Khi chúng ta ngủ, có rất nhiều điều xảy ra mà các nhà khoa học chỉ biết tổng hợp chứ chẳng giải thich nổi. Nói mơ, mộng du, thoát xác… là những điều kỳ lạ xảy ra trong khi bạn ngủ khiến khoa học cũng bó tay.
1. Bóng đè
Cảm giác thế nào? Bạn thức dậy vào ban đêm và không thể di chuyển. Thêm vào đó là ảo giác đáng sợ, khó thở và cảm giác rằng có một người khác trong pḥng. Trong thời cổ đại, người ta cho rằng t́nh trạng này xảy ra do các linh hồn xấu xa.
Tại sao? Thông thường, khi ngủ chúng ta bị tê liệt đến nỗi không ngủ được. Khi bị tê liệt giấc ngủ, cơ bắp dừng hoạt động khi năo tỉnh táo gây hiện tượng bóng đè. Khoảng 7% dân số đă trải qua tê liệt giấc ngủ ít nhất một lần và nó thường xảy ra với người ngủ trong tư thế nằm ngửa.
2. Ảo giác thôi miên
Cảm giác thế nào? Khi một người đang ngủ nhưng vẫn c̣n thức, anh ta nh́n thấy những bức ảnh kỳ lạ trước mắt, thường th́ là những khuôn mặt đáng sợ và những sinh vật lỳ lạ.
Tại sao? Đây là một trong một vài loại ảo giác mà những người khỏe mạnh về tinh thần có thể gặp và trẻ em gặp thường xuyên hơn. Đó có thể là lư do khiến chúng không muốn đi ngủ. Ảo giác này có thể là do căng thẳng hoặc đơn giản là do có trí tưởng tượng tốt và chúng cũng có thể xuất hiện nếu bạn ngủ say.
3. Nói mơ
Cảm giác thế nào? Thông thường, người bị somniloquy (một thuật ngữ về nói mơ) không biết ǵ về nó. T́nh trạng này hoàn toàn không nguy hiểm về mặt tâm lư nhưng có thể gây khó chịu cho người ngủ bên cạnh.
Tại sao? Đàn ông và trẻ em dễ bị ngủ mơ và lư do là căng thẳng. Người gặp chứng nói mơ thường là người đang cố gắng chống lại những ǵ anh ta hoặc cô ta không đồng ư trong thực tế.
4. Một giấc mơ trong một giấc mơ
Cảm giác thế nào? Một người nh́n thấy một giấc mơ, sau đó tỉnh dậy, nhưng những điều kỳ lạ vẫn tiếp tục xảy ra với anh ta. Hóa ra anh chỉ đang mơ thấy ḿnh tỉnh dậy. Điều này đă được khám phá trong bộ phim “Inception”. Khi bộ phim thành công, nhiều người cho biết đă trải qua hiện tượng này.
Tại sao? Những người theo chủ nghĩa huyền bí tin rằng nếu bạn có một giấc mơ như vậy nghĩa là đang thực hành tâm linh.
5. Mộng du
Cảm giác thế nào? Trạng thái này ngược lại với tê liệt giấc ngủ - ư thức đang ngủ, nhưng tê liệt cơ không xảy ra. Trong giấc ngủ, họ có thể đi bộ, dọn dẹp, hoặc thậm chí rời khỏi nhà, điều này thường rất nguy hiểm. Và khi thức giấc vào buổi sáng, họ không nhớ ǵ cả.
Tại sao? Mộng du xảy ra ở khoảng 4,6-10,3% dân số và trẻ em bị ảnh hưởng thường xuyên hơn. Nguyên nhân và phương pháp điều trị vẫn chưa được t́m ra.
6. Hội chứng đầu nổ
Cảm giác thế nào? Một người tỉnh dậy sau cảm giác của một vụ nổ lớn hoặc một tiếng vỗ tay. Đôi khi âm thanh có vẻ điếc tai được đi kèm với một tiếng vang lớn hoặc đèn flash. Hiện tượng này không nguy hiểm, nhưng nó làm mọi người sợ hăi. Một số người nghĩ rằng họ đă bị đột quỵ.
