Nhớ 'một câu nhịn chín câu lành', người Việt sẽ không hung dữ
Hơn nhau không phải ở nắm đấm mà là ở khả năng học tập, làm việc, chia sẻ, thương yêu, tử tế với ḿnh, với người trong mối quan hệ với cuộc sống xung quanh!
Hạ cẳng tay, thượng cẳng chân sau khi va chạm giao thông - Ảnh do bạn đọc cung cấp
Cách đây mấy bữa, trên đường đi làm về, tôi thấy một đám đông ở Hàng Xanh (Q.B́nh Thạnh, TP.HCM), nghĩ là có kẹt xe. Tới gần mới phát hiện là vừa có vụ va quẹt và hai tài xế đang căi nhau, người đi đường ngang qua ai cũng lắc đầu.
Chuyện va quẹt trên phố đông như Sài G̣n giờ tan tầm là chuyện cơm bữa, nếu cảm thông và chia sẻ được th́ có lẽ người ta sẽ nhẹ nhàng cho qua, tôi nghĩ vậy!
Môi trường nhiều mầm mống bạo lực
Thường người ta sẽ nổi nóng khi gặp một chuyện bất như ư nào đó, như vừa bị sếp la, ra cổng cơ quan bảo vệ đùa một câu, liền sân si. Nỗi buồn, sự bực bội là thứ năng lượng chi phối hành xử khiến người ta không thể kiềm chế được cơn tức dâng lên, lây sang người khác.
V́ vậy, có người dễ nổi nóng đă cảnh báo: "Thấy tôi ‘khó ở’ là tránh xa xa giùm, không ăn mắng ráng chịu". Theo đó, người nóng lâu ngày họ cũng biết tính khí của ḿnh nên có "chống chỉ định" chuyện nói đùa, tiếp xúc lúc họ đang không vui, căng thẳng. Thực ra, khi quá mệt mỏi, phiền muộn trong ḷng, ta không c̣n giữ được ḿnh.
Có người bạn của tôi b́nh thường hiền queo, ai nói ǵ cũng cười. Bỗng một ngày, tôi hỏi "sao buồn dữ rứa?" lại bị bạn nạt cho một câu nghe chưng hửng. Trời, bạn ḿnh đây sao? Mới đầu tôi phản ứng vậy, nhưng chợt dừng lại v́ nhớ ra, đây không phải là bản chất của bạn. Có thể bạn đang có một nỗi niềm, áp lực từ cuộc sống, gia đ́nh, t́nh yêu hoặc bản thân đang trải qua bệnh tật, sự cố…
Ai cũng có lúc nóng giận, nếu ḿnh hiểu th́ sẽ không khiến ngọn lửa trong họ cháy phừng. Tôi im lặng và không bỏ mặc, cuối cùng cũng nghe được thổ lộ từ bạn. Bạn bị nhiều áp lực trong công việc: sếp chèn ép, đồng nghiệp t́m cách chơi khăm, lương không cao, phải chật vật trang trải cuộc sống…
Tất nhiên, nhiều người khó khăn hơn nhưng họ không nổi nóng. Đó là tính cách và sức chịu đựng của từng người. Sự nóng tính là một thói quen được huấn tập hằng ngày theo nguyên lư:
"Thói quen tạo nên tính cách, tính cách tạo nên số phận".
V́ thế, các chuyên gia tâm lư khi chia sẻ với tôi về thói vũ phu của chồng vẫn thường lưu ư, có thể anh ấy từng bị bạo hành lúc nhỏ, từng sống gần những gia đ́nh lớn tiếng, ồn ào đánh căi nhau như cơm bữa.
Sự tác động của cuộc sống xung quanh lên tính cách con người theo hướng đó được ông bà xưa đúc kết rằng "gần mực th́ đen". Cái đen đó cần có thời gian thanh lọc để dần trắng, nhưng nếu vẫn tiếp tục nuôi dưỡng trong môi trường đen hơn th́ sẽ đen đậm hơn.
Ngày nay các văn hóa phẩm mang tính bạo lực vẫn đầy rẫy trên mạng và tồn tại trong cuộc sống, giải trí của nhiều người: từ game online đến phim ảnh. Thường ngày tiếp xúc với sự đánh đấm, máu me trong các "thức ăn tinh thần" đó khiến năo quen với những "mùi vị" của bạo lực, từ đó hành xử theo.
Những kẻ "giang hồ mạng" được ngưỡng mộ và thu tiền trăm triệu cũng chính là một "h́nh tượng" khiến người ta thay đổi suy nghĩ: cần ǵ học hành, tử tế, chỉ cần có "số má" là có thể lên đời.
Môi trường bên ngoài đă vậy, trong nhà trường, gia đ́nh cũng đầy mầm mống bạo lực, tránh sao người trẻ không hoang mang và hành xử theo cách tương tự. Đây mới là điều đáng lo, và người lớn muốn thay đổi không khí bạo lực lan tràn th́ chính bản thân phải nỗ lực để ứng xử nhẹ nhàng với nhau trước.
Nhẫn để yêu thương
Không thể có kết cục tốt với những người nóng nảy. Nhân vật Trương Phi trong Tam Quốc Chí là h́nh mẫu của nóng tính dẫn đến hư sự và mang họa sát thân. Ai cũng nóng nảy trong hành xử th́ chiến tranh sẽ nổ ra, thương vong là tất yếu.
Một câu nói đùa cũng thành chuyện lớn v́ con người ta quá nóng, quá hung dữ; đi nhậu lo hát karaoke cũng bị đánh chết th́… ôi thôi, cuộc sống quá kinh khủng. Pháp luật cần nghiêm minh để trừng trị việc vô cớ đánh, giết người nhưng đó là xử lư phần ngọn, c̣n cái gốc vẫn là giáo dục.
Làm sao để con người có thể chậm lại để phân tích kỹ hơn từng câu nói, từng biểu hiện của người khác, trong đó có thân nhân, bạn bè ḿnh để không chụp mũ rồi hành xử như người điên, người say?
Sống thiền hay b́nh tĩnh sống, sống chậm, sống có chánh niệm… là những cách sống theo tinh thần "nhẫn để yêu thương". Đầu tiên là thương ḿnh. Một người chỉ được người khác tin tưởng, nể trọng và giao việc khi có sự chín chắn, điềm tĩnh trong xử lư. Như vậy, người sống có lư trí, điềm tĩnh chính là cách sống lợi lạc tự thân.
C̣n cái lợi cho người xung quanh, nhất là người thân - thương th́ cũng dễ dàng để thấy. Con cái sẽ học được nhiều điều hay ho từ bố mẹ có cách sống nhẹ nhàng, t́nh cảm. Đó mới là gia tài quư giá để lại cho con.
Hành xử nóng tính dẫn tới hư việc, hại người th́ ṿng lao lư chờ ḿnh là chắc chắn. Một khi đă gây ra sự cố mới hối th́ đâu c̣n kịp. Nhiều người b́nh luận thiếu niên 16 tuổi rút dao đâm chết người nhắc ḿnh chuyện chạy xe chính là "anh hùng rơm", chứng tỏ với bạn gái nhưng rồi được ǵ sau lần ra tay đó? Tù tội và có thể mất luôn bạn gái.
Ai đợi và ai chấp nhận một người giết người làm người yêu, người chồng, người cha tương lai?
Thực ra, sân si - ai cũng có. Cái chính là cách quản lư năng lương tiêu cực đó để những năng lượng tích cực phát triển. Để làm được điều đó, phải xây dựng lối sống nhân văn từ chính mỗi gia đ́nh, người lớn dạy trẻ nhẫn nhịn để an lành như ông bà ḿnh nhắc "một câu nhịn chín câu lành".
Bí Quyết Giữ Ǵn Hạnh Phúc Gia Đ́nh Của Mẹ: Hôn Nhân Không Phải 1+1=2
Bằng những trải nghiệm của bản thân, người mẹ đă dặn ḍ con gái cách để giữ ǵn ngọn lửa hạnh phúc của một gia đ́nh. Những lời lẽ giản dị mà sâu sắc, khiến quan khách ai ai cũng lặng người v́ xúc động.
Giống như bất kỳ bậc cha mẹ nào, bà mong con gái yêu của ḿnh sẽ bước vào lễ đường thành hôn với một người chồng xứng đáng. Đó cũng là giây phút hạnh phúc và cảm động nhất đối với người mẹ, người cha. Tại một lễ cưới, mẹ cô dâu đă có một bài phát biểu ngắn gọn, giản dị mà vô cùng sâu sắc, khiến rất nhiều người tham dự xúc động.
“Xin chào quan khách hai họ và bạn bè, anh chị em! Xin cám ơn quư vị đă tới dự lễ thành hôn của hai con chúng tôi ngày hôm nay. Tôi rất hạnh phúc và tự hào khi thấy con gái ḿnh bước vào cuộc sống mới. Từ nay con đă thực sự trưởng thành và độc lập hơn, điều đó rất có ư nghĩa đối với mẹ.
Nhân ngày hạnh phúc của các con, mẹ muốn chia sẻ một vài bí quyết nho nhỏ để các con ǵn giữ hạnh phúc gia đ́nh.
Điều đầu tiên mẹ muốn nhắn nhủ là hôn nhân không phải phép tính 1+1=2. Để hôn nhân bền vững, đó phải là phép toán của hai nửa cộng lại thành một.
Hai con cần biết cách cân bằng giữa cuộc sống gia đ́nh và công việc. Những người trẻ tuổi ban đầu thường bị cuốn hút bởi cái đẹp bề ngoài, nhưng nếu chỉ có vậy hôn nhân sẽ không thể bền vững. Mẹ từng trải qua thời kỳ ấy, như các con bây giờ. Hăy tin mẹ, qua những ǵ mẹ trải nghiệm, khi các con biết thu nhỏ cái tôi mà nghĩ tới bạn đời của ḿnh, t́nh yêu mới bền bỉ và trường tồn.
Điều thứ hai mẹ muốn nói, đó là – hôn nhân không phải cái túi ôm chặt lấy t́nh yêu, hôn nhân thực chất chỉ là một sợi chỉ lỏng lẻo. Các con vẫn cần duy tŕ các mối quan hệ bạn bè và xă hội như trước khi lập gia đ́nh. Hăy cho bạn đời của con những khoảng trống tự do của riêng họ. Con hăy ghi nhớ rằng hôn nhân không phải để chiếm hữu, mà là sự cam kết. Đó là một liên minh rất cần sự tôn trọng. Chỉ như vậy, sợi chỉ mới không bị đứt đoạn giữa chừng.
Cuối cùng, bước vào hôn nhân, các con sẽ bắt đầu xây dựng mái ấm của riêng ḿnh. Ngôi nhà nơi các con ở chỉ trở thành mái ấm nếu tràn ngập t́nh thương yêu thay v́ là nơi để lư sự và căn vặn lẫn nhau. Khi bước vào hôn nhân, các con sẽ chung sống dưới một mái nhà. Nếu cả hai chỉ chăm chăm phân định đúng sai, nên hay không nên th́ cuộc hôn nhân ấy sẽ bị bóp nghẹt và sớm lụi tàn.
Các con hăy dùng t́nh yêu thương để che phủ mái ấm của ḿnh, khi ấy hôn nhân sẽ luôn bền vững và mang lại hạnh phúc.
Đó là tất cả những ǵ mẹ muốn nhắn nhủ tới các con. Cho mẹ chúc phúc cho các con, chúc các con những điều ngọt ngào và hạnh phúc nhất trong ngày tuyệt vời này!”.
7 việc nhất định không nên làm để tránh nhân quả báo ứng trong cuộc đời mỗi con người.
“Nhân quả báo ứng” chính là làm thiện được quả báo thiện, c̣n làm các điều ác bị quả báo ác. “Luật nhân quả” chính là phương thức, qui tắc cùng định luật cố định của nhân quả báo ứng.
Mỗi hành vi xấu ác, đều phải chịu ác báo tương xứng với hành vi đó. Và cũng căn cứ vào những hành vi xấu ác nặng hay nhẹ mà có quả báo khác nhau.
Nếu như một người có thể b́nh an, vui vẻ và khoan khoái mà vượt qua cuộc đời này, th́ người đó quả thực vô cùng may mắn. Nhưng nếu muốn tận lực để nghĩ cách thoát khỏi những thống khổ và phiền năo này, để chúng ta mỗi ngày đều được sống một cách vui vẻ tự tại, không nuối tiếc, th́ cũng không phải là điều quá khó – chỉ cần bạn tin tưởng vào “nhân quả”, nhớ kỹ câu “thiện hữu thiện báo, ác hữu ác báo”, đồng thời ghi nhớ một số việc nhất định không được làm sau đây, v́ những việc này ảnh hưởng cực kỳ lớn tới cả cuộc đời của bạn.
1. Bất hiếu với cha mẹ
Cha mẹ sinh ra ta và nuôi dưỡng ta, ân đức sâu đậm, trong kinh Phật có nói rằng, con người báo đáp vài tỷ kiếp cũng chưa hết được ân đức của cha mẹ. Người bất hiếu với cha mẹ, trời đất đều khó tha thứ. Hơn nữa, ngay cả cha mẹ ḿnh c̣n không hiếu lễ kính trọng, làm sao có thể lănh đạo người khác? Làm sao có thể thuyết phục công chúng?
2. Tham dâm háo sắc
Người tham dâm háo sắc, trong tâm có tà, thiếu ngay thẳng chính khí, sự nghiệp sẽ rất không thuận lợi, là việc làm vi phạm đạo đức, không thể viên măn. Hơn nữa, người tham dâm háo sắc, sức khỏe khẳng định là bị hao tổn, làm sao có thể không mắc bệnh?
3. Yêu chuộng tiện nghi, cực kỳ keo kiệt, rất ít khi làm việc thiện
Người trong tâm tham lam và keo kiệt, nghèo khó thường sẽ không rời xa, không làm việc thiện, không có phúc đức, miệng ăn núi lở. Kiểu người này không có ḷng thương người, không có nhân duyên, cũng nhất định khuyết thiếu tâm giúp đỡ người khác, vậy có thể nào thành công trong sự nghiệp được? Mặc dù có thể nhất thời vui vẻ, sung sướng, nhưng cuối cùng thi tiền tài cũng ra đi.
4. Thường xuyên sát sinh
Mỗi một sinh mệnh tồn tại, đều có nhân duyên đặc biệt của nó; các sinh mệnh được sinh ra không phải là để tạo điều kiện cho con người sát sinh. Người thường xuyên sát sinh, trong tâm khuyết thiếu thiện niệm, làm sao có thể đạt được thành công trong sự nghiệp và gặp hoàn cảnh tốt trong cuộc đời?
5. Không tôn kính bậc thầy, kiêu căng ngạo mạn
Đă là thầy giáo của ḿnh, dẫn dắt ḿnh, khẳng định là có chỗ ưu tú hơn ḿnh. Nếu như ḿnh không có chút khiêm tốn nhă nhặn nào, luôn cho rằng họ giảng chỗ này không tốt, làm không tốt hay là dẫn dắt không đúng, vậy th́ làm sao có thành tựu ǵ đây? Bởi v́ trong tâm lúc nào cũng phập phồng không yên, không có “vương giả phong phạm”.
Khổng Tử viết: “Tam nhân hành, tất hữu ngă sư" (mấy người đồng hành, trong đó nhất định có thể lấy một người làm thầy của ḿnh), người không khiêm tốn, lẽ nào có thể là người rộng lượng?
6. Trộm cắp
Khái niệm trộm cắp vô cùng rộng, chỉ cần đó không phải là đồ của ḿnh mà chiếm dụng nó thành của ḿnh, cho dù là cầm một tờ giấy
hay một cây bút của công ty th́ đều được coi là trộm cắp. Mặc dù
chúng ta có lúc làm như thế mà trong tâm thấy rất quang minh chính đại, cũng rất thản nhiên, nhưng đó vẫn là một hành vi loại này. Nó làm tiêu hao rất nhiều phúc đức của bản thân ḿnh, hơn nữa, bạn sẽ một lúc nào đó phát hiện ra ḿnh cũng sẽ bị tổn thất một cái ǵ đó tương đương. C̣n có một nhóm những người chuyên môn đi trộm cắp, nhưng cho dù “trở lên giàu có” rồi, th́ cuối cùng vẫn rơi vào kết cục nghèo khổ bi thảm.
7. Thường hay nói láo
Sự ḥa thuận giữa người với người, ăn ở phải đạo, coi trọng sự chân thành lẫn nhau, kiêng kỵ “hư t́nh giả ư” (đạo đức giả). Bất luận là người nhà ruột thịt thân thích hay mối quan hệ bạn bè với cấp trên, chỉ cần bạn thường ngày dùng ngôn ngữ chân thật, thành tâm đối xử tử tế, nhất định sẽ đạt được tín nhiệm của người khác. Ngược lại, thường xuyên bịa đặt những chuyện giả tạo dù chỉ một chút, hoặc là đă dưỡng thành “thuyết hoang tâm bất hoảng” (nói dối mà trong tâm không chút sợ hăi), dần dần thành “phản xạ có điều kiện” mà thuận miệng nói láo với bất kỳ ai, có khi chỉ v́ một câu nói dối tùy tiện mà phải trả giá vô cùng thê thảm.
Nếu như bạn không dính dáng ǵ đến bảy điều kể trên, thành thật chúc mừng bạn! Bạn hẳn là một người tôn quư có phúc. Dù cho hiện tại bạn có gặp khó khăn ǵ, cũng nhất định sẽ “liễu ám hoa minh” (trong hoàn cảnh khó khăn mà t́m được lối thoát), xua tan màn đêm và nh́n thấy ánh sáng.
Người Mỹ dùng danh từ “FAMILY” trong khi người Việt gọi là “GIA Đ̀NH”. Mời đọc mẫu chuyện dưới đây để t́m hiểu giá trị của “Family” như thế nào.
Tôi va phải một người lạ trên đường phố khi người này đi qua. Tôi nói: “Ồ xin lỗi”.
Người kia trả lời: “Cũng xin thứ lỗi cho tôi, tôi đă không nh́n thấy cô”. Chúng tôi rất lịch sự với nhau.
Nhưng ở nhà th́ mọi chuyện lại khác. Tối nọ, lúc tôi đang nấu bếp, cậu con trai đến đứng sau lưng. Tôi quay người và đụng vào thằng bé làm nó ngă chúi xuống sàn nhà. Tôi cau mày nói: “Tránh ra chỗ khác”. Con trai tôi bước đi, trái tim bé nhỏ của nó vỡ tan. Tôi đă không nhận ra là ḿnh đă quá nóng nảy!
Khi đă lên giường, tôi nghe một giọng nói th́ thầm: “Khi đối xử với người lạ con rất lịch sự, nhưng với con ḿnh, con đă không làm như vậy. Hăy đến t́m trên sàn nhà bếp, có những bông hoa đang nằm ở cửa. Đó là những bông hoa mà con trai con đă mang đến cho con. Tự nó hái lấy những bông hoa này: nào hoa hồng, màu vàng và cả màu xanh. Nó đă yên lặng đứng đó để mang lại cho con điều ngạc nhiên, c̣n con th́ không bao giờ thấy những giọt nước mắt đă chảy đẫm lên trái tim bé nhỏ của nó”.
Lúc này th́ tôi bật khóc. Tôi lặng lẽ đến bên giường con trai và qú xuống: “Dậy đi, con trai bé nhỏ, dậy đi. Có phải những bông hoa này con hái cho mẹ không?”
Thằng bé mỉm cười: “Con t́m thấy chúng ở trên cây kia. Con hái cho mẹ v́ chúng đẹp như mẹ. Con biết là mẹ thích lắm, đặc biệt là bông hoa màu xanh”.
Thế danh từ “family” có nghĩa ǵ?
FAMILY = Father And Mother, I Love You.
(GIA Đ̀NH = Ba và Mẹ ơi, con yêu Ba Mẹ.)
Bạn cảm động khi đọc mẫu chuyện nói trên, chắc hẵn rồi!
Mời bạn đọc thêm một câu chuyện có thật khá cảm động khác dưới đây:
Một người đàn ông, trong lúc đang chùi cho láng chiếc xe hơi của anh ta, đứa con trai 4 tuổi của anh ta nhặt một ḥn đá và rạch vào bên hông xe. Trong cơn tức giận, anh ta chụp lấy tay đứa con trai và đánh vào tay nó nhiều lần mà không nhận ra rằng anh ta đang đánh bằng cái mỏ lết.
Tại bệnh viện, đứa bé mất hết các ngón tay v́ xương thịt dập nát. Khi đứa trẻ thấy bố nó… Với đôi mắt đau buồn, nó hỏi: “Bố ơi các ngón tay con đâu rồi?”
Anh ta rất đau ḷng, không nói nên lời và trở lại bên xe, đá vào chiếc xe nhiều lần.
Suy sụp bởi hành động vô ư thức của ḿnh…., ngồi trước chiếc xe hơi, anh ta nh́n vào vết xước trên hông xe….. thằng bé đă viết: “Con Yêu Bố, Bố ơi!” Ngày hôm sau, người đàn ông tự tử…
Giận dữ và yêu thương không có giới hạn, hăy chọn YÊU THƯƠNG để có một cuộc sống xinh tươi và đẹp đẽ.
Đồ vật được sản xuất để SỬ DỤNG và con người được thọ tạo để YÊU THƯƠNG….Vấn nạn của một phần thế giới hôm nay lại là…. Con người bị SỬ DỤNG c̣n đồ vật th́ được YÊU THƯƠNG !!!
Thêm Hai câu chuyện xúc động về gia đ́nh:
Câu chuyện thứ nhất: Hăy Làm Điều Ǵ Đó Trước Khi Quá Muộn Màng
Một người đàn ông dừng lại ở cửa tiệm bán hoa để đặt hoa tặng mẹ của ḿnh. Mẹ của ông ở xa cách đây hơn 200 dặm và ông sẽ nhờ cửa tiệm giao hoa đến tận tay cho bà.
Khi ông bước ra khỏi xe, ông đột nhiên chú ư đến một cô gái trẻ đang khóc thút thít bên lề đường. Ông hỏi cô gái có sao không, cô trả lời: “Cháu muốn mua hoa hồng tặng mẹ. Nhưng cháu chỉ có 75 cents nhưng hoa hồng th́ đến 2 dollars.”
Người đàn ông mỉm cười và nói: “Đi với chú. Chú sẽ mua cho cháu một bông hồng.”
Ông mua cho cô bé hoa hồng như đă hứa và đặt hoa giao đến tận nhà mẹ ḿnh. Khi họ rời khỏi, ông ngỏ ư chở cô bé về nhà. Cô bé đồng ư để ông chở đến chỗ mẹ ḿnh. Cô chỉ cho ông đến một nơi vắng vẻ, phải đến khi dừng xe lại, người đàn ông mới nhận ra đó là một nghĩa địa. Và cô gái đă đặt bông hoa ấy lên một ngôi mộ sạch sẽ.
Người đàn ông trở về cửa tiệm hoa, hủy gói hoa giao và ông ta đă mua hẳn một bó hoa to, lái xe đến thẳng nhà của mẹ ḿnh, ngôi nhà cách nơi đấy hơn hai trăm dặm đường đi. Cuộc gặp gỡ cô gái đă cho ông hiểu rằng, nếu hôm nay ông không đến, có khi ngày mai ông sẽ chẳng c̣n cơ hội để đến nữa.
Cuộc đời rất ngắn ngủi bạn ạ. Hăy dành nhiều thời gian để yêu thương và quan tâm đến những người mà bạn quư mến. Hăy tận hưởng những khoảnh khắc với họ trước khi mọi chuyện đă quá muộn màng. Không có thứ ǵ trên đời quan trọng hơn gia đ́nh cả, bạn nhé!
Câu chuyện thứ hai: Chỉ năm phút nữa thôi
Ở một công viên nọ, một người phụ nữ ngồi cạnh một người đàn ông trên một băng ghế gần sân chơi.
“Con trai tôi đó”, người phụ nữ chỉ vào một cậu bé đang chơi cầu trượt, vận chiếc áo len màu đỏ.
“Cậu bé nh́n mới đáng yêu làm sao”, người đàn ông nói. “C̣n kia là con gái của tôi, cô bé đang chạy xe đạp. vận một cái đầm màu trắng đấy.”
Sau đó, người đàn ông nh́n vào đồng hồ và gọi cô bé. “Con chơi xong chưa, Melissa?”
Người đàn ông gật đầu và cô bé lại tiếp tục chơi đùa cùng chiếc xe như cô đă mong muốn. Thời gian trôi qua và người đàn ông lại gọi con gái của ḿnh: “Đi được chưa con?”
“Ông quả thật là một con người kiên nhẫn”, người phụ nữ nói.
