Cây cỏ dại gì mà lại có quyền lực nhất thế giới? Nghe thật hấp dẫn, nó lại có nhiều ở Việt Nam. Chúng ta cùng tìm hiều nhé.
Với những công dụng có một không hai của mình, đây xứng đáng được gọi với danh hiệu cây cỏ dại quyền lực nhất thế giới:
Cây cỏ dại quyền lực ấy là cây gì?
Ở Việt Nam cây mã đề lá lớn được trồng phổ biến để làm rau và cây mã đề lá nhỏ mọc hoang dại trên khắp cả nước chủ yếu được dùng làm thuốc.
Cây mã đề hay còn gọi là mã tiền á, xa tiền, cây có tiên khoa học là Plantago asiatica L là một chi chứa khoảng 200 loài thực vật có kích thước nhỏ, được gọi chung là mã đề. Các loài mã đề mọc ở nhiều nơi trên thế giới, bao gồm Châu Mỹ, Châu Á, Úc, New Zealand, Châu Phi và Châu Âu. Nhiều loài trong chi phân bổ rộng khắp thế giới như là một dạng cỏ dại.
Mã đề là cây thân thảo, sống lâu năm, tái sinh bằng nhánh và hạt, thân cao khoảng 10–15 cm. Lá có cuống dài, hình trứng (ảnh) dài 5–12 cm, rộng 3,5 – 8 cm, đầu tù, hơi có mũi nhọn.
Mã đề rất dễ nhận ra bởi phiến lá hình thìa, đôi khi hình trứng, có gân hình cung dọc theo sống lá và đồng quy ở ngọn và gốc lá. Hoa mọc thành bông, có cán dài 10–15 cm, xuất phát từ kẽ lá, hoa dài lưỡng tính, đài 4, xếp cheo, hơi dính ở gốc, tràng màu nâu tồn tại, gồm 4 thùy nằm sen kẽ ở giữa các lá đài. Nhị 4 chỉ nhị mảnh, dài, 2 lá noãn chứa nhiều tiểu noãn.
Mùa hoa nở trong tháng 7-8. Hoa thụ phấn nhờ gió và phát tán bằng hạt. Quả hộp trong chứa nhiều hạt màu nâu đen bóng. Hạt rất nhỏ nhưng có thể thu hoạch và nghiền nát để trích lấy dung dịch keo bột. Một cây có thể sản sinh hàng ngàn hạt, hạt khuếch tán nhờ gió.
Cây mã đề được tìm thấy trong nhiều môi trường sống khác nhau, từ những vùng ẩm ướt ở đồng bằng, vùng ven biển cho đến các khu vực bán sơn địa và vùng núi cao. Loài cây này trở thành loài cỏ dại có tính quốc tế, trở thành loài cây xâm nhập nguy hiểm ở một số nước.
Trong lá cây mã đề giàu canxi và các khoáng chất khác, với 100 gram lá chứa một lượng vitamin A tương đương với củ cà rốt. Toàn thân chứa một glucozit gọi là aucubin hay rinantin còn gọi là aucubozit. Trong lá có chất nhầy, chất đắng, carotin, vitamin C, vitamin K yếu tố T. Trong hạt chứa chất nhầy, axit plantenolic, adnin và cholin.
Cây mã đề có tác dụng cai nghiện thuốc lá và ức chế ung thư
Một nghiên cứu trên tạp chí Ethnopharmacology thấy thấy chất hóa học Flavonoids có trong mã đề có ức chế sự gia tăng các dòng tế bào ung thư cực kỳ mạnh mẽ trong cơ thể người.
Ngày nay có rất nhiều biện pháp cũng như bài thuốc giúp cai thuốc lá hiệu quả. Một trong những biện pháp đang được rất nhiều người sử dụng chính là uống nước cây mã đề. Phương pháp này vừa đơn giản dễ sử dụng lại vừa đảm bảo an toàn sức khỏe cho người sử dụng. Với hiệu quả cao nhiều người đã có thể cải thiện được tình trạng nghiện thuốc lá của mình chỉ trong một thời gian ngắn.
