Các nhà tài trợ, lănh đạo và các ứng viên tiềm năng của phe Cộng ḥa Mỹ đang bắt đầu lo sợ cho cuộc bầu cử 2018, một cuộc bầu cử được ví là cuộc trưng cầu ư dân về Tổng thống.
Các thành viên đảng Cộng ḥa đang tỏ ra lo ngại v́ ông Trump thiếu thành tựu về lập pháp, tỷ lệ ủng hộ ở mức thấp kỷ lục so với những Tổng thống đang hưởng “tuần trăng mật” nhiệm kỳ cũng như t́nh trạng rối loạn chung trong bộ máy hành pháp của ông.
Sự trúc trắc này đến từ nhà “đại tài trợ” Sheldon Adelson, người đă chi hàng chục triệu USD cho chiến dịch tranh cử của ông Trump và hàng loạt nhân vật của phe Cộng ḥa ở cả 2 viện Quốc hội, đến lănh đạo phe đa số tại Thượng viện Mitch McConnell.
Lănh đạo đảng Cộng ḥa Mỹ lo lắng
Qua các cuộc phỏng vấn thời gian gần đây, hàng chục lănh đạo và quan chức phe Cộng ḥa đều lấy làm quan ngại sâu sắc về vị trí của đảng này trong cuộc bầu cử sắp tới khi mà nước Mỹ được lănh đạo bởi một tổng thống “khó đoán” như ông Trump.
“Đây không phải là cách mà bạn muốn bắt đầu một ṿng quay mới”, thành viên Ủy ban Quốc gia đảng Cộng ḥa (RNC) Randy Evans cho biết. “Đến thời điểm nào đó, họ phải t́m thấy được độ nhịp nhàng nhưng hiện nay th́ chưa”.
Xuất hiện trên chương tŕnh “Gặp gỡ báo chí” (Meet the Press) của đài NBC ngày 23/4, Chánh văn pḥng Nhà Trắng Reince Priebus bày tỏ lạc quan rằng ông Trump “đang hoàn thành cam kết với tốc độ chóng mặt”.
Thế nhưng ở hậu trường, các quan chức trong chính quyền của Tổng thống Trump cũng đang lo lắng cho cuộc bầu cử 2018. Có nhiều đồn đoán rằng ông Priebus có thể dự cuộc họp của RNC ở San Diego tháng sau trong khi một hội nghị các nhà tài trợ do ông Mitt Romney chủ tŕ sẽ diễn ra ở Park City, Utah, vào tháng 6. Cả 2 sự kiện sẽ tập trung thảo luận về cuộc bầu cử giữa kỳ.
Đảng Cộng ḥa cũng lo lắng cho cuộc đua ở Hạ viện hơn là Thượng viện. V́ dù khoảng cách số ghế ở Thượng viện hiện chỉ là 4, trong khi ở Hạ viện là 24, họ phải chiến đấu nhiều hơn để bảo vệ số ghế Hạ viện ở những quận dễ thay đổi (swing districts).
Nhưng không phải thành viên Cộng ḥa nào cũng tự tin về cuộc đua ở Thượng viện. Lănh đạo phe đa số tại Thượng viện Mitt McConnell được cho là đă kín đáo bày tỏ quan ngại với một số thân tín về tỷ lệ ủng hộ cũng như việc thiếu thành tựu lập pháp của ông Trump. Là một người học lịch sử chính trị, ông cảnh báo rằng các đảng cầm quyền thường chịu hậu quả từ nhiệm kỳ đầu tiên của tổng thống thông qua lá phiếu.
Các ứng viên đảng Cộng ḥa lúng túng
Cuộc bầu cử đặc biệt cho chiếc ghế đại diện bang Georgia tại Hạ viện vừa qua được xem là bài kiểm tra sớm cho Tổng thống Trump.
Phe Cộng ḥa có thể tạm hoan hỉ v́ ứng viên đảng Dân chủ Jon Ossoff không thể giành chiến thắng ngay trong ṿng 1 mà phải đối đầu với ứng viên Cộng ḥa Karen Handel ở ṿng 2 diễn ra vào tháng 6. Nhưng họ cũng lo lắng v́ theo thăm ḍ dư luận tại bang vốn đang nghiêng theo đảng Cộng ḥa này, trong cuộc bầu cử ṿng 2, số cử tri hiếm khi bỏ phiếu nhưng nay lại dự định đi bỏ phiếu cho đảng Dân Chủ cao hơn con số này của đảng Cộng ḥa là 7%.