Người đàn ông mới tiếp lời, “Tommy, anh trai của con bé đă mất trong một vụ tai nạn giao thông v́ một gă tài xế say xỉn khi nó đang đạp xe ở một chỗ khá gần nơi này. Tôi đă không dành nhiều thời gian cho Tommy và bây giờ tôi sẵn sàng từ bỏ tất cả chỉ để có được 5 phút ở cạnh nó. Tôi đă thề sẽ không lặp lại sai lầm đó với Melissa. Con bé cứ nghĩ nó may mắn có thêm 5 phút để chơi. Nhưng sự thật đúng ra phải là tôi, mới là người may mắn khi có được thêm 5 phút để nh́n ngắm con bé hạnh phúc.”
Cuộc sống luôn cần những lần đánh đổi và sự ưu tiên lớn lao nhất luôn luôn phải là gia đ́nh. Hăy tận dụng thời gian quư báu của ḿnh với những người ḿnh thương yêu nhất bạn nhé.
Một tối nọ, một người giàu có nằm mộng và thấy một giấc mơ khó chịu. Trong giấc mơ, ông thấy một đám đông người nghèo, bị bệnh tật dày ṿ, những người đói lả kêu cầu ông giúp đỡ. Khi ông thức dậy sáng hôm sau, nhớ lại giấc mơ của ḿnh, ông quyết định bắt đầu dấn thân vào một chiến dịch làm điều thiện. Ngay sáng hôm đó, không bỏ phí thời gian, ông ngồi vào chiếc xe Mercedes để đi xem cần phải giúp cho người nghèo cái ǵ.
Vừa mới đi qua cổng chính của ṭa nhà th́ ông thấy một người ăn mày ngồi trên mặt đất, hai tay đưa ra để cầu xin bố thí. Ông nhà giàu rất bối rối khi nh́n thấy hoàn cảnh khốn khổ của người ăn mày. Ông lưỡng lự một lúc rồi ra lệnh cho tài xế nhấn ga chạy tiếp. Ông không muốn dừng xe lại để chỉ gặp một người ăn mày dù hoàn cảnh của người ăn mày này có khốn khổ đến đâu.
Ông đi dọc ngang khắp thành phố và nhận thấy rằng vấn đề to lớn hơn và nhu cầu th́ nhiều hơn ông nghĩ. Khi ông quay về nhà lúc chiều tối, đầu óc ông đầy ắp những kế hoạch, lược đồ, dự án. Vấn đề duy nhất là phải bắt đầu ở chỗ nào. Phải chăng ông sẽ bắt đầu với một bệnh viện, một trường học, một xí nghiệp hoặc một nơi nào đó?
Khi về đến cổng ṭa nhà, ông nhận thấy người ăn mày vẫn c̣n ở đó, ngay tại vị trí lúc ban sáng. “Chỉ cần tưởng tượng con người nghèo khổ này ngồi đây suốt ngày trong cái nắng cháy da!”, ông tự nhủ. Một lần nữa ông cảm thấy động ḷng trắc ẩn nhưng một lần nữa, ông lại đi qua không dừng lại.
Tối hôm đó ông có một giấc mơ khác. Ông lại nghe thấy những tiếng kêu cứu khác. Nhưng lần này không phải từ một đám đông, nhưng từ một cá nhân. Cá nhân này là người ăn mày mà ông đă thấy ở cổng nhà ông. Sáng hôm sau khi thức dậy ông biết rơ ḿnh phải bắt đầu ở chỗ nào.
Mẹ Têrêxa nói: “Tôi luôn luôn nói rằng yêu thương bắt đầu từ nhà ḿnh: trước hết ở nhà bạn rồi đến thị trấn hoặc thành phố của bạn. Yêu thương một người ở xa th́ dễ, nhưng không dễ khi yêu thương những người sống với chúng ta hoặc ở gần chúng ta. Tôi không đồng ư với cách thức to lớn để thực hiện các công việc – yêu thương bắt đầu với một cá nhân. Để yêu thương một người, bạn phải tiếp xúc và trở nên gần gũi với người ấy. Bạn phải đến tiếp xúc với người nghèo. Khi bạn làm điều đó, bạn vượt qua con nước to lớn ấy. Không c̣n những “triệu” người ấy mà một vài người bạn hiện đang tiếp xúc, gần gũi”.
Mẹ Têrêxa kể lại câu chuyện sau đây: “Một lần nọ ở Bombay có một hội nghị lớn về t́nh trạng nghèo khổ. Khi tôi đến nơi, ngay trước cửa của địa điểm trong đó hàng trăm người đang nói về lương thực và cái đói, tôi thấy một người đang hấp hối. Tôi đưa người ấy về nhà chúng tôi dành cho người hấp hối. Người ấy chết ở đó. Người ấy chết v́ đói. Trong lúc những người ở bên trong nói về việc làm thế nào để trong mười lăm năm, chúng ta sẽ có thật nhiều lương thực và thế này thế kia – c̣n người đàn ông đó th́ đă chết.
“Tôi không bao giờ coi các đám đông là trách nhiệm của tôi. Tôi nh́n vào cá nhân. Tôi chỉ có thể yêu thương một người ở mỗi lúc. Tôi chỉ có thể nuôi sống một người ở mỗi lúc. Tôi nhặt một người. Có lẽ nếu tôi không nhặt một người, tôi sẽ không thể nhặt đến 42.000 người. Toàn bộ công việc chỉ là một giọt nước trong đại dương. Nhưng nếu tôi không đặt giọt nước ấy vào, hẳn đại dương sẽ ít đi một giọt. Đối với bạn, cũng giống thế. Trong gia đ́nh bạn, cũng giống thế”.
Người giàu có không mong cứu vớt thế giới. Nhưng ông ta có thể giúp đỡ người ăn mày trước cổng nhà ḿnh.
CÂU CHUYỆN KHÁC
Một tu sĩ lang thang đến một ngôi làng. Ông đang định nghỉ qua đêm dưới một gốc cây th́ một dân làng chạy đến gặp ông và nói: “Xin thầy cho con viên ngọc quư”.
- Anh định nói về viên ngọc nào? Người tu sĩ khẽ hỏi.
- Tối qua con có một giấc mơ: nếu con đi ra bên ngoài làng lúc chạng vạng tối, con sẽ gặp được một tu sĩ và vị này sẽ cho con một viên đá quư, làm con trở nên giàu có măi”.
Tu sĩ lục lọi trong túi xách, t́m thấy một viên ngọc và lấy ra. “Đây có lẽ là viên ngọc mà anh nói đến”, ông nói và đưa nó cho người dân làng. “Tôi t́m thấy nó trong rừng, cách đây mấy ngày. Anh hăy nhận lấy nó”.
Người đàn ông cầm viên ngọc và ngắm nghía với vẻ thán phục. Nó là một viên kim cương, viên lớn nhất mà anh ta chưa bao giờ thấy. Anh ta đem nó về nhà. Nhưng suốt đêm, anh ta trằn trọc trên giường, không thể ngủ được. Sáng sớm hôm sau anh ta trở lại gặp vị tu sĩ và nói: “Suốt đêm qua, con đă suy nghĩ nhiều. Thầy hăy lấy lại viên kim cương này. Thay vào đó, hăy cho con sự giàu có nào làm thầy cho đi viên kim cương ấy dễ dàng đến thế”.
Người giàu có sống bằng đời sống tinh thần bên trong, người b́nh thường sống bằng đời sống bên ngoài – điều mà người kém cỏi lại thấy cần và mong muốn.
Theo Viện nghiên cứu xă hội học Hoa Kỳ th́ người Việt có 10 tố chất cơ bản sau:
1. Cần cù lao động song dễ thỏa măn nên tâm lư hưởng thụ c̣n nặng.
2. Thông minh, sáng tạo, song chỉ có tính chất đối phó, thiếu tầm tư duy dài hạn, chủ động.
3. Khéo léo, song không duy tŕ đến cùng (ít quan tâm đến sự hoàn thiện cuối cùng của sản phẩm).
4. Vừa thực tế, vừa mơ mộng, song lại không có ư thức nâng lên thành lư luận.
5. Ham học hỏi, có khả năng tiếp thu nhanh, song ít khi học “đến đầu đến đuôi” nên kiến thức không hệ thống, mất cơ bản. Ngoài ra, học tập không phải là mục tiêu tự thân của mỗi người Việt Nam (nhỏ học v́ gia đ́nh, lớn lên học v́ sĩ diện, v́ kiếm công ăn việc làm, ít v́ chí khí, đam mê).
6. Xởi lởi, chiều khách, song không bền.
7. Tiết kiệm, song nhiều khi hoang phí v́ những mục tiêu vô bổ (sĩ diện, khoe khoang, thích hơn đời).
8. Có tinh thần đoàn kết, tương thân, tương ái, song hầu như chỉ trong những hoàn cảnh, trường hợp khó khăn, bần hàn, c̣n trong điều kiện sống tốt hơn, giàu có hơn th́ tinh thần này rất ít xuất hiện.
9. Yêu ḥa b́nh, nhẫn nhịn, song nhiều khi lại hiếu thắng v́ những lư do tự ái, lặt vặt, để tiểu cục làm mất đại cục.
10. Thích tụ tập, nhưng lại thiếu tính liên kết để tạo ra sức mạnh (cùng một việc, một người làm th́ tốt, ba người làm th́ kém, bảy người làm th́ hỏng).
1. Đối với tôi, việc anh giàu hay nghèo không quan trọng, miễn là... anh có tiền.
2. Tôi rất ghét đả động đến tiền bạc, đặc biệt là những đồng bạc lẻ.
3. Có một lư thuyết màu mè cho rằng con người ta có thể hạnh phúc mà không cần tiền.
4. Nếu ai đó nói rằng tiền bạc không thành vấn đề, th́ vấn đề sẽ là tiền bạc.
5. Nếu anh muốn biết giá trị đồng tiền, hăy thử hỏi mượn ai đó.
6. “Tiền bạc không mua được hạnh phúc”. Nhưng nó được dùng để trả lương cho một lượng nhân viên khổng lồ đang làm công việc nghiên cứu này.
7. Tôi chỉ cần tiền đủ để vượt qua giai đoạn khó khăn này cho đến khi tôi cần thêm cho một giai đoạn khó khăn khác.
8. Tiền không biết nói chuyện. Nó biết thề thốt.
9. Tiền không mua được hạnh phúc, nhưng nó có thể xoa dịu lúc anh khốn khổ.
10. Có kẻ có tiền và có kẻ giàu.
11. Đồng tiền không biến ai trở thành ngốc nghếch cả, nó chỉ cho ta thấy họ.
12. Tiền th́ luôn bền vững, chỉ có túi tiền th́ thay đổi.
13. Khi một người có tiền gặp một người có kinh nghiệm, người có kinh nghiệm sẽ tích luỹ được tiền và người có tiền sẽ tích luỹ được kinh nghiệm.
14. Trong khoảng khắc, tiền nói được nhiều điều hơn một kẻ si t́nh hùng biện trong nhiều năm.
15. Có nhiều tiền chưa chắc hạnh phúc. Người có mười triệu đô la không sung sướng hơn người có chín triệu đô la.
16. Tôi có đủ tiền để sống suốt quăng đời c̣n lại, trừ khi tôi mua một món ǵ đấy.
17. Phá sản là một quy tŕnh trong đó anh cho tất cả tiền của ḿnhvào túi quần và đưa quần cho người khác mặc.
18. Tiền bạc chỉ mang lại cho ta một thứ duy nhất, đó là sự thảnh thơi để ta không phải lo nghĩ đến nó.
19. Nếu phải chọn giữa tiền và sự hấp dẫn thể xác, hăy chọn tiền. Khi anh già đi, tiền sẽ biến thành sự hấp dẫn thể xác
Từ ấy nhẫn nay đă muôn chiều lá đổ, hơn hai thập niên rồi đă tàn lụn qua đi. Mười năm rồi lại mười năm, trải bao dâu biển đổi dời, chuyện t́nh ngày xưa ấy giờ đây chắc hẳn đă nhạt nḥa phôi pha, siêu thoát ở ḷng người.
Nước mất nhà tan, đời người cũng điêu linh tan vở, trôi nổi muôn phương. Những người bạn cũ năm xưa giờ đây biệt vô âm tín. Kẻ đi người ở, kẻ mất người c̣n, kẻ được người thua, kẻ làm vua người làm giặc, điên đảo, đảo điên. Chỉ tội cho những ai trót đă mang nghiệp làm lính, một đời nằm gai nếm mật gian khổ xả thân, tưởng đă chiến đấu cho quê hương ḿnh, tưởng đă đáp đền hồn thiêng sông núi. Nhưng hởi ơi! sự thật quá tức tửi phũ phàng, vỡ lẽ ra th́ họ chỉ là những con cờ thí mạng, những con cờ hy sinh cho một ván cờ chính trị tàn độc vô lương của những kẻ đă mang chiêu bài danh nghĩa là đồng minh tham chiến. Chiến cuộc này đâu đă bại vong, người đang thắng thế sao bị cưởng bách quy hàng cho áo tù thay áo chiến, cho mất nước tan nhà thay cờ đổi chủ để hận thiên thu. Benhur xưa đă sa cơ ngă ngựa nên đành thúc thủ ngậm hờn, chiến bào dù chưa tơi tả nhưng mệnh người đă theo vận nước tả tơi, chốn lao tù bao năm dài khổ sai lận đận. Người đă xa lại càng thêm xa biệt ngh́n trùng, cái ngày tái hợp để gọi bằng “sư mẫu” đành chờ ở kiếp lai sinh.
Giáo quyền giáo chủ giờ đây đă vong tàn, quyền cao chức trọng cũng tan tành theo mây khói. Bởi không giữ lời Chúa dạy nên Chúa đă giận dữ bỏ ra đi để những kẻ vô thần vào chiếm ngự không c̣n nơi cho phụng thờ. Nhà ḍng thánh thất nay đă sụp đổ rả tan, các nhà truyền giáo như chim mất tổ lạc bầy, thất sở thân sơ, lưu vong đi khắp bốn phương trời t́m ăn năn sám hối.
Phần đôi uyên ương nọ, sau ngày mệnh chung của đất nước, một chiều đă lên đường vượt biển ly hương. Như Adam và Eva khi xưa đă bị đuổi ra khỏi vườn địa đàng đă phải chống chỏi với thiên nhiên và ác thú để dành lấy sự sinh tồn, nơi đất khách, cả hai đă khởi thủy cuộc đời bằng những ngày cần lao khổ nhọc, lận đận lao đao, ít may nhiều rủi. Bởi trong chốn trần ai đầy xảo trá lọc lừa này, họ ví như một đôi cừu ngoan non nớt, một đôi nai hiền ngơ ngác dại khờ giữa bầy chồn cáo xảo quyệt gian manh cho nên họ không sao tránh khỏi những vấp ngă đau thương, những thất bại chua cay oan uổng. Vả chăng đời là bể khổ. Đố ai không khổ để thành người. Thượng Đế rất công bằng chia đều cái khổ cho tất cả nhân gian. Họ đă có được một cuộc t́nh đẹp đẽ nên thơ và một kết thúc thành tựu như ư. Nếu như họ c̣n được ấm êm hạnh phúc hơn người và thuận buồm xuôi gió trong mọi việc th́ hóa ra Thượng Đế đă bất công với những người khác hay sao. Do đó họ cũng không ngoại lệ, cũng như bất cứ ai ai mang kiếp người, vui ít buồn nhiều.
Thế nhưng dù trong hoàn cảnh nào th́ những kỷ niệm yêu đương ban đầu vẫn là cứu cánh, là chất mật ngọt ngào hóa giải đi những đắng chát chua cay trong cuộc sống đầy bất trắc lo toan và là những câu kinh cứu rỗi nhiệm mầu đă giúp họ vượt qua bao cơn sóng gió tưởng đă làm họ đắm thuyền vỡ tan. Hơn nữa họ kịp nghĩ rằng chuyện ǵ cũng là do ư Chúa, Chúa thương th́ nhờ, không thương th́ chịu, có ai căi được số phần, họ vẫn tự nhủ ḷng cam chịu cho qua. Và cuối cùng rồi th́ Chúa cũng đă ban cho họ một bức tranh đời mỹ miều mà họ đă từng vẽ vời ước ao trong quá khứ. Một mái nhà xinh, một mảnh vườn nho nhỏ với loài hoa t́nh kỷ niệm để mỗi chiều khi nh́n hoa xưa uốn ḿnh ngả nghiêng trong gió, họ lại bâng khuâng thả hồn về phương trời cũ mơ lại giấc mơ xưa. Phương trời cũ ấy giờ đây đă vĩnh viễn cách xa nhưng những kỷ niệm của thuở ban đầu lưu luyến sẽ măi măi không nhạt phai, vẫn măi c̣n đây trong kư ức họ cho đến phút tàn hơi cuối đời…
Ở đời, ai lại không muốn mạnh khỏe, vui vẻ, sung sướng ... để được hạnh phúc? Như vậy, đi t́m hạnh phúc và tránh khổ đau vẫn là mục tiêu theo đuổi của con người trong muôn thưở..
Chúng ta thử hỏi xem phải sống như thế nào, phải làm sao, phải cần có những điều kiện ǵ để mong có hạnh phúc? Ở dây, chúng tôi chỉ mong cùng các bạn trao đổi ngắn gọn những ǵ liên quan đến Hạnh phúc b́nh dị của đời thường mà chúng ta mong vươn tới chớ không dám triết lư cao xa hay lư luận dài ḍng chi cả, mong quí bạn hiểu cho.
1. Cần có sức khỏe
Muốn có hạnh phúc trước nhất là phải có sức khỏe. Nằm trên đống vàng mà bệnh hoạn , đau yếu th́ vẫn khổ như thường : một ông vua đang nằm trên giường bịnh rên la, khổ sở th́ chưa chắc vui sướng bằng người ăn xin khỏe mạnh, an nhiên .
Mất tiền bạc, tài sản là mất đi một phần cuộc sống .Mất phẩm giá con người là mất khá nhiều . C̣n mất sức khỏe th́ kể như là mất tất cả .
2. Giải quyết được nhu cầu cơm áo thường ngày
Sau sức khỏe, điều quan trọng nên kể đến phải là nhu cầu vật chất như cơm ăn, áo mặc, nhà ở, thuốc men…nói nôm na là cơm áo gạo tiền, cần giải quyết thỏa đáng mới được. Không thể nào nói hạnh phúc khi bửa đói, bửa no, không nhà không cửa, thiếu trước hụt sau nợ nần ngập đầu, ngập cổ. …”Có thực mới vực được đạo”, chứ sao!
3. Tiền bạc tối thiểu
Tiền bạc cần có tối thiểu để tiêu xài và chi dùng khi có việc bất trắc xảy ra như đau yếu, tai nạn. Thật ra không tiền th́ khó mong làm được ǵ cho cam. Tuy tiền không phải là tất cả, không thể đem lại hạnh phúc thật sự, nhưng tiền không phải chẳng là ǵ. Quản lư đúng đồng tiền đang làm ra có thể giúp ta xoay sở khi có việc cần kíp. Có những trường hợp dùng tiền bạc có thể giải quyết đươc khó khăn khi t́m hạnh phúc; chẳng hạn, nếu bạn bị bệnh tật hay già yếu không có ai săn sóc, dưỡng nuôi th́ chừng ấy tiền sẽ là người giúp việc đắc lực để lo cho bạn v́ bạn có của để lấy của che thân.
Xin kể vài câu khá hay về tiền bạc:
- Tiền bạc là tên đầy tớ tốt nhưng là ông chủ rất xấu.
- Có nhiều tiền có thể mua một ṭa lầu đài nhưng chưa chắc tạo được mái ấm gia đ́nh.
- Có nhiều tiền có thể mua được đia vị nhưng chưa chắc mua được phẩm giá con người..
4. Vui hưởng hiện tại và bằng ḷng cái đang có
Hôm nay hay hiên tại là ngày quan trọng nhất v́ hôm qua là quá khứ, đă qua rồi, chỉ c̣n là ấn tượng trong trí nhớ, ta không níu lại được. C̣n ngày mai, là tương lai, chỉ là suy tưởng, mơ hồ, viễn vông làm sao ta nắm chắc được ngay bây giờ? Chúng ta chỉ sống được giây phút hôm nay v́ hiện tại là giao điểm của hai chiều mịt mờ không tưởng là quá khứ và tương lai.
Hạnh phúc không phải là mục tiêu ở xa, ta chờ đến mà là hành tŕnh hôm nay, ngay trên chặng đường ta đang đi. Như vậy, ta hăy vui sống trọn vẹn cho ngày hôm nay. Hăy tận hưởng hoa hồng đang nở bên cừa sổ ngay hôm nay, ngay bây giờ, mà đừng chờ ngày mai, v́ ngày mai nó sẽ tàn không c̣n nữa.
Người sống hạnh phúc là người bằng ḷng những ǵ ḿnh đang có trong hiện tại... Họ biết “tri túc”, biết an phận nghĩa là không “đứng núi này trông núi nọ” hoài, không “thả mồi bắt bóng” măi . Họ biết rằng “Một cái trong tay bằng hai cái chưa có”. Nếu hoàn cảnh tốt, thuận lợi th́ t́m mọi cách để tận hưởng, nếu xấu th́ sẵn sàng chấp nhận để t́m cách cải thiện. Định mệnh chỉ họ cho có được trái chanh c̣m, th́ họ cải thiện, biến nó thành ly nuớc giải khát thơm ngọt – hay hơn là họ chỉ mơ ước trái nho, trái cam không có được.
Thiết tưởng hạnh phúc không phải là cái ǵ quá to tát hay quá trọng đại, ta măi trông chờ. Mà hạnh phúc là những niềm vui, những cái nho nhỏ, b́nh thường trước mắt ta đang có. Thí dụ, sáng nay thức dậy cảm thấy trong người khỏe khoắn không dau ốm, không vui sao? Hôm nay có việc để đi làm mà không bị thất nghiệp như nhiều người khác, không đáng mừng sao? Lâu ngày gặp lại người bạn cũ tay bắt mặt mừng, không thích thú sao?
Thật ra có những hạnh phúc đang sẵn trong tay mà ta không thấy. Ví dụ như vào bịnh viện thấy quá nhiều người dau yếu nằm la liệt c̣n ta th́ khỏe mạnh đi xông xổng - không sướng sao? Dù ta lảng tai hay mắt nh́n không rơ nhưng biết rằng trong đời này có biết bao nhiêu người điếc và mù không c̣n nghe hay thấy chi nữa cả - không may mắn sao ?
5. Giữ tâm hồn yên tỉnh, thư thái
Nên nhớ rằng tất cà cuộc sống chúng ta vui sướng hay khổ đau, mạnh khỏe hay bịnh hoạn, sống lâu hay chết sớm, một phần lớn đều do trạng thái tâm hồn. Nó đươc xem như viên chỉ huy trưởng , người lănh đạo toàn diên con người của chúng ta, từ tâm hồn đến thể xác. Cái ǵ làm cho nó êm ái, hưng phấn thí cuộc sống cùa ta được tích cực, thăng hoa, ngược lại cái ǵ làm cho nó căng thẳng, sa sút th́ cuộc sống cùa ta sẽ tàn tạ và tuổi đời sẽ rút ngắn đi: Một tâm hồn vui vẻ, một trái tim yêu đời sẽ ngừa được bệnh hơn cả kho thuốc men. Điều này đă xác minh được bằng những khảo nghiệm khoa học.
Ta cũng nên biết quên và buông xả những viêc trái tai gay mắt, những buồn phiền, hờn giận... để tâm hồn được vắng lặng, thanh thản. Nhớ cho:đời người rất ngắn ngủi, hơi đâu mà khổ tâm v́ “t́nh đời đen bạc, ḷng người đổi thay “ hay một nghịch cảnh trớ trêu mà ta không làm sao tránh khỏi: Dây là cuộc đời là cơi vô thường mà ! Nhưng tất cả rồi sẽ trôi qua. đến một lúc rồi đi có ǵ đâu trường cữu trong cơi đời này? Nếu ta càng coi cái ǵ quá quan trọng, quá lớn lao, to tát th́ ta sẽ càng khổ tâm v́ cái đó . Muốn khỏi đau khổ, điều quan trọng là đừng xem ǵ quá quan trọng cả để được “an nhiên tự tại”.
6. Sống cởi mở, yêu thương
Đừng coi ḿnh là “Trung tâm vũ trụ“ quá to lớn, vĩ đại . Cũng đùng quá lo lắng cho “ Cái tôi đáng ghét của minh” (Le Moi haissable Pascal) mà nên vượt ra khỏi bản thân hẹp ḥi này để nghĩ đến người khác, để quan tâm đến những người thân yêu .. Những bậc vĩ nhân như Phật và Chúa, đă hướng chúng ta đi t́m hạnh phúc bằng con đường Từ bi - Bác ái:quên ḿnh để mưu cầu cuộc sống tốt đẹp cho tha nhân. Hai Ngài dạy ta phải yêu thuong v́ T́nh thương là diều cao quí nhất trên đời này nên dược người đời tôn thờ muôn thuở, mặc dù sống rất đạm bạc không có tài sản riêng tư chi cả. Tài sản của hai Ngai là Từ Tâm bao la như trời biển.. Sống ích kỷ chỉ biết có ḿnh th́ chẳng khác nào con ốc thu ḿnh vào vỏ hẹp tối tăm, suốt đời hiu quạnh, cô đơn ..
