Dzhalilov là một thanh niên được mọi người nhận xét là ngoan ngoăn và hào hiệp. Chỉ sau một chuyến thăm quê nhà ở Kyrgyzstan, Dzhalilov biến thành con người hoàn toàn khác. Điều ǵ đă tác động đến cậu ta?

Dzhalilov từng được đánh giá là một thanh niên hiền lành, ngoan ngoăn. Ảnh: Interfax
Nổ lớn trên tàu điện ngầm ở Nga
Các điều tra viên Nga ngày 4/4 xác định nghi phạm đánh bom ga tàu điện ngầm ở St. Petersburg khiến 14 người chết là Akbarzhon Dzhalilov, công dân Nga 22 tuổi đến từ nước cộng ḥa Trung Á Kyrgyzstan, theo Washington Post.
Nhà chức trách Nga và Kyrgyzstan cho biết Dzhalilov lớn lên trong một gia đ́nh dân tộc thiểu số Uzbek sinh sống ở thành phố Osh thuộc nước cộng ḥa này. Thành phố Osh nằm trên thung lũng Ferghana, khu vực biên giới chung giữa ba nước cộng ḥa thuộc Liên Xô trước đây và cũng là nơi được mệnh danh là cái nôi nuôi dưỡng chủ nghĩa cực đoan ở Trung Á.
Đây là nơi đă chứng kiến nhiều cuộc xung đột sắc tộc đẫm máu giữa người Uzbek với người Kyrgyz, cũng như sự phát triển của nhiều phong trào phiến quân Hồi giáo kể từ khi Liên Xô tan ră cách đây hơn ba thập kỷ.
"Đó là một gia đ́nh tốt bụng và yên b́nh. Người bố thường tới nhà thờ Hồi giáo cầu nguyện vào mỗi ngày thứ 6, nhưng không có bất cứ ai trong nhà đó mang tư tưởng cực đoan", hàng xóm của gia đ́nh này cho biết.
Bố của Dzhalilov mang quốc tịch Nga, từng làm việc tại một xưởng sửa chữa ôtô. Là con cả trong gia đ́nh ba chị em, Dzhalilov vừa đi học vừa giúp bố thực hiện các công việc trong xưởng. Hàng xóm mô tả Dzhalilov là "một thanh niên trẻ có đôi tay vàng có thể làm bất cứ công việc ǵ một cách tốt nhất". Với kỹ năng của ḿnh, Dzhalilov thậm chí đă có những khách hàng riêng ngay khi chưa tốt nghiệp.
Chứng kiến bạo lực sắc tộc triền miên ở quê nhà, Dzhalilov cùng gia đ́nh quyết định chuyển tới thành phố St. Petersburg của Nga sinh sống vào năm 2011, sau khi Dzhalilov tốt nghiệp trung học. Dzhalilov trở thành công dân Nga trong năm đó.
Rời ghế nhà trường, Dzhalilov xin làm đầu bếp cho một nhà hàng sushi ở St. Petersburg. Anh ta cũng đam mê vơ thuật và thường đăng kư tham gia các lớp học vơ tại một pḥng gym ở gần nhà, truyền thông địa phương cho hay.
Một tài khoản trên mạng xă hội Vkontakte của Nga có liên quan đến Dzhalilov cho thấy h́nh ảnh một thanh niên trẻ đang hút shisha và thể hiện niềm đam mê với ôtô đua. Hiện giới truyền thông không liên lạc được với chủ tài khoản này.
Biến cố bắt đầu xảy ra kể từ khi bố của Dzhalilov quyết định đưa gia đ́nh trở về Kyrgyzstan nhưng để lại con trai cả ở Nga. "Có lẽ việc phải sống một ḿnh ở Nga trong một thời gian dài khiến anh ta dễ bị tổn thương trước sự chèo kéo của những kẻ tuyển mộ cực đoan. Không ai biết chắc điều đó, nhưng anh ta đă từng là một thanh niên rất ngoan ngoăn, hào hiệp", người quen của gia đ́nh cho hay.
"Hồi tháng 2, anh ta về thăm nhà ở Kyrgyzstan khoảng một tháng rồi trở lại St. Petersburg và biến thành một con người hoàn toàn khác. Anh ta bỗng nhiên sống khép kín, ít giao thiệp với mọi người. Các cơ quan hành pháp nhận định rằng Dzhalilov đă bị những kẻ cực đoan tuyển mộ", một nguồn tin am hiểu vụ việc tiết lộ với Interfax.
Kể từ đó, Dzhalilov lọt vào tầm ngắm của lực lượng an ninh Nga, dù anh ta không có bất cứ tiền án tiền sự nào, cũng không có mâu thuẫn với cảnh sát địa phương. "Hành vi trái pháp luật duy nhất của anh ta trước đây chỉ là không nộp tiền phạt do vi phạm giao thông, khiến ṭa án phải ra trát cưỡng chế", nguồn tin cho biết.
Tuy vậy, các cơ quan an ninh Nga đă không có những biện pháp kịp thời để ngăn chặn Dzhalilov. Chiều 3/4, một tiếng nổ lớn vang lên trong toa tàu điện ngầm ở St. Petersburg, khiến 14 người chết và 49 người bị thương. Đa số những người thiệt mạng trong vụ đánh bom đều là thanh niên sinh năm 1990, người trẻ nhất mới chỉ 17 tuổi.
Các điều tra viên khám nghiệm hiện trường đă t́m thấy các mảnh thi thể của Dzhalilov trong toa tàu cùng dấu vết ADN mà anh ta để lại trên quả bom thứ hai chưa kịp phát nổ ở nhà ga. Tuy nhiên, nhà chức trách Nga chưa thể xác định được động cơ gây ra vụ tấn công khủng bố của Dzhalilov.
"Chúng ta phải chờ kết quả của cuộc điều tra để xem vụ việc này có liên quan tới chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan hay không", Ngoại trưởng Kyrgyzstan Erlan Abyldaev nói trong cuộc họp báo chung với người đồng cấp Nga Sergey Lavrov.
Nhiều quan sát viên nhận định Dzhalilov có thể dính líu tới các tổ chức khủng bố như phiến quân Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) vốn đang bị Nga tấn công ở Syria, hoặc các nhóm phiến quân ly khai ở Chechnya từng gây ra nhiều vụ khủng bố đẫm máu ở Nga. NYTimes cho biết IS từng tuyển mộ hàng trăm thành viên đến từ thành phố Osh, quê nhà của Dzhalilov.
Therealtz © VietBF