“Đó sẽ là một cuộc phán xét 100 ngày cầm quyền của ông Trump”, cựu Hạ nghị sỹ đảng Cộng ḥa bang Florida David Jolly nhận định.
“Ông Ossoff chỉ phải nói về những thất bại của Tổng thống trong khi ứng viên Cộng ḥa Handel phải vật lộn để bảo vệ ông Trump trước thực tế là tỷ lệ ủng hộ thấp kỷ lục hiện nay, và làm thế nào thể hiện mối liên kết với một vị Tổng thống mà bất cứ lúc nào cũng có thể hạ thấp chiến lược tranh cử của ông bằng vài ḍng tweet hay một lời nói dối” – ông Jolly nói.
Vốn đang xem xét tranh cử lần tới, Jolly cho biết, ông và các nhân vật tiềm năng khác của phe Cộng ḥa đều chia sẻ khó khăn đó. Các ứng viên tiềm năng mà lănh đạo phe Cộng ḥa muốn bồi dưỡng đều sợ phải vận động tranh cử trước một đám đông mà không biết ḿnh sẽ đối mặt với môi trường chính trị như thế nào và tỷ lệ ủng hộ ông Trump sẽ ra sao vào giữa kỳ.
Các nhà tài trợ lung lay
Nhờ việc kiểm soát cả 2 viện Quốc hội và chính phủ, đảng Cộng ḥa đang gây được rất nhiều quỹ. RNC báo cáo đă quyên góp được 41,5 triệu USD trong quư đầu năm nay, một kỷ lục. Tuy nhiên, sự khởi đầu không mấy suôn sẻ của ông Trump tạo ra những xáo trộn đâu đó trong thế giới các nhà tài trợ.
Cụ thể, tài phiệt casino Las Vegas Adelson được cho là đă kín đáo than phiền về việc ông Trump chưa thực hiện cam kết rời Đại sứ quán Mỹ tại Israel đến Jerusalem và một số nhân vật ông đề cử vào chính quyền cũng chưa được bổ nhiệm.
Politico dẫn lời 3 thân tín của Adelson cho biết, nhà tài phiệt này cũng lấy làm lo lắng v́ sự lộn xộn của chính quyền hiện nay. Trong một động thái mà phe Cộng ḥa cho là ông Adelson đang thể hiện sự không hài ḷng của ḿnh, nhà tài trợ này vẫn chưa rót tiền cho bất cứ nhóm nào ủng hộ ông Trump ở bên ngoài để thúc đẩy chương tŕnh nghị sự của Tổng thống.
Công khai trước dư luận, người phát ngôn của ông Adelson vẫn cho biết tỷ phú này “nh́n chung không giận dữ hay buồn phiền” về Tổng thống và đang kiên nhẫn chờ đợi quyết sách về vấn đề rời Đại sứ quán Mỹ tại Israel.
Nhưng những nhà tài trợ khác th́ không rộng lượng được như vậy. Doanh nhân bang Texas Doug Deason và người cha tỷ phú Darwin đă rất tức giận v́ thiếu tiến triển trong chương tŕnh nghị sự của chính phủ và đă tuyên bố họ sẽ không tài trợ cho các thành viên phe Cộng ḥa cho tới khi t́nh h́nh có chuyển biến. Tuy nhiên, Doug Deason đổ lỗi cho các nghị sỹ Cộng ḥa thay v́ ông Trump trong sự chậm trễ tiến bộ này.
Những tuần qua, lănh đạo đảng Cộng ḥa đă phải t́m cách trấn an các nhà tài trợ rằng môi trường chính trị sẽ ổn định và chương tŕnh nghị sự của Tổng thống vẫn đang được thúc đẩy. Tại hội nghị các nhà tài trợ ở Palm Beach gần đây, Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan đă hứa sẽ giải quyết cho xong vấn đề chăm sóc sức khỏe và cải cách thuế.
Trong khi nhiều người đổ hết mọi tội lỗi cho ông Trump, cũng có những thành viên phe Cộng ḥa cho rằng vấn đề nằm ở chính các nghị sỹ không chịu thỏa hiệp trong những vấn đề chủ chốt như dự luật thay thế Đạo luật chăm sóc sức khỏe hợp túi tiền (Obamacare).
VietBF © sưu tầm