Vụ Nga bắt giữ 3 tàu hải quân Ukraine đă gây căng thẳng. Ngay lập tức các nhà lănh đạo phương Tây đă bày tỏ sự phản đối với hành động “gây hấn” của Nga. Thế nhưng Tổng thống Mỹ Donald Trump lại có cách thể hiện khác, rất lạ.
Hai nhà lănh đạo Nga-Mỹ sắp gặp nhau tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở Argentina.
Theo CNN, ông Trump lên tiếng khá muộn, sau một ngày kể từ khi vụ việc xảy ra và cũng nhường phần chỉ trích Nga cho Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc.
Khi được hỏi về màn đụng độ Nga-Ukraine ở eo biển Kerch, ông Trump nói: “Không tốt. Không vui v́ điều đó”. Ông Trump dường như không muốn chỉ trích Nga, nói thêm rằng, “Chúng tôi không thích điều đó. Hi vọng là mọi việc sẽ được sớm giải quyết”.
Ông Trump phát biểu với các phóng viên chỉ vài ngày trước khi Tổng thống Mỹ gặp người đồng cấp Nga Vladimir Putin tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở Argentina.
CNN nhận định, phản ứng của ông Trump khá nhẹ nhàng so với các lănh đạo phương Tây khác. Thủ tướng Đức Angela Markel, Thủ tướng Anh Theresa May và các nước châu Âu khác trong Hội đồng Bảo an đều lên tiếng bày tỏ sự quan ngại sâu sắc và kêu gọi hạ nhiệt căng thẳng.
Trong thời điểm đó, ông Trump và Ngoại trưởng Mike Pompeo đều im lặng. Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley mới là người chỉ trích Nga mạnh mẽ nhất, khi yêu cầu “Nga ngừng ngay các hành động vi phạm pháp luật và tôn trọng quyền tự do hàng hải của tất cả các nước”.
“Hành động vi phạm chủ quyền Ukraine của Nga ngày 25.11 là tiếp diễn của những ǵ xảy ra khi Nga sáp nhập Crimea và đàn áp người Ukraine ở Crimea”, bà Haley nói thêm. “Tổng thống đă nói rằng sẵn sàng chào đón mối quan hệ b́nh thường với Nga. Nhưng những hành động vi phạm luật pháp như vậy càng khiến điều này trở nên bất khả thi”.
Bà Haley là người duy nhất trong chính quyền Trump lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ Nga.
Trong khi đó, các chuyên gia kêu gọi phương Tây cần phải phản ứng mạnh mẽ. “Nếu phương Tây không phản ứng mạnh mẽ, đe dọa hậu quả th́ Nga có thể nghĩ rằng ḿnh không bị trừng phạt”, Steven Pifer, chuyên gia về Nga tại Đại học Stanford, Mỹ, nhận định.
Theo Pifer, việc ông Trump tỏ ra kiềm chế sẽ không giúp nhà lănh đạo Mỹ có vị trí vững chắc trước khi gặp ông Putin.
“Ông Putin cảm thấy ḿnh có thể thoải mái hơn trước ông Trump. Tôi không nghĩ người Nga cảm thấy lo ngại với chính quyền Mỹ hiện tại”, Pifer ám chỉ việc Nhà Trắng và Bộ Ngoại giao không đưa ra tuyên bố cứng rắn.
John Herbst, cựu đại sứ Mỹ tại Ukraine, cho rằng tuyên bố cứng rắn của bà Haley như một sự “cứu cánh” đối với chính quyền Mỹ. Nhưng điều này không mang nhiều ư nghĩa bởi bà Haley sẽ rời vị trí Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc trong vài tháng tới