Hàng ngh́n người tị nạn từ Honduras, Guatemala và El Salvador vẫn đang ồ ạt tiến về biên giới Mỹ. Họ phải sống trong cảnh màn trời chiếu đất suốt những ngày qua mong hy vọng có thể đến được “miền đất hứa”.
Khởi động hành tŕnh

Đoàn người tị nạn chen chúc qua một cây cầu. (Ảnh: AFP)
Vào ngày 12/10, tại thành phố San Pedro Sula của Honduras, nơi ngập ch́m trong vấn nạn tội phạm, một nhóm gồm 160 người đă tập trung tại một trạm xe buưt và chuẩn bị bắt đầu một hành tŕnh gian khổ. Họ lên kế hoạch di chuyển trong hơn một tháng để đến miền đất hứa, nơi có thể giúp họ thoát khỏi t́nh trạng thất nghiệp cũng như cuộc sống bạo lực tại quê nhà.
Những đoàn người tị nạn trước đây thường chỉ có khoảng vài trăm người. Tuy nhiên lần này, một cựu chính trị gia đă đăng kế hoạch tị nạn của nhóm người Honduras lên Facebook khiến thông tin được lan truyền nhanh chóng và số lượng người tham gia ngày càng đông.

Bản đồ hành tŕnh di chuyển của đoàn người tị nạn (màu vàng). (Nguồn: BBC)
Tính đến thời điểm nhóm tị nạn khởi hành vào sáng 13/10, hơn 1.000 người Honduras đă tham gia hành tŕnh này. Đoàn người sau đó đi qua quốc gia láng giềng Guatemala và sau đó là Mexico. Trên đường đi, hàng ngh́n người khác tiếp tục gia nhập đoàn tị nạn.
Lư do rời bỏ quê hương
Hầu hết những người tị nạn nói rằng họ muốn t́m kiếm một cuộc sống mới và các cơ hội sống tốt đẹp hơn ở Mỹ hoặc Mexico. Những người khác nói rằng họ muốn thoát khỏi t́nh trạng bạo lực đang diễn ra tại quê nhà và có ư định nộp hồ sơ xin tị nạn.

Đoàn người tị nạn đi bộ trên cao tốc dọc biên giới Guatemala - Mexico. (Ảnh: Reuters)
Honduras, quốc gia với 9 triệu dân, đang phải đối mặt với hàng loạt vấn đề nan giải như bạo lực phe nhóm, cuộc chiến ma túy và tham nhũng. Đây cũng là một trong những nơi có tỷ lệ tội phạm giết người cao nhất thế giới.
“Giấc mơ của chúng tôi là đặt chân đến Mỹ, chúng tôi muốn con chúng tôi có tương lai tốt đẹp hơn. Ở Honduras, chúng tôi không t́m được việc làm”, một bà mẹ hai con nói với báo El Heraldo.
Mặc dù cảnh người dân Trung Mỹ t́m cách bỏ trốn khỏi quê nhà để tới Mỹ không c̣n là chuyện hiếm gặp, song những đoàn tị nạn có tổ chức như thế này được cho là khá mới.

Những đứa trẻ theo cha mẹ đi tị nạn. (Ảnh: Reuters)
Trước đây, nhiều người tị nạn từng bị các đối tượng buôn người và băng nhóm ma túy bắt cóc để buộc họ phải làm việc cho chúng. Trong khi đó, nếu di chuyển thành từng nhóm đông như bây giờ, những người tị nạn sẽ được bảo vệ tốt hơn và tránh được nguy cơ bị bắt cóc.
Quy mô đoàn người tị nạn
Theo BBC, rất khó để thống kê chính xác có bao nhiêu người tham gia đoàn tị nạn hiện tại. Số người tham gia liên tục tăng lên khi đoàn người di chuyển về phía bắc, tiến gần biên giới Mỹ - Mexico.

Những người Honduras t́m mọi cách để vượt qua hành tŕnh tị nạn. (Ảnh: Reuters)
Một phát ngôn viên của Liên Hợp Quốc cho biết hơn 7.000 người đă tham gia đoàn tị nạn tính đến ngày 22/10. Đây là số liệu ước tính của Tổ chức Tị nạn Quốc tế.
Tuy nhiên, đoàn người tị nạn này trên thực tế c̣n chia nhỏ ra. Do vậy rất khó xác định con số chính xác.
Một số người tị nạn đă đến thành phố Tapachula của Mexico, trong khi một số khác vẫn đang ở biên giới Guatemala - Mexico.

Những người phụ nữ vượt qua biên giới Honduras - Guatemala (Ảnh: Reuters)
Một nhóm mới được thành lập khác gồm khoảng 1.000 người, chủ yếu là người tị nạn Honduras, cũng đang tiến về phía Mỹ.
Tuy vậy, hơn 3.000 người Honduras đă bỏ cuộc và quay về nhà.
Hành tŕnh gian nan
Đối với những người tham gia đoàn tị nạn, hành tŕnh đến “miền đất hứa” của họ rất mệt mỏi và tiềm ẩn nhiều nguy cơ.
Thời tiết nắng nóng dẫn tới t́nh trạng cháy nắng và mất nước. Đây là nguy cơ thường xuyên xảy ra. Những người tị nạn buộc phải dùng ô hoặc những mảnh b́a cứng để bảo vệ ḿnh.
Nhiều người đă ngất sau khi đi bộ liên tục 6 ngày trong suốt hành tŕnh tị nạn. Họ buộc phải ngủ ngay trên đường hoặc trong các lều tạm, đồng thời phải sống trong cảnh thiếu nước sạch và điều kiện vệ sinh.
Đoàn tị nạn luôn ở trong t́nh trạng thiếu đồ ăn. Một số người dân địa phương đă tiếp tế đồ ăn cho họ.
Tại khu vực biên giới giữa Guatemala và Mexico, nơi người tị nạn phải xếp thành hàng dài để chờ nhân viên kiểm soát biên giới kiểm tra giấy tờ của họ, đă xảy ra những cuộc xung đột dữ dội. Một số người tị nạn đă ném đá về phía cảnh sát, trong khi cảnh sát ném hơi cay về phía người tị nạn. Một số người đă bị thương trong lúc xô xát.
Phản ứng của Mỹ
Không giống các đợt tị nạn với quy mô nhỏ hơn trước đây, đợt tị nạn lần này đă gây chú ư với Tổng thống Donald Trump.
Ngày 22/10, Tổng thống Trump chỉ trích các quốc gia Trung Mỹ v́ cho phép người dân rời khỏi quê nhà và tị nạn “bất hợp pháp” tới Mỹ. Ông Trump cũng dọa sẽ cắt viện trợ cho những nước này.
Theo Tổng thống Trump, ḍng người đang tiến về biên giới Mỹ không chỉ có người tị nạn mà c̣n có “tội phạm và những đối tượng Trung Đông chưa rơ danh tính”. Ngày 25/10, Bộ An ninh Nội địa Mỹ được cho là đă đề nghị Lầu Năm Góc đưa lực lượng quân đội tới biên giới với Mexico và số binh sĩ thường trực dự kiến được triển khai từ 800 - 1.000 quân để đối phó với ḍng người tị nạn.
Hiện vẫn có khoảng 2.100 thành viên thuộc Vệ binh Quốc gia Mỹ được triển khai dọc biên giới với Mexico. Tuy nhiên, đề xuất của Bộ An ninh Nội địa đánh dấu lần đầu tiên quân đội thường trực Mỹ được triển khai trên quy mô lớn để hỗ trợ cho hoạt động bảo vệ biên giới dưới thời Tổng thống Trump.
VietBF © sưu tầm