Tại sao? Sự gia tăng hoạt động thần kinh trong các khu vực của năo chịu trách nhiệm xử lư âm thanh gây nên hiện tượng này. Đôi khi nhiều người sẽ bị hội chứng đầu nổ đi kèm chứng mất ngủ hoặc ngáy.
7. Chứng ngưng thở lúc ngủ
Cảm giác thế nào? Ngưng thở khi ngủ là trong vài giây hoặc vài chục giây cơ thể ngừng thở trong lúc ngủ. Lúc này người ta sẽ bị thức giấc, chất lượng giấc ngủ giảm, năo bộ bị thiếu oxy.
Tại sao? Trong khi ngủ, các cơ hầu họng thư giăn, đôi khi dẫn đến tắc nghẽn đường thở. Béo ph́, hút thuốc và tuổi già làm tăng nguy cơ bị chứng ngưng thở khi ngủ. Sự thật thú vị: người ta có thể làm giảm bớt bệnh này bằng cách chơi didgeridoo, một nhạc cụ gió của Úc.
8. Giấc mơ định kỳ
Cảm giác thế nào? Có lẽ tất cả mọi người đă có những giấc mơ lặp đi lặp lại kỳ lạ, liên tục tái tạo cùng một cốt truyện.
Tại sao? Các nhà tâm lư học tin rằng bộ năo của chúng ta sử dụng những giấc mơ như vậy để chú ư đến điều ǵ đó mà chúng ta đă không để tâm trong cuộc sống hằng ngày. Những câu chuyện này sẽ trở lại cho đến khi t́nh h́nh được giải quyết.
9. Rơi xuống giường
Cảm giác thế nào? Đôi khi chúng ta cảm thấy như bị ném xuống giường từ trên cao. Chúng ta nao núng và thức dậy. Đôi khi trước đó, chúng ta mơ thấy ḿnh đang bay hoặc vấp ngă và rơi xuống - một cảm giác khá khó chịu.
Tại sao? Ngủ giống như chết - nhịp tim và nhịp thở chậm lại, trương lực cơ bị giảm. Bộ năo "bị hoảng sợ", nhận thấy đây là một cái chết thực sự và kiểm tra xem người đó c̣n sống hay không và gửi các xung đến cơ bắp gây hiện tượng giấc mơ bị rơi xuống giường.
10. Thoát xác
Cảm giác thế nào? Đây là một hiện tượng tâm thần kinh trong đó một người, nửa ngủ và nửa tỉnh, nh́n thấy linh hồn ḿnh từ từ rời khỏi cơ thể.
Tại sao nó xảy ra? Hiện tượng này rất khó nghiên cứu. Trong khi các nhà khoa học biết rằng ảo ảnh thoát ra khỏi cơ thể thực sự tồn tại nhưng không rơ v́ sao và nó hoạt động như thế nào.
11. Sự giác ngộ đột ngột trong lúc ngủ
Cảm giác thế nào? Đôi khi chúng ta không thể t́m thấy một giải pháp cho một vấn đề trong một thời gian dài, và v́ vậy ta liên tục nghĩ về nó. Và sau đó, trong một giấc mơ, bộ năo cho chúng ta một manh mối. Bây giờ phần quan trọng nhất là ghi nhớ nó.
Dmitri Mendeleev, một nhà hóa học người Nga, bị ám ảnh với việc tạo ra một bảng các nguyên tố định kỳ - và sau đó ông nh́n thấy nó trong một giấc mơ. Một điều tương tự đă xảy ra với nhà hóa học August Kekulé khi anh mơ thấy một công thức cho benzen.
Tại sao? Đôi khi tiềm thức của chúng ta đă biết câu trả lời, mặc dù nó chưa đạt đến ư thức. Trong khi ngủ, tiềm thức hoạt động nhiều hơn và có thể cung cấp ch́a khóa để giải quyết các vấn đề của chúng ta.