh khác của máy bay để giảm khả năng xảy ra sự cố máy bay.
Trong chuỗi chính sách, yêu cầu này cũng có nhiều nhiệm vụ nghiên cứu khoa học. Ví dụ, mọi người cần hiểu khi nào mặt nạ dưỡng khí dựa trên phản ứng hóa học có thể hiệu quả nhất. Hoặc có thể là nghiên cứu thời gian và mức độ thiếu oxy mà con người có thể chịu đựng được trong môi trường độ cao.
Có thể nói, vấn đề thiếu oxy ở độ cao sẽ ngày càng an toàn hơn với sự chung tay nỗ lực của tất cả mọi người.
VietBF@ Sưu tập