Việt Nam cũng có 1 loài cua chỉ ăn được càng mà giá rẻ hơn cua hoàng đế rất nhiều. Bạn đă từng thưởng thức loại cua này chưa? Con cù kỳ là một giống cua rất... lỳ lợm, kẹp rất đau.
Cua hoàng đế từ lâu đă nổi tiếng là một loại đặc sản ngon và vô cùng đắt đỏ, giá cả có lúc lên tới cả chục triệu đồng. Chẳng những đắt, loài cua này c̣n gây chú ư bởi việc chỉ ăn được chân và càng. Điều này khiến người ta dễ nhớ ngay đến một loài cua Việt Nam cũng chỉ ăn được càng mà giá lại rẻ hơn rất nhiều, đó chính là con cù kỳ.
Con cù kỳ, c̣n được gọi là cua sấm, cua đá hay con cùm vùm..., là một loài cua thường chỉ có ở vùng biển Quảng Ninh, Khánh Hoà. Con cù kỳ nh́n rất giống cua nhưng có phần càng lớn hơn và phần thân lại nhỏ hơn một chút. Cù kỳ chỉ có phần thịt ở 2 bên càng c̣n phần thân th́ xốp, gần như chẳng có ǵ đặc sắc nên thường người ta chỉ ăn càng.
Con cù kỳ là một giống cua rất... lỳ lợm, kẹp rất đau. Thậm chí c̣n có giai thoại rằng con cù kỳ một khi đă kẹp th́ sẽ chỉ chịu buông đối thủ khi có tiếng sấm. Có lẽ sự tích này ít nhiều cũng liên quan đến cái tên tiếng Anh của chúng là thunder crab (cua sấm).
Thịt cù kỳ không giống như cua, tuy rằng không ngọt bằng và có chút khô hơn, nhưng thịt cù kỳ lại ngọt vị ngọt của biển và đặc biệt là ăn nhiều mà không hề bị ngán. Chiếc càng cù kỳ thường rất to nên ăn cực đă.
Cù kỳ có thể chế biến thành rất nhiều món, từ càng cù kỳ nướng, hấp, cho đến cù kỳ sốt me, cù kỳ rang muối hay làm bún cù kỳ... Món nào món nấy đều hấp dẫn và ngon vô cùng.
Để ăn những chiếc càng này, bạn sẽ phải dùng một chiếc kẹp thật chắc, dùng một lực mạnh mới có thể làm vỡ lớp vỏ bên ngoài. Sau khi tách vỏ ra là hoàn toàn có thể tận hưởng lớp thịt đầy đặn bên trong.
Thường th́ khi chế biến, người đầu bếp sẽ làm vỡ trước phần vỏ để các gia vị có thể ngấm vào bên trong thịt cù kỳ, như vậy ăn mới ngon. Riêng với món bún, càng cù kỳ thường được gỡ ra hoàn toàn, thực khách chỉ việc ăn chứ chẳng cần bận tâm đến việc bóc vỏ hay gỡ thịt nữa.
Các món từ càng cù kỳ, quả thật là món nào cũng ngon. Càng nướng thơm lừng, càng hấp chấm với gia vị th́ khỏi nói. Cầu kỳ hơn là món càng rang muối hay càng sốt me, các nguyên liệu ngấm sâu vào bên trong thịt tạo nên một thứ hương vị lạ miệng hơn và hấp dẫn hơn rất nhiều. Được nhiều người thích hơn cả có lẽ là bún cù kỳ. Thịt cù kỳ được gỡ ra, xào thơm với hành tỏi, gia vị và nước mắm, ăn cùng bát bún chan nước xương ngọt vị thịt, c̣n ǵ hấp dẫn bằng.
Cù kỳ có giá rẻ hơn rất nhiều so với cua, thường rơi vào khoảng 180 - 250k/kg. Tuy nhiên, không phải nơi nào và không phải lúc nào cũng có thể mua được càng cù kỳ. Thường th́ cù kỳ có giá trị thực phẩm chủ yếu bán ở Quảng Ninh, sau đó đưa về một số nơi khác như Hải Pḥng, Hà Nội...