Khi anh em cựu thủ tướng Thái Lan Thaksin-Yingluck Shinawatra c̣n có địa vị th́ mỗi chuyến về thăm quê hương Trung Quốc đều được đón tiếp nồng nhiệt. Thế nhưng gần đây khi họ sa cơ lỡ vận th́ Bắc Kinh không "trải thảm đỏ" đón họ nữa.
Ảnh của ông Thaksin và bà Yingluck được treo trong nhà thờ họ ở làng Taxia. Ảnh: SCMP
Bên trong một nhà thờ họ b́nh thường ở làng Taxia, thị trấn Mai Châu, tỉnh Quảng Đông, miền nam Trung Quốc có treo ảnh của 2 nhân vật bất thường: cựu Thủ tướng Thái Lan Thaksin và Yingluck Shinawatra.
“Chắc chắn mọi người ở đây đều biết về mối quan hệ của anh em ông Thaksin với nơi này” - tờ SCMP dẫn lời bà Xie Yimin, chủ một cửa hàng gia dụng ở làng Taxia nói.
Anh em nhà Thaksin là thế hệ thứ 4 của những người Trung Quốc di cư đến Thái Lan và xuất thân từ ḍng họ Hakkas. Ông cố của họ, Seng Saekhu, giống như nhiều người khác ở những thị trấn như Mai Châu, Triều Châu của tỉnh Quảng Đông, đă rời Trung Quốc vào cuối thế kỷ 19 để đến Xiêm (tên gọi cũ của Thái Lan) để làm ăn buôn bán.
Trước khi phải sống lưu vong, anh em nhà Thaksin đă trở nên quen thuộc với Taxia. Với sự giúp đỡ của chính phủ Trung Quốc trong nhiệm kỳ ông Thaksin là Thủ tướng Thái Lan, ông đă có thể t́m về nguồn gốc tổ tiên ở Taxia. Lần đầu tiên ông đến Taxia là vào năm 2005 và lần sau trở lại cùng bà Yingluck vào năm 2014.
Nhà thờ họ ở làng Taxia, nơi anh em nhà Thaksin đă đến thăm. Ảnh: SCMP
Những bức chân dung của anh em nhà Thaksin từng được đặt ở vị trí trung tâm cùng với một loạt ảnh của ḍng họ Qiu ở làng Taxia giờ đây đă không c̣n nữa.
Ông Thaksin, xếp thứ 19 trong danh sách 50 người giàu nhất Thái Lan của tạp chí Forbes năm 2018, có tài sản ṛng 1,8 tỉ USD. Ông bị lật đổ trong một cuộc đảo chính quân sự năm 2006, phải trốn ra nước ngoài để tránh cáo buộc tham nhũng. Ông bị kết án vắng mặt 2 năm tù vào năm 2008.
Em gái ông, cựu Thủ tướng Yingluck Shinawatra, bị kết án vắng mặt 5 năm tù vào năm 2017 v́ sai sót trong chương tŕnh trợ giá lúa gạo. Bà trốn khỏi Thái Lan trước khi toà ra phán quyết, cho rằng vụ việc có động cơ chính trị.
Trong năm 2018, ông Thaksin và bà Yingluck đă xuất hiện ở Trung Quốc, Singapore và Nhật Bản. Mới nhất, hai anh em xuất hiện ở làng Taxia hôm 5.1 vừa qua. Hai người đă dừng chân ở nhà thờ họ để tỏ ḷng thành kính.
“Chuyến thăm này không giống những chuyến thăm trước của họ” - bà Xie nói. “Từ sau vụ bê bối của bà Yingluck, làng chúng tôi được yêu cầu không vồ vập quan hệ với họ”.
“Dân làng chỉ được biết khoảng nửa tiếng trước khi họ đến, v́ cảnh sát bắt đầu chặn đường. Lần trước, chúng tôi được báo trước cả tháng” - bà Xie cho biết và nói thêm, dân làng được yêu cầu tránh xa, chỉ có quan chức chính quyền và một số họ hàng xa được phép đến gần anh em Thaksin.
Trung Quốc luôn “trải thảm đỏ” cho những người gốc Hoa thành đạt và nổi tiếng ở nước ngoài t́m về nguồn cội giống như đă từng trải thảm cho anh em nhà Thaksin. Nhưng giờ đây, tấm thảm đỏ ấy đă bị cuộn lại.
Chuyến thăm mới nhất của họ diễn ra chóng vánh, ông Thaksin và bà Yingluck chỉ lưu lại Taxia trong khoảng nửa tiếng. Tất cả h́nh ảnh và tin tức trên truyền thống Trung Quốc liên quan chuyến thăm của họ đă bị xoá trong ṿng 1 ngày.
Trong khi đó, trong lần trở về trước đây, chính quyền địa phương đă mở tiệc để người dân thưởng thức, cùng màn h́nh khổng lồ viết ḍng chữ “Chào mừng Thaksin và Yingluck”.
Ngôi nhà tồi tàn, nơi một người họ hàng xa của anh em nhà Thaksin vẫn sinh sống. Ảnh: SCMP
Cũng trong lần trở về mới nhất, hai anh em nhà Thaksin cũng không tới nhà thờ tổ tiên của mẹ họ, cách Taxia 1 giờ lái xe. Căn nhà giờ đă tồi tàn, cũ nát, cửa kính bị vỡ, sàn nhà đầy lá cây và phân gà. Một cụ bà khoảng 90 tuổi, họ hàng xa của mẹ ông Thaksin, vẫn sống ở đó.
Qui Mingquian, một người làng Taxia cho biết, kế hoạch bảo tồn lịch sử gia đ́nh nhà Shinawatra đă bị tŕ hoăn vô thời hạn.
“Chính quyền muốn ǵn giữ một số di sản có liên quan đến họ và làm mới nhà thờ ḍng họ. Nhưng bằng cách nào đó, kế hoạch không bao giờ được thực hiện, v́ những lư do chính trị” - ông Qiu nói.
Trong khi thảm đỏ cho anh em nhà Thaksin bị cuộn lại th́ chính quyền Trung Quốc lại trải thảm với di sản nguồn cội của cố Thủ tướng Singapore Lư Quang Diệu, ở một nơi cách Taxia khoảng 80km.
Ở ngă ba dẫn đến làng Tangqi thuộc xă Dapu, thị trấn Mai Châu, có tấm biển lớn ghi ḍng chữ “Khu du lịch quê hương của Lư Quang Diệu” - cố Thủ tướng đầu tiên của Singapore, một người Trung Quốc thế hệ thứ 4.
Tuy nhiên, bất chấp những nỗ lực gắn tên tuổi ông Lư Quang Diệu với Tangqi, ông Lư và con cháu ông, kể cả Thủ tướng Lư Hiển Long, chưa bao giờ đặt chân đến đây.
“Toàn bộ dự án này là sáng kiến của phía Trung Quốc, chính phủ Singapore chưa bao giờ thừa nhận” - He Yaohong, một nhân viên bảo tàng ở khu du lịch nói.
VietBF © sưu tầm
Games
