Nhà lănh đạo Iraq Saddam Hussein bị lật đổ sau khi ông bị treo cổ và được chôn cất vẫn tiếp tục là mục tiêu bị "truy đuổi", trả thù, v́ 2 thành viên trong gia tộc tới nhận thi hài Saddam Hussein khiến được một máy bay trực thăng của Mỹ chở thẳng về quê hương Awja (tỉnh Salaheddin), bởi ông Saddam Hussein vẫn được người dân ca ngợi là anh hùng, là "đại bàng của người Ả Rập".
Một người ủng hộ than khóc trước mộ Saddam Hussein. Ảnh: AP
Đào lên chôn lại chỉ trong vài tiếng
Ngay sau khi bị tử h́nh bằng h́nh thức treo cổ vào ngày 30/12/2006, thi hài nhà lănh đạo Iraq bị lật đổ Saddam Hussein đă được 2 thành viên trong gia tộc tới nhận và được một máy bay trực thăng của Mỹ, nhờ sự phê chuẩn của đích thân Tổng thống George W. Bush, chở thẳng về quê hương Awja (tỉnh Salaheddin).
Tại đây, thi hài ông đă chôn cất tại sân trong của một ngôi đền ở địa phương. Nhưng chỉ sau vài tiếng, nó được khai quật và an táng lần thứ hai trong ṭa nhà 2 tầng mái ṿm, h́nh bát giác, lát đá cẩm thạch, do ông xây tặng dân làng từ những năm 1980, phục vụ các lễ hội tôn giáo.
Phủ lên trên ngôi mộ này là lá cờ Iraq dưới thời Hussein với ḍng chữ "Chúa Trời vĩ đại", do chính tay ông viết khi c̣n sống. Chiếc đèn chùm cỡ lớn soi sáng nơi Hussein nằm, bức ảnh chân dung cỡ to đặt bên cạnh, cùng với một cuốn sổ tang, những bức ảnh thời ông c̣n đương quyền và một con đại bàng bằng gỗ - loài vật Hussein từng rất thích .
Lăng mộ nguy nga từng là nơi Saddam Hussein được an táng. Ảnh: Reuters
Sự dịch chuyển chớp nhoáng này chỉ là khởi đầu của những "truân chuyên" mà Saddam Hussein phải trải qua ngay cả sau khi đă chết.
Những thông tin thêu dệt về số phận thi hài của Hussein đă bắt đầu được ngay từ khi ông được chôn cất, và lan truyền tới khắp các quốc gia trong thế giới Ả Rập.
Một trong các thông tin đó là một nhóm người từ bộ tộc con rể Saddam Hussein, Hussein Kamel - người đă bị xử tử v́ phản bội vào năm 1996, đă trả thù Tổng thống quá cố bằng cách đào mộ, khai quật thi hài ông lên và ném cho chó dày. Đoạn video quay bằng điện thoại, ghi lại cảnh một nhóm đàn ông đang hành hạ một thi thể cũng được công bố kèm theo đó.
Thông tin này khiến những người ủng hộ Hussein phẫn nộ tới mức, Phó Thống đốc Salahuddin đă phải lên tiếng trấn an, khẳng định tất cả chỉ là giả.
Tác giả người Ai Cập Anis al-Daghidi đă xuất bản cuốn sách chỉ vài ngày sau khi Hussein bị xử tử, khẳng định ông có tới 147 bằng chứng về việc Saddam Hussein chưa chết, người bị treo cổ chỉ là một trong những người thế thân. Chính tại Awja, không ít người người cũng cùng chung suy nghĩ như vậy.
Lăng mộ tan hoang, thi hài mất tích
Tại Awja, Saddam Hussein vẫn được người dân ca ngợi là anh hùng, là "đại bàng của người Ả Rập". Khu lăng mộ được họ gọi với cái tên mới là "Thánh đường Tử v́ đạo", nơi không chỉ các thành viên trong bộ tộc mà cả người Hồi giáo ḍng Sunni cũng lui tới thể hiện ḷng tôn kính với vị Tổng thống của họ.
Nhưng sự xuất hiện của thi hài Hussein tại đây cũng là lư do khiến Awja là một trong những nơi diễn ra xung đột ác liệt nhất giữa quân đội chính phủ Iraq với các nhóm nổi dậy, giữa các nhóm nổi dậy Shitte và Sunni. Ngôi mộ trở thành mục tiêu phá hoại hàng đầu, nhất là khi nó lại nằm trong khu vực khi đó đang bị IS chiếm đóng.
Ṭa nhà nơi đặt thi hài Hussein chỉ c̣n là đống đổ nát sau những cuộc giao tranh, phá hoại của các lực lượng nổi dậy.
Đỉnh điểm của những đồn đoán là khi h́nh ảnh về khu lăng mộ tan hoang, đổ nát xuất hiện, quan tài của Hussein bị bật nắp. Không ai biết chính xác tung tích thi hài Hussein.
Một sĩ quan cảnh sát đóng tại thành phố Sammara gần đó cho hay: "Lực lượng nổi dậy đă vào lăng mộ của Hussein, phá tan mọi thứ và châm lửa đốt". Bức chân dung khổ to của Hussein bị xé toạc, mái nhà và cột nhà bị kéo sập, gạch lát sàn vỡ nát, sắt thép ngổn ngang."
Lực lượng nổi dậy người Shiite cáo buộc IS đặt bom xung quanh khu an táng. Nhưng giữa đống đổ nát, ảnh của Hussein lại được thay thế bằng bức ảnh Tướng Iran Qasem Soleimani, chỉ huy lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran, cùng lá cờ của người Shitte.
Chỉ huy an ninh Jaafar al-Gharawi của Lực lượng huy động nhân dân (PMF), nhóm vũ trang người Shitte do Iran hậu thuẫn - một lực lượng thân cận với chính phủ Iraq, khẳng định: "Thi hài ông ấy vẫn ở đây".
Một số người khác tin rằng, Raghd, con gái Hussein đă đưa thi hài cha ḿnh tới Jordan, nơi cô sống lưu vong. Haytham al-Harash, luật sư của Raghd sau đó đă lên tiếng phủ nhận thông tin này.
Mọi đồn đoán chỉ tạm lắng xuống khi một thủ lĩnh trong bộ tộc của Hussein tiết lộ vào tháng 8/2014: "Tám tháng trước, chúng tôi đă đưa thi hài ông ấy tới nơi an toàn hơn. Chúng tôi lo sợ sẽ có chuyện xảy ra... 4 người đă thực hiện nhiệm vụ này... Chúng tôi đă đưa ông ấy xa khỏi tầm tay kẻ thù. Chúng giết ông ấy một lần là quá đủ rồi. Giờ đây, chúng sẽ phải sợ hăi ông ấy".
Tuy nhiên, cho tới về sau này, vẫn có nhiều người tin rằng, người bị treo cổ năm nào chỉ là thế thân, Saddam Hussein thực sự vẫn sống đâu đó ngoài kia.