Sau khi kết thúc Hội nghị thượng đỉnh G7 ở Pháp và hạt nhân là vấn đề quan trọng được đưa ra bàn luận. Tổng thống Trump ngỏ ý sẵn sàng gặp Tổng thống Iran Hassan Rouhani.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết hôm 2, ông 26/8 rằng, ông sẽ gặp tổng thống Iran trong trường hợp phù hợp để chấm dứt cuộc đối đầu về thỏa thuận hạt nhân năm 2015. Đồng thời cho biết các cuộc đàm phán đang được tiến hành để xem xét sự hỗ trợ của các quốc gia để duy trì nền kinh tế Iran.
"Nếu trong trường hợp phù hợp, tôi chắc chắn sẽ đồng ý gặp Tổng thống Iran", ông Trump nói trong cuộc họp báo chung với ông Macron vào ngày cuối của Hội nghị.
Tổng thống Pháp Macron cho biết "các điều kiện chuẩn bị cho một cuộc họp" giữa ông Trump và ông Rouhani trong vài tuần tới đã được tạo ra qua các cuộc tham vấn và ngoại giao chuyên sâu.
Khi được hỏi liệu “thời gian trong vài tuần tới” được đề xuất bởi Tổng thống Pháp khả thi hay không, ông Trump đã trả lời: "Có" và nói thêm rằng ông cũng ủng hộ điều này. "Tôi có một cảm giác tốt. Tôi nghĩ ông ấy (Rouhani) sẽ muốn gặp và làm cho tình huống của họ được giải quyết một cách thẳng thắn. Họ đang bị tổn thương nặng nề", ông Trump nói thêm.
Nhưng Tổng thống Trump phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh G7, đã loại trừ việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt kinh tế để "bù đắp" cho những tổn thất mà Iran phải chịu.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, chủ nhà của hội nghị thượng đỉnh G7, cho biết Tổng thống Iran Rouhani đã nói rằng ông sẽ sẵn sàng gặp ông Trump. Macron cho biết ông hy vọng một hội nghị thượng đỉnh giữa hai người có thể xảy ra trong vài tuần tới.
Tuy nhiên, ông Rouhani không phải là người ra quyết định hàng đầu của Iran. Vai trò đó thuộc về Lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei - người có tư tưởng chống Mỹ quyết liệt - và bất cứ điều gì được thỏa thuận trong cuộc gặp gỡ giữa Trump và Rouhani sẽ phải được sự chấp thuận của ông Khamenei.
Các nhà lãnh đạo châu Âu đã đấu tranh để làm dịu cuộc đối đầu ngày càng sâu sắc giữa Iran và Mỹ kể từ khi Washington rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran 2015 và áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với nền kinh tế nước Cộng hòa Hồi giáo.
Trước đó, ngày 25/8, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif bất ngờ đến nơi đang diễn ra hội nghị G7. Mục đích của chuyến đi nhằm đánh giá các điều kiện có thể giảm căng thẳng với Mỹ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã quyết định không gặp Bộ trưởng Ngoại giao Iran Javad Zarif tại hội nghị. Theo Tổng thống Mỹ, vẫn chưa đến lúc để có một cuộc gặp như vậy.
Những tiến bộ rong vấn đề Iran
Tổng thống Pháp Macron đã kêu gọi chính quyền Washington đưa ra một số cứu trợ cho Iran, như dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với việc bán dầu cho Trung Quốc và Ấn Độ, và nâng cao mức xuất khẩu dầu. Đổi lại, Iran sẽ tuân thủ lại thỏa thuận hạt nhân năm 2015.
Nhận xét về các cuộc đàm phán về vấn đề Iran tại G7, Thủ tướng Đức Angela Merkel nói: "Đó là một bước tiến lớn. Bầu không khí chung là các bên đều hoan nghênh việc tiến hành cuộc đàm phán".
Tổng thống Macron và người đồng cấp Trump ca ngợi những ý kiến chung đã đạt được bởi các nhà lãnh đạo G7 tại hội nghị thượng đỉnh.
"Chúng tôi đã cố gắng tìm ra những điểm hội tụ thực sự và chưa từng có. Đây là điều rất tích cực, cho phép chúng tôi tiến lên một cách rất hiệu quả", ông Macron nói trong cuộc họp báo.
Về phần mình, Tổng thống Trump cho biết ông Macron đã thực hiện một "công việc tuyệt vời" tại G7. "Đây là một điều rất đặc biệt, hai ngày rưỡi Hội nghị rất thống nhất và tôi muốn cảm ơn bạn", ông Trump nói với người đồng cấp.
Chỉ vài tuần trước, Tổng thống Mỹ cho rằng người đồng cấp Pháp Macron đã gửi những “tín hiệu trái chiều” tới Iran, khẳng định không ai được phép nói thay Mỹ, ngoại trừ Mỹ.
Không muốn thay đổi chế độ ở Iran
Tổng thống Mỹ muốn Iran trở thành quốc gia phi hạt nhân và chấm dứt hành động mà ông gọi là "khủng bố" để trở nên "giàu có trở lại".
"Tôi thấy một Iran thực sự tốt, thực sự mạnh, chúng tôi không tìm cách thay đổi chế độ ở nước này. Các bạn đã thấy cách thức hoạt động của Iran trong 20 năm qua, tuy rằng không quá tốt", Trump nói với các phóng viên khi dự Hội nghị thượng đỉnh G7.
Tổng thống Trump nói thêm rằng ông không ngạc nhiên khi Pháp mời Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif tới dự một cuộc hội đàm bên lề G7. Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ nói ông chưa muốn gặp Zarif vì còn quá sớm cho một cuộc gặp giữa hai bên.
Ông Trump cho rằng Iran có thể lựa chọn giữa tận dụng cơ hội thay đổi để "giàu có trở lại" hoặc chấp nhận tình cảnh "nghèo như hiện nay".
"Những gì chúng tôi muốn rất đơn giản. Iran trở thành một quốc gia phi hạt nhân. Chúng tôi sẽ bàn thảo về tên lửa đạn đạo, chúng tôi sẽ nói về thời điểm. Nhưng họ phải chấm dứt chủ nghĩa khủng bố", ông nói.
Trên trang web chính thức của Tổng thống Rouhani, ông báo hiệu đã sẵn sàng gặp Tổng thống Trump nếu điều đó giúp ích cho Iran.
"Nếu gặp ai đó giúp giải quyết vấn đề của đất nước thì tôi sẽ không ngần ngại vì vấn đề cốt lõi là lợi ích quốc gia của chúng tôi", ông Rouhani nói.