Người hạnh phúc luôn mong giúp đỡ, mong đem niềm vui hay những ǵ tốt đẹp cho người khác mà không mong chờ sự đền đáp lại v́ khi cho họ đă được nhận rồi. Người nào cầm hoa hồng tặng ai th́ tay người ấy thơm hoa hồng. Sự cho đi cũa họ xuất phát từ con tim, từ t́nh cảm yêu thương thật sự. Mang niềm vui cho người khác tức là t́m niềm vui cho chính ḿnh, và cũng là ư nghĩa đời sống của họ “Sống yêu thương để được yêu thương”. Cho nên, họ cảm thấy vui sướng biết bao khi góp lời an ủi, khuyến khích hay khen tặng ai cũng như khi đươc chia sè sướng khổ, vui buồn với người khác qua ḷng cảm thông và thương mến chân thành giữa con người với con người với nhau. Trái tim hoàn hảo nhất là trái tim chia sẻ yêu thương nhiều nhất.
Kết luận : Tôi mạo muội nghĩ rằng: hạnh phúc không do hoàn cảnh hay sự vật bên ngoài mà chính yếu là do trạng thái tâm hồn bên trong. đối với ngoại cảnh mà ra Do đó nhà Phật khuyên ta nên “đối cảnh vô tâm”.Sướng hay khổ, vui hay buồn tùy thuộc vào góc cạnh ta nh́n thế giới bên ngoài thế nào, vào cách cảm nhận và ứng biến trước cuộc sống.ra sao?
Mang kính hồng hay kính đen mà nh́n đời ? ( Tẻ vui cũng bởi ḷng người mà ra – Ng. Du)
Nói chung là do quan điểm sống cuả ta: lạc quan hay bi quan mà vui hay khổ.
Thiết tưởng : tâm là mấu chốt, là cốt lỏi : Đau khổ là do tâm mà Hạnh phúc cũng do tâm vậy .
1 : ĐUỔI MỸ VỀ NƯỚC, Vào đầu thập niên 60, trong cuộc họp với các nhà lănh đạo Châu Âu để thỏa hiệp sống chung ḥa b́nh với các nước CS Đông Âu. Tổng Thống Pháp Charles de Gaulle muốn lấy ḷng CS nên đả đơn phương quyết định rút ra khỏi Liên Minh Pḥng Thủ Bắc Đại Tây Dương (NATO). Ông ta nói với Ngoại trưởng Dean Rusk của Tổng Thống Kennedy là : " Ông muốn Quân Đội Hoa Kỳ PHẢI RÚT RA KHỎI NƯỚC PHÁP CÀNG SỚM CÀNG TỐT."
Ngoại Trưởng Rusk nh́n thẳng vào mặt Tổng Thống De Gaulle từ tốn hỏi : " Thưa Tổng Thống ! lệnh này có bao gồm luôn cả các Quân Nhân Hoa Kỳ từng được chôn cất tại đây hay không ???? "(Chúng ta biết lính Mỹ tử trận nhiều nhất là trong cuộc đổ bộ lên bờ biển Normandie cùng với quân Canada năm 1944 để Giải Phóng Nước Pháp thoát khỏi sự chiếm đóng của Đức Quốc Xả trong Đệ Nhị Thế Chiến...) TT De Gaulle cứng họng không trả lời. Tiếp theo là một sự yên lặng như tờ. Yên lặng đến đổi có thể nghe cả hơi thở người đối diện.
2 : TR̀NH SỔ THÔNG HÀNH Cụ già Người MỸ 84 tuổi , Robert Whiting tới Paris bằng phi cơ. Tại văn pḥng Sở Di Trú phi trường. V́ già cả chậm lụt , nên cụ phải mất thời gian lục t́m sổ thông hành trong xách tay. Thấy cụ cứ lục lọi , nhân viên Sở Di Trú sẳng giọng với cụ : " Thưa Ông ! Ông đả từng đến nước Pháp bao giờ chưa? " Cụ Whiting khai là trước đây cụ đả từng đến nước Pháp rồi. " Vậy ông có biết là ông Cần Phải Sẵn Sàng Để Xuất Tŕnh Sổ Thông Hành không? " Cụ già Hoa Kỳ trả lời : " Trước đây khi tôi đến Pháp tôi không cần phải xuất tŕnh Sổ Thông Hành ǵ hết cả.." Nhân viên Di Trú nổi nóng : " Xin Ông nói chuyện cho đàng hoàng một chút. Chuyện vô lư ! Người Mỹ bao giờ củng phải xuất tŕnh Sổ Thông Hành khi tới Pháp. Cụ Whiting đua mắt nh́n nhân viên Di Trú thật lâu rồi nhẹ nhàng giải thích : " Thật vậy sao ! trước đây khi tôi đổ bộ lên băi biển OMAHA nước Pháp trong ngày D day năm 1944 để giải phóng nước Pháp thoát khỏi sự thống trị của Đức Quốc Xă , tôi ĐẢ KHÔNG T̀M THẤY MỘT NGƯỜI PHÁP NÀO Ở ĐÓ ĐỂ MÀ TR̀NH SỔ THÔNG HÀNH CẢ......."
Yên lặng như tờ. Yên lặng đến đổi có thể nghe làn gió thoảng nhẹ nhàng xuyên qua cửa sổ phi trường.
Trong những giây phút lắng ḷng, có khi nào bạn nghỉ giữa tôi và bạn gặp nhau trên Diễn Đàn bắt nguồn từ một nguyên nhân sâu xa không?
- Nếu nguyên nhân đó tốt, th́ tôi và bạn lúc nào cũng dùng lời ôn tồn, dịu dàng, an ủi.
- Nếu nguyên nhân đó xấu th́ tôi và bạn thường hay tranh căi
Dầu là nguyên nhân xấu chúng ta vẫn sửa đổi được. Nếu bạn biết rằng có biết bao người trên thế gian này không có điều kiện như chúng ta. Không biết computer, internet,email là ǵ ? Không biết forum là ǵ, nơi ấy mỗi ngày có những bạn hữu ở bốn phương trời góp mặt chia sẻ cùng nhau. Dù là trên Mạng Ảo. Nhưng trong cái Ảo có cái Thật. Nếu bạn biết rằng, chúng ta vẫn c̣n gặp nhau, dù sau khi ta bỏ thân xác này để về cơi trời. Vẫn bắt tay mặt mừng nơi cơi Thiên đàng, nếu ta thực hiện được t́nh " Huynh Đệ". T́nh huynh đệ là t́nh thương, dù bạn ở trong tôn giáo nào, quan điểm chính trị của bạn ra sao ?
Hiền G̣ Công
- Viết sau khi xem bài thơ Tạ T́nh Bạn Ảo của tác giả NPN
Mời xem thêm Sáu Pháp Ḥa trong nhà Phật dưới đây
Lục ḥa
Cố Ḥa Thượng Thích Thiện Hoa
Lục ḥa là sáu phương pháp cư xử với nhau cho ḥa hợp từ vật chất đến tinh thần, từ lời nói đến việc làm.
A. MỞ ĐỀ
1. Tai hại của sự bất ḥa
Trong sự sống chung đụng hằng ngày, không có ǵ tai hịa bằng sự bất ḥa. Sự bất ḥa làm ung độc cuộc sống chung và bắt buộc người ta phải xa nhau, nếu không muốn ở gần nhau để làm khổ cho nhau.
Trong gia đ́nh, anh em không ḥa, th́ t́nh cốt nhục chia ly. Vợ chồng không ḥa, th́ gia nghiệp chẳng thành, con cái phải bị đau khổ, v́ gần cha th́ phải xa mẹ; gần mẹ th́ phải xa cha. Xóm làng không ḥa th́ hay sinh ra rầy rà, kiện cáo, chém giết lẫn nhau. Quốc gia không ḥa th́ sanh ra giặt giă loạn lạc, dân chúng khổ sở. Nhân loại bât sḥa, th́ chiến tranh tiếp diễn, nhân sinh điêu đứng, suy tàn.
2. Sự quan trọng của nhu ḥa
Đă thấy sự bất ḥa như thế nào, tất nhiên cũng phải thấy đức tánh nhu ḥa là cần thiết như thế nào cho đời sống tập thể.
Chúng ta thường nghe nói: "Dỉ ḥa vi qúi" (lấy ḥa làm quư). Bốn chữ giản dị ấy có một công dụng ích lợi vô cùng. Những ai lấy nó làm phương châm, th́ bất luận việc lớn việc nhỏ đều thành tựu dễ dàng. Trái lại, những ai khinh thường nó, th́ công việc chung không bao giờ có kết quả.
Sách Nho cũng có nói: "Thời thế thuận, không bằng địa thế lợi; địa thế lợi, không bằng nhân tâm ḥa" (thiên thời bất như địa lợi, địa lợi bất như nhân ḥa). Xem thế th́ đủ biết: yếu tố ḥa là quan trọng hơn hết trong mọi việc, mọi tổ chức. Gia đ́nh ḥa th́ gia đ́nh có hạnh phúc; nước nhà ḥa th́ nước nhà được thạnh trị; nhơn loại ḥa th́ thế giới an lạc.
Hiểu biết hơn ai hết sự quan trọng của đức tánh nhu ḥa trong đời sống tập thể, đức Phật đă chế ra pháp "Lục ḥa" cho hàng Phật tử.
B. CHÁNH ĐỀ
I. ĐỊNH NGHĨA
Lục ḥa là sáu phương pháp cư xử với nhau cho ḥa hợp từ vật chất đến tinh thần, từ lời nói đến việc làm. Ḥa ở đây là ḥa với mục đích tiến tới sự cao đẹp, đến con đường giải thoát, toàn thiện toàn mỹ, chứ không phải ḥa một cách nhu nhược, thụ động, ai nói quấy cũng ừ, ai nói phải cũng gật. Ḥa ở ở đây cũng không phải là phương tiện trong giai đoạn để rút thắng lợi về ḿnh, rồi lại chiến. Ḥa ở đây nhằm mục đích làm lợi cho tất cả, gây hạnh phúc cho tất cả, trong ấy có ḅng dáng "tự và tha" không có so đo "ta và người".
II. LỤC H̉A LÀ NHỮNG G̀?
Lục ḥa gồm có sáu điểm sau đây:
1. Thân ḥa cùng ở (Thân ḥa đồng trú)
Nghĩa là cùng nhau ở dưới một mái nhà, trong một phạm vi, một tổ chức, hôm sớm có nhau, cùng ăn cùng ngủ, cùng học cùng hành.
Khi đă sống chung đụng hằng ngày như thế, th́ phải ḥa thuận với nhau, không dùng sức mạnh, vơ lực để lấn hiếp, đánh đạp nhau. Nếu là anh em, vợ chồng, con cái trong một gia đ́nh, th́ phải trên thuận dưới ḥa, anh ra anh, em ra em, chồng ra chồng, vợ ra vợ, chứ không được lộn xộn vô trật tự, hiếp đáp, sát phạt nhau.
Nếu là những Phật tử, cùng ở với nhau học tập dưới một mái chùa, th́ tuy là không phải ruột thịt, nhưng cũng là những người con chung của đức Phật, cùng một lư tưởng mục đích, th́ cũng phải lấy cái ḥa khí làm đầu, không được chia phe phái, ỷ mạnh hiếp yếu, ỷ thế hiếp cô, mạnh ai nấy được.
Nếu là đồng bào, cùng chung sống trong một quốc gia xă hội, th́ phải lấy sự đoàn kết làm đầu, không được gây cảnh nồi da xáo thịt, chia năm xẻ bảy, làm thành giặc cḥm, giặc xóm; sát phạt nhau, chém giết nhau. Người nước ta có câu ca dao rất có ư nghĩa:
"Bầu ơi thương lấy bí cùng,
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn".
Khác giống, mà sống chung trên một giàn, c̣n phải ḥa thuận, thương yêu nhau; huống chi là cùng một dân tộc, một giống ṇi !
Cũng thể, đă là nhâ loại, cùng chung sống trên quả dịa cầu nầy, th́ dù là da trắng, da đen, da vàng hay da đỏ cũng là "Tứ hải giai huynh đệ" cả. Đă là giống người như nhau mà lại đem nhau ra chiến trường bắn giết nhau, tàn sát nhau, làm mồi cho súng đạn vô trí, th́ thật là vô cùng phi lư.
Tóm lại, đă cùng chung sống với nhau trong một địa vị, một giới hạn, một hoàn cảnh, th́ bao giờ cũng phải ḥa hảo với nhau.
2. Lời nói ḥa hiệp, không tranh căi nhau
Muốn thân không đánh đạp nhau, không đối chọi nhau, khi ở bên cạnh nhau, th́ lời nói phải giữ ǵn cho được ôn ḥa nhă nhặn; trong mọi trường hợp, nhất thiết không được rầy rad, căi cọ nhau.
Có người thân ḥa mà khẩu không ḥa, ăn thua nhau từng câu nói, t́m cách mỉa mai, châm thọc nhau, hạch hỏi nhau từng tiếng một, cuối cùng sanh ra ấu đả nhau.
Trong một gia đ́nh, xũng v́ một lời nói không ḥa, mà nhiều khi anh em xa ĺa nhau, vợ chồng ly tán nhau, cha con không thấy mặt nhau, trưỏ thành những kẻ xă lạ, thù hằn nhau.
trong xă hội, cũng v́ một lời nói không ḥa, mà nhiều khi quốc gia phải lâm nạ chiến tranh, nhân loại phải bị đẩy vào ḷ sát sanh thảm khốc.
Bởi thế, nên thân thể ḥa chua phải là đủ, mà Phật dạy phải ḥa cả miệng nữa. Nghĩa là người Phật tử phải nói lời dịu dàng, ḥa nhă với nhau, nhất thiết không được căi lẫy, gây gỗ nhau. Nếu có ǵ thắc mắc, cần phải bàn căi cho ra lẽ, th́ tuyệt đối phải dùng lời nói ôn tồn, ḥa nhă mà bàn luận.
3. Ư ḥa cùng vui (Ư ḥa đồng duyệt)
Duy thức học có nói: Ư là hệ trọng hơn hết, nó là động cơ thúc đẩy miệng và thân. Kể công th́ nó đứng đầu, mà kết tội, nó cũng đứng trước (công vi thủ, tội vi khôi). Bởi thế cho nên, trong một gia đ́nh, một đoàn thể, mỗi người cần giữ ǵn ư tứ, tâm địa của ḿnh. Nếu ư tưởng hiền ḥa, vui vẻ th́ thân và lời nói dễ giữ được ḥa khí. Trái lại nếu ư tứ bất ḥa, thường trái ngược nhau, ganh ghét nhau, th́ thân và khẩu khó mà giữ cho được ḥa hảo. Dù có cố gắng bao nhiêu, để thân và khẩu được ḥa khí, hay v́ sợ một uy quyền ǵ trên, mà phải ăn ở ḥa thuận với nhau, th́ sự ḥa thận này cũng chẳng khác ǵ một lớp sơn đẹp đẽ, tô lên một tấm gỗ đă mục. Một khi sự xung đột bên trong đă đến một mức độ không thể chứa đựng được nữa, tất nó sẽ nổ tung ra trong lời nói hay trong những cái đấm đá; cũng như tấm gỗ khi đă mục quá rồi th́ thế nào lớp sơn bên ngoài cũng rạn nứt, đổ bể.
Đức Phật đă thấu rơ như thế, nên Ngài dạy phải có tâm ư vui vẻ ḥa hiệp trong khi chung sống với nhau.
Muốn được tâm ư ḥa hiệp, phải tu hạnh Hỷ xà. Hỷ xả nghĩa là bỏ ra ngoài những sự buồn phiền, hờn giận, không chấp chặt trong ḷng những lỗi lầm của kẻ khác. Có như thế, tâm hồng mới thư thái, vui vẻ được, và ư nghĩ mới trong sáng, thanh tịnh được. Vậy Phật tử chúng ta hăy cố gắng tu hạnh hỷ xả mới được.
4. Giới ḥa cùng tu (Giới ḥa đồng tu)
Trong một tổ chức, một đoàn thể nào có trật tự, tất đều có kỹ luật qui cả hẳn hoi.
Trong đạo Phật, mỗi Phật tử, tùy theo địa vị cấp bậc tu hành của ḿnh, mà thọ lănh ít hay nhiều giới luật. Người tại gia th́ thọ Ngũ Giới; người xuất gia thí thọ 10 giới nếu là Sa Di, thọ 250 giới nếu là Tỳ kheo, thọ 348 giới nếu là Tỳ kheo Ni v.v...
Khi Phật tử hội họp lại, hay khi cùng chung sống để tu học, mỗi ngày tùy theo cấp bậc của ḿnh mà giữ giới. Đă cùng một cấp bực với nhau, th́ tất phải thọ giới và giữ giới như nhau, chứ không được lộn xộn, giữ giới nầy, bỏ giới kia, giữ giới kia, bỏ giới nọ, mỗi người mỗi thứ. nếu có sự vô kỷ luật nầy th́ lẽ tất nhiên tổ chức ấy sẽ tan ră. V́ thế, đức Phật dạy: khi Phật tử đă chung sống với nhau, thỉtiệt để phải cùng nhau tu những giới luật như nhau, giữ đúng những giới luật của cấp bực ḿnh.
Nói rộng ra, trong một trường học, một gia đ́nh Phật tử, một hội chẳng hạn, bao giờ cũng lấy kỷ luật làm đầu. Trong trường, nếu học sinh không giữ kỷ luật của trường, ai muốn ra cứ ra, ai muốn vào cứ vào, ai muốn học cứ học, ai muốn chơi cứ chơi, th́ trường ấy ắt phải sập. Trong gia đ́nh Phật tử, đoàn sinh mỗi người mỗi làm theo mỗi ư riêng ḿnh, không tuân năm điều luật của gia đ́nh, không làm theo huấn lệnh của Huynh trường, th́ dg Phật tử ấy sẽ tan ră. trong một hội viên không tôn trọng điều lệ của hội, phân chia giai cấp, tự cho ḿnh sang không cần giữ giới như người hèn, tự cho ḿnh giàu, không gữ giới như người nghèo, tự cho ḿnh có học thức không giữ giới như người vô học; nếu có t́nh trạng như thế tất hội ấy sẽ tan ră.
Nói tóm lại, trong một đoàn thể, đạo hay đời, nếu không cùng nhau ǵn giữ giới điều, kỷ luật, quy tắc, th́ chúng ta không bao giờ sống chung với nhau được. Vật Phật tử, muốn ḥa hợp cùng nhau để tu tập, th́ mỗi người cần phải ǵn giữ giới luật như nhau.
5. Thấy biết giải bày cho nhau hiểu (Kiến ḥa đồng giải)
Trong sự sống chung, mỗi người hiểu biết được điều ǵ, khám phá được điểm ǵ, phải giải bày, chỉ bảo cho người khác hiểu. Như thế tŕnh dộ hiểu biết mới không chênh lệch, sự tu học mới tiến đều về tinh thần b́nh đẳng, mới dễ giữ vững giữa những người cùng ở một đoàn thể.
Khi ta khám phá ra được một điều ǵ mới lạ, hay có một ư kiến ǵ hay ho, nếu ta không giải bày cho người chung quanh, th́ không những ta là một kẻ ích kỷ, mà c̣n tạo ra một sự tắc nghẽn giữa sự thông cảm với những người khác. Ḷng ích kỷ và sự tắc nghẹn ấy là mối dây của sự chia rẽ, bât sḥa, xung đột. Trớc một vấn đề, mỗi người sẽ nghĩ, sẽ thấy mỗi cách, và do đó, sẽ gây nghi ngờ, hoang mang trong đoàn thể, v́ phần đông không biết tin vào ai.
Nhất là trong kinh sách Phật, vừa nhiều, vừa cao siêu, vừa đủ loại, mỗi Phật tử có thể khám phá ra một khía cạnh khác nhau, t́m ra một ư nghĩa có thể đúng, mà cũng có thể sai. Trong người trường hợp ấy, mà không gấp rút giải bày quan điểm, ư kiến của ḿnh cho mọi người trong đoàn thể hiểu biết, th́ khó mà có thể sống ḥa hiệp với nhau.
6. Lợi ḥa cùng chia cân nhau (Lợi ḥa đồng quân)
Về tài lợi, vật thực, đồ dùng phải phân chia cho cần nhau hay cùng nhau thọ dụng, không được chiếm làm của riêng, hay giành phần nhiều về ḿnh.
Trong khi sống chung, nếu có người đem cho vật thực, y phục, mền chiếu, thuốc thang v.v...th́ phải đem quân phân tất cả, nghĩa là chia cho đều nhau, không v́ t́nh riêng, kẻ ít người nhiều, kẻ tốt người xấu, nhưng phải lấy công bằng làm trọng. Giữ được như thế, th́ dù ở chung ngh́n người cũng vẫn ḥa vui. Trái lại, nếu v́ tính tư, ư riêng tham tài ham lợi th́ dù chỉ có vài ba người chung sống với nhau, cũng không thể ḥa được.
Trong xă hội sở dĩ có sự xung đột dữ dội, phân chia giai cấp, cũng do v́ thiếu sự "Lợi ḥa đồng quân" cả. Người giàu th́ giài quá, kẻ nghèo th́ nghèo xơ, kẻ dinh thự nguy nga ruộng đất c̣ bay thẳng cánh, có kẻ không có một cḥi tranh vách đất. Do đó, không thể có ḥa b́nh được: người vô sản xung đột với kẻ hữu sản, nước nghèo đói sanh sự với nước phú cường.
nếu nhân loại thâm hiểu rằng: cuộc giàu sanh phú quư trong nhân gian, như hạt sương đọng trên cành hoa, công danh vinh hiển trên đời như bọt nước nổi trên mặt biển, th́ chắc sự chênh lệch giữa giàu và nghèo sẽ bớt đi nhiều lắm, và nhân loại sẽ bớt xung đột nhau hơn.
Với một tinh thấn b́nh đẳng lợi tha, từ bi cứu khổ, với một tri huệ soi thấu rơ sữ vô thường, giả tạm của cuộc đời, Đức Phật đă dạy: "Có tài lợi, nên tùy phận chia sớt cho nhau", hay triệt để hơn nữa: "Lợi ḥa đồng quân".
bậy chúng ta đă là Phật tử, phải nên cố gắng thực hành cho được lời dạy ấy.
C. KẾT LUẬN
Để có một ư niệm tổng quát về Lục ḥa chúng ta hăy ôn lại một lần nữa, những ư chính trong 6 điều chỉ bảo của đức Phật:
1) Hăy chung sống với nhau một cách ḥa hợp, hăy chung lưng đấu cật, đùm bọc nhau, chứ không nên dùng vơ lực để đàn áp nhau.
2) Hăy nói năng với nhau một cách dịu dàng, ḥa nhă; nếu có điều ǵ thắc mắc cần bàn căi, th́ cũng phải bàn căi trong ôn ḥa, lễ độ.
3) Hăy nuôi dưỡng ư tốt đẹp đối với nhau, hăy trau dồi đức hỷ xả; đừng bao giờ thù hiềm, ganh tỵ nhau.
4) Hăy giữ đúng giới luật như nhau, hăy lấy kỷ luật làm đầu. Vô kỷ luật th́ không một đoàn thể nào có thể tồn tại được.
5) Hăy giải bày những sự hiểu biết, những ư kiến của ḿnh cho người chung quanh. Người thông hiểu nhiều, phải có bổn phận chỉ bày cho người hậu tiến và dắt họ đi kịp ḿnh.
6) Hăy chia đồng đều tài lợi thu thập được cho những người cùng sống chung với ḿnh, để mọi người đều được thỏa măn, vui vầy.
Sáu điều dạy trên đây, nếu chúng ta thực hiện một cách triệt để th́ trong gia đ́nh, cha mẹ, vợ chồng, anh em, đều được ḥa thuận yên vui, gia nghiệp mỗi ngày một thịnh đạt; quốc gia được hùng cường thịnh trị, thế giới đ ḥa b́nh an lạc.
Riêng về trong giới Phật tử chúng ta, nếu áp dụng đúng đắn pháp "Lục ḥa", th́ sự tu học của chúng ta mau được tiến bộ, con đường giải thoát được gần hơn, và cảnh giới Cực lạc không phải chỉ là một ước vọng.
Vậy xin khuyên các Phật tử mỗi người sau khi học hiểu rơ Lục ḥa, phải thật hành cho được và khuyên mọi người thật hành theo, để cùng hưởng hạnh phúc chung.
1. Niệm Phật không phải để cầu xin Phật ban cho một điều ước nào đó.
2. Niệm Phật không phải để tăng thêm sức mạnh, thêm can đảm để đối phó với kẻ thù. Cho nên trong Phật giáo trải qua hơn 2.500 năm, không hề có chuyện một đoàn quân lâm trận giương cao biểu tượng hay h́nh Đức Phật để hăng máu, can đảm xông lên chém giết kẻ thù.