Ngoài ra mã đề còn có rất nhiều công dụng như: ngăn ngừa nhiễm trùng, hạn chế chứng tăng huyết áp, kiết lị, cầm máu vết thương, thông lợi tiểu, sỏi niệu, chữa ho đờm. Đây là một loại thực vật có hoa và được sử dụng như một loại dược liệu quý hiếm trên thế giới. Ngoài ra mã đề còn được sử dụng để ăn như một loại rau thực phẩm hằng ngày của một số gia đình. Thời gian gần đây nhiều người đã phát hiện ra công dụng vô cùng hiệu quả.
Đa số những người trong số họ kết hợp uống nước mã đề thay cho nước chè hoặc nước lọc trong quá trình sử dụng thuốc cai thuốc lá và kết quả thấy rõ chỉ trong vòng 1 tuần. Theo chia sẻ của những người đã sử dụng, mỗi ngày họ uống khoảng 0.7 lít - 1 lít nước mã đề được nấu sôi.
Kết quả nghiên cứu khoa học sau đó của Tiến sĩ Antonín Šćipin - Một gia về tiêu hóa người Nga đã khẳng định được rằng lá mã đề thật sự có công dụng cai thuốc lá hoàn toàn hiệu quả. Kết hợp giữa việc uống thuốc cai nghiện và sử dụng lá mã đề làm thức uống thật sự có thể chữa khỏi bệnh nghiện thuốc lá. Phương pháp này không những giúp người dùng không bị nhiệt miệng, khó ngủ hay mệt mỏi, số lần thèm thuốc lá trong ngày giảm rõ rệt tỷ lệ cai nghiện thành công đến 99%.
Tác dụng khác của cây mã đề
Chữa chốc lở ở trẻ nhỏ
Dùng một nắm rau mã đề tươi, rửa sạch thái nhỏ – nấu với 100g -150g giò sống, cho trẻ ăn liền trong nhiều ngày sẽ khỏi. Nếu trẻ nhỏ ăn canh này thường xuyên phòng được chốc lở.Chữa chứng sốt xuất huyết: Mã đề tươi 50g – củ sắn dây 30g -nước 1 lít sắc còn lại một nửa chia 2 lần uống vào lúc đói trong ngày – uống như vậy 3 ngày các ngày sau mỗi ngày uống 1 lần.
Chữa chứng tiểu ra máu, cơ thể nhiệt ở người già
Dùng hạt mã đề (một vốc) giã nát bọc vào khăn vải sạch đổ 2 bát nước, sắc còn một bát, bỏ bã, đổ vào nước ấy 3 vốc hột kê và nấu thành cháo ăn khi đói – ăn nhiều mắt sáng làm người mát.
Chữa viêm cầu thận mạn tính
Mã đề 20 g, ý dĩ 16 g, thương truật, phục linh, trạch tả, mỗi vị 12 g; quế chi, hậu phác, mỗi vị 6 g; xuyên tiêu 4 g. Sắc uống ngày một thang.
Chữa sỏi niệu
Hạt mã đề 12-40 g, kim tiền thảo 40 g, thạch vĩ 20-40 g, hoạt thạch 20-40 g, tam lăng, ý dĩ, ngưu tất, nga truật, mỗi vị 20 g; chỉ xác, hậu phác, gai bồ kết, hạ khô thảo, bạch chỉ, mỗi vị 12 g. Sắc uống ngày một thang.
Chữa viêm bàng quang cấp tính
Mã đề 16 g, hoàng bá, hoàng liên, phục linh, rễ cỏ tranh, mỗi vị 12 g; trư linh, mộc thông, hoạt thạch, bán hạ chế, mỗi vị 8 g. Sắc uống ngày một thang.
Chữa tiểu tiện ra máu
Dùng rau mã đề một nắm to rửa sạch giã nát vắt lấy nước cốt uống vào lúc đói bụng – có thể thêm cỏ mực hai thứ bằng nhau cũng làm như trên và uống lúc đói sẽ có hiệu quả sau vài ngày.
Chữa trẻ bị sởi gây tiêu chảy
Dùng hạt mã đề, sao qua, sắc uống – nếu bí tiểu tiện thì thêm mộc thông – có thể dùng hạt mã đề với rau dừa nước lượng như nhau, sắc uống nếu như không có mộc thông.
Chữa chứng sốt xuất huyết
Mã đề tươi 50g – củ sắn dây 30g -nước 1 lít sắc còn lại một nửa chia 2 lần uống vào lúc đói trong ngày – uống như vậy 3 ngày các ngày sau mỗi ngày uống 1 lần.
