Tổng thống Mỹ Donald Trump đă tuyên bố t́nh trạng khẩn cấp quốc gia vào ngày Thứ sau. Ông vẫn muốn xây bức tường biên giới. Ông muốn huy động nguồn ngân sách xây bức tường biên giới Mỹ - Mexico theo đúng tinh thần lời hứa khi vận động tranh cử. Phía đảng Dân chủ phản ứng khi cho rằng tuyên bố trên đă vi phạm hiến pháp Mỹ.
Phát biểu từ Nhà Trắng, Tổng thống Trump cho biết ông đă quyết định ban bố t́nh trạng khẩn cấp quốc gia. Động thái trên diễn ra không lâu sau khi Quốc hội Mỹ đă thông qua một dự luật cấp ngân sách và an ninh biên giới qui mô lớn nhằm tránh để chính phủ nước này phải đóng cửa thêm một lần nữa.
Đáng tiếc là trong dự luật cấp ngân sách cho chính phủ liên bang tới ngày 30.9 với tổng giá trị 300 tỉ USD, nhưng chỉ duyệt khoản tiền 1,375 tỉ USD để xây dựng khoảng 90 km hàng rào dọc biên giới ở Rio Grande Valley. Số tiền này thấp hơn nhiều so với mức 5,7 tỉ USD mà Tổng thống Trump đă yêu cầu để xây dựng bức tường kiên cố (chứ không phải hàng rào). Không hài ḷng với khoản ngân sách đó, ông Trump đă dùng quyền của ḿnh để ban bố t́nh trạng khẩn cấp dọn đường cho việc chi ngân sách cho bức tường.
Sau khi ban bố tŕnh trạng khẩn cấp, Tổng thống Trump có thể chuyển khoảng 3,6 tỉ USD ngân sách dành cho các dự án quân sự sang dự án xây tường biên giới, cũng như được phép sử dụng khoảng 2,5 tỉ USD ngân sách từ các chương tŕnh chống ma túy. Cộng thêm khoản ngân sách 1,375 tỉ USD vừa được cấp theo dự luật vừa kư và một số khoản khác, Tổng thống Trump có thể huy động khoảng 8 tỉ USD để triển khai dự án xây tường biên giới.
Vài giờ sau khi ông Trump phát biểu, Ủy ban Tư pháp Hạ viện do Dân chủ kiểm soát cho biết họ đă mở một cuộc điều tra về việc tuyên bố t́nh trạng khẩn cấp. Trong một bức thư gửi ông Trump, Ủy ban này yêu cầu Tổng thống cùng các quan chức của Bộ Tư pháp liên quan đến vụ việc phải chuẩn bị cho một phiên điều trần. Họ cũng yêu cầu phía ông Trump đưa các tài liệu pháp lư dẫn đến tuyên bố trên với thời hạn chót vào thứ sáu tới.
Trong một tuyên bố chung, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi và lănh đạo phe thiểu số tại Thượng viện, Chuck Schumer (cùng thuộc đảng Dân chủ), lên án ông Trump rằng "việc ban bố t́nh trạng khẩn cấp quốc gia là hành động bất hợp pháp, vi phạm trắng trợn quyền hạn của tổng thống và là một bước đi mạo hiểm nhằm né tránh thực tế là Tổng thống Trump đă phá bỏ lời hứa bắt Mexico phải chi trả tiền cho bức tường biên giới của ông”.
Trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2016, ông Trump cam kết xây dựng một bức tường để ngăn chặn ḍng chảy người nhập cư bất hợp pháp được ông mô tả là mang theo tội phạm và ma túy vào nước Mỹ. Tuy nhiên, bức tường này vấp phải sự phản đối dữ dội của đảng Dân chủ và không ít nghị sĩ đảng Cộng ḥa v́ sự tốn kém và phiêu lưu của nó.