3. Niệm Phật không phải là để van xin Phật ban cho một giải pháp để giải quyết một t́nh thế khó khăn.
4. Niệm Phật không phải để xin Phật ban bố phép mầu, vặn cổ kẻ thù giúp chúng ta.
5. Niệm Phật không phải là quỵ lụy khóc than, trở nên hèn kém đối với Phật.
6. Niệm Phật không phải xin Phật chỉ lối, đưa đường cho chúng ta buôn may, bán đắt.
7. Niệm Phật không phải để dông dài kể lể, tâm sự chuyện kín, chuyện riêng tư với Phật.
8. Niệm Phật không giống như cầu nguyện, van vái thần linh.
9. Niệm Phật không phải để trở nên đời đời kiếp kiếp làm tôi đ̣i cho Phật.
10. Niệm Phật nhất thiết không phải để quên đời.
Những cái CÓ trong niệm Phật
1. Niệm Phật để tâm hồn thanh thản.
2. Niệm Phật để an trụ tâm. Đang nóng nảy, niệm Phật ḷng dịu hẳn xuống. Đang thù hận, niệm Phật hận thù hóa giải. Đang tham lam, niệm Phật bớt tham…
3. Niệm Phật để không cho niệm ác nảy sinh. Nếu niệm ác đă nảy sinh th́ không cho nó phát triển.
4. Niệm Phật để giữ ǵn thân-khẩu-ư.
5. Niệm Phật là phương thuật giữ ǵn Chánh niệm.
6. Niệm Phật tới vô niệm chính là Thiền.
7. Niệm Phật để nuôi dưỡng ḷng Từ bi.
8. Niệm Phật để trở thành Phật chứ không phải trở thành nô lệ hay tôi tớ cho Phật.
9. Niệm Phật cũng là phép trị liệu, bảo vệ sức khỏe.
10. Niệm Phật để giải trừ bớt ác nghiệp gây tạo trong quá khứ.
11. Niệm Phật để lúc lâm chung chẳng c̣n lo sợ, chẳng cần phải nhờ ai cứu rỗi, một ḿnh thẳng tiến lên Cực lạc của Phật A Di Đà.
12. Càng niệm Phật đầu óc càng sáng suốt, ḷng dạ thảo ngay, tâm tính hiền từ.
13. Kẻ ác khẩu, nói năng hung dữ chuyên niệm Phật sẽ giải trừ được khẩu nghiệp.
14. Niệm Phật khiến lời nói dịu dàng, khiêm tốn do đó không gây thù chuốc oán.
15. Niệm Phật để chuyển nghiệp.
16. Niệm Phật khiến đi đứng dịu dàng, cử chỉ khoan thai.
17. Niệm Phật có thể ngăn chặn được cám dỗ điên cuồng.
18. Chán nản, thất vọng, niệm Phật khiến tâm địa b́nh ổn.
19. Lâm vào ṿng lao lư, tù tội, mỗi tối nên ngồi ở tư thế "bán già", xoay mặt vào tường niệm Phật khoảng nửa tiếng đồng hồ, sẽ thấy tâm hồn thanh thản, thời gian ở tù qua nhanh.
20. Niệm Phật khiến ta b́nh tĩnh, không lao vào chuyện thị phi.
21. Niệm Phật có thể trở thành Thánh tăng, đạt tới trạng thái bất động, nhập đại định.
Thực hành niệm Phật
- Buổi tối nên niệm Phật.
- Trước khi đi ngủ nên niệm Phật cho đến khi nào đầu óc thanh thản để từ từ đi vào giấc ngủ.
- Sáng thức dậy nên niệm Phật, dù vài câu, bởi v́ sau giấc ngủ dài đầu óc con người thường hôn trầm. Niệm Phật vào đầu sớm mai cũng là dấu hiệu bắt đầu một ngày mới tốt lành.
- Khi nào thấy buồn chán nên niệm Phật.
- Thấy mất tự tin nên niệm Phật.
- Thấy ḷng xao xuyến nên niệm Phật.
- Thấy có thể bị cám dỗ nên niệm Phật.
- Thấy thời gian kéo dài, vô vị nên niệm Phật.
- Gặp rắc rối về pháp lư nên niệm Phật để b́nh tĩnh ứng phó.
- Bị ai chọc giận, công kích nên niệm Phật.
- Các em khi vào thi, nên niệm Phật để đầu óc thanh thản, b́nh tĩnh v.v…
- Đêm khuya thanh vắng một ḿnh trên tàu, xe, trên sông nước nên niệm Phật.
- Khi bệnh tật, đau ốm nằm nhà thương nên niệm Phật để không mất tinh thần,
- Nếu niệm Phật kết hợp với theo dơi hơi thở th́ công năng rất lớn chẳng khác ǵ thiền định vậy.
Tháng Mười Một lại về, trong tâm trí bạn và tôi. Tháng Mười Một là tháng mà Giáo Hội mời gọi ta hăy suy nghĩ về cái chết của ḿnh và tha nhân. Khi ta suy nghĩ về sự chết, ta sẽ nhận ra sự yếu đuối của thân phận con người, sự mong manh và tính bất định của sự sống. Như vậy, khi suy nghĩ về sự chết th́ cũng là lúc ta suy nghĩ về sự sống. Bởi v́ nhờ suy nghĩ về sự chết mà ta có thể sống tốt cũng như hài ḥa hơn trong các mối tương quan với tha nhân, đồng thời thêm xác tín mạnh mẽ vào sự sống trường sinh mai hậu. Nhà thơ R.Tagore đă viết thật chí lư khi ông dám chấp nhận cái chết là một sự thật: “Cuộc sống không phải là một cái ǵ bền vững và thường hằng, đó là một phát hiện đau đớn, nhưng lại đem đến cho tôi một cảm giác nhẹ nhàng” và “Cái chết đă đem lại cho tôi một cái nh́n đúng đắn hơn”
Bạn thân mến!
Khi chọn tháng mười một là tháng dành riêng để cầu nguyện cho các linh hồn, hay những dịp cầu hồn, an táng, những dịp kính nhớ tổ tiên...Giáo Hội muốn mời gọi con cái của ḿnh một mặt tưởng nhớ tới những người đă khuất để cầu nguyện cho họ. Mặt khác, Giáo Hội cũng muốn chính những người c̣n đang sống hăy nghĩ đến thân phận của ḿnh, một ngày nào đó rồi cũng sẽ phải ra đi như những người thân yêu của ḿnh đă lần lượt ĺa bỏ thế gian để về với thế giới bên kia. Vậy, đâu là ư nghĩa của cuộc sống? Cuộc đời sẽ đi về đâu? Bên kia cơi chết là ǵ? Qua bài viết này, người viết xin được chia sẻ tính hiệp thông trong mầu nhiệm Giáo Hội. Đồng thời cũng là một suy niệm về cái chết trong cuộc sống thực tại. Và, đây cũng là lời mời gọi mọi người hăy suy nghĩ về cái chết để được sống, đáng sống và tồn tại. Tất cả, xin được khiêm tốn chia sẻ những gẫm suy về ư nghĩa cái chết của những người có niềm tin.
Trong mười điều răn, Thiên Chúa đă dành hẳn điều răn thứ bốn nói về ḷng hiếu thảo của con cháu đối với ông bà cha mẹ, trước các điều răn hướng về con người. Đây không phải là lời khuyên mà là một luật buộc phải thi hành như các điều răn khác.
Vậy hiếu kính cha mẹ là yêu mến, biết ơn, vâng lời, giúp đỡ cha mẹ khi c̣n sống và cầu nguyện cho các ngài khi đă qua đời. Nhưng mang trong ḿnh những giới hạn nhất định, nên nhiều khi chúng ta đă không thể chu toàn được với các ngài. Thật vậy, không ai có thể chu toàn ḷng kính mến đối với những bậc ông bà cha mẹ, hoặc vuông tṛn sự yêu thương hoà đồng giữa anh chị em ruột thịt trong nhà, và bà con thân thuộc lối xóm được. Cho dù nếu có, th́ trong tháng các linh hồn này, Hội Thánh cũng nhắc nhở chúng ta làm mới lại những yêu thương ấy đối với những người đă khuất, để từ đó làm mới lại mối dây liên lạc yêu thương, tương kính với những người đang sống. Những người mà chúng ta gặp gỡ hằng ngày.
Truyền thống của Giáo Hội dạy cho ta biết rằng: các linh hồn là những người đă một thời sống cùng, sống với chúng ta trên cơi trần này, nhưng các ngài đă ra đi trước. V́ mang trong ḿnh thân phận của con người, nên nhiều khi các ngài mang lấy tội mà đi vào cơi chết. Những lỗi lầm đó có thể là do yếu đuối của các ngài, có khi v́ chúng ta mà các ngài phải bị liên luỵ...như vậy, trước khi về hưởng trọn vẹn niềm vui và hạnh phúc bên Chúa như các thánh, các ngài phải thanh luyện cho xứng đáng trước sự thánh thiện vô cùng của Thiên Chúa. Những người c̣n sống có thể dâng thánh lễ, làm các việc lành đạo đức, dâng những hy sinh, hăm ḿnh...để cầu nguyện cho các linh hồn. Mặt khác, khi cầu nguyện cho các linh hồn, Giáo Hội muốn cho chúng ta hiểu được rằng, đây c̣n là thái độ của ḷng biết ơn. V́: trước hết, ta sống là nhờ cha mẹ và người thân. Quả vậy, chúng ta lớn dần lên trong sự vất vả một nắng hai sương của cha mẹ. Từ những đêm thức trắng lo toan, đến những tần tảo quanh năm suốt tháng để ta được nuôi dưỡng nên người. Trong nụ cười của chúng ta có sự chết (hy sinh) của cha mẹ. Trong niềm vui của chúng ta có đau khổ của đấng sinh thành. Và thế rồi, dầu cha mẹ có khuất núi, th́ các ngài lại đang hiện diện nơi con cháu là chúng ta, v́ chúng ta mang trong ḿnh huyết nhục cũng như sự hy sinh của các ngài.
Như vậy, với niềm tin vào Đức Kitô chết và Phục Sinh, vào những lời Chúa hứa, chúng ta phó thác người thân chúng ta nơi Ḷng Thương Xót của Thiên Chúa.
Ngoài việc đọc kinh, cầu nguyện...cho các linh hồn th́ việc đi viếng nghĩa trang, việc sửa sang phần mộ là việc tốt. Nhưng điều tốt này lại có ích cho người c̣n sống nhiều hơn. Bởi lẽ, từ cái nghĩa trang mà chúng ta thấy đó, từ cái nấm mồ mà chúng ta đang sửa sang tô quét đó, từ những hũ đựng hài cốt mà chúng ta ngắm nh́n đó, chúng ta thấy được cái kiếp sống ngắn ngủi của con người. Suy nghĩ về vấn đề này, thánh Augúttinô nói: “Mọi sự dầu hay, hay dở, đều không chắc chắn, chỉ sự chết là chắc chắn sẽ xảy đến”. Thi sĩ R.Tagore cũng nói: “Với ông, sự sống và cái chết chỉ là hai bờ của một ḍng sông, là hai bầu vú mang đầy sữa ngọt ngào trên ngực trần của người mẹ: “Khi mẹ giằng con khỏi vú bên này, con oà khóc, nhưng liền đó lại thấy nguồn an ủi ở bầu vú bên kia”. Cái đích điểm mà tất cả mọi người ở trần gian này sẽ phải đến gặp nhau là ở chỗ: ba tấc đất sâu, và một nấm mộ cô đơn lạnh lẽo. Chính v́ thế mà Giáo Hội muốn chúng ta không dừng lại ở những tấc đất, nấm mộ đó mà hăy đi t́m cho ḿnh một ư nghĩa đằng sau cái chết. Muốn cái chết của ḿnh thật sự có ư nghĩa, th́ trước tiên hăy nghiêm túc suy nghĩ ngay đến cái chết của chính ḿnh trong cuộc sống hiện tại, hầu chuẩn bị cho xứng đáng khi đến tŕnh diện với Chúa trong ngày chết của chúng ta. Thoạt nghe, có vẻ vô lư! Tại sao đang sống mà lại phải suy nghĩ về cái chết?
Thiết nghĩ, trước khi bàn về vấn đề này, tưởng cũng nên nhắc lại những tâm t́nh trong Kinh Thánh và lời của các các thánh nói về cái chết: “Chính anh chị em đă rơ: ngày của Chúa sẽ đến bất ngờ, như kẻ trộm lúc đêm khuya.” ( 1Tx 5, 2); " Hăy tỉnh thức, v́ Con Người sẽ đến phán xét chúng ta vào giờ chúng ta không ngờ." (Lc 12,40);c̣n thánh Grêgory đă nói về cái chết như sau: “Chúng ta không biết trước sẽ chết giờ nào, để chúng ta luôn chuẩn bị sẵn sàng.” ; thánh Bênađô tiếp: v́ chúng ta có thể chết bất cứ giờ nào, bất cứ ở đâu, nên muốn chết lành, được cứu rỗi, phải sẵn sàng đón nhận sự chết: “Thần chết đến bất cứ giờ nào, bất cứ ở đâu, nên chúng ta phải luôn sẵn sàng chờ đợi nó.”
Suy niệm đến đây, tôi sực nhớ cách đây mấy năm, tôi có quen một thầy tu, khi đến thăm, tôi thấy trên bàn học của thầy luôn có một chiếc quan tài nhỏ, trong chiếc quan tài đó có tấm h́nh của thầy và một bản cáo phó mà chính thầy viết cho ḿnh. Khi hỏi th́ được thầy giải thích như sau: chiếc quan tài này là h́nh bóng của sự chết, bởi v́ nó sẽ ôm trọn xác chết khi con người ta hết hơi. Con người khi c̣n sống có là vua chúa quan quyền, hay người phu quét rác; dù là tỷ phú hay người ăn xin; dù là giáo hoàng hay giáo dân...chết là hết. Cái chết là sự thật. Nên mỗi khi đi đâu về, tôi thường hay ngắm nó, và suy nghĩ về cái chết của chính ḿnh...từ đó tôi lo sám hối về những thiếu sót và xin ơn tha thứ của Thiên Chúa. C̣n bài cáo phó mà tôi tự tay viết cho chính ḿnh là v́ tôi thiết nghĩ: điều tốt cho tương lai mà tôi muốn, th́ hăy chuẩn bị ngay từ bây giờ. Điều tốt mà tôi mong muốn cho tương lai là ǵ nếu không phải là được ở bên Chúa. Vậy ngay từ giây phút này, tôi hăy lo sống sao cho đáng sống, để cái chết của tôi thật sự là một cuộc đi về như lời bài hát: lạy Chúa, bao ngày tháng con hằng mơ ước, t́m về bên Chúa, niềm vui suối an hoà...hay “Chúng ta biết rằng : nếu ngôi nhà chúng ta ở dưới đất, là chiếc lều này, bị phá hủy đi, th́ chúng ta có một nơi ở do Thiên Chúa dựng lên, một ngôi nhà vĩnh cửu ở trên trời, không do tay người thế làm ra” (2 Cr 5,1). V́ thế, cái chết là “một cơi đi về” và “Hăy để cuộc đời tươi đẹp như hoa mùa hạ, và hăy để cái chết về như lá mùa thu”.
Nghe đến đây, tôi thực sự cảm thấy "sốc". Sốc v́ tôi sực nhớ đến câu chuyện trong Kinh Thánh: nhân vật chính của câu chuyện là "một người giàu có", ruộng nương sinh nhiều hoa lợi, đến nỗi ông quyết định xây nhiều kho mới, lớn hơn. Ông nói: "Ta sẽ tích trữ tất cả thóc lúa và của cải vào đó" và "ta sẽ nhủ ḷng: Hồn ta hỡi, ḿnh bây giờ ê hề của cải, dư xài nhiều năm, cứ nghỉ ngơi, ăn uống, vui chơi cho đă". Nhưng Thiên Chúa bảo ông ta: "Đồ ngốc, nội đêm nay, người ta sẽ đ̣i lại mạng ngươi" lúc đó ngươi tính sao? (x. Lc 12,16 -20). Và chuyện đă xảy ra đúng như vậy. Ở tận đỉnh cao của vinh hoa phú qúy, người giàu có ấy phải ĺa bỏ đời này...Sốc nữa v́ đây là sáng kiến táo bạo của thầy. Nhưng nghĩ suy một chút, tôi mới nhận ra đây là một chân lư. Bởi đă có nguời định nghĩa cuộc sống là một hành tŕnh để tiến tới… cái chết. Hay như thánh Phaolô: “mỗi ngày tôi phải đối diện với cái chết” (1Cr 15,32). Thật thế, mỗi ngày sống là đời ta ngắn lại; mỗi hoàng hôn ta mất đi một ngày. Sống là đang đi dần tới cơi chết. Sự sống và cái chết nó hoà quyện lại với nhau.
Thật vậy, cái chết là một người bạn thân thiết với con người. Chả thế mà thánh Phanxicô Assisi đă gọi nó là "Chị Chết". Chị Chết này dù muốn dù không, Chị cứ đến với cuộc đời ta như người nhà. Không cần báo trước, chẳng cần ai dẫn đường. Chị đến như một người trộm. Như vậy, thân phận con người là một cái ǵ đó mỏng ḍn dễ vỡ. Cuộc sống nơi dương gian này chỉ là tạm bợ. Ư thức được như thế là để xin ơn tha thứ, đồng thời cũng lo chuẩn bị cho ḿnh một cái giấy thông hành trên hành tŕnh về với Chúa. Giấy thông hành này không mua được bằng tiền, không có được bằng quyền, mà phải đánh đổi bằng: ḷng sám hối, sự canh tân, việc đạo đức, những hy sinh, hăm ḿnh...sống và làm theo Lời Chúa dạy. Có thế, ta mới hy vọng được chung hưởng hạnh phúc muôn đời với các thánh.
Ước mong sao, mỗi người hăy dâng những hy sinh hăm ḿnh, đặc biệt là thánh lễ để cầu nguyện cho các linh hồn. Đây là tấm ḷng biết ơn cao cả mà Chúa muốn nơi chúng ta khi tưởng nhớ đến người quá cố, đồng thời đây cũng là trách nhiệm của mỗi người chúng ta khi sống trong mầu nhiệm Giáo Hội hiệp thông. Đàng khác, đây cũng là thời gian thuận tiện để ta suy nghĩ về chính cái chết của ḿnh. Thật vậy, suy gẫm về sự chết là điều cần thiết, giúp ta biết quan tâm hơn đến cuộc sống: làm thế nào để yêu, để tha thứ và để chấp nhận; làm thế nào để tránh những tội lỗi, những vấp phạm, và giết chết cái tôi ích kỷ của ḿnh như hạt lúc gieo vào ḷng đất, để chỉ c̣n muốn sống cho Chúa cách trọn vẹn hầu phụng sự Ngài và phục vụ tha nhân.
Như vậy, khi suy nghĩ về cái chết, chúng ta hăy có tâm t́nh như thánh Phaolô:“Đối với tôi, sống là Đức Kitô, và chết là một mối lợi”. V́ thế, “Không có ǵ tách được chúng ta ra khỏi t́nh yêu của Thiên Chúa thể hiện nơi Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta.” (Rm 8, 39). Và cuối cùng, cái chết đến với tôi như một niềm hănh diện:“C̣n tôi, đă đến giờ tôi phải ra đi. Tôi đă thi đấu trong cuộc đấu cao đẹp, đă chạy hết quăng đường dài. Giờ đây tôi chỉ c̣n đợi ṿng hoa dành cho người công chính. Chúa sẽ trao phần thưởng đó cho tôi, và không phải chỉ cho tôi, nhưng cho tất cả những ai mong đợi Người” ( 2 Tm 4, 6-8). Chỉ có chết trong tội mới tách rời chúng ta ra khỏi Chúa, c̣n chết trong Chúa là một giải thoát, đưa chúng ta vào sự sống viên măn của Ngài.
Để kết thúc bài viết này, xin đặt ḿnh vào tâm t́nh của người sắp ra đi và mong muốn được khắc ghi trên chính bia mộ của ḿnh những hàng chữ sau như một lời trăn trối cho người c̣n sống:
Vừa đẩy cửa bước vào pḥng mạch của ông Chiropractor, tôi nghe một giọng nói chát chúa oang oang như cái loa bể đập vào màng nhĩ làm tôi muốn dội ngược trở ra. Một bà bệnh nhân to con dềnh dàng đang rống cổ nói vói vào trong với ông bác sĩ đang chữa cho một bệnh nhân ở pḥng trong :
- Cô ghét mấy thằng sợ vợ lắm, mấy thằng sợ vợ là mấy thằng ngu, tại sao phải sợ nó, cái ǵ cũng phải có sự công bằng, “phíp ti phíp ti”(fifty) vừa vừa phải phải thôi chớ. Mấy thằng con cô mà sợ vợ là cô chưởi nó te tua. Cô nói “nó là “x́ bê x́ a lít" (specialist), mày cũng “x́ bê x́ a lít” như ai vậy, sao mày phải sợ nó”. C̣n con gái cô, cô dạy nó hổng được ăn hiếp chồng, ăn hiếp chồng là thứ mất dạy. Phải chi không có ăn học th́ không nói ǵ, người có ăn có học mà chưởi bới ăn hiếp chồng th́ coi như vô giáo dục, phải hông?
Nghe bà ta nói vậy tôi nghĩ thầm trong bụng chà bà này cũng “chính nhân quân tử” biết phải biết quấy quá chớ, hiếm có ai mà nói được như vậy, ông chồng bả có phước thật. Tôi ngồi xuống cạnh bà ta mở tờ báo mang theo ra đọc vừa nghe bà ta nói tiếp.
- Như cô nè, ông xă cô “ne vờ” sợ cô, cô nói trước rồi ông không có được sợ tui làm người ng̣ai tưởng là tui ăn hiếp ông dữ lắm. Tui nói đâu ông nghe đó th́ tui lấy ǵ chướng mắt để mà ăn hiếp ông. Một tuần ổng đi làm sáu ngày, c̣n một ngày ở nhà, cô kéo ổng đi chơi, khi th́ nhà bạn bè, khi th́ đi shop, có tuần th́ cắt cỏ, vậy là êm ấm trong ng̣ai, c̣n th́ giờ đâu để lớn tiếng gây gổ, cậu thấy hông?
À th́ ra tôi lầm. Bà ta chơi cái màn “tiên hạ thủ vi cường” chận họng ông chồng bả trước hèn ǵ. Nội nh́n cái tướng bà ta mà ông chồng không tự động phát rét th́ cũng lạ, c̣n dám hó hé lạng quạng ǵ nữa mà không êm ấm. Tôi cố chăm chú vào tờ báo nhưng đọc tới đọc lui măi một câu cũng không vô đầu, phần v́ bả nói quá lớn, phần v́ cái máy CD đang chơi nhạc Mỹ hiện đại, hát không ra hát mà nói không ra nói. Thường mọi khi, những bệnh nhân tới trước, trong lúc chờ tới phiên th́ mạnh ai nấy đọc báo hoặc chơi iphone, nếu có tṛ chuyện th́ cũng khe khẽ vừa đủ nghe chớ có đâu lại ong ỏng như rao hàng ở chợ trời.
Cậu bác sĩ tuy đang xoa nắn chỉnh xương cho một bệnh nhân ở pḥng trong nhưng lát lát cũng biểu đồng t́nh ừ ừ dạ dạ với bà ta. Cậu bác sĩ này rất b́nh dân vui tính, lại thích gossip, tay làm việc mà miệng chẳng lành da non, bệnh nhân nào tới viếng cậu lần thứ ba là cậu ta thuộc ḷng, nhớ vanh vách chuyện ba đời nhà người ta để có thể up date khi gặp lại. Do vậy bệnh nhân nào cũng mến thích cậu ta, coi cậu ta như con cháu ruột rà tha hồ mà kể lể cập nhựt chuyện gia đ́nh mỗi lần tới chữa bệnh. Nhưng theo phép lịch sự, muốn nói th́ bà ta phải chờ khi tới phiên ḿnh vào trong rồi hăy nói, đàng này bà ta cứ thản nhiên mở hết volume tươm tướp.
- Cô mới “ken xồ” (cancel) đi Nhựt hồi sáng nè. Đáng lẽ vài bữa nữa đi Nhựt nhưng ông xă cô bị viêm lỗ tai phải mổ th́nh ĺnh nên phải “ken xồ”.
Bên trong cậu bác sĩ hỏi vọng ra:
-Vậy là cô phải chịu lỗ mất tiền vé hả?
- Đâu có, mất sao được, ḿnh có lư do chính đáng mà, nó trả “phun” (full) lại và cô “búc”(book) đi Âu châu chơi, đi ba tuần, năm sáu nước luôn. Phải đi du lịch cho biết đây biết đó với người ta chớ ở nhà ḥai ngu sao. Đi một ngày đàng học một sàng khôn mà.
