Tổng thống Donald Trump huỷ bỏ lệnh tấn công Iran vào phút chót nhưng không khí sợ hãi về một cuộc chiến tranh tiềm tàng và thất vọng về các biện pháp trừng phạt cứng rắn đang tràn ngập thủ đô Iran. Không người dân nào lại muốn chiến tranh. Các nà lãnh đạo háy nhớ điều này.
Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: AP/Evan Vucci
Nhìn bề ngoài, các cửa hàng tại một trung tâm các bộ phận và vật liệu in ấn, vẫn được kinh doanh như thường lệ vào thứ bảy trên đường phố Karim Khan nhộn nhịp của Tehran.
Chủ cửa hàng vẫn chuyển các các hộp giấy vào xe tải và nhà in vẫn mặc cả về giá mực và tiền công sửa chữa máy.
"Chúng tôi vẫn không biết chuyện gì sẽ xảy ra", quản lý cửa hàng in Mehrad Farzanegan cho biết, chưa đầy 48 giờ sau khi Washington hủy bỏ một lệnh tấn công quân sự lên ba mục tiêu của Iran nhằm đáp trả lại một máy bay không người lái của Mỹ bị Iran bắn hạ.
Vụ tấn công xảy ra sau khi Mỹ và các đồng minh chủ chốt cáo buộc Iran tấn công hai tàu chở dầu ở Vịnh Oman hồi đầu tháng này - một cáo buộc mà Iran phủ nhận kịch liệt.
"Tình hình kinh tế xấu đi từng ngày (và) các biện pháp trừng phạt thì lại tăng lên", Farzanegan nói.
Năm ngoái, Tổng thống Trump đã đơn phương rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran và áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Tehran.
Mỹ - Iran bên bờ vực chiến tranh
"Đó là người dân, tầng lớp trung lưu, bị ảnh hưởng nhiều nhất. Nếu một cuộc chiến tranh sẽ xảy ra, hãy cho chúng tôi biết - nếu không, hãy khắc phục tình hình", ông nói thêm trong thất vọng.
Anh em họ của Farzanegan, thợ sửa chữa máy tính 26 tuổi Alireza, nói rằng anh ta lo lắng về viễn cảnh chiến tranh.
"Chiến tranh không phải là giải pháp, không còn nữa", ông nói.
Alireza hy vọng Tehran và Washington có thể sửa chữa các rạn nứt trong mối quan hệ, trong trường hợp chiến tranh, ông sẵn sàng đứng lên và chiến đấu vì đất nước.
"Tình yêu quê hương là thứ khiến chúng tôi đứng vững trên đất nước của mình bất chấp mọi điều có thể xảy ra", ông giải quyết.
Shahram Babayi, một lập trình viên 38 tuổi, cũng lo lắng về tương lai.
Là trụ cột trong một gia đình bốn người, bấy lâu nay ông đã tiết kiệm tiền ra để mua nhà, nhưng tỷ lệ lạm phát tăng vọt khiến mục tiêu đó trở nên vô cùng khó khăn.
Tiền tiết kiệm của ông cuối cùng đã đủ - nhưng mối đe dọa gia tăng của cuộc đối đầu quân sự giữa Mỹ và Iran khiến ông phải suy nghĩ lại về giấc mơ về một ngôi nhà riêng cho gia đình mình.
"Một hôm nọ chúng tôi đã đi mua nhà – nhưng sau khi nghe tin, chúng tôi nghĩ có lẽ đó không phải là ý tốt lúc này", ông nói với AFP.
"Tình hình rất biến động và có khả năng chiến tranh nổ ra", ông nói.
"Chúng tôi đang ăn tối và một chiếc máy bay đã bay qua ở rất gần. Không phải là máy bay quân sự, nhưng mọi người đều hoảng sợ", ông nói thêm.
TT Trump tuyên bố hôm thứ Sáu, ông không muốn chiến tranh với Iran, nếu điều đó xảy ra, sẽ mang đến "sự xóa sổ bạn chưa từng thấy trước đây".
Ông cũng đã nhiều lần chỉ ra rằng ông sẵn sàng nói chuyện - một lập trường không tìm nhận được sự quan tâm của nhà lãnh đạo tối cao của Iran Ayatollah Ali Khamenei, người hồi đầu tháng này cho biết đất nước ông "không tin tưởng vào Mỹ".
Nhưng một số người Iran không quá lo lắng.
Nhà tâm lý học Mohammad Pouya nói rằng chính sách của Tổng thống Mỹ lúc nóng lúc lạnh, do ông ta "hành động điên rồ và không thể đoán trước".
Mỹ khó có thể tham chiến vì không muốn trải nghiệm lại "chấn thương chiến tranh" do cuộc xâm lược tồi tệ năm 2003 vào Iran, ông nói.
"Ông ấy là một diễn viên hơn là một chính trị gia", ông tranh luận.
Thỏa thuận hạt nhân mới
Sau khi hủy lệnh tấn công Iran vào phút cuối, TT Trump đã gửi hai tweet thông báo các quyết định đầy kịch tính. Một trong đó là Mỹ sẽ áp dụng các biện pháp trừng phạt mới đối với Iran vào thứ Hai.
"Iran không thể có vũ khí hạt nhân! Theo kế hoạch khủng khiếp của Obama, họ sẽ chế tạo được vũ khí hạt nhân trong một vài năm thôi. Chúng tôi sẽ đưa ra các lệnh trừng phạt bổ sung đối với Iran vào thứ Hai", ông nói.
TT Trump đã viết trên trang Twitter cá nhân. "Tôi mong đến ngày ... Iran không bị áp đặt các lệnh trừng phạt nữa, và họ trở thành một quốc gia thịnh vượng trở lại - Càng sớm càng tốt!"
Nói chuyện với các phóng viên trước khi khởi hành đến Camp David vào thứ Bảy, TT Trump cho biết Mỹ sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt mới đối với Iran, với một số được thực thi "chậm" và một số "nhanh hơn". Ông Trump cũng cho biết hành động quân sự chống lại Iran "luôn được cân nhắc cho đến khi chúng tôi giải quyết được vấn đề này".
TT Trump đã quyết định không tiến hành một cuộc tấn công trả đũa sau khi Iran bắn hạ một máy bay không người lái của Mỹ vào đầu tuần này, nói rằng con số thương vong của một cuộc tấn công như vậy sẽ không tương xứng với cuộc tấn công từ Iran. Ban đầu ông tuyên bô tin rằng vụ tấn công là không cố ý trước khi quay lại phủ nhận những bình luận đó vào thứ Bảy.
"Đó có thể là cố ý", ông nói. "Bất kể, họ nhắm mục tiêu vào một máy bay không người lái, và chắc chắn không có bất kỳ ai từ Mỹ trong đó."
Ông Trump cũng cho biết ông không bị ảnh hưởng quá mức bởi cố vấn an ninh quốc gia của mình, John Bolton, người là người ủng hộ cuộc chiến ở Iraq.
"Tôi lắng nghe mọi người", ông Trump nói, nhấn mạnh thêm mình sẽ thực hiện "các cuộc gọi" khi ông ở Camp David vào cuối tuần này và sẽ xem xét một thỏa thuận mới tiềm năng với Iran.
Tổng thống cũng cho biết một thỏa thuận hạt nhân mới có thể "rất nhanh" được đàm phán với Iran.
"Nếu Iran muốn trở thành một quốc gia giàu có một lần nữa và trở thành một quốc gia thịnh vượng, chúng tôi sẽ gọi nó là ‘Làm cho Iran vĩ đại trở lại’", ông nói.