- Vui há, cô chịu chơi quá ta! Nhưng cô có tiền th́ nói vậy chớ người ta hổng có tiền lấy ǵ đi? À h́nh như tuần rồi cô nói mới bán bớt một căn nhà phải hông? Cô c̣n mấy căn, bán rẻ cho con một căn đi.
Bà ta cười hô hố:
- Cậu Trần nói chơi ḥai. Cậu đang sống ở cái vùng thượng lưu trí thức, ṭan là dân Úc, bộ tui không biết sao. Dễ ǵ cậu chịu dọn về cái chỗ tạp nhạp Li Băng bắn lộn nhau hà rầm này. À mà cậu có sợ vợ không vậy? Chắc không đâu hả. Cái tướng của cậu uy nghi lẫm liệt quá mà sợ vợ nổi ǵ.
- Uy nghi là sao, cô biết coi tướng hả, bữa nào coi giùm con coi chừng nào con khá đây.
- Chời ơi coi tướng là nghề của cô mà. Con dâu con rể của cô là do cô coi tướng cưới về đó. Đứa nào cũng là “x́ bê xa lít” hết á. Bởi vậy bây giờ cô khỏe re, một năm đi du lịch ba bốn chuyến. Đi gần giáp ṿng thế giới rồi.
- Số cô sướng quá hả? Con cũng thích du lịch nhưng mà đi riết hết tiền. Làm bao nhiêu cũng hết. Bây giờ phải bắt đầu stop bớt để cho mấy đứa nhỏ đi học. Bà xă con kẹt ba đứa con xấp xỉ nhau, đâu có đi làm được phụ với con. Có một đầu lương mà phải tiêu xài cho hết cả nhà, lấy ǵ dư.
Nói tới đây th́ cậu bác sĩ đă chữa xong cho ông bệnh nhân bên trong. Ông bệnh nhân này bước ra mặt mày quạu đeo, có lẽ từ năy giờ bị “trúng miểng” cái đài phát thanh nổ. Tôi đóan có lẽ ông này là bệnh nhân mới nên chưa đủ quen để bắt chuyện với cậu bác sĩ vui tính chớ nếu không th́ bà này đâu có cơ hội “phát sóng” từ ng̣ai phát vô.
Bây giờ th́ chính thức tới phiên bà ta "được nói". Chờ bả vào trong, tôi bắt đầu lại câu truyện trong tờ báo mà năy giờ đọc tới đọc lui hai ba bận vẫn không biết nói ǵ.
Đang cắm cúi đọc, bỗng tôi nghe tiếng la thất thanh từ trong vọng ra:
- Á, á.. chế…t chế…t, chết, đau, đau quá cậu ơi!
Tiếng cậu bác sĩ vỗ về:
- Cô rán chút đi, cái khớp xương này ấn vô là phải đau thôi. Cô hít vô thở ra đều đặn th́ sẽ đỡ, tại v́ lâu ngày nó bị stiff quá rồi. That’s why.
Coi bộ bớt đau được một chút, không nghe bà ta than th́ lại nghe bà ta nói:
- Cô đi nhiều ông “cai rô” (Chiro) rồi mà khi tới đây gặp cậu, thấy cách thức cậu chữa bệnh, cô vừa ư quá nên bây giờ tới luôn.
Ngưng nói th́ bà ta lại kêu đau:
- Á á, chết, chết, nhẹ tay chút.
Tôi nghĩ thầm trong bụng tôi cũng thường đi bác sĩ chỉnh xương mà hồi nào tới giờ đâu có nghe ai rên la ầm ĩ lên như gà bị cắt tiết như bà này đâu. Ngay cả con nít đá banh bị lọi chân trẹo gị đem lại sửa cũng không la khóc nữa, c̣n bả, cái thân như bồ tượng mà nhịn đau một chút không được sao. Kiểu này chắc hồi đau bụng đẻ, bả chưởi ông chồng bả nát nước tưng bừng nổ pḥng sanh luôn.
Cứ như vậy suốt 15 phút, lát nói, lát th́ than đau cho tới khi cậu bác sĩ "đả thông kinh mạch" xong cho bà ta ra ng̣ai. Trong lúc chờ bà ta mở xách tay lấy giấy tờ ra tính sổ th́ cậu bác sĩ hướng về phía tôi nói:
- Rồi tới bác, mời bác vô pḥng thứ hai cho con đi bác.
Tôi buông tờ báo xuống đi vào trong. Vừa vô tới pḥng trong th́ nghe bên ng̣ai bà ta kêu lên:
- Chết cha, cô bỏ quên thẻ bảo hiểm sức khỏe ở nhà rồi, thôi cho cô thiếu, chút chiều cô đem ra tính sau nha.
Cậu bác sĩ lịch sự nói:
- Không sao đâu, ngày mai cũng được cô à.
Và cậu ta chạy vội vào trong, vừa chạy vừa hát nghêu ngao “dodo… dodo”…, đă nói là cậu bác sĩ này rất vui tính mà.
Vừa vào trong cậu ta “mở máy” ngay:
- Trời ơi! con sợ cái bà này th́ thôi! Nổ sao mà nổ quá trời hổng chừa chỗ cho ai hết. Lần này là lần thứ ba bả tới đây đó. Bả nói con cái, dâu rể ǵ của bả cũng làm specialist hết á.
- Mà chuyên khoa về bệnh ǵ chớ?
- Con cũng không biết nữa, bả nói bả có tới mấy căn nhà, ăn ở không đi du lịch tùm lum. Hồi năy bả khoe mới cancel đi Nhựt v́ ông xă bả phải đi mổ lỗ tai th́nh ĺnh. Trể chuyến đi Nhựt, bả quay qua book đi Âu châu, công nhận bà này sướng thiệt.
- Nghe rồi, bả oang óac như cái đài phát thanh, ngồi kế bên bả muốn điếc con ráy luôn. Mỗi người một số cậu ơi! Trời cho ai nấy hưởng, tới hồi bị lấy lại th́ cũng hết đường đỡ. Cũng tội nghiệp!
Sau khi nhận tiền mạch của tôi, cậu bác sĩ nhắc tôi lấy tờ báo đem về. Tôi nói:
- Cậu không nhắc chắc tôi quên, cũng hổng sao, quên th́ để đây cho người khác đọc.
Và tôi bước lại chiếc bàn con để sách báo định lấy lại tờ báo của ḿnh đem theo lúc năy th́ không thấy tờ báo đâu cả. Tôi nói:
- Đâu mất rồi cậu ơi!
- Hổng có hả bác, vậy là bà “nổ” bả lấy rồi chớ ǵ. Năy giờ đâu có ai vô đây ng̣ai bả và bác. Kỳ vậy nè, ư trời ơi! tờ Việt Luận của con mới mua hồi sáng này trước khi tới mở cửa pḥng mạch cũng bị bả cũng “dzớt” luôn rồi. Hết nói nổi! có 2 đồng bạc một tờ báo mà cũng chôm của người ta nữa. Muốn coi th́ đi mua đi.
Tới đây th́ cậu bác sĩ vui tính này không cười nổi nữa. Cậu lắc đầu ngao ngán phát biểu:
- Người Việt ḿnh thiệt t́nh đi tới đâu cũng để tiếng xấu tới đó. Bởi vậy con phải mua nhà ở thiệt xa, nơi chỉ có dân Úc rặt mà thôi dù mỗi ngày phải lái xe mất hai tiếng đồng hồ để tới chỗ làm. Dân t́nh ǵ mà chán thiệt. Nổ cho dữ ai dè!...
V̀ SAO THANH NIÊN VIỆT NAM KHÔNG QUAN TÂM ĐẾN CHÍNH TRỊ?
Ḥa Ái, RFA (thực hiện từ Việt Nam)
Việt Nam được xếp hạng 152/183 quốc gia về thanh niên tham gia vào đời sống chính trị, theo Báo cáo đánh gia chỉ số phát triển thanh niên toàn cầu năm 2017. V́ sao thanh niên Việt Nam không quan tâm đến lănh vực này và họ mong muốn ǵ để được phát triển trong xu hướng chung của thế giới?
* Mơ hồ, không quan tâm
“Chính trị à? Kiểu của Nhà nước… th́ liên quan đến Nhà nước thôi.”
“Em không hiểu lắm về chính trị đâu ạ!”
“Ở nơi em sinh sống, thực tế th́ ngay cả tên Chủ tịch nước hay tên Thủ tướng họ c̣n không biết. Tại quê Long An của em, mà hỏi họ về Formosa th́ họ cũng không biết, không quan tâm luôn. Bản thân em nhận thức được nhờ vào t́m hiểu và đọc tin, chứ ngày trước cũng không biết ǵ hết.”
Trên đây là một vài chia sẻ của các bạn thanh niên tại Việt Nam về đời sống sinh hoạt chính trị ở trong nước, cho thấy phần nào phản ảnh Báo cáo đánh giá chỉ số phát triển thanh niên năm 2017 (Global Youth Development Index), là báo cáo mới nhất về sự phát triển thanh niên toàn cầu do Ban thư kư Thịnh vượng chung thực hiện và công bố.
Báo cáo này đo lường sự tiến bộ của phát triển thanh niên trong 5 lănh vực quan trọng trong đời sống; bao gồm Giáo dục, Sức khỏe và Hạnh phúc, Việc làm và Cơ hội, Sự tham gia đời sống Chính trị, Sự tham gia đời sống Công dân. Việt Nam được xếp hạng 152/183 quốc gia về sự tham gia của thanh niên vào đời sống chính trị. Trong 4 lănh vực c̣n lại, Việt Nam đều được xếp hạng trên thứ 100 trong số 183 quốc gia.
Qua tiếp xúc với thanh niên tại Việt Nam, đa số cho biết khái niệm chính trị là điều ǵ đó liên hệ đến học thuyết Marx-Lenin, tư tưởng Hồ Chí Minh và Đảng Cộng Sản Việt Nam. Đây là những điều họ được học trong hệ thống giáo dục. Và khi được nghe đến sinh hoạt chính trị hay đời sống chính trị th́ họ liên tưởng chỉ có cấp lănh đạo, quản lư nhà nước mới liên quan lănh vực này.
Đài RFA cũng liên lạc và trao đổi với những bạn thanh niên là đảng viên của Đảng Cộng Sản Việt Nam v́ chúng tôi cho rằng họ là những người trực tiếp tham gia vào đời sống chính trị, và chúng tôi được cho biết qua sinh hoạt tại các chi bộ Đảng ở cơ quan, hay ở công ty quốc doanh th́ họ tiếp cận những chủ trương, định hướng về chính trị-xă hội do từ trên đưa xuống. Một đảng viên nói với RFA:
“Văn bản của Đảng cấp trên gửi về th́ đọc cho tất cả đảng viên nghe để biết. C̣n để bàn luận nội dung trong cuộc họp chi bộ th́ chủ yếu là t́nh h́nh hoạt động của tại đơn vị ḿnh. Chỗ em là một cơ sở nhỏ th́ thông báo về t́nh h́nh kinh tế-chính-trị xă hội của địa phương trong tỉnh. Thường họp chi bộ Đảng th́ chỉ bàn về chuyên môn công việc ḿnh làm thôi.”
Nữ đảng viên này cho biết thêm, các đảng viên phải chấp hành theo những thông báo từ trung ương và họ không không thể thảo luận hay đóng góp ư kiến về các vấn đề chính trị tại cấp cơ sở.
* Bị nhiều cản trở
Trong khi không ít thanh niên tỏ ra bàng quan đối với t́nh h́nh chính trị tại Việt Nam, những bạn trẻ nhờ vào theo dơi, cập nhật thông tin qua báo đài và qua truyền thông mạng xă hội, nhiều bạn dần nhận thức được chính trị gắn liền với đời sống kinh tế-xă hội như là giá cả hàng hóa leo thang, thuế má gia tăng, các nhà máy công nghiệp gây ô nhiễm môi trường sống, thực phẩm bẩn tràn lan, những dự án BOT quá nhiều bất cập hay nhân viên các cơ quan nhà nước lạm quyền…
Những bạn trẻ này khi nhận thấy thông tin liên quan các vấn đề vừa nêu, th́ các bạn nghĩ rằng họ phải có trách nhiệm chia sẻ những thông tin đó để nhiều người hơn nữa biết đến nhằm góp phần chung sức cải thiện những tiêu cực để xă hội được thay đổi tốt hơn. Thế nhưng, việc làm của các bạn gặp phải sự cản trở từ chính quyền.
Bạn Vơ Phương Thuận, một nữ thanh niên thế hệ 8X thường xuyên chia sẻ thông tin mà bạn đọc và xem được trên báo chí, truyền thông chính thống của nhà nước lên tài khỏan Facebook của ḿnh đă bị An ninh và Sở Văn hóa-Thông tin tỉnh Long An mời làm việc 8 lần. Bạn kể lại với RFA về nội dung các buổi làm việc:
“Họ nói ḿnh lo làm ăn buôn bán, bớt quan tâm các vấn đề này chút xíu, và kêu em chuyển qua chia sẻ thông tin về làm từ thiện. Nói chung, họ yêu cầu như vậy. Nhưng em nói là những điều tốt th́ tốt rồi, nên em chỉ muốn nói về những điều xấu c̣n tồn tại để sửa đổi được tốt hơn thôi. Em trả lời họ như thế.”
Không những vậy, Đài Á Châu Tự Do ghi nhận trong những năm vừa qua, ngày càng có nhiều thanh niên bị bắt bớ, cầm tù với các bản án nặng nề khi họ cất lên tiếng nói phản biện ôn ḥa về hiện t́nh quốc gia như Đinh Nguyên Kha, Nguyễn Văn Hóa, Phan Kim Khánh, Trần Hoàng Phúc, Hoàng Đức B́nh, Mẹ Nấm-Nguyễn Ngọc Như Quỳnh... Hay một trường hợp mới nhất, có thể kể đến là nhà báo độc lập Phạm Đoan Trang bị câu lưu và thẩm vấn về quyển sách “Chính Trị B́nh dân” của cô được xuất bản và lưu hành hồi năm ngoái.
* Mong muốn ǵ?
Báo Thanh Niên trong nước dẫn lời của Tiến sĩ Hoàng Xuân Châu, Trưởng Nhóm nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Thanh niên đưa ra nhận định của ông tại Hội thảo về Luật Thanh Niên sửa đổi, do Ủy ban Quốc gia về Thanh niên và Trung ương Đoàn tổ chức vào chiều vào ngày 28 tháng 3 rằng sự tham gia của thanh niên Việt Nam vào đời sống chính trị vẫn c̣n hạn chế.
Đồng quan điểm với Tiến sĩ Hoàng Xuân Châu, anh Hùynh Chí Trung, một cựu đảng viên Đảng Cộng Sản Việt Nam khẳng định Luật Thanh Niên ra đời hồi năm 2005, có những quy định liên quan đến đời sống chính trị của thanh niên nhưng thực tế hoàn toàn ngược lại. Người cựu đảng viên này nêu lên ví dụ, Luật Thanh Niên quy định về lực lượng thanh niên là thanh phần xung kích trong an ninh quốc gia. Tuy nhiên, anh và các bạn trẻ đi thắp hương tưởng niệm 64 chiến sĩ hy sinh trong trận Gạc Ma lại bị cản trở, hay:
“Tôi muốn nói một điều nữa là Khoản 3, Điều 12, Chương 2 trong Luật Thanh Niên đề cập đến bảo vệ môi trường. Tôi nói rơ ràng Formosa là họ hủy hoại môi trường Việt Nam, nhưng các trường đại học ở Việt Nam ra văn bản cấm sinh viên đi biểu t́nh, cấm thanh niên bày tỏ nguyện vọng chính đáng hợp pháp của họ, nếu sinh viên đi biểu t́nh sẽ bị đuổi học. Trong Hiến pháp 2013, Điều 25 quy định công dân được phép lập hội, được phép biểu t́nh, nhưng thực tế không xảy ra như vậy.”
Tiến sĩ Hoàng Xuân Châu và Nhóm nghiên cứu của Viện Thanh Niên, tại buổi Hội thảo về Luật Thanh Niên sửa đổi, đưa ra đề xuất mục tiêu hàng đầu của Bộ luật này cần phải được tiếp cận theo hướng phát triển thanh niên cùng với xu thế chung toàn cầu. C̣n nguyện vọng của thanh niên về Luật Thanh Niên sửa đổi sẽ như thế nào? Các bạn bày tỏ với RFA:
“Em nghĩ Nhà nước nên hỗ trợ cho sinh viên những cơ hội để được tiếp xúc, học hỏi và giao lưu với tri thức toàn cầu.”
“Theo em th́ hỗ trợ về pháp luật, như những thông tin pháp luật cần thiết để người ta có trang bị đầy đủ giúp thanh niên có thể bảo vệ quyền lợi cá nhân của họ khi ḥa nhập vào đời sống xă hội và có thể hỗ trợ thêm trong tư vấn, định hướng tương lai.”
“Theo tôi nếu có ra Luật Sửa đổi Thanh Niên th́ điều cốt yếu nhất là thanh niên phải được tiếp cận thông tin một cách trung thực, khách quan, không được bóp méo, không được che đậy, không được định hướng. Thanh niên là sức mạnh quốc gia, từ đó th́ thanh niên mới đóng góp sức ḿnh cho quốc gia được.”
Đài Á Châu Tự Do RFA cũng được nghe một số bạn trẻ nói rằng họ không hề biết có sự tồn tại của đạo luật về thanh niên ở Việt Nam, nên đạo luật này sửa đổi ra sao th́ đă có “Đảng và Nhà nước lo”.
Văn hóa là sản phẩm của Con Người, xuất phát từ t́nh cảm trí tuệ hành xử của mỗi người, được thể hiện ra nơi tâm linh đạo đức, suy tư viễn kiến, khả năng sáng tạo và hành vi ứng xử của ḿnh đối với chính bản thân, tha nhân, tập thể, vạn hữu và thiên nhiên. Một khi những việc làm sáng đẹp, lành mạnh, chân chính, hướng thượng đó, đă tạo được ảnh hưởng qua lại giữa người và người, sẽ bổ sung cho nhau, đồng thời phân hóa đăi lọc với nhau, rồi điều hợp lại, kết tinh thành mẫu số chung về tinh thần và luân lư của các tập thể cùng sinh sống ở một môi trường nhất định, th́ đương nhiên trở nên nếp sống, cách sống, lối sống, cảnh sống, cuộc sống và tạo ra phương tiện sống của một tập thể có văn hóa. Từ đó loài người mới thoát khỏi cảnh sinh hoạt Mặc Thức Nhân Nhiên của động vật trạng thái, để bước vào tiến tŕnh thăng hóa của lịch sử các dân tộc và nhân loại, mở ra thời đại Ư Thức Nhân Loại của các Dân Tộc tự chủ, và sẽ đi tới thời đại Nhận Thức Nhân Văn toàn cầu hóa.
Do vậy, văn hóa là nội dung của Xă Hội Loài Người, là hướng vươn lên của cuộc thăng hóa lịch sử nhân loại và góp phần trong cuộc đại thăng hóa của vũ trụ. V́ văn hóa là công tŕnh sáng tạo của Con Người, đă ảnh hưởng trở lại với các Văn Hóa Nhân để tạo ra các công năng bảo lưu, dung hóa, rồi thể hiện ra các sinh hoạt có văn hóa tính trong mọi lănh vực: Xă hội, kinh tế, dịch vụ, chính trị, cai trị, luật pháp, văn học, nghệ thuật, khoa học và khắp mặt nhân sinh, làm thành một Nền Văn Minh của từng Quốc Gia. Các nền văn minh cá biệt đó là nội dung tinh thần của mỗi nước, nội dung cuộc thăng hóa của lịch sử các dân tộc, kết thành truyền thống Văn Hóa Dân Tộc. Bởi thế, khi nói tới Văn Hóa Thế Giới là phải nói tới cội nguồn của các luồng văn hóa ấy, đó là Văn Hóa Dân Tộc.
Chính các luồng Văn Hóa Dân Tộc hội tụ lại, đă làm cho nền Văn Hóa Toàn Cầu thành phong phú muôn mầu, muôn vẻ rực rỡ và luôn luôn thăng hóa không cùng. Đây cũng là lư do mà các nền Văn Hóa Dân Tộc nào đă chủ động mở rộng tiếp thu, rồi dung hóa nổi với các luồng văn hóa văn minh của các dân tộc khác, mà vẫn giữ được bản chất văn hóa dân tộc ḿnh, đều trở thành những trung tâm văn hóa của các thời đại. Ngược lại rất có thể bị đồng hóa, hoặc bị quên lăng. Hiện nay, Hoa Kỳ nghiễm nhiên trở thành Trung Tâm Văn Hóa Thế Giới Thời Đại. V́ Hoa Kỳ là một quốc gia vốn có bản chất Đa Chủng Tộc, Đa Văn Hóa. Nên Hoa Kỳ hoàn toàn tự do thoải mái không bị quá khứ cản trở, để đón nhận các luồng văn hóa, văn minh của khắp các dân tộc khác đổ vào, làm phong phú thêm cho Văn Hóa Mỹ. Trước kia Việt Nam cũng là một Dân Tộc đă từng viên dung được hai nền văn hóa Ấn Độ và Trung Hoa, với ba luồng Đạo Học: Phật, Lăo, Khổng, hầu như trái ngược nhau. Đạo Khổng chủ trương Lư Giới Hữu Vi Nhập Thế. Đạo Lăo chủ trương Duy Nhiên Vô Vi Xuất Thế. Đạo Phật chủ trương Nhân Chủ Siêu Vi Giải Thoát, khi vào Việt Nam đều được nền Văn Hóa Nhân Chủ cổ truyền của Việt Tộc kiên tŕ hàng ngàn năm để dung hóa trọn vẹn, thành một nền Văn Hiến Tổng Hợp Toàn Diện: Đa Nguyên, Phân Nhiệm, Điều Hợp, đại diện cho nền Văn Minh Thảo Mộc Đông Phương vào thời Lư Trần, từ năm 1010 đến năm1400
Sự xuất hiện của giống Người trên hành tinh xanh này là một nhân duyên siêu tuyệt, mà cuộc đại thăng hóa của trời đất đă đạt được. Nguồn Năng Lực Siêu Thể Vi Diệu Hằng Hóa Thăng Hóa Vô Biên Vô Hạn của Vũ Trụ, không sắc, không hương, không đo lường được, nhưng luôn luôn tác động duyên khởi, duyên sinh cho cuộc đại sinh hóa của nhân loại và vạn hữu; cũng luôn luôn rộng mở để đón nhận sự hội nhập các nguồn năng lực thăng hóa của nhân loại, vạn hữu. Chính v́ thế, mà Nguồn Năng Lực Siêu Thể Vi Diệu cội nguồn b́nh đẳng của trời đất đă được thăng hóa để hoàn thiện nên một giống Người có nguồn Tâm Linh Siêu Thức Vũ Trụ tiềm tàng nơi tâm thân. Khi các Ông Bà tổ của giống Người, vươn vai đứng thẳng dậy, dưới ánh sáng mặt trời, bước đi vững chắc trên mặt đất, giải phóng cho đôi tay, với mười ngón linh hoạt, với cái đầu ngẩng cao, cùng một bộ óc biết nghĩ ngợi đơn sơ, với năm giác quan bén nhạy, biết xử dụng được những dụng cụ trợ thủ ngoại thân…là lúc giống Người tự xác định vị thế ưu việt của ḿnh đối với muôn loài muôn vật trên hành tinh này. Tuy đă xác định được vị thế siêu đẳng đó, nhưng Loài Người cũng phải mất hàng triệu năm phấn đấu mới trở thành Con Người toàn diện.
Dù có sẵn nền tảng Tâm Linh Siêu Thức của Nguồn Năng Lực Siêu Thể Vi diệu Hằng Hóa Thăng Hóa Vũ Trụ trong người, nhưng phải chờ tới khi các Ông Tổ, Bà Tổ trưởng thành về sinh lư, rồi do bản năng, cảm tính sinh tồn và phát triển ḍng giống thúc đẩy, họ mới t́m tới nhau, Nam Nữ ḥa duyên làm công việc thay tự nhiên, phối hợp truyền giống tạo thành con cái. Con cái là kết tính của huyết thống Cha Mẹ, mang một dấu ấn Tâm Linh Di Thức Huyết Thống, ghi rơ trong bản đồ DNA của từng người, tạo ra những ḍng họ riêng. Kể từ đó, trong mỗi người con, do cha mẹ sinh ra, ngoài nguồn Tâm Linh Siêu Thức Vũ Trụ, Tâm Thức mỗi người c̣n có thêm nguồn Tâm Linh Di Thức Huyết Thống. Nhưng phải chờ tới nguồn Tâm Linh Thế Thức Nhân Loại đóng góp thêm vào cho Tâm Thức mỗi người th́ Nền Tâm Thức ấy mới thành toàn diện; Gồm 3 nguồn: Siêu Thức + Di Thức + Thế Thức, đủ sức tự do, tự chủ, sáng tạo, nâng cao trí tuệ, phát triển t́nh thương đối với chính ḿnh, với mọi người, mọi loài, mọi vật trong trời đất. Do phạm vi nhân quần xă hội nở rộng, nên kinh nghiệm sống và kiến thức nhân sinh phong phú thêm lên, đóng góp cho Nguồn Thế Thức của mỗi người lớn mạnh . Kinh nghiệm và kiến thức nhân quần xă hội đă giúp cho Con Người có được Nguồn Tâm Linh Thế Thức, giúp cho Nhân Loại vượt thoát khỏi thời kỳ sinh hoạt Mặc Thức Nhân Nhiên tiến vào thời đại Ư Thức Nhân Loại.
Thời đại Ư thức Nhân Loại phát triển sôi động rầm rộ nhất là thời các dân tộc nông nghiệp, định canh, định cư lập quốc. Tất cả những kinh nghiệm, suy nghĩ, kiến thức của nhân loại từ thời Mặc Thức Nhân Nhiên, qua những giai đoạn của các tập thể Thị Tộc nhặt hái và Bộ Lạc săn câu trong rừng suối ở khắp nơi trên mặt đất, rồi tiến tới giai đoạn chăn nuôi thú hiền nơi b́nh nguyên, đều được loài người truyền cho nhau và con cháu, qua cử chỉ, lời nói và mọi phương tiện biểu tỏ khác đă lưu lại trong Nguồn Thế Thức Nhân Loại. Quan trọng hơn nữa, qua sự h́nh thành thai nhi, th́ Nguồn Thế Thức Nhân Loại nơi Cha Mẹ đă truyền thẳng vào Nguồn Di Thức Huyết Thống của từng người, ḥa quyện với Nguồn Siêu Thức Vũ Trụ nơi mỗi người, và trong khi sinh trưởng Con Người c̣n được Nguồn Thế Thức đương thời, do sự yêu thương chỉ bảo dậy dỗ cho nên người của cha mẹ, họ hàng và đại chúng. Tất cả đều được thể hiện ra trong cuộc sống từng người từ tầm bé đến khôn lớn. Rồi được ư thức đại chúng cùng đ̣ng góp, tạo thành nền tảng cho Văn Hóa Dân Tộc. Bởi thế, nên mọi sinh hoạt của Quốc Gia mới có Văn Hóa Tính, tác động mạnh tới lănh vực tư tưởng, suy tư, sáng kiến, sáng tạo của Con Người, sản xuất ra các phương tiện phục vụ cuộc sống toàn diện cho Con Người của những Quốc Gia Nông Nghiệp mỗi ngày một mới và tinh xảo hơn
THANH QUANG, RFA 27.402009
Thảm cảnh trên Biển Đông có lẽ khó – nếu không muốn nói là không bao giờ - nhạt nhoà trong kư ức của thuyền nhân Việt Nam, khi những chiếc thuyền mong manh đưa họ vượt trùng dương t́m đến bến bờ tự do sau biến cố 30 Tháng Tư 1975 hầu như là thường xuyên gặp nạn.
Mỗi năm cứ mỗi lần đến thời điểm 30 Tháng Tư là người Việt tị nạn tại hải ngọai không khỏi bùi ngùi nhớ lại thân nhân, bạn bè hay chính ḿnh đă trải qua những chuyến vượt biển thập tử nhất sinh.
*Thảm cảnh trên Biển Đông
Ngoài khỏang một triệu người may mắn đến được những nơi muốn đến, th́ cũng chừng ấy số người đă vĩnh viễn ở lại dưới ḷng biển cả. Riêng với những thuyền nhân sống sót, th́ không ít người gặp phải thảm cảnh ở biển khơi, tiêu biểu nhất là bị băo, hải tặc hay tàu chết máy.
Chẳng hạn như, chị Nguyễn Thị Hoa Hương, hiện đang định cư tại Hoa Kỳ, đă ra sức t́m đến bến bờ tự do hồi năm 1989 và gặp nạn, như chị mô tả:
"Ḿnh không có chỗ nằm, ḿnh chỉ ngồi mà co hai chân lại, ngồi đủ chỗ thôi. Lâu lâu ḿnh duỗi được cái chân thôi chứ không có được nằm. Đó là một kỷ niệm mà em không bao giờ quên khi mà tàu đi 7 ngày trên Thái B́nh Dương th́ đă bị băo biển rất là lớn và đă đánh tan chiếc tàu ra, chỉ c̣n lại thân chiếc tàu, c̣n đầu tàu và đuôi tàu th́ bị đứt ra.
Trong cơn nguy cập đó th́ người ta đă chuyển tất cả mọi người vô giữa thân của con tàu. Lúc bấy giờ sự chết kể như 90% rồi, tại v́ băo kéo dài mấy ngày trời liên tục. Con tàu không c̣n bộ phận lái ǵ hết, tự con tàu trôi đi thôi. Trong mấy ngày như vậy th́ lương thực hết rồi, mọi người bắt đầu nhịn đói, chỉ có những giọt nước để dành lại và mọi người chia nhau ra để mà uống.
Có những tiếng la khóc bởi v́ sự chết đă đột tới (khóc). Bắt đầu có những người bị kiệt sức quá mà bắt đầu xỉu, trong đó cũng có em mê man không biết ǵ hết, chỉ nhớ là những người xung quanh đọc kinh cầu xin nhận cho nếu mà có bị chết th́ xin cho linh hồn được siêu thoát một cách nhẹ nhàng.
Trong lúc trôi như vậy th́ một sự may mắn đến với tất cả những con người trên tàu đó là được tàu của Hạm Đội VII Mỹ đang tập trận ở Thái B́nh Dương cứu vớt. Khi cứu lên sàn tàu th́ các phụ nữ và trẻ em đều vô pḥng cấp cứu bởi v́ đă bị kiệt sức quá rồi, không c̣n sự sống.
Một kỷ niệm mà nếu những ai đi con tàu đó th́ chắc không bao giờ quên là các người Mỹ họ đă săn sóc, họ điều trị những người chết đi sống lại, cho phục hồi sức khoẻ rồi mới bắt đầu đưa vô Thái Lan. Trại đó là trại Banatnikhon. Em ở đó là gần 9 năm."
*Tàn ác & Kinh hoàng
Một thảm cảnh khác trên Biển Đông có liên quan đến chị Lê Thị Sen, hiện cũng đang ở Mỹ. Tàu chị Sen gặp cướp biển như chị cho biết :
"Trên đường vượt biển th́ gặp cướp biển. Ở trên tàu nó thả canô xuống qua tàu ḿnh. Mấy người đàn bà con gái bị họ hăm hiếp và họ định đập cho tàu ḿnh ch́m nữa. Tiền bạc ṿng vàng ai mà có đều nộp cho họ hết. Khi bị cướp xong chạy được một hồi th́ tới dàn khoan của Mă Lai. Dàn khoan nó mới kéo tàu vô. Nếu mà không gặp dàn khoan đó th́ chắc ch́m chết rồi v́ tối hôm đó sóng gió quá chừng, mà tàu th́ cũng nhỏ nữa, giống như mấy chiếc thuyền đánh cá, mà ở dưới tàu là 126 người nằm sát nhau. Có nhiều đứa bé nó ói quá con mắt trắng dờ tưởng như nó chết rồi."
Ngược ḍng thời gian hơn nữa, hồi năm 1979, bà Kim Liên, hiện định cư tại Bỉ, đă từ Vũng Tàu vượt trùng dương đến Indonesia. Nhưng thảm cảnh Biển Đông cũng không dung tha gia đ́nh nữ thuyền nhân ấy:
“Trên đường biển cả trời mưa dông gió, đă vào nhiều đảo nhưng họ không nhận, gặp nhiều tàu cầu cứu không vớt. Cuộc hành tŕnh lênh đênh trên biển cả đă 13 ngày, chúng tôi gặp một chiếc tàu đậu ở biển khơi mà chúng tôi cứ nghĩ đấy là một ḥn đảo.
Lúc đêm th́ ḿnh thấy như vậy, đến 8 giờ sáng th́ trông nó lù lù ra là một cái tàu, th́ ra cái tàu dầu nó đậu ở đó, ở biển khơi đó. Chúng tôi cố chạy vào cầu cứu, họ chẳng vớt, và thuyền trưởng ra lệnh cho thợ máy nhổ neo chạy. V́ chiếc tàu nó lớn, chân vịt nó quay, nước xoáy quá mạnh và nó lôi kéo tàu chúng tôi vào chân vịt. Cánh quạt chém tàu tôi hai phát, úp lật con tàu. Mọi người tung xuống biển v́ tàu bị bể ra rồi.
Lúc đó nó chổng lên, mới ch́m phân nửa, c̣n nổi phân nửa. Người nào biết bơi th́ bơi vào trong chiếc tàu v́ nó chưa ch́m hết th́ họ cũng bám vào đấy. Người nào khoẻ th́ đi cứu những người không biết bơi, lôi kéo nhau vào đó, bám chung quanh.
Tàu làm cho chúng tôi bị ch́m nó bỏ đi nửa tiếng ǵ đó. Tàu này của nước Libya. Tôi thấy nó thả 2 cái bo-bo xuống, nó đi vớt chúng tôi. Khi nó vớt th́ cũng đă chết hết 11 người rồi. 68 người chết hết 11 người, nhưng mà vớt được 3 người, nước cuốn đi 8 người trôi đâu mất rồi, trong đó có con gái tôi."
*Hết đường chọn lựa
Và một cảnh vô cùng đau xót và kinh hoàng đă xảy đến cho một chiếc tàu phát xuất từ Saig̣n hồi năm 1978 chở theo hơn 100 người, khi chỉ có 43 người đến được bến bờ. Chị Kim Chi kể lại câu chuyện thương tâm này:
Chị Kim Chi: Tại lúc đó đói quá th́ có người trước chết họ mới nói là tại sao không ăn thịt người để sống. Th́ người đó chết và người đó là người bị ăn đầu tiên để nuôi vợ và con họ được sống sót. Th́ ư tưởng đó bắt đầu từ lúc đó, sau đó th́ những người khác họ thấy như vậy họ mới bắt đầu thôi.
Thanh Quang : Thưa chị, xin lỗi chị. Chị ở trong chuyến tàu đó, phải không?
Chị Kim Chi : Dạ.
Thanh Quang : Thưa, như vậy chị có ăn thịt người không, do hoàn cảnh bắt buộc ?
Chị Kim Chi : Có chớ.
Thanh Quang : Cái cảm giác của chị lúc đó như thế nào ?
Chị Kim Chi : Nói đúng ra th́ cũng ghê chứ. Tại v́ nói chung là trong lúc người ta đói quá th́ h́nh như là người ta không c̣n lư trí nữa nhiều để mà suy xét nữa.
Khi nó vớt th́ cũng đă chết hết 11 người rồi. 68 người chết hết 11 người, nhưng mà vớt được 3 người, nước cuốn đi 8 người trôi đâu mất rồi, trong đó có con gái tôi.
Thanh Quang : Dạ. Như vậy là đi bao lâu ngày mà rồi gặp nạn như vậy, thưa chị ? Tàu đó có mấy người ?
Chị Kim Chi : Tàu đi cũng đông lắm, anh. 143 người tất cả nhưng mà chỉ c̣n sống sót 34 người.
Thanh Quang : Tàu phát xuất từ đâu, thưa chị ?
Chị Kim Chi : Dạ, từ Sài G̣n.
Thanh Quang : Đi bao lâu ?
Chị Kim Chi : Đi khoảng 65 ngày.
Thanh Quang : Lâu như vậy bởi lư do ra sao, thưa chị ?
Chị Kim Chi : Lúc đó c̣n bé th́ cũng không nhớ rơ nữa, nhưng nếu không lầm th́ chân vịt tàu bị quấn lưới, bị găy, không nhúc nhích được nữa nên tàu cứ lênh đênh thôi, th́ nó cứ lênh đênh trên biển vậy đó.
Thanh Quang : Dạ.
Chị Kim Chi : Rồi cho tới ngày nó mắc cạn tấp vô đảo. Không phải là cái đảo, nó thuộc dạng đảo ngầm của Đài Loan. Cái đảo đó nằm giữa biển, khi nước biển dâng lên th́ như là cái biển vậy thôi tức cái niveau của nó bằng mặt nước biển, nhưng khi nó tụt xuống th́ xung quanh ḿnh là biển th́ tàu ḿnh bị tụt xuống nhưng mà nước vẫn c̣n khoảng tới đầu gối, tức là cạn nhất vẫn tới đầu gối. Nói là cái đảo th́ cũng không hẳn nhưng mà nó là cái đảo, đảo giữa ḷng biển.
Thanh Quang : Dạ rồi tất cả thuyền nhân một trăm mấy chục người ở trên tàu đó rồi dần dà cạn lương thực, cạn thức ăn và thức uống, có phải không ạ?
Chị Kim Chi : Th́ nói chung là vậy. Tại v́ tàu đi đâu có dự định đi tới mấy chục ngày như vậy, th́ họ mới không đủ thức ăn rồi mới bắt đầu đói khát này kia rồi mới sanh ra cái đó. Nói chung, người đầu tiên là ông cậu của ḿnh.
Ngày xưa ổng là một nhà giáo nhưng khi ổng nh́n thấy con ổng đói rồi vợ ổng đói như vậy đó, lúc đó ổng cũng yếu sức lắm, ổng đói lă rồi, tức là ổng gần chết rồi, ổng mới nói là sau khi ổng chết th́ hăy dùng thịt của ổng mà cho con ổng ăn với vợ ổng ăn đi để mà nuôi sống được vợ con ổng. Chính v́ như vậy cho nên khi ổng chết rồi th́ mới lấy ư tưởng của ổng để mà bắt đầu ăn để nuôi sống ḿnh rồi nuôi sống vợ con ổng luôn chứ không phải một ḿnh vợ con ổng không đâu.
Rồi những người trong tàu, những gia đ́nh khác họ thấy như vậy, lúc đầu th́ họ cũng chửi rủa, phản đối dữ lắm, tại v́ họ nói tàn nhẫn, vô nhân đạo, thế này thế nọ tùm lum hết. Nhưng mà qua một đêm như vậy, sáng ra th́ họ ăn căp hết trơn, tức là người của ổng chỉ c̣n là bộ xương thôi. Người ta chửi th́ vẫn chửi nhưng người ta ăn cắp th́ người ta vẫn ăn cắp thịt của ổng để người ta ăn.
Thanh Quang : Ăn sống như vậy ?
Chị Kim Chi : Th́ đó là cái ư tưởng đầu tiên của ổng đó.
Thanh Quang : Rồi sau đó những người khác tiếp tục, sắp hấp hối rồi chết đi th́ những người sống c̣n lại cũng lóc thịt họ ăn?
Chị Kim Chi : Th́ những người đó, nói chung là gia đ́nh nào th́ ăn thân nhân gia đ́nh đó. Không phải là ḿnh được ăn tùm lum đâu, tại v́ không phải là ai cũng ăn được đâu. Đa số những người mà họ chết trong gia đ́nh th́ họ mới được quyền dành xác đó mà ăn thôi chớ không phải mạnh ai mà nấy ăn đâu. Hổng phải người ta chết mà ḿnh đè ra mà ăn đâu.
Thanh Quang : Thế th́ những người trong gia đ́nh không có người chết đói th́ làm sao họ sống ?
Chị Kim Chi : Th́ họ xin. Có nhiều phương pháp lắm: xin, ăn cắp. Tại v́ xác chết đâu phải như miếng đồ ăn mà cất vô tủ mà xác chết chỉ nằm ở đó, sau một đêm nhiều khi ḿnh ngủ dậy th́ họ ăn cắp hết rồi.
Thanh Quang : Thưa chị, lúc lóc thịt đó như vậy th́ họ có nấu nướng ǵ không ?
Chị Kim Chi : Lúc đó họ bắt dầu nạy gỗ tàu lên làm củi nấu chứ.
Thanh Quang : Dạ.
Chị Kim Chi : Những sàn gỗ của thân tàu th́ họ bắt đầu dùng cái đó để nấu nướng, nhưng mà riết rồi cũng không c̣n nữa, tại v́ nếu mà họ cứ nấu th́ không c̣n chỗ nằm, với lại một phần nữa là thời gian h́nh như cuối cùng nếu không lầm th́ giống như sống đánh cũng nhiều thành ra mất lửa. Không có lửa nên trong một khoảng thời gian có người họ ăn sống.
Thanh Quang : Dạ.
Chị Kim Chi : Rồi sau đó có tàu đến cứu kịp. Nói chung t́nh trạng đó kéo dài khoảng mười mấy ngày như vậy th́ về sau có tàu đến rước mới thôi.
Thanh Quang : Khi có tàu đến rước th́ số người trên tàu c̣n 34 người như chị nói hồi năy, phải không?
Chị Kim Chi : Không. Không. Lúc đó c̣n 64 người, nhưng mà tại v́ xui là gặp tàu đánh cá Đài Loan nó thuộc dân tham lam, tức là khi nó gặp người c̣n sống th́ nó rước nhưng với điều kiện là nó bắt phải nộp tiền cho nó. Một đầu người là 7 chỉ vàng th́ nó mới rước.
Mọi người đồng ư đóng tiền cho nó. Đến lúc đóng xong th́ nó mới nảy ra ḷng tham. Hầu như nó cảm thấy người Việt ḿnh giàu, có tiền, nên nó mới nảy ra ư định thay v́ trên con đường về từ cái đảo ch́m này cho tới đất liền là khoảng 3 ngày thôi nhưng nó kéo dài ra tới 17 ngày bằng cách là nó cho tiếng máy tàu chạy giống như ḿnh tưởng là tàu đang chạy mà thực sự tàu đứng tại chỗ.
Trong ṿng 17 ngày như vậy người ta bắt đầu đói rồi người ta chết từ từ. Nó cũng không cho ăn. Nó tàn nhẫn lắm tại v́ nó nghĩ là ḿnh có tiền, thành ra những ai muốn ăn th́ phải trả tiền cho nó. Nó cũng có một bữa cơm chính thức, tức là bữa đó nó cho ăn cháo. Ăn cháo nhưng mà cháo trắng thôi, không có muối, không có thịt, không có nước mắm, không có ǵ hết.
Nhưng mà nếu ai muốn thêm một cái ǵ th́ phải bỏ tiền ra, thành ra nó kiếm tiền qua cái lợi nhuận đó. Rồi đến lúc nó cảm thấy người ta kiệt quệ không c̣n tiền và cũng không c̣n sức nữa, hầu như nó cũng không quết định cho ḿnh về đất liền, tại v́ lúc đó có thể nó tính ém luôn chuyện đó, nó cho người ta chết từ từ để nó khỏi đưa về.
Nhưng mà xui hôm đó tàu bị nổ tại v́ gas bị x́ làm nổ cả tàu và tàu bốc cháy th́ cũng làm cháy nhiều người lắm. Họ bị phỏng nặng và lúc đó tàu bị ch́m xuống, nước vô. Tất cả tai nạn đó xảy ra cũng một lúc trong ṿng tích tắc, tức là vừa bị cháy vừa bị ch́m, thế là ông thuyền trưởng sợ quá nên lúc đó ổng mới đánh điện về trong đất liền để xin viện trợ hay là xin đưa người vô mà ḿnh không hiểu nữa. Th́ lúc đó Đài Loan mới chấp nhận cho vô đất liền.
Trong t́nh trạng nửa sống nửa chết nên không có ai tố cáo cũng chẳng có ai thưa kiện, tất cả nằm trong bệnh viện hết. Được vô nằm trong bệnh viện trong gần 2 tháng trời
Về tới Đài Trung th́ cảnh sát ra, rồi xe cứu hoả, xe cứu thương ra tùm lum hết. Tại v́ lúc đó mấy người chết v́ bị phỏng nặng quá th́ nó mới đêm vô bệnh viện.
Lúc đó cảnh sát mới bắt đầu điều tra và họ nói là khi chủ tàu đánh điện tín ǵ đó kêu là 64 người mà tại sao bây giờ c̣n 34 người, th́ lúc đó họ mới bắt đầu điều tra ổng, bắt ổng ở tù, tại v́ lúc đó họ nghi ngờ. Trong t́nh trạng nửa sống nửa chết nên không có ai tố cáo cũng chẳng có ai thưa kiện, tất cả nằm trong bệnh viện hết. Được vô nằm trong bệnh viện trong gần 2 tháng trời, lúc ra viện th́ mới về trại tị nạn, lúc đó th́ phái đoàn Mỹ mới xuống để điều tra.
V́ có tuyên thệ để đi Mỹ nên họ mới bắt đầu điều tra th́ họ mới bắt đầu biết, từ cái chi tiết lúc đó mới ḷi ra chuyện ăn thịt người.
Thanh Quang : Trên đây là lời kể của chị Kim Chi, hiện định cư tại Vương Quốc Bỉ về hành tŕnh vượt biển t́m tự do đầy rẫy cam go sau biến cô 30/4/1975.
Anh hẹn chị ra quán cà phê trước nhà ga chính của thành phố Bremen. Câu đầu tiên khi gặp anh, chị nói trong sự cáu gắt, "Ông lại bán xe rồi hay sao mà lại đi tàu lên đây?".
Anh cúi đầu trả lời lư nhí trong sự hổ thẹn, "Ừ, bán rồi, v́ cũng không có nhu cầu lắm". Chị sầm mặt xuống: "Ông lúc nào cũng vậy, suốt đời không thể ngóc đầu lên được, hẹn tôi ra đây có chuyện ǵ vậy?" Khó khăn lắm anh mới có thể nói với chị điều anh muốn nhờ cậy. Chị cũng khó khăn lắm mới có thể trả lời từ chối anh, "Nhưng mà gia đ́nh tôi đang yên lành, nếu đưa con bé về e rằng sẽ chẳng c̣n được b́nh yên". Anh năn nỉ, nhưng thật sự là anh rất bối rối, con bé đă đến tuổi dậy th́, anh là đàn ông, không thể gần gũi và dạy dỗ chu đáo cho nó được, anh chưa bao giờ cầu xin em điều ǵ, chỉ lần này thôi, chỉ nửa năm hay vài ba tháng cũng được, em là phụ nữ, em gần nó, em hướng dẫn và khuyên bảo nó trong một thời gian, để nó tập làm quen với cuộc sống của một thiếu nữ, sau đó anh lại đón nó về". Chị thở dài, "Ông lúc nào cũng mang xui xẻo đến cho tôi, thôi được rồi, ông về đi, để tôi về bàn lại với chồng tôi đă, có ǵ tôi sẽ gọi điện thông báo cho ông sau". Anh nh́n chị với ánh mắt đầy hàm ơn. Anh đứng dậy, đầu cúi xuống như có lỗi tiễn chị ra xe rồi thở dài, lùi lũi bước vào nhà ga đáp tàu trở lại Hamburg.
Anh và chị trước kia là vợ chồng. Họ yêu nhau từ hồi c̣n học phổ thông. Anh đi lao động xuất khẩu ở Đông Đức. Chị theo học Đại học Sư phạm Hà Nội 1. Ngày bức tường Berlin sụp đổ, anh chạy sang phía Tây xin tị nạn. Chị tốt nghiệp Đại học và về làm giáo viên cấp 3 huyện Thái Thụy, Thái B́nh. Họ vẫn liên lạc và chờ đợi nhau.
Khi đă có giấy tờ cư trú hợp lệ, anh về làm đám cưới với chị, rồi làm thủ tục đón chị sang Đức. Vừa sang Đức, thấy bạn bè anh ai cũng thành đạt. Đa số ai cũng có nhà hàng, hay cửa tiệm buôn bán. Chỉ có anh là vẫn c̣n đi làm phụ bếp thuê cho người ta. Chị trách anh vô dụng. Anh không nói ǵ, chỉ hơi buồn v́ chị không hiểu, để có đủ tiền bạc và điều kiện lo thủ tục cho chị sang được đây, anh đă vất vả tiết kiệm mấy năm trời mới được. Nên không dám mạo hiểm ra làm ăn. "Đồ cù lần, đồ đàn ông vô dụng...", đó là câu nói của miệng chị dành cho anh, sau khi anh và chị có bé Hương. Bé Hương sinh thiếu tháng, phải nuôi lồng kính đến hơn nữa năm mới được về nhà. Khi bác sĩ thông báo cho vợ chồng anh biết bé Hương bị thiểu năng bẩm sinh. Giông tố bắt đầu thực sự nổi lên từ đó. Chị trách anh, đến một đứa con cũng không làm cho ra hồn, th́ hỏi làm được ǵ chứ. Anh ngậm đắng nuốt cay nhận lỗi về ḿnh và dồn hết t́nh thương cho đứa con gái xấu số. Bé Hương được 3 tuổi, chị muốn ly dị với anh. Chị nói, ông buông tha cho tôi, sống với ông đời tôi coi như tàn. Anh đồng ư, v́ anh biết chị nói đúng. Anh là người chậm chạp, không có chủ kiến và không có chí tiến thân, sống an phận thủ thường. Nếu cứ rằng buộc sẽ làm khổ chị. Bé Hương 3 tuổi mà chưa biết nói. Chị cũng rất thương con, nhưng v́ bận bịu làm ăn nên việc chăm sóc con bé hầu hết là do anh làm. V́ vậy mà con bé quấn quít bố hơn mẹ. Biết vậy nên chị cũng rất yên tâm và nhẹ nhơm nhường quyền nuôi dưỡng con bé cho anh khi làm thủ tục ly hôn. Ly dị được gần 1 năm th́ chị tái giá. Chị sinh thêm một đứa con trai với người chồng mới. Thành phố Bremen là 1 thành phố nhỏ. Người Việt ở đó hầu như đều biết nhau. Chị cảm thấy khó chịu khi thỉnh thoảng bắt gặp cha con anh đi mua sắm trên phố. Chị gặp anh và nói với anh điều đó. Anh biết ư chị nên chuyển về Hamburg sinh sống. Chị không phải là người vô tâm, nên thỉnh thoảng vẫn gửi tiền nuôi dưỡng con cho anh. Trong những dịp năm mới hay noel, chị cũng có quà riêng cho con bé, nhiều năm, nếu có thời gian, chị c̣n đến trực tiếp tặng quà cho con bé trước ngày lễ giáng sinh nữa. Thấm thoát đó mà giờ đây con bé đă sắp trở thành một thiếu nữ. Tuy chị không biết cụ thể thế nào. Nhưng chị biết dù con bé lớn lên trong tật nguyền hẩm hiu, nhưng anh rất thương nó. Chị cũng biết con bé gặp vấn đề trong giao tiếp, phải đi học trường khuyết tật. Nhưng con bé rất ngoan. Anh cũng không phải vất vả v́ nó nhiều. Nó bị bệnh thiểu năng, trí tuệ hạn chế, phát âm khó khăn. Tuy vậy nó vẫn biết tự chăm sóc ḿnh trong sinh hoạt cá nhân. Thậm chí nó c̣n biết giúp anh một số công việc lặt vặt trong nhà. Chồng chị đă đồng ư cho chị đón con bé về tạm sống với chị vài tháng, với điều kiện trong thời gian con bé về sống chung với vợ chồng chị, anh không được ghé thăm. Chị cũng muốn thế, v́ chị cảm thấy hổ thẹn khi phải tiếp xúc với vẻ mặt đần đần dài dại của anh. Vợ chồng chị đă mua nhà. Nhà rộng, nên con bé được ở riêng một pḥng. Chị đă xin cho con bé theo học tạm thời ở một trường khuyết tật ở gần nhà. Con bé tự đi đến trường và tự về được. Đi học về, nó cứ thui thủi một ḿnh trong pḥng. Đứa em trai cùng mẹ của nó, mẹ nó, và bố dượng nó rất ít khi quan tâm đến nó. Niềm vui duy nhất của nó là chờ điện thoại của bố. Nó phát âm không chuẩn và nói rất khó khăn, nên hầu như nó chỉ nghe bố nói chuyện. Bố dặn ḍ nó rất nhiều và thỉnh thoảng c̣n hát cho nó nghe. Em trai nó học thêm Piano, nên nhà mẹ nó có cái đàn Piano rất đẹp để ở pḥng khách. Có lần nó sờ và bấm bấm vài nốt. Mẹ mắng nó không được phá đàn của em. Nên từ đó nó không dám đụng đến nữa. Có hôm anh gọi điện thoại cho nó, nó nghèn nghẹn nói lỏm bỏm "... đàn... klavia... con muốn..." Anh thở dài và hát cho nó nghe. Tháng đầu, hầu như ngày nào anh cũng gọi điện thoại cho nó. Rồi thưa dần, thưa dần. Cho đến một ngày anh không gọi cho nó nữa. Sau một tuần đăng đẳng không nghe anh gọi điện thoại. Con bé bỏ ăn và nằm bẹp ở nhà không đi học. Chị không biết ǵ cứ mắng nó dở chứng. Một đêm, chị bỗng bật choàng dậy khi nghe tiếng đàn Piano vang lên. Chị chạy ra pḥng khách, thấy con bé đang ngồi đánh đàn say sưa. Nó vừa đánh vừa hát th́ thầm trong miệng. Chị cứ há hốc mồm ra kinh ngạc. Chị không thể tưởng tượng nổi là con bé chơi Piano điêu luyện như vậy. Chị chợt nhớ ra, đă có lần anh nói với chị, con bé ở trường khuyết tật có học đàn Piano, cô giáo khen con bé có năng khiếu. Lần đó chị tưởng anh kể chuyện lấy ḷng chị nên chị không quan tâm Chị đến gần sau lưng nó, và lặng lẽ ngắm nh́n nó đánh đàn. Chị cúi xuống và lắng nghe con bé hát thầm th́ cái ǵ. Chị sởn cả da gà, khi chị nghe con bé hát rơ ràng từng tiếng một, lại là hát bằng tiếng Việt hẳn hoi: "...Nhớ những năm xa xưa ngày cha đă già với bao sầu lo...sống với cha êm như làn mây trắng...nhớ đến năm xưa c̣n bé, đêm đêm về cha hôn chúng con....với tháng năm nhanh tựa gió..ôi cha già đi cha biết không...". Chị ṿng tay ra trước cổ nó và nhẹ níu, ôm nó vào ḷng. Lần đầu tiên chị ôm nó âu yếm như vậy. Chị thấy tay ḿnh âm ấm. Nó ngừng đàn đưa tay lên ôm riết tay mẹ vào ḷng ngực. Nó khóc. Chị xoay vai nó lại, nh́n vào khuôn mặt đầm đ́a nước mắt của nó hỏi, con sao vậy hả con yêu của mẹ. Nó ngước nh́n mẹ nó rất tŕu mến rồi ch́a cho mẹ nó một tờ giấy giấy khổ A4 đă gần như nhàu nát Chị cầm tờ giấy và chăm chú đọc, rồi thở hắt ra nh́n nó hỏi " Con biết bố con bị ung thư lâu chưa?" Nó ch́a 4 ngón tay ra trước mặt mẹ. Chị hỏi, 4 tháng rồi hả. Nó gật đầu. Chị nh́n chăm chăm vào tờ giấy, và từ từ ngồi thụp xuống nền nhà, rũ rượi thở dài Con bé hốt hoảng đến bên mẹ, ôm mẹ vào ḷng, vuốt mặt mẹ, rồi vừa ấp úng nói vừa ra hiệu cho mẹ. Đại ư là nó diễn đạt rằng: -" Bố lên ở trên Thiên Đường rồi, mẹ yên tâm. Con đă xin vào nội trú ở trường dưới Hamburg, ngày mai con sẽ về dưới đó, con không ở lại đây lâu để làm phiền mẹ và em đâu, con về ở tạm đây là v́ bố muốn thế, bố muốn ḿnh ra được nhẹ nhàng và yên tâm là có mẹ ở bên con... Chị cũng ôm nó vào ḷng, vỗ vỗ vào vai nó và nói, con gái ngoan của mẹ, ngày mai nếu mẹ sắp xếp được công việc, mẹ sẽ đưa con về Hamburg... Tôi nghe người ta kể chuyện lại chuyện đó, khi đi dự một cuộc biểu diễn nghệ thuật của học sinh khuyết tật và khiếm thị. Khi thấy em gái đệm đàn piano cho dàn đồng ca, cứ khăng khăng đ̣i phải đàn và hát bài hát "Người Cha Yêu Dấu" bằng tiếng Việt trước, sau đó mới chịu đệm đàn cho dàn đồng ca tiếng Đức. Quá kinh ngạc nên tôi cứ gạn hỏi măi người trong ban tổ chức. Cuối cùng họ đă kể cho tôi nghe câu chuyện như vậy.
TB.- Bạn có biết bản nhạc Papa kể trong chuyện này không? Tưởng đâu chỉ nổi tiếng ở Pháp và Anh Mỹ, nào ngờ Việt kiều ở Đức cũng thích.
Đă có nhiều thời đại trong lịch sử Việt Nam, chứng minh tư tưởng triết học Phật Giáo thâm uyên, ảnh hưởng sâu xa trong đời sống và tâm hồn Dân Tộc, kể từ khi Trung Tâm Phật Giáo Luy Lâu đầu tiên được h́nh thành tại Bắc Ninh. Đều đáng xiển dương hơn nữa là Phật Giáo, ngoài quan điểm vô ngă phá chấp, tiếp cận mật thiết với mọi tầng lớp xă hội từ vua quan đến thứ dân, từ bản sắc văn hóa đến khuynh hướng chính trị, Phật Giáo c̣n cấu tạo nên những ư thức hệ căn bản, phát huy tinh thần Dân Chủ, Nhân Bản và Khai Phóng phù hợp với tâm lư tập quán và đạo lư Nhân Ai truyền thống của Dân Tộc. Các bậc Đại Đức Cao Tăng ḥa nhập chia xẻ với sinh mệnh thăng trầm đau thương của Tổ Quốc.
V́ tư tưởng Phật Giáo được đặt trên cơ sở CHÂN KHÔNG DIỆU HỮU - KHÔNG ở đây không có nghĩa là "Hư Vô Chủ Nghĩa". KHÔNG chính là cái CÓ VI DIỆU. Từ ư nghĩa đó, thể hiện tính chất biện chứng dấn thân tích cực để mang lợi ích cho đời sống con người và cho xă hội. Tận tụy phục vụ và sẵn sàng hy sinh cho quê hương Đất Nước nhưng với tinh thần vô cầu và không vướng mắc vào lợi danh hư huyễn.
Nhậm vận thịnh suy vô bố úy
Thịnh suy như lộ thảo đầu phô
(Thiền Sư Vạn Hạnh)
Đời sống vốn đă vô thường. Thịnh suy như giọt sương trên ngọn cỏ- Chính v́ quan niệm siêu thoát như thế. Khi đất nước thanh b́nh Tự Do Dân Chủ thật sự, các bậc Thiền Sư hoàn tất bổn phận, trở về mái chùa xưa lo tŕ giới khổ hạnh, tụng kinh niệm Phật, hoằng dương đạo pháp. Sống cuộc đời an nhiên tự tại giữa núi rừng tịch tĩnh, diện bích soi tâm. Vượt tới bến bờ Liễu Ngộ Chân Như, cứu độ nhân thế qua những lộ tŕnh chuyển hóa tâm linh.
Trong sinh hoạt văn học nghệ thuật Việt Nam ở hải ngoại, và nhất là trong giới tu sĩ đạo hữu Phật Giáo, tên tuổi Thượng Tọa Thích Quảng Thanh, hay nhà thơ, nhà nghệ sĩ tài hoa đa diện Thanh Trí Cao quả thật không c̣n xa lạ. Đạo và Đời, thi sĩ - tu sĩ Thanh Trí Cao đă thực sự biểu hiện thiện chí tích cực với tâm lượng bao dung hài ḥa chân thật. Lúc nào tâm nguyện của nhà thơ Thanh Trí Cao cũng đem đến cho cuộc đời đầy nhiễu nhương, bi thảm của kiếp người lưu vong nơi đọa đầy viễn mộng, bằng những chia xẻ từ ái như những que diêm bật sáng, cho người lữ khách cô đơn giữa đêm đông lạnh giá, với ư chí kiên tŕ miệt mài liên tục qua thời gian. Và nhà thơ đă cảm nhận thăng hoa niềm an vui, đem đến cho mọi người cùng khổ là chính tạo cho tâm tác giả sự an lạc thường hằng. Có lẽ từ ư niệm sâu sắc cao quư đó, nhà thơ đă h́nh thành thi phẩm với nhan đề: "HÁI HOA TUYẾT ĐÔNG", gợi ư cho chúng tôi nhớ đến hai câu thơ thâm thúy-
Bất thị nhất phiên hàn triệt cốt
Chẩm đắc mai hoa phác t́ hương?
(Không qua một tiết đông dài
Làm sao mai nở, mùi hương dạt dào?)
của Hoàng Bách Hy Vân Thiền Sư sáng tác cách đây một ngàn hai trăm năm trước?
Những tương quan giữa con người với vũ trụ, giữa con người với con người phải chăng không mấy dị biệt trong tâm thức sáng tạo xưa và nay?
- Bông hoa tuyết là bông hoa quư phái. Đúng thế, bạn sẽ là người tiếp thị với môi trường nghệ thuật sống để tạo thành huyền thoại đẹp nhất như một ḍng thơ siêu thực chảy bất tận trong ḍng thời gian của cuộc đời
Mặc dù dành nhiều thời gian cho công việc Phật sự và từ thiện xă hội, thiền giả - thi sĩ vẫn không quên dành cho chính tâm ḿnh những giây phút trầm lắng riêng tư trong sáng tạo nghệ thuật. Làm thơ, vẽ tranh, cắm hoa, chăm sóc cây kiểng- đặc biệt ở lănh vực thi ca, nhà thơ Thanh Trí Cao chứng tỏ rất đam mê và phong phú. Bằng chứng chỉ trong một thời gian ngắn, nhà thơ Thanh Trí Cao đă liên tục cho xuất bản các thi tập "Trăng Ngủ Trong Mây", "Trên Ḍng Tử Sinh", "Hương Vị Chân Tâm" và bây giờ "Hái Hoa Tuyết Đông".
Riêng với toàn bộ nội dung thi tập "Hái Hoa Tuyết Đông", chúng ta có thể khám phá thi nhân muốn khai triển ở hai phạm trù Nhập Thế và Xuất Thế. Đôi khi nhà thơ băn khoăn chính từ mâu thuẫn nội tâm, giữa lịch sử, tâm linh và thực tại:
Bước chân lữ khách nhớ quê
Cánh chim phiêu bạt vỗ về hư không
Bước chân tiếp nối bước chân
Lời ru của Mẹ vết hằn trong tôi
(Bước Chân)
Tâm sự người xưa năo nề bi thiết có khác ǵ với tâm sự người trong một tâm cảnh xa ĺa cố quận thân yêu. Cái nỗi ḷng viễn xứ xúc cảm lưu đày của Thi Bá Tô Đông Pha đến Thi Sĩ Thanh Trí Cao có ǵ khác nhau.
Người đứng đó cheo leo chóp đỉnh
Tô Đông Pha khoác áo lên đường
Sao không giống như ngày xưa ấy
Say mê chi Thánh đế phong sương
T́nh đạo sĩ đả thông ngữ nghĩa
Không mơ hồ gối mộng phôi pha
Ai để lại ḍng thơ hương vị
Nửa cho người, một nửa cho ta.
(Hoa Nở Tàn Đông)
Nhà thơ Thanh Trí Cao đă quán triệt chân lư "Chân Không Diệu Hữu" nên nhà thơ không quản ngại dấn thân vào cuộc đời để san xẻ nỗi đau chung của Dân Tộc:
Vết tích người trong hồn thơ đó
Tôi lắng nghe âm điệu mây ngàn
Từng chiếc lá mảnh mai huyền diệu
Đời dấn thân t́nh nghĩa cưu mang
Đặc tính của tư tưởng Việt Nam là nâng cao tinh thần nhân ái, b́nh đẳng nhưng phải trên cơ sở Nhân Chủ Tự Do cho dù phải kiên tŕ phấn đấu, cho dù đang ở nơi điểm tựa nào trên thế giới. Trong thơ Thanh Trí Cao đă cưu mang nồng thắm ḷng yêu mến và tưởng nhớ quê hương:
Trên đỉnh tháp của ḍng tư tưởng
Mái chùa cong sắc thái đặc thù
Nét cổ kính ngh́n năm thử thách
T́nh Đông Tây ḥa điệu thiên thu
Người xót xa lưu đày thân phận
Quê hương ơi! Từ đó mỏi ṃn
Vẫn cứ gọi Tự Do chưa đến
Đă bao lần chết dỡ mầm non
Những biến thiên của lịch sử, những nổi trôi của vận nước, đă cuốn hút Phật Giáo vào chung cơn Pháp Nạn. Những Tăng Ni bị đuổi ra khỏi chùa, tù đày khổ ải, vong thân trên chính quê hương yêu dấu. Nhà thơ Thanh Trí Cao đă thấu hiểu nỗi niềm xót xa trầm thống đó và đă sáng tạo nên những vần thơ ngậm ngùi hệ lụy, thể hiện tinh thần viên dung vô ngại, vận động nuôi thắp những ước mơ bằng những tư duy hiện thực.
Chia xẻ với các Cao Tăng Đại Đức đang thầm lặng thách thức với quyền lực chuyên chính. Tỉnh thức trong sứ mệnh lịch sử, giải trừ ách nạn trầm luân, để nguyện cầu cho Dân Tộc Việt Nam sớm an hưởng một thể chế Dân Chu Tự Do Thanh B́nh thực sự.
Người xưa ấy đây c̣n chứng tích
Người hôm nay chuyển tiếp măi sau
Những tin tưởng nh́n về một hướng
Ḷng Từ Bi chia xẻ niềm đau
Nửa trái đất không gian ngăn cách
Nén hương ḷng, cầu nguyện quê hương
Hỡi thế giới! Lắng nghe tiếng gọi
Người tù già da bọc lấy xương
(Thách Thức)
Sự kiên tŕ nhẫn nhục khởi phát từ ḷng bi mẫn, khoan dung, và tâm niệm: "Không thể lấy thù oán để diệt sân hận, chỉ có tâm Từ Bi mới dập tắt được lửa hận thù". Đó là phương cách duy nhất để hóa giải định kiến vô minh.
Cơi thơ Thanh Trí Cao không những viện dẫn những tư duy đơn thuần về những vấn nạn đời thường, thi tập "Hái Hoa Tuyết Đông" c̣n mở ra những cánh rừng tâm thức Thiền Vị mênh mông. Những hơi thở bàng bạc tạo nên những lộ tŕnh tư duy tỉnh thức trước những lao xao của thời thế nhân sinh- "Ưng vô sở trụ nhi sanh kỳ tâm", để tự khai ngộ đạt đến an nhiên vô nhiễm trước những giao động hỉ nộ ái ố ai lạc dục. Cái sát na hạnh ngộ đó đă hốt nhiên sáng tạo nên những âm điệu đặc thù trong sáng của tâm linh. Dâng hiến cho đời như những bông hoa tuyết đang rơi trong Hư Không Tịch Tĩnh. Như thi sĩ Thanh Trí Cao đă tâm sự:
"Thơ vẫn đẹp như ḷng người nghệ sĩ mạo hiểm làm cuộc hành tŕnh "Hái Hoa Tuyết Đông" hiến tặng cho đời, Có hay Không bản thể đồng nhất cơ hồ những cánh hoa tư tưởng mịn màng vô nhiễm. Thơ vẫn là thơ, ngôn ngữ cho dù thực hay siêu thực đều uyển chuyển linh động nhẹ nhàng như những cánh én mùa xuân gợi cảm cả bầu trời trong thanh ngoạn mục hữu t́nh":
Như gịng nước không hề lặp lại
Giữ nụ cười thuở ấy ban sơ
Ôi vũ trụ! Bềnh bồng hoang dại
Ai chẻ chi sợi tóc đôi bờ
Trong thực thể hay ngoài thực thể
Bất khả phân ánh sáng như nhiên
Ai níu kéo thời gian huyễn hoặc
Ta chân t́nh hội nhập vô biên
(Chẻ Tóc Đôi Bờ)
Cuối cùng sự hiện hữu của những hạt bụi trong không gian vô tận, thời gian vô tăm. Tâm phiêu lăng rồi cũng quay về với bản chất uyên nguyên, trong suốt và thanh tịnh được gọi là Tánh Không. Đạt tới trọng điểm Tánh Không là đạt tới cảnh giới An Lạc nơi Niết Bàn
Tâm sanh, sanh hoan hỉ
Tâm diệt, diệt hồ nghi
Pháp Không hay pháp Có
Giọt nước đầy tràn ly
(Cảm Ứng)
Anh tự hỏi như bao lần trước
Trọn tâm t́nh chuyển hướng thiết tha
Nhưng hôm đó anh cười thỏa măn
Ta t́m ta, ta lại gặp ta!
(Ta T́m Ta)
Cho dù tài hoa đến mấy, con người là thể chất hữu hạn không thể nào diễn đạt hết cái tuyệt kỹ vô hạn của vũ trụ. Thơ Thiền là sáng tạo trong tinh thần phương tiện thiện xảo thời thượng của các Thiền Sư truyền đạt ư chỉ Chân Như, bằng cung cách chuyển vận ngôn ngữ của nghệ thuật thi ca và tư tưởng siêu việt. Thiền Sư Đạo Hạnh đă dạy:
Tác hữu trần sa hữu
Vi không nhất thiết không
Hữu không như thủy nguyệt
Vật trước hữu không không
(Hữu Không)
Có th́ có tự mảy may
Không th́ cả thế gian này cũng không
Vầng trăng vằng vặc in sông
Chắc chi có có, không không mơ màng
(Khuyết Danh)
Trong thế giới thi ca của Thanh Trí Cao cũng ẩn chứa lời kinh siêu thoát mênh mông, huyền diệu, thâm trầm triết lư uyên bác của Phật Giáo. Những băn khoăn, những thao thức về thân phận, về quê hương đất nước, về con người từ đâu đến và sẽ đi về đâu? Niết Bàn hay địa ngục nơi trần thế?
Ngh́n xưa măi đến ngh́n sau
Hương thơ ngự trị vá khâu mảnh trời
Chuông ngân xao xuyến bụi đời
Người ơi! Khoác áo dạo chơi Niết Bàn?
(Bước Chân)
Với kiến thức am tường giới hạn về triết học Phật Giáo. Chúng tôi mạo muội bước vào cơi thơ của thiền giả - thi sĩ Thanh Trí Cao với cảm xúc thế tục chắc chắn không thể hiện trọn vẹn những phong thái sâu sắc của nguồn triết học Đông Phương, mà nhà thơ Thanh Trí Cao đă quán triệt. Ở đây, chúng tôi chỉ đề cập đến với một nhận định khiêm tốn, khách quan, dĩ nhiên không phải là tuyệt đối. Bất cứ một tác phẩm văn học nghệ thuật nào được sáng tạo đă tự nó mang một giá trị riêng biệt. Giá trị được nâng cao nếu tác phẩm đích thực được đón nhận nồng nhiệt nơi quần chúng qua nội dung tác phẩm cưu mang những ư tưởng uyên bác và thâm viễn. Nhà thơ Thanh Trí Cao, tu sĩ có tâm hồn nghệ sĩ đa dạng.
Ngoài tài hoa sáng tác thi văn, nhà thơ Thanh Trí Cao c̣n là một nhà họa sĩ, qua những bức tranh b́a và những phụ bản trong các tác phẩm "Trăng Ngủ Trong Mây", "Trên Ḍng Tử Sinh", "Hương Vị Chân Tâm", và "Hái Hoa Tuyết Đông" đầy những nét thanh thoát siêu nhiên. Đặc biệt khi nh́n bức tranh "Thuyền Về Bến Giác", tôi liên tưởng đến mấy câu thơ Đường của Vương Chi Hoán trong bài Xuất Tái:
Hoàng Hà viễn thướng bạch vân gian
Nhất phiến cô thành vạn nhận san
Khương địch hà tu oán dương liễu
Xuân phong bất độ Ngọc Môn Quan
...
Hoàng Hà nước chảy tận mây
Cô đơn một mảnh thành xây đỉnh ngàn
Sáo Khương chớ oán ly tan
Gió xuân khôn đến Ngọc Quan biên thùy
(Chi Điền)
Gịng thơ của Thanh Trí Cao cũng giống như gịng nước chảy từ đỉnh non cao, miên man vô tận từ Đông sang Tây, từ Đạo đến Đời. Chúng ta không t́m thấy h́nh bóng của cuồng nộ hận thù. Chỉ thấy tâm như bầu trời xanh thong dong những làn mây trắng - Một cánh rừng mở ra với muôn ngàn hoa lá Hương Thiền tỏa ngát, giữa thanh khí tĩnh lặng của Thiền Môn. Tất cả ngôn từ không làm hay hơn một bài thơ tự nó đă là diễm tuyệt. Gịng đời trôi qua như gịng nước cuốn phăng bao nhiêu cánh bèo tử sinh hư huyễn, nhưng vầng trăng sẽ không bao giờ bị cuốn mất trong tâm người nghệ sĩ như một ư niệm về Thiền đă giải thích:
...
Dù suối chảy phăng phăng
Không mang trăng đi mất...
Nước là nước, trăng là trăng, đó là lẽ sinh tồn tự nhiên của sự chuyển hóa trong vũ trụ. Thời gian sẽ qua đi. Chúng ta hy vọng vầng trăng "Hái Hoa Tuyết Đông" sẽ măi măi trường tồn trong tâm hồn nhân thế - Đẹp và thơ mộng như vầng trăng trên gịng sông tâm thức yêu dấu nơi quê nhà.
* CẦU NGUYỆN VÀ TƯỞNG NIỆM NGÀY THUYỀN NHÂN VIỆT NAM NĂM 2016 TẠI NAM CALI
* 40 NĂM QUỐC HẬN LỄ TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN, BỘ NHÂN ĐĂ BỎ M̀NH TRÊN ĐƯỜNG T̀M TỰ DO
* 30 THÁNG TƯ, TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN (Vi Anh)
* BI SỬ THUYỀN NHÂN (Nguyễn Quốc Cường)
* BIỂN ĐÔNG LỤC B̀NH TRÔI
* CÁI GIÁ CỦA TỰ DO
* CÁNH BÈO BIỂN CẢ (Văn Qui)
* CÂU CHUYỆN CẢM ĐỘNG VỀ CON TÀU MANG SỐ MT065
* CẦU SIÊU BẠT ĐỘ TẠI ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VIỆT NAM WESTMINSTER
* CHUYỆN KỂ HÀNH TR̀NH BIỂN ĐÔNG (Nhiều Tác Giả)
* CHỨNG TÍCH ĐỂ ĐỜI: ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN (Vi Anh)
* CHUYẾN VƯỢT BIÊN ĐẪM MÁU (Mai Phúc)
* CHUYẾN VƯỢT BIỂN HĂI HÙNG
* CON ĐƯỜNG T̀M TỰ DO (Trần Văn Khanh)
* C̉N NHỚ HAY QUÊN (Nguyễn Tam Giang)
* DẠ TIỆC VĂN NGHỆ "LỜI NGUYỆN GIỮA BIỂN ĐÔNG" THÀNH CÔNG NGOÀI DỰ KIẾN CỦA BAN TỔ CHỨC
* ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN (Việt Hải)
* ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN TẠI QUẬN CAM (Vi Anh)
* ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VIỆT NAM: BIỂU TƯỢNG THIÊNG LIÊNG CỦA NIỀM KHÁT VỌNG TỰ DO VÀ NHÂN QUYỀN
* ĐÊM DÀI VÔ TẬN (Lê Thị Bạch Loan)
* ĐI VỀ ĐÂU (Hoàng Thị Kim Chi)
* GALANG: BIA TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VIỆT NAM BỊ PHÁ BỎ
* GALANG MỘT THỜI - MỘT ĐỜI (Nguyễn Mạnh Trinh)
* GIÁNG NGỌC PHỎNG VẤN NHÀ THƠ THÁI TÚ HẠP VÀ NỮ SĨ ÁI CẦM VỀ LỄ KHÁNH THÀNH ĐTNTNVN
* GIỌT NƯỚC MẮT CHO NGƯỜI T̀M TỰ DO (Lê Đinh Hùng)
* HẢI ĐẢO BUỒN LÂU BI ĐÁT
*"HÀNH TR̀NH BIỂN ĐÔNG: TỰ DO, MỘT NHU CẦU THIẾT YẾU, ĐÁNG ĐỂ TA ĐI T̀M"
*HÀNH TR̀NH GIAN NAN T̀M TỰ DO
* HÀNH TR̀NH T̀M CON NƠI BIỂN ĐÔNG
* H̀NH ẢNH MỚI NHẤT CHUẨN BỊ KHÁNH THÀNH VÀO THÁNG 04-2009
* H̉N ĐẢO BỊ LĂNG QUÊN (Meng Yew Choong)
* HỘI ĐỒNG THÀNH PHỐ VINH DANH ỦY BAN THỰC HIỆN ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VIỆT NAM
* HỘI ĐỒNG THÀNH PHỐ WESTMINSTER THÔNG QUA NGHỊ QUYẾT “NGÀY THUYỀN NHÂN VIỆT NAM”
* KHÁNH THÀNH ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VIỆT NAM TẠI NAM CALI
* KHẮC TÊN TRÊN BIA TƯỞNG NIỆM (Việt Hải)
* LÀN SÓNG THUYỀN NHÂN MỚI
* LỄ ĐỘNG THỔ KHỞI CÔNG XÂY DỰNG ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VIỆT NAM
* LỄ KHÁNH THÀNH TRỌNG THỂ ĐÀI TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN VIỆT NAM TẠI QUẬN CAM
* LỄ TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN TỔ CHỨC TRANG NGHIÊM TẠI NGHĨA TRANG WESTMINSTER MEMORIAL PARK
* L̉NG NHÂN ÁI (Tâm Hồng)
* LỜI NGUYỆN GIỮA BIỂN ĐÔNG (Thơ Thái Tú Hạp)
* MEMORIAL TO BOAT PEOPLE WHO DIED TO BE DEDICATED SATURDAY
* MỘT CÁI GIÁ CỦA TỰ DO (Trần Văn Hương)
* MƠ ƯỚC "MỘT NGÀY TƯỞNG NIỆM THUYỀN NHÂN" ĐĂ TRỞ T
PHẠM PHÚ MINH
Khuynh hướng tự nhiên của những kẻ gây tội ác là cố gắng xóa đi những dấu vết tội ác do ḿnh gây ra. Những kẻ cướp của giết người che giấu tội lỗi của ḿnh để tránh bị bắt bớ trừng phạt đă đành, những chế độ chính trị ác nghiệt cũng hay có khuynh hướng bôi xóa, thủ tiêu, che đậy những điều thất đức ḿnh đă làm. Đức quốc xă trong những ngày sắp bại trận đă ra sức tiêu hủy những hồ sơ liên quan đến các ḷ sát sinh giết người Do Thái; chế độ Stalin giết mấy ngàn sĩ quan Ba Lan trong ṿng bí mật tại rừng Katyn, qua bao nhiêu đời lănh tụ cộng sản vẫn giấu nhẹm đổ tội cho Đức quốc xă, cho đến bây giờ dù nước Nga đă nhận tội, hồ sơ tội ác đó vẫn chưa được công bố; đối với những người bị giết trong cuộc cải cách ruộng đất ở miền Bắc Việt Nam trong thập niên 1950, Cộng Sản Việt Nam cũng ra lệnh xóa tan không c̣n dấu vết bằng cách không cho thân nhân dựng bia cho người đă chết; tập thể những trí thức thuộc Đệ tứ Quốc tế bị chế độ Hồ Chí Minh giết khoảng 1945, 46 tại miền Nam th́ cho đến gần đây các đao phủ vẫn c̣n sống cả, thế mà vẫn cứ chối quanh, người nọ chỉ người kia; vụ thảm sát Tết Mậu Thân ở Huế sờ sờ ra như thế, mà người cộng sản Việt Nam cũng không hề một lần mở miệng nhận việc ḿnh làm. Hiện tượng giấu nhẹm ấy cho thấy một điều: những kẻ gây tội ác biết đó là tội ác, và do một nỗi sợ, hoặc do một bản chất gian dối, không muốn cho người khác, đời nay hoặc đời sau, biết là ḿnh đă làm việc đó. Họ luôn luôn đóng vai đạo đức giả, nghĩa là bản chất th́ cực kỳ gian ác, mà bề ngoài th́ làm ra vẻ ḿnh là kẻ rất đạo đức.
Riêng những thảm cảnh người vượt biên gặp phải trên biển cả, trên đất liền từ năm 1975 đến đầu thập niên 1990, người cộng sản có thể coi là ḿnh vô can. Họ làm họ chịu, chúng tôi nào có mắc mớ ǵ? Chúng tôi chỉ lo xây dựng một Việt Nam Xă Hội Chủ Nghĩa, mấy người bỏ trốn đi là đă can tội phản quốc ("Yêu nước là yêu chủ nghĩa xă hội" - Lê Duẩn), vậy có bị cái ǵ th́ ráng mà chịu, chúng tôi không cần biết. Cùng những loạt đạn bắn theo ghe thuyền vượt biên, những lời chuỗi rủa xấu xa ném theo những người ra đi th́ nhiều vô số kể, đó là những lời xấu nhất mà mộtchế độ, một nhóm người có thể dùng để gửi đến những người công dân, người đồng bào tội nghiệp của ḿnh khi họ không c̣n con đường sống hợp với nhân phẩm, phải ra đi để t́m sự sống trong cái chết.
Nhưng nhờ ơn tổ tiên pḥ hộ, nhờ cánh tay đưa ra của phần nhân loại không theo chủ nghĩa cộng sản, mấy triệu người Việt Nam trong khoảng 15 năm, đă t́m được đất sống, sau khi khoảng nửa triệu đă vùi thây dưới biển cả, trong rừng sâu. Người ra đi lặng lẽ chịu đựng những thảm cảnh của chính ḿnh và thân nhân, lặng lẽ lo gầy dựng cuộc sống mới trong tự do mà ḿnh đă t́m được cũng nhờ cuộc sống tự do ấy, người Việt Nam tị nạn cộng sản vun bồi được dời sống tinh thần và đạo đức, không quên ơn ông bà tổ tiên, không quên thân nhân và đồng bào ruột thịt c̣n sống ở quê nhà, và nhất là không quên cái ơn lớn lao mà dân và chính phủ các nước đă cưa mang, giúp đỡ ḿnh trong cuộc đi t́m tự do thập tử nhất sinh diễn ra cách đây mấy mươi năm. Chính trong tinh thần ấy mà vào đầu năm nay, nhiều phái đoàn người Việt Nam tị nạn cộng sản từ khắp thế giới đă mở những cuộc "hành hương" về những bến bờ đă đón tiếp ḿnh từ tay biển cả trong các cuộc vượt biên xưa. Và như một cử chỉ cụ thể để tỏ ḷng biết ơn các quốc gia đă cứa vớt ḿnh, người Việt tị nạn cộng sản đă xin phép chính quyền sở tại đặt những tấm bia kỷ niệm tại nơi ngày xưa đă là trại tạm trú đầu tiên của những người đặt chân lên được đất sống. Với tấm ḷng có trước có sau, người tị nạn chỉ ghi lại những lời tri ân hay lời tưởng niệm, là những thứ người ta nghĩ là có thể tồn tại với thời gian v́ ư nghĩa nhân bản phi chính trị nhất thời của nó. Chẳng hạn lời dịch sau đây từ tấm bia viết bằng tiếng Anh, dựng trên đảo Bidong thuộc tỉnh Terengganu thuộc nước Mă Lai Á vào tháng Ba 2005:
"Tưởng nhớ hàng trăm ngàn người Việt đă thiệt mạng trên đường t́m tự do (1975-1996). Dù họ đă chết v́ đói, khát, bị hăm hiếp, bị kiệt sức hoặc v́ một nguyên nhân nào khác, chúng ta cầu xin rằng họ bây giờ được hưởng yên b́nh vĩnh cửu. Sự hy sinh của họ không bao giờ bị quên lăng. Các cộng đồng người Việt hải ngoại, 2005."
Và những ḍng chữ mặt bia bên kia:
"Đễ nhớ ơn những nỗ lực của Phủ Cao Ủy tị nan Liên Hiệp Quốc, Hồng Thập Tự Quốc Tế và Hội Lưỡi Liềm Đỏ Malaysia và các tổ chức cứu trợ quốc tế khác, chính phủ và nhân dân Malaysia cùng các quốc gia đă cung cấp nơi tạm trú đầu tiên cũng như nơi tái định cư. Chúng tôi cũng xin bày tỏ tri ân đến hàng ngh́n cá nhân khác từng làm việc hết ḿnh để giúp đỡ người tị nạn Việt Mam.
Các Cộng Đồng người Việt Hải Ngoại”
Một tấm bia tưởng niệm những người đă chết thảm trên đường đi t́m tự do và tri ân sự giúp đỡ cho những người sống sót: chừng đó đă đủ để chính quyền cộng sản Việt Nam vận dụng các thủ thuật ngoại giao để xóa bỏ nó đi. Họ đă vận động với chính phủ Mă Lai Á để phá bỏ tấm bia trên đảo Bidong, với chính phủ Indonesia để phá bỏ tấm bia tương tự trên đảo Galang. Với lợi ích ngoại giao trước mắt th́ các chính phủ liên hệ thấy không có vấn đề lớn lao ǵ để không thỏa măn các đ̣i hỏi xem ra không quan trọng ǵ mấy đối với họ. Và thế là các tấm bia chứa đựng biết bao tâm t́nh, biết bao tấm ḷng thành kính và thương yêu trước hương hồn của những người đồng bào kém may mắn đă bỏ thây trong biển cả, đă hoặc sắp bị triệt hạ. Chỉ v́ Hà Nội muốn như thế.
Hà Nội nhằm cái ǵ trong sự vận động này ? Muốn giữ một "lư lịch sạch sẽ" trong lịch sử ? Muốn giữ một "bộ mặt sạch sẽ" trước thế giới ? Muốn không ai được hiểu rằng sở dĩ người Việt Nam phải bỏ nước ra đi là do chính sách tịch thu tài sản ruộng vườn, “đánh tư sản” một cách triệt để, do chính sách kỳ thị một cách khốc liệt không cho con cái của quân nhân công chức Nam được ăn học trong chế độ mới của họ, do giam hăm tù đày hàng triệu người, do tước đoạt hết quyền tự do và quyền làm ăn sinh sống của cả một xă xă hội miền Nam để lùa mọi người vào cái trại lính mà họ gọi là xă hội chủ nghĩa?... Mấy triệu người vượt biên t́m tự do chính là lời tố cáo tội ác của họ, nhưng họ vẫn muốn trốn tránh những vết tích cụ thể trong ṿng Đông Nam Á chứng tỏ là đă có thảm cảnh của người Việt Nam trong sóng nước đại dương thuộc vùng này. Khi vận động phá bỏ những tấm bia kỷ niệm ấy, họ có biết rằng họ đang xúc phạm đến những người đồng bào đă chết hay không? Họ đang dùng cái thứ đạo lư ǵ vậy?
Thực ra, đối với người cộng sản, dùng chữ “đạo Lư” th́ hơi quá đáng, v́ đó là thứ họ không có, không cần có. Với họ, chỉ có thủ đoạn và mánh khóe, cái thứ thủ đoạn của Stalin với dân Ba Lan, của Hồ Chí Minh đối với nhóm Đệ tứ và với những người bị đảng cộng sản quy cho cái tội địa chủ ác ôn, của cách đối xử cực kỳ ác độc đối với đồng bào miền Nam sau 1975... và bây giờ, hành động mới nhất, vào tháng Năm, tháng Sáu năm 2005, là vận động xóa bỏ dấu vết các bia tưởng niệm người chết trên đường trốn chạy tại các nước Đông Nam Á.
Năm ngoái, đảng cộng sản Việt Nam ra nghị quyết 36, kêu gọi người Việt tị nạn ở nước ngoài quên đi quá khứ, cùng hợp tác với họ để xây dựng đất nước. Nhiều người đă nh́n thấy đây như là một cử chỉ ḥa giải, kêu gọi cùng thông cảm những lỗi lầm trong quá khứ của nhau và bỏ qua hết, để cùng nhắm về một mục tiêu tốt đẹp làm cho đất nước giàu mạnh và hạnh phúc. Sau hơn nửa thế kỷ thù hận, người Việt Nam nào mà chẳng mong ước điều ấy? Người Việt ở nước ngoài đă chẳng tích cực gửi tiền bạc về giúp đỡ đồng bào trong nước đó sao? Và thiếu ǵ người chỉ v́ thiện chí xây dựng đă đầu tư tài sản và trí tuệ để xây dựng công cuộc làm ăn tại Việt Nam (dù rốt cuộc nhận lănh những hậu quả vô cùng đau đớn: tài sản mất hết, thân bị tù tội chỉ v́ sự tham lam và xảo trá của chính quyền trong nước, ai mà chẳng thấy nhan nhản những trường hợp ấy?) Nhưng nếu tưởng nghị quyết 36 bày tỏ sự thực tâm của những người cộng sản là lầm. Nghị quyết ấy chỉ là một mệnh lệnh theo thói quen cai trị bằng mệnh lệnh của chế độ ấy, chứ bản chất tấm ḷng của người cộng sản với đám người Việt hải ngoại th́ vẫn không có ǵ thay đổi: nghi kỵ, hiềm thù, đố kỵ, họ chỉ muốn người Việt ở nước ngoài đóng góp tiền bạc và trí tuệ cho họ, c̣n ngoài ra không bao giờ coi tập thể người này là những người đồng bào với những tâm t́nh chung, ước nguyện chung có quyền nói chuyện ngang vai vế với họ về những vấn đề của đất nước. Họ đă biết v́ sao mà có tập thể người tị nạn Việt Nam trên khắp thế giới ngày nay chứ? Họ thừa biết bằng cách nào đám người đó hiện diện ở nước ngoài chứ? Họ dư biết những nỗi đau thương mà người đi t́m tự do phải chịu chứ? Họ biết rất rơ hằng trăm ngàn đồng bào đă bỏ ḿnh ngoài biển chứ? Thế mà họ không xem tâm t́nh của người tị nạn ra cái ǵ cả, một tấm bia tưởng niệm người đă chết họ cũng không tha! T́nh nghĩa đồng bào với nhau ở đâu? Đối với họ t́nh nghĩa đó chỉ được hiểu bằng một động tác: đóng góp đô la cho họ. Họ kêu gọi người tị nạn quên quá khứ, nhưng c̣n họ? Cái quá khứ rất gần, họ đă hành hạ dân chúng ra sao sau ngày 30.4.1975 họ có quên đâu? Họ biết rơ nửa triệu người bỏ ḿnh trên biển là do chính họ gây ra, nhưng họ không bao giờ có một cách cư xử hợp đạo lư, chỉ muốn khỏa lấp mọi chuyện bằng cách kêu gọi "quên đi" trong khi cái nguyên nhân gây ra thảm cảnh th́ họ vẫn c̣n giữ nguyên: một chế độ toàn trị bằng bạo lực và sự xảo trá. Họ vừa mang một ḷng kiêu hănh thô lỗ rằng chính họ mới là chủ nhân ông của đất nước, vừa mang một mặc cảm tội lỗi, lúc nào cũng muốn che đậy tội ác của ḿnh, lúc nào cũng mong xóa di dấu vết tội ác ấy khi họ kêu gọi người tị nạn hăy quên quá khứ đi, họ muốn người tị nạn quên những tội ác của họ đă làm khiến đồng bào phải chạy trốn, nhưng về phần họ th́ họ vẫn nhớ rất rơ, và làm bất cứ động tác nào để tẩy xóa, che đậy tội ác của chính họ, dù động tác ấy xúc phạm một cách thô bạo đến tâm t́nh của người Việt ở nước ngoài.
Đến thời điểm này, tại sao không dối xử với nhau một cách tử tế? Tôi nghĩ nếu chính quyền cộng sản Việt Nam c̣n có t́nh đồng bào và biết tôn trọng nỗi đau thương của người tị nạn th́ nên giúp trùng tu các khu tưởng niệm, thậm chí cử một phái đoàn đến thấp một nén nhang trước các tấm bia như là một cử chỉ thiện chí, th́ hiệu quả của công việc ấy sẽ gấp trăm gấp ngàn lần cái nghị quyết 36 hách dịch và vô hồn kia. Nước Đức, sau khi chế độ quốc xă sụp đổ, vẫn giữ lại một vài dấu vết các ḷ thiêu người mà nước này đă dùng để giết người Do Thái như một bài học ô nhục mà một chế độ chính trị của dân tộc Đức đă làm. Họ có can đảm giữ lại để làm tấm gương cho hậu thế. Sự kiện ba triệu người Việt Nam đi ra sông trên khấp thế giới và nửa triệu vùi thây trong ḷng đại dương là sự kiện có một không hai trong lịch sử nước ta, không khác ǵ việc sáu triệu người Do Thái bị giết trong ḷ thiêu của Đức Quốc xă. Biến cố người Việt ra đi sinh sống khắp nơi trên thế giới trong the kỷ 20 có một ư nghĩa vĩ đại về mặt lịch sử, sau những thế kỷ Nam tiến để tạo thành nước Việt Nam ngày nay. Chính quyền cộng sản đă không làm ǵ để đánh dấu biến cố đó ngoài việc kêu gọi người ta hăy quên nó đi, đó là về phần của họ. Về phần người đi tị nạn và cả thế giới văn minh nữa, phải ghi lại trang sử ấy, họ đă làm nhiều cách, các thế hệ loài người mai sau sẽ biết rơ sự kiện đó trong không biết bao nhiêu tài liệu nằm trên những tượng đài, những kệ sách trong thư viện, và nhất là nằm trong ḷng con cháu của lớp người ra đi ấy, trong hay ngoài nước Việt Nam. Xóa làm sao được. Cái ác làm sao thắng được lẽ thiện ở đời. Những tấm bia hiền lành thấm đẫm t́nh người của người tị nạn dựng ở Bidong, Galang đă bị những kẻ thiếu nhân tính âm mưuphá hủy đi. Nhưng họ nên nhớ rằng t́nh người mới là cái bất diệt, c̣n sự gian trá, xảo quyệt chẳng qua chỉ là những màn che đậy nhất thời, mà trong thế giới ngày nay, càng che đậy càng lộ ra cái tâm lư ti tiện và sự tội nghiệp của con thú cộng sản cuống quít trong bước đường bạo lực cuối cùng của nó.
Và người cong sản hăy đừng bao giờ quên bước đi của những người đi t́m tự do sau 1975 chính là một tiên tri và là bước hướng dẫn cuộc đổi mới của chính quyền cộng sản Việt Nam từ giữa thập niên 1980. Cuộc trốn đi của người đi t́m tự do, sự bỏ ḿnh lớn lao của họ trên biển cả như có một lời nhắn để lại sau lưng: hăy đi theo bước của chúng tôi, Việt Nam sẽ không c̣n con đường nào khác ngoài con đường đến với thế giới văn minh. Chính quyền cộng sản đă đi theo đúng lời nhắn bảo thiêng liêng ấy, đi theo đúng bước chân ấy, và quả nhiên đă t́m thấy con đường sông. Thế th́ thay v́ vội khoe khoang v́ một ít bề ngoài hào nhoáng do những công ty các nước tư bản mang lại, hăy khiêm tốn lắng nghe lời của những - oan hồn trên biển, rằng Tự Do mới là ch́a khóa then chốt để mở cánh cửa Hạnh Phúc và Thịnh Vượng cho dân tộc chúng ta. Chính v́ Tự Do mà nửa triệu người đă bỏ ḿnh, lời nguyền đó sẽ linh thiêng và ứng nghiệm lắm!
Sao lại thô bao với nhau, nhất là với những người đă chết? Chính cái chết của họ đă đóng góp tích cực cho một ư hướng tinh thần chúng ta cần đi theo. Ngay cả những người lính Việt Nam Cộng Ḥa và Mỹ đă chết trên chiến trường Việt Nam từ bốn mươi năm trước, cũng đă đóng góp phần rất quyết định cho Việt Nam ngày nay. Một con cá quẫy đuôi bên này đại dương c̣n gây ảnh hưởng đến bên kia đại dương, huống chi một cuộc chiến lớn như thế họ lại không bằng cách này hay cách khác, góp phần làm sụp đổ chủ nghĩa cộng sản trên thế giới? Và thử tưởng tượng, nếu chủ nghĩa cộng sản không sụp đổ ngay nơi thành tŕ của nó là liên xô và các nước Đông Âu, th́ liệu Trung Quốc, Ba Lan, Tiệp Khắc... và nhất là Việt Nam, có được như ngày nay? Hay là vẫn ́ ạch với tem phiếu, với khẩu hiệu, với hộ khẩu với phân phối xếp hàng cả ngày, với các kế hoạch năm năm kế tiếp nhau mà vẫn dẫm chân hoài một chỗ?... Những lănh tụ cộng sản Việt Nam bây giờ là triệu phú đô la hăy nhớ ơn các chiến sĩ chông cộng đă bỏ ḿnh trên chiến trường Việt Nam thuở xưa, những thuyền nhân xấu số đă bỏ ḿnh trên đường đi t́m tự do, v́ chính những chiến đấu cho tự do đó đă làm thay đổi bộ mặt thế giới và giúp cho các “đổi mới” ở Việt Nam ngày nay được phần nào thành tựa. Suy nghĩ như thế không có ǵ là ngược đời đâu, đó là kết quả hiển nhiên có tính cách nhân quả của cuộc diện thế giới, khu vực và từng nước.
Trong sự ràng buộc nhân quả chằng chịt ấy mà chính quyền Việt Nam vẫn cứ khư khư chỉ biết có đảng của ḿnh, và có thái độ cực kỳ chật hẹp đối với bao nhân tố khác đă xây dưng nên bộ mặt thế giới ngày hôm nay th́ quả là đáng tiếc. Hăy tôn trọng những người đă chết, nhất là những cái chết ấy đă gây một cảm hứng vô song trong công cuộc xây dựng cho con người c̣n lại trên thế giới này, là ư thức Tự Do. Không có tự do sẽ không có thịnh vượng và hạnh phúc, đó là điều chắc chắn. Hăy đi qua Bidong, Galang, đến những tượng đài tưởng niệm thuyền nhân đă bỏ ḿnh, thành tâm thắp hương tưởng niệm linh hồn của họ, đó là hành vi duy nhất ḥa giải với quá khứ và hiện tại, và mở được cửa đến một tương lai sáng sủa